Standing On The Shoulders Of Giants

Het is een universeel gegeven dat culturen op een bepaald moment hun eigen ontstaansmythes en geschiedenis ontwikkelen. Een vervolgstap, die feitelijk pas gezet kan worden wanneer een volk het schrift verwerft, is het ontstaan van een zekere mate van historisch besef. Een orale traditie heeft eenvoudigweg te veel tekortkomingen en is daardoor voor periodes die langer geleden zijn dan twee generaties notoir onbetrouwbaar. Pas op het moment dat kennis uit het verleden letterlijk kan worden overgedragen aan volgende generaties, ontstaat ook de mogelijkheid geleidelijk aan voort te bouwen op deze kennis. (Dwarfs) Standing on the Shoulders of Giants, volgens de bekende metafoor van Isaac Newton (1643-1727) ... of, zo je wil, van de broertjes Gallagher.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vrouwen, van godin tot slavin

  • Ugo Janssens, Vrouwen, van godin tot slavin.
  • 30.000 jaar mysterie
  • Witsand Uitgevers, Gent, 2010.
  • 458 p. ; foto’s, bibliografie, register.
  • ISBN 978 94 9038 217 9; € 22,50

Dit is een gastbijdrage van Jef Abbeel.

Dit boek handelt over de rol van de vrouw in de geschiedenis, vanaf de prehistorie tot nu en vooral over de wijze waarop mannen over vrouwen dachten en schreven.

De auteur start in de Steentijd en vertelt ons dat recent onderzoek uitwijst dat de mannen / jagers of vissers minder voedsel naar huis brachten dan de vrouwen / verzamelaars en plukkers van vruchten, planten en kleine dieren. Deze laatste activiteit was namelijk voorbehouden aan vrouwen, kinderen en ouderlingen en hun bijdrage aan het dagelijkse voedsel liep op tot 70 %. Bovendien speelden ze een rol in het opjagen van wild en de verwerking van het vlees. Janssens neemt van Gimbutas over dat de vrouw de gelijke was van de man, omdat onder hedendaagse jagers en verzamelaars beide seksen gelijk zijn in aanzien en rechten, wat ons een riskante hypothese lijkt. Hij leidt het ook af uit archeologisch onderzoek, dat aantoont dat ze op dezelfde wijze begraven werden. En hij verwijst naar onderzoekers en Griekse historiografen zoals Herodotos en Diodoros van Sicilië, die stellen dat er minstens tijdelijk en plaatselijk een matriarchale cultuur was, o.a. bij de amazones. Hij vernoemt ook de tegenstanders van deze hypothese.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hier spreekt Radio Gleiwitz!

SMS Schleswig-Holstein beschiet de Westerplatte (Foto: Wikimedia Commons)

De feiten lijken voor zich te spreken. Op 1 september 1939 begon met de Slag om Westerplatte, nabij de Vrije Stad Danzig, de Duitse aanval op Polen en daarmee de Tweede Wereldoorlog. Precies 6 jaar en één dag later, op 2 september 1945 kwam met de officiële capitulatie van Japan een einde aan het bloedigste conflict aller tijden. 2192 dagen na de invasie van Polen, stond de teller op iets tussen de 62 en volgens de zwartste schattingen zelfs 78 miljoen doden.

Vaak wordt de Poolse soldaat en stationschef van het Westerplatte-Gdánsk station Wojciech Najsarek genoemd als eerste oorlogsslachtoffer. Enkele minuten na de eerste salvo’s vanaf het Duitse slagschip SMS Schleswig-Holstein en de landing van de eerste Duitse Stoßtruppen werd de onfortuinlijke Najsarek, die ongetwijfeld poolshoogte kwam nemen, getroffen door Duits mitrailleurvuur. Het was 4:50 in de vroege ochtend van 1 september 1939.

Toch viel het eerste slachtoffer van WO II eigenlijk al een dag eerder, in wat bekend staat als het Gleiwitz-incident.

Na de ondertekening van het geheime Molotov-Ribbentrop pact op 24 augustus, waarmee Stalin en Hitler een niet-aanvalsverdrag hadden gesloten, had Hitler zijn handen vrij voor de door hem zo vurige gewenste Poolse campagne. De aanval op Polen, ook bekend als Fall Weiß, werd amper een week later ingeleid door een in scene gezet grensincident. Het was Hitler’s bedoeling om de Duitse invasie van Polen te doen voorkomen als gerechtvaardigde reactie op Poolse agressie in de grensstreek.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Congo, een geschiedenis

  • David van Reybrouck, Congo, een geschiedenis.
  • Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam, 2010.
  • 680 p. ; geschiedenis.

Het heeft lang geduurd voordat ik iets kon schrijven over “Congo, een geschiedenis” van David van Reybrouck. Ik wilde het eerst lezen (582 pagina’s netto, met verantwoording van de bronnen, de bibliografie en het notenapparaat: 680) en ik wilde er ook nog iets meer over uitkramen dan ‘wow…’

Inmiddels steken er zoveel veren in Van Reybroucks reet, dat gevreesd moet worden voor een ruptuur. Terecht: Congo is -ondanks de fouten- een magistraal boek. De kortst mogelijke recensie luidt: “Van Reybrouck beschrijft de geschiedenis van Congo alsof je er zelf bij bent.”

Dat werpt wellicht de vraag op wat Congo ons kan schelen. Hebben we niet genoeg aan onze eigen problemen? De files? Onze pensioenen? De politieke elite versus de hardwerkende burger? En wat heeft Congo ons ooit gegeven?

Om met die laatste vraag te beginnen: Congo ‘gaf’ rubber voor onze banden, palmolie voor zeep en coltan voor mobiele telefoons. De yellow cake die gebruikt werd voor de productie van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki? Afkomstig uit Congo. Overigens werden niet alle grondstoffen met een glimlach ingepakt.

Blijft over de vraag of Congo ons iets kan schelen. Waarschijnlijk niet. George Foreman vocht er tegen Muhammed Ali, het bloedigste conflict sinds 1945 vond er plaats en dan hebben we de belangrijkste mediamomentjes wel gehad. Waarom dan toch dit boek lezen? Omdat het magistraal is!

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Demagogues & Dictators are go

Reaguurder YP sprong in op de vraag die Carlos aan het einde van een quote opwierp. Een aparte gastbijdrage waardig.

Als depressie op de loer ligt gekoppeld aan een gewelddadig Noord Korea, een hardnekkige Taliban, een Iran op een haar na in bezit atoomwapens, een voortdurende dreiging van een radicale islam…en een Obama het vervolgens in zijn bolle negerhoofd durft te halen rigoureus in defensie te snijden (“Not just cutting fat and waste – this is cutting out the bone, sinew, muscle and brain of the armed forces. Obama uses the massive deficit he himself has created as an excuse to cut the vital infrastructure of US defense.”)…:


…heeft het militair industrieel complex alvast aan demagogen geen gebrek. En dus halen Glenn Beck en Sarah Palin O Toeval hun witte puntmuts uit de kast precies op de dag van de beroemde Martin Luther King- speech:

We will be the shelter for the world, because storm is a comin. Not just an American storm, o no, it’s a global human storm. And we will be called on to save the world, but we are not prepared. So we must go to God’s boot camp and straighten out our own lives so that we can run into the building and guide them out to safety. God-is-the-answer…en Obama slechts een onbeduidende sta-in-de-weg.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kolossus Ontwaakt

Monument van Afrikaanse Wedergeboorte (foto:Flickr/attawayjl)

In april van dit jaar zorgde de onthulling van een 49 meter hoog standbeeld van brons in Senegal voor veel controverse. Het ‘Monument van Afrikaanse Wedergeboorte’ in Dakar, een door president Abdoulaye Wade geïnspireerd ontwerp, moet Afrika’s wederopstanding uit intolerantie en racisme verbeelden. Het toont een gespierde Afrikaanse man met ontblote torso, een vrouw aan zijn zijde en een kind dat hij op zijn schouder omhoog houdt, reikend naar de zee. Onder meer Jesse Jackson en 30 staatshoofden waren aanwezig voor de officiële inwijding. Voor de bouw tekende Mansudae Art Studio, een Noord-Koreaans bouwconcern dat ongetwijfeld vooral de nodige ervaring kreeg door het oprichten van tientallen meer dan levensgrote beelden van Geliefde LeiderKim Jong-il.

Het enorme beeld in Dakar is om tal van redenen omstreden. Kritiek richtte zich vooral op de verspilling van geld voor een presidentieel prestigeproject in het straatarme Senegal, de overdreven heroïsche symboliek en de megalomane schaal. In het islamitische Senegal werd, tamelijk voorspelbaar, ook vrijwel direct een hele trits fatwa’s afgekondigd. Binnen de Islam geldt namelijk een sterke traditie van aniconimse, dat wil zeggen dat men weinig gediend is van afbeeldingen van Allah of van levende wezens. Vanwege de schaarse kleding van met name de vrouw – brrr, blote benen – waren de lokale imams al snel eensluidend in hun afkeuring.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerquote | Economie zit in depressie

zomerquotes3 The current economic conditions are a depression, and not just some garden-variety recession” (CNBC)

David Rosenberg: de beer der beren onder de professionele beleggers op Wall Street én chef economie bij vermogensbeheerder Gluskin Sheff ziet het somber in. De huidige recessie heeft steeds meer weg van de economische depressie in de jaren dertig. Hij wijst erop dat tijdens de Grote Depressie er ook korte oplevingen en lichtpuntjes waren, maar dat deze net als nu weer voor maanden uit beeld konden raken. Dus de economie lijkt op de jaren dertig en volgens de Wisdom of the Krauts in de Saillant-discussie van gisteren de politiek misschien ook wel? Dan rest er nog maar één vraag: wie speelt Charlie Chaplin vandaag?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende