De zwembadpas van Europa

Europa struikelt voortdurend naar voren. Het risico om plat voorover te vallen is te groot als we de consequenties van onze stappen niet beter overwegen, denkt Kars Veling, directeur van ProDemos. Griekenland niet steunen is geen optie, wordt in Europa gezegd. Het opbreken van de gezamenlijke munt is duurder dan uitbreiding van kredieten voor landen met te grote schulden. Met de invoering van de euro heeft Europa A gezegd. We kunnen nu niet anders dan B zeggen. Dat wil zeggen: solidariteit opbrengen en de zeggenschap van lidstaten over hun eigen begrotingen beperken. Lastig, maar de door onszelf gecreëerde druk zal er wellicht toe leiden dat Europa er per saldo sterker door wordt. Deze gang van Europa doet me denken aan de zwembadpas, de uitvinding van Kees de Jongen in het beroemde boek van Theo Thijssen. Eigenlijk moet je er witte gymnastiekschoentjes voor dragen, maar Kees wist ook zonder de juiste outfit aan iedereen te laten zien dat hij zich als een echte sporter kon voortbewegen. Bijvoorbeeld als hij naar het zwembad liep. “Als je 's goed opschieten wou; moest je voorover gaan lopen, net of je telkens víel, en dan maar met je armen zwaaien, heen en weer. ” Voorover vallen en je armen heen en weer zwaaien, dan ga je vanzelf wel vooruit. Het alternatief is immers op je gezicht gaan.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geld en recht: egoïsme en altruïsme in Europa

De financiële sector heeft de laatste decennia Europa niet veel goeds gebracht. Zalm, Rutte en De Jager maken zich met hun normatieve houding over begrotingstekorten niet alleen thuis ongeliefd, maar worden in heel Europa boos aangekeken. Andere grote spelers in de financiële wereld, die in Europa sinds het begin van de EU voornamelijk hun eigen belangen nastreefden, hebben Europa inmiddels tot op de rand van de afgrond gebracht. Hoe anders is het gelopen met wat tegelijkertijd door juristen in Straatsburg werd opgebouwd. Zij hebben in Europa een systeem voor de verdediging van de mensenrechten opgebouwd waar we blij mee mogen zijn. De juristen dachten niet aan zichzelf, maar bewaakten de belangen van derden. Altruïsme is toch een sterkere kracht dan eigenbelang, ook in het daarbij aanvankelijk erg tegenstribbelend Nederland.

Hoe reilen en zeilen economie en recht in Europa? Zijn de juristen, de politici, de lobbyisten en de bankiers één pot nat, allemaal handen op één buik? Wat willen ze, voor wie regelen ze dat, en waarom? Kunnen we de Europese Unie, de euro, de Europese Monetaire Unie, de mensenrechten, het Europees Verdrag voor de Rechten van de mens (EVRM) en het Europese Hof voor de rechten van de Mens (EHRM) op één hoop gooien? Of ligt het genuanceerder?

 

De financiële sector

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Ierland: het voorbeeld voor Europa

Schokkend nieuws, dit had niemand verwacht. De NRC kopt:

Ierland weer in recessie – krimp in derde en vierde kwartaal 2011

Door veel deskundigen werd Ierland geprezen om haar voortvarende aanpak van de crisis. Ierland was het voorbeeld van daadkracht. En wat is het resultaat? Bezuinigen op overheidsuitgaven, onderwijs, infrastructuur en andere zaken die noodzakelijk zijn voor het goed functioneren van de samenleving werkt zoals te verwachten was: de economie krimpt. Niets nieuws dus.
Maar wat me wel opvalt is de volgende zin in het artikel:

Voor 2012 is een Ierse groei van een half procent verwacht. Maar experts waarschuwen dat dit erg afhankelijk is van economische trends buiten de eurozone. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië zijn de belangrijkste handelspartners van de Ieren.


Wat hier dus staat is dat de Ierse economie afhankelijk is van het buitenland, niet van Europa maar van de rest van de wereld. Het grootste en rijkste economische blok van de wereld – de EU – is blijkbaar niet in staat zich zelf uit het dal te trekken. De reden? In heel de EU wordt bezuinigd. Europa is daardoor afhankelijk van economische trends buiten de eurozone, bijvoorbeeld de US en China. Ik heb al eerder geschreven over De Nederlandse Bank, die er ook vanuit gaat dat herstel van elders moet komen. Het is de kleine-landen-mentaliteit die er (terecht) van uit gaat dat men zelf niets kan veranderen aan de economie maar afhankelijk is van ontwikkelingen elders. Het idee dat de EU groot genoeg is om zelf haar eigen economie uit het moeras te trekken is nog niet doorgedrongen in de koppen van de dames en heren bestuurders en – zoals blijkt – journalisten.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Waarom is de PVV tegen de FTT?

Soms zou je zo graag eens bij een fractievergadering van de PVV willen zijn – of beter: op de werkkamer van Wilders voorafgaand aan de vergadering – om te zien hoe een PVV-standpunt daadwerkelijk wordt ‘gemaakt’. Wilders peinzend met stift voor een white board vol tegengestelde principes, het gedoogakkoord geprojecteerd op een blinde muur, de werktafel bezaaid met opiniepeilingen. PVV standpunten hebben iets ongrijpbaars, altijd behoorlijk links (aow) óf rechts (hypotheekrente), soms zelfs links én rechts (zorg), maar nooit ertussenin. Zo ook het standpunt over de financiële transactie tax (FTT).

De FTT is een piepkleine belasting op de handel in aandelen en derivaten, die, ingevoerd in heel Europa, jaarlijks 57 miljard euro zou kunnen opleveren. Wereldwijd zou een belastinkje van 0,05% misschien wel 300 miljard euro opbrengen. Het lijkt een win-win situatie: een minder volatiele financiële sector en meer inkomsten voor de noodlijdende Europese overheden – je kunt er zo de ouderenzorg mee redden. Volgens een Europese peiling is 65% van de Europese burgers voor een FTT. Daar zitten een hoop Henks en Ingrids bij. Maar de PVV is tegen.

Uit kamervragen van de PVV blijkt in eerste instantie dat het standpunt van de werkgevers (VNO-NCW en MKB) wordt overgenomen. Die vrezen voor de toch al noodlijdende financiële instellingen, zoals de pensioenfondsen, en voor een structurele economische krimp van 0,53% tot 1,76%. Ook het CPB  wordt aangehaald die denkt dat de FTT niet efficiënt is, tot minder belastingopbrengsten leidt, en die waarschuwt dat financiële instellingen deze makkelijk kunnen ontvluchten. Het kabinet, zo blijkt vandaag, zit ook op deze lijn.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Staat de Europese klok gelijk?

Als McDonald’s morgen de MacShit op het menu zet, happen morgen een miljard mensen een broodje poep. Wie vandaag een nieuwe slimme telefoon koopt, zet volgend jaar een dom exemplaar op Marktplaats. De globalisering en modernisering zijn nooit sneller gegaan dan nu. Dat deze ontwikkelingen bij veel mensen tot een unheimisch gevoel leiden is geen nieuws. Sommige mensen kunnen de technologische ontwikkelingen niet bijbenen en geven de technologische ratrace op. Hun interne klok tikt langzamer dan de dorpsklok. Mijn vader vroeg me bijvoorbeeld of het zinnig was om een LinkedIn-profiel te maken. ‘Maar je gaat volgende maand toch met pensioen?’ was mijn verbaasde antwoord. ‘Ja, dat wel, maar ik krijg per e-mail steeds van die verzoeken om te connecten. Niet doen dus, zeg jij?’ Er zijn ook serieuze moderniseringsproblemen in onze tijd, de Europese crisis is zo’n serieus probleem. In Europa leeft niet ieder land in dezelfde tijd. De Zuid-Europese landen kunnen het tempo van hun noordelijke broeders niet bijbenen. Dat konden ze nooit, maar door de geldunie zonder fiscale unie is dat nu wel een probleem. Vorig jaar schreef ik al een keer of 4 dat deze landen niet concurrerend genoeg waren en daardoor alleen maar verder in de problemen zullen komen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

KSTn | Emissie in de luchtvaart

Voorzitter! Voorzitter! Ik protesteer tegen het misbruik van belastinggeld voor rapporten waar de media niets van begrijpen en waar de minister niet bij kan relativeren! Het recente rapport over de impact van het Europese systeem voor emissierechten voor de luchtvaart, opgesteld door een rijksinstituut, wordt totaal uit zijn verband gerukt. En dat had echt anders gekund.

Waar gaat het hier over? Eergisteren pas viel het rapport van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (onderdeel Ministerie van Infrastructuur en Milieu) op de stapel officiële bekendmakingen. Dat wil zeggen, eigenlijk alleen de samenvatting. De media hadden een week eerder al een de informatie tot hun beschikking en pakten groots uit:
Vliegtaks is strop voor Schiphol
Grote schade Schiphol en KLM door Europese vliegtaks
Vliegtaks leidt tot verlies 200 banen op Schiphol

Bij al deze berichten geen enkele vorm van context of nuance. Dus dan moet ik het maar even doen.

Eerst maar eens die werkgelegenheid. Het rapport meldt het verlies van die 200 banen voor Schiphol inderdaad. Evenals de daling in aantallen passagiers. Echter, het rapport geeft ook (aan het einde) aan dat deze daling geldt ten opzicht van de normale groei. Simpel gezegd, als Schiphol ieder jaar 1000 banen zou toevoegen, worden er na de maatregel maar 800 toegevoegd. Iets minder groei dus, geen krimp, geen ontslagen.
Wat concreter. Op Schiphol werken nu ongeveer 60.000 mensen. De gemiddelde groei in de periode 2000-2010 (dus inclusief crisisjaren 2009/2010) was net iets onder de 1% per jaar. Oftewel, 600 banen erbij. Dus nee, de hemel stort niet naar beneden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

Saneren kan geen uitstel velen

Zoals verwacht zakt Europa steeds meer af in een recessie. Hierdoor lopen de tekorten op. Door ondertekening van het begrotingspact, waarin strenge regels staan om begrotingstekorten te voorkomen, hopen de leiders van de eurozone de zaak weer onder controle te krijgen. Men verwacht dat als men zich maar aan de regels van het groei en stabiliteitspact houdt de schulden niet verder zullen toenemen en een nieuwe crisis voorkomen kan worden. Met structurele hervormingen moet er voor gezorgd worden het groeipotentieel van de economie weer toeneemt.

Zelfs in landen waar geen grote tekorten zijn wordt bezuinigd. Het Duitse weekblad Der Spiegel (*) meldt dat ook de Duitse regering nieuwe bezuinigingen aan het voorbereiden is. Duitsland wil het goede voorbeeld geven:

Weniger Elterngeld, neue Eingriffe in die Sozialkassen: Um die skeptischen Euro-Partner zu überzeugen, wollen Kanzlerin Merkel und Finanzminister Schäuble daheim den Sparkurs verschärfen. Der Wahlkampfhit heißt Schuldenabbau.

In Nederland moet ook weer meer bezuinigd worden: zondag 4 maart was Van Rompuy te gast in Buitenhof om de Nederlanders te manen tot begrotingsdiscipline. Ik heb de voorzitter van de Europese Raad meerdere keren horen argumenteren dat een beetje bezuinigen toch niet zo erg is. Hij deed uitspraken als “het is maar anderhalf procent meneer” en “ach, kijk eens naar de Grieken, die hebben in 2010 5% bespaard”.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende