Closing Time | Das Lied vom Kompromiß

https://youtu.be/JbqbbL4zEzA?si=FyYqXzlHqsSAi5p5 Ernst Busch was eigenlijk bestemd tot arbeider, maar ontwikkelde zich al snel tot zanger en toneelspeler. Zijn oeuvre bestaat vooral uit linkse politieke liederen, niet zelden geschreven door de Berlijnse journalist en auteur Kurt Tucholski. Het jaar is 1919, in Rusland is de communistische revolutie uitgebroken en de jonge Weimar-republiek in Duitsland is broos. Sinds November 1918 staat ook het voormalig keizerrijk op z'n kop. Duitsland lijkt Rusland achterna te gaan: eerst beginnen matrozen te muiten uit onvrede over de oorlog, dan gooien arbeiders in allerlei kuststeden het werk neer. De revolutie verspreidt zich in rap tempo, tot München aan toe. Vorsten van allerlei deelstaten geven hun macht op en er worden volksraden van arbeidslieden en boeren opgericht. Door behendig manoeuvreren van de sociaal-democratische Bondskanselier Friedrich Ebert geeft Keizer Wilhelm II de troon op. Hij vlucht naar Nederland, waar hij een kasteel en daarna een monumentele villa krijgt toegewezen. Ebert wil een communistische revolutie koste wat het kost voorkomen en zowel de liberalen als de conservatieve krachten te vriend houden. Hij gooit het in januari 1919 op een akkoordje met leden van het Vrijkorps om de Spartakusopstand in Berlijn neer te slaan. Daarbij worden twee prominente leiders van de radicale socialisten vermoord: het betreft Karl Liebknecht en de Pools-Duitse Rosa Luxemburg. Het moge duidelijk zijn dat Tucholski noch Busch erg gecharmeerd waren van deze koers van de sociaal-democraat Ebert. Stond daar een beetje de arbeidersrevolutie op het punt door te breken, stak hij een spaak in de wielen van de geschiedenis. Busch is trouwens een opvallende figuur. Tijdens het nazi-regime in de jaren dertig sloeg hij met zijn vrouw op de vlucht, waarna ze door Europa en de Sovjet-Unie zwierven. Hij werkte onder meer voor Radio Moskou en maakte in Spanje muzikale en theatrale propaganda voor de communistische strijders tegen Franco. Uiteindelijk kwam hij in de DDR terecht, waar hij een decennialange carrière als acteur en zanger zou hebben. Hij stierf op 8 juni 1980 als een grootheid in de Oost-Duitse theaterkunst. Sinds 1999 is zijn graf tot officieel eregraf van de deelstaat Berlijn bestempeld. Dank aan lezer Pipo voor deze tip.

Door: Foto: Ted (cc)

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.