Schuld aan de crisis (1): ramptoerisme

De komende weken doen wij verslag van de collegecyclus “Wie heeft de crisis veroorzaakt?” van Ewald Engelen, hij is hoogleraar Financiële Geografie aan de Universiteit van Amsterdam. Wanneer de crisis exact is begonnen, is moeilijk vast te stellen. Was het de overname van  de handelsbank Bear Stearns in februari 2008 of was het faillissement van die andere handelsbank, Lehman Brothers, september van dat jaar? Of was het misschien wel niet één gebeurtenis maar een hele serie gebeurtenissen? Een ding is zeker:  het is een groot en complex fenomeen en niemand heeft het overzicht van wat er aan de hand is. Niemand weet wat er precies is gebeurd en iedereen heeft zijn eigen verklaring. Ook weten we nog niet hoe het gaat aflopen want nog dagelijks zijn er nieuwe ontwikkelingen. Wij zijn toeschouwers van een crisis die zich nog steeds verder ontwikkelt. Wij zijn getuigen van een crisis zoals die van de jaren 30.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 18-03-2022

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-09-2022

Wie begrijpt er nog hoe dingen echt werken?

OPINIE – De recente IT problemen van de overheid in het algemeen en de hele Diginotar kwestie in het bijzonder maken duidelijk dat er te weinig aandacht is voor de mensen die weten hoe bepaalde dingen echt werken.

Internet lijkt heel eenvoudig, iedereen kan immers een website bouwen tegenwoordig. Maar om het internet goed en veilig te laten draaien, is heel veel kennis, wetenschap en ervaring nodig. En er zijn maar weinig mensen die in staat zijn daar invulling aan te geven. Net als op andere gebieden overigens. Wie weet er nog (zonder computer te gebruiken) hoe je de draagkracht van de staalconstructie van een brug kunt berekenen? Of hoe je een energiecentrale bouwt.
Bij die laatste twee voorbeelden kunnen mensen zich nog wel voorstellen dat het complex is. Maar met name bij IT gerelateerde zaken ontbreekt dat respect. En dat leidt er bij veel bedrijven en (overheids)organisaties toe dat er onvoldoende aandacht is aan het werven van de juiste mensen. Laat staan dat die mensen ook nog het salaris krijgen dat eigenlijk hoort bij de belangrijke rol die ze spelen.

Sprekend is hierin dat de zogenaamde toezichtshouder bij bijvoorbeeld Diginotar grotendeels bevolkt wordt door mensen die eigenlijk niet goed begrijpen waar ze toezicht op houden, maar die er wel veel meer geld mee verdienen dan de mensen die het eigenlijk zouden moeten maken.
Het past helemaal in de trend van de laatste 50 jaar in Nederland. Managers, toezichthouders, consultants, juridisch adviseurs, etc… die nog geen bout van een moer kunnen onderscheiden, maken de dienst uit en krijgen de vetste salarissen. De mensen die zorgen dat dingen blijven draaien, doen wat ze moeten doen, maar profiteren daar zelden echt van.
Hoeveel bedrijven of organisaties zijn er waar de beste techneuten significant meer verdienen dan het middle-management?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De rijkste stuurlui staan aan wal

De “markt” geeft als signaal dat de overheden het niet goed doen. De financiële spelers beschermen “hun” geld, de landen liggen aan het infuus en Jan met de pet mag het gelag betalen. Ergens gaat er iets niet goed.

Heel plots zijn zij met het geld en zij die het geld analyseren het er over eens, veel landen hebben de financiën niet op orde en dienen dus de tucht der markt te ervaren. Immers, de markt is de meest zuivere graadmeter van de kredietwaardigheid van bedrijven en landen. Toch? Dat diezelfde mensen deze conclusie niet 10 jaar geleden trokken (toen de overleentrend al heel duidelijk was) en toen gewoon met alle liefde bakken met geld ter beschikking stelden moeten we dan maar even vergeten.
En dat ze door het plots intrekken van het “vertrouwen” niet alleen een “signaal” geven maar volledige samenlevingen ontwrichten, is dan jammer. Ze hebben immers de belangen van de klanten te behartigen.

Maar hier gaan twee dingen stevig mis. Ten eerste geeft de kleine groep mensen die over de grote zakken geld gaan het signaal dat zij kennelijk beter weten hoe landen bestuurd moeten worden. Vanuit hun grote villa’s roepen ze “fout, fout! U doet het helemaal fout!” en laten vervolgens de weinige simpele zielen die niet voor het grote geld maar voor de politiek hebben gekozen terugkomen van vakantie om iets te doen wat helemaal niet kan. Ze onttrekken zich aan hun medeverantwoordelijkheid.
Ten tweede maken ze de zaak alleen maar erger door in dit late stadium aan de bel te trekken. In hun streven de belangen van hun klanten niet te schaden, schaden ze de economie in z’n geheel. En daar gaat uiteindelijk iedereen onder lijden. Natuurlijk niet de financiële topspelers zelf. Die hebben hun financiële schaapjes al lang op het droge zodat hun leven niet wezenlijk zal veranderen. Maar wel de mensen die hun centjes in pensioenfondsen stopten die zwaar in dezelfde waardepapieren zitten. Of de mensen met spaarcentjes op banken die straks omvallen, terwijl de bazen net op tijd met een ruime vertrekpremie naar hun tweede huis in een warm land togen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Wild golft de economie

Als economische groei afhankelijk is van vertrouwen, dan staan we er slecht voor. De onderstaande interactieve grafiek is afkomstig van het Centraal Bureau voor de Statistiek en toont de conjunctuur van enkele belangrijke indicatoren. Speel het vanaf begin af aan af en zie hoe vanaf ongeveer 2005 de economie op hol raakt. Na dieptepunt 2008 is het herstel broos. En nu zie je weer het begin van een ruk naar het diepe. Klik op meer voor een groot beeld.

Met dank aan Flip van Dyke.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende