Economie? Ethiek!

Onze huidige crisis is niet slechts een economische en financiële crisis, maar vooral ook een spirituele en morele crisis. Menselijke waardigheid en het algemeen belang  moeten weer leidend worden, zodat de wereld rechtvaardiger wordt dan nu het geval is. Dat zegt het Vaticaan in de nota over financiële hervorming die deze week verscheen. De economische en financiële crisis die we nu doormaken, geeft aanleiding tot diepgaande introspectie naar de principes en de sociale en culturele waarden die aan de basis liggen van een sociale samenleving. In haar nota stelt de Pauselijke Raad voor Gerechtigheid en Vrede (Justitia et Pax) dat oplossingen voor onze huidige crisis niet alleen moeten bijdragen aan het welzijn van onze huidige generatie, maar dat we ook de verantwoordelijkheid moeten nemen voor de generaties die na ons komen. Ook die generaties moeten hoop op een betere toekomst en vertrouwen in de menselijke waardigheid kunnen blijven houden. Volgens de Raad hangen de problemen met financiën en economie nauw samen met de ethische oriëntaties die eraan ten grondslag liggen. Na de Tweede Wereldoorlog is veel economische vooruitgang geboekt, maar daar zijn door velen grote offers voor gebracht, in ontwikkelde landen maar vooral ook in de ontwikkelingslanden. De crisis staat niet op zichzelf. In de jaren zeventig was er de oliecrisis, gevolgd door crises en Mexico, Brazilië, Rusland en Korea in de jaren tachtig. Nog weer later waren er crises in Thailand en Argentinië, kwam de vastgoedcrisis en nu hebben we dan dan de financiële crisis. Volgens het Vaticaan hebben die crises een gemeenschappelijke oorsprong, maar is nu wel voor het eerst dat de crisis het hart van de wereldeconomie treft. In de tweede helft van de twintigste eeuw nam de economische voorspoed overal toe, maar dat ging gepaard met een groeiende ongelijkheid in en tussen landen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Beestjes met zes poten

In onze nieuwe rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken. Deze week: alternatieven voor dierlijke eiwitten, een groene muur die verwoestijning tegengaat, een kweekprogramma voor parelmossels en een ‘local hero’ die de moerassen van Louisiana in stand houdt.

De wereldbevolking neemt toe tot zo’n 9 miljard mensen in 2044. Al in 2030 woont 60 procent (4,9 miljard mensen) in stedelijk gebied, terwijl de plattelandsbevolking dan met 28 miljoen gekrompen is. Menselijk ingrijpen en klimaatverandering stellen ons voor grote uitdagingen. Denk bijvoorbeeld aan urbanisatie, de beschikbaarheid van water en voedsel, vervuiling van ecosystemen, ontbossing en oprukkende woestijnen.

Aan de hand van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera gaan we op zoek naar oplossingen vanuit een ecologisch, technologisch, wetenschappelijk of ontwerp-perspectief. En naar ‘local heroes’, mensen die binnen hun lokale gemeenschap verschil maken. (video na de klik)

Beestjes met zes poten

Tot nu toe verkrijgen we onze dierlijke proteïnen vooral door vee te houden. Daarmee plegen we een grote aanslag op het ecosysteem: 80 procent van de broeikasgassen is afkomstig van vee, voor de veehouderij gebruiken we 70 procent van onze landbouwgrond. Nu de wereldbevolking zal verdubbelen en de vraag naar vlees ook, is dat een onhoudbare situatie.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

KSTn | Verduurzaming voedselproductie

Interessant rapport tussen de kamerstukken deze week: “Economische verduurzaming voedselproductie”. Zit je gelijk rechtop. Hoezo alleen “economische” verduurzaming? Waarom niet verduurzaming in het algemeen? Gelukkig blijkt in de inleiding dat het toch wat breder gezien moet worden.
In het licht van de groei van de wereldbevolking, inclusief welvaart en dus consumptie, wil de 2e kamer weten hoe we de voedselproductie met minder impact op de aarde en mens kunnen uitvoeren. Interessante materie.

Wat ik uit dit rapport wil halen is de kwantificering van kosten als gevolg van de productie van voedsel die u niet direct betaalt. Oftewel, de kosten die de maatschappij meestal op langere termijn maakt als gevolg van de productie van dat voedsel. Denk hierbij aan klimaatschade, fijnstofschade (impact op gezondheid -> extra kosten gezondheidszorg) en schade aan het landschap.
Het rapport heeft een belangrijke tabel (2.2) in de bijlage zitten met de bekende factoren. En dat wordt later dan gekwantificeerd.
Extra kosten varkensvlees zijn volgens het rapport nu al bijna net zo hoog als de productiekosten (€1,84 per kilo). En dan zijn de effecten van bestrijdingsmiddelen en resistentie antibiotica op milieu en mens niet meegenomen. Daar lijken me toch nog veel meer kosten in te zitten.

Lekker kort door de bocht mijn vertaling: de staat (en dus u) subsidieert niet-duurzame voedselproductie in orde grootte 10 tot 60% van de productiekosten. Oftewel, mensen die bijvoorbeeld wel biologisch eten (of geen vlees) betalen stevig mee aan het ongezonde, goedkope consumptiegedrag van anderen. Nu u weer.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Naar een dienstbare financiële sector

Hoe kan de financiële sector dienstbaar gemaakt worden aan een duurzame reële economie? Deze vraag staat centraal bij het Sustainable Finance Lab van ondermeer oud-Rabo topman Herman Wijffels. In een serie van vijf lezingen wordt deze vraag uitgediept Sargasso doet verslag van deze lezingen.

In de eerste lezing werden meteen een aantal prangende en soms ook verrassende vragen opgeworpen (de lezing is hier terug te kijken) Herman Wijffels constateerde dat de financiële sector compleet dysfunctioneel is geworden. De krantenkoppen spreken voor zich. Woekerproducten, onverantwoordelijke speculatie, de totaal onevenwichtige handel in derivaten en de enorme crisis die het gevolg hiervan is. Weliswaar wordt op (internationaal) politiek niveau aan maatregelen gewerkt. Er komen meer regels, meer toezicht en hogere solvabiliteitseisen voor financiële instellingen. De focus blijft echter op het bestaande systeem. De incentives in de sector komen niet wezenlijk anders te liggen. Dat is onhoudbaar.

Wijffels twijfelt erover of het wezenlijk anders kan. Het fundamentele debat wordt volgens hem in Nederland niet gevoerd, terwijl dat in andere landen, zoals Engeland, wel gebeurt. Hij stelt daarom een aantal prangende vragen die hij met het Sustainable Finance Lab hoopt te agenderen.

Relatief actuele vragen zijn:

  • Moeten we aansturen op een bankenbelasting en/of op een financiële transactiebelasting zoals is voorgesteld door de Europese Commissie. Vraag is alleen te beantwoorden aan het criterium wat levert het meeste maatschappelijke nut op?
  • Moet er nu wel of niet een scheiding komen tussen retail- en zakenbankieren in termen van aansprakelijkheid van de belastingbetaler?
  • Zijn we er nu met het zelfregulering in beloningsbeleid? Bonnussen zijn er nog steeds en in aanzienlijke mate en die werken nog steeds overwegend in dezelfde richting als voor de crisis.
  • Hoe zit het eigenlijk met de ethische vorming van werkers in de financiële sector? Welke conclusies moeten straks verbonden worden aan het lopende parlementaire onderzoek naar de financiële crisis. Het onderzoek nogal smal gedefinieerd.
  • Wat is maatschappelijk gezien de meest wenselijke toekomstige positionering van ABN Amro. Moeten we mikken op een beursgang en daarmee de staatsschuld terugbrengen?
  • Is het wel zo verstandig om bij het beleggen op onze pensioenbesparingen op zeer speculatieve financiële markten, zoals nu in het akkoord is voorzien?

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geld Verhuist

Wie wil er nu niet duurzaam bankieren? Dat je geld ingezet wordt voor eerlijke handel en duurzame energie? Dat je geld niet terecht komt in de wapenindustrie? Maar wat een rompslomp. Overal je rekeningnummer wijzigen, brieven sturen, er tig keer achteraan bellen.

De duurzame ASN bank heeft daarom een speciaal overstapteam geformeerd. Op verschillende plekken in het land verschijnen de komende tijd immense kluizen. Het overstapteam is namelijk druk bezig om het geld van nieuwe klanten naar de juiste plek te brengen. Juist in de zin van een goede, duurzame investering. En dat zonder rompslomp.

Het overstapteam maakt alles zo makkelijk mogelijk. Wie nu een ASN bankrekening opent via asnbank.nl, krijgt ook nog eens € 10,- verhuispremie.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende