Deze week is John Verhoeven hoofdredacteur van onzeWereld op pad in Zimbabwe, in het kielzog van een delegatie van FNV Mondiaal, met voorzitter Agnes Jongerius, en hoofdbestuurder Jan Willem van der Pol van de Nederlandse Politiebond. Hieronder volgt zijn vijfde bijdrage aan Sargasso vanuit Zimbabwe. Voor het eerst ben ik in een 'gedollariseerd' land. Zimbabwe heeft op 14 april officieel de Amerikaanse dollar als wettig betaalmiddel ingevoerd. Met de eigen munteenheid, de Zimbabwaanse dollar, is niets meer te koop. Een noodgreep, maar onvermijdelijk toen de Zimbabwaanse dollar inflatiepercentages van enkele duizenden procenten per dag ging scoren, volgens mij een nieuw wereldrecord dat nog wel even stand zal houden. Ik zie dat Tapiwa Zivira, en rustige jongen van de landarbeidersbond GAPWUZ, een kreukloos briefje van 50 triljoen Zimbabwaanse dollar gebruikt als boekenlegger in de dikke Engelstalige pocket die hij tijdens de rit met het vakbondsbusje naar Nyanga probeert te lezen. Een 5 met zoveel nullen dat ik duizelig wordt als ik ze probeer te tellen, terwijl we over de hobbelige tweebaans asfaltweg rijden. De chauffeur moet soms flink manoeuvreren tussen de gaten in de weg, maar dit is de beste weg van het land.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
FED-president Ben Bernanke laat God’s water over God’s akker stromen. Het is nog maar de vraag of dit water de akker vruchtbaar zal maken of zal verzuipen? De Amerikaanse geldpers draait sinds gisteren op volle toeren. Bernanke maakte bekend dat de centrale bank (FED) de overheidsschulden overneemt – om te beginnen voor een totaalbedrag van 300 miljard dollar. Dit financiert hij door nieuw geld te creëren (Volkskrant). De financiële markt reageerde direct ‘enthousiast’: de dollar daalde met 4% naar 0,73 euro. Het is dus nog maar de vraag deze actie van Bernanke de Amerikaanse economie weer kan aanjagen of dat hij inflatie creeërt en de dollar waardeloos maakt?
Volgende week zal een VN-panel van financiële experts pleiten om de dollar los te laten als internationale reserve valuta (YahooNews). Volgens het panel zou een combinatie van verschillende valuta, zoals destijd met de European Currency Unit (ECU), de rol van de dollar moeten overnemen. Dit creeërt een stabielere situatie dan nu het geval is. “It is a good moment to move to a shared reserve currency” aldus valuta expert Avinash Persaud van het VN-panel. Gaan de Verenigde Naties, die jarenlang werden gekoeieneerd door de Verenigde Staten, nu de VS redden met een van oorsprong Europees plan? Dan moet de dollar nog wel wat waard zijn om in dat mandje van deze nieuwe internationale reserve valuta te stoppen…
Linkse Amerikanen, de zogenaamde ‘liberals’, kunnen erg onvoorspelbaar zijn. Een groot deel van de tijd zijn ze kritisch over hun eigen regering en samenleving, vaak zelfs nog kritischer dan linkse Europeanen, en dan vertonen ze plotseling toch weer nationalistische reflexen. Dit deed zich duidelijk voor rondom het uitbreken van de oorlog in Irak, vier-en-een-half jaar geleden.
Een ander voorbeeld is deze week Roger Cohen, een columnist van de New York Times. Hij betoogt dat de rest van de wereld de plicht heeft om financieel bij te springen bij de oplossing van de financiële crisis in de Verenigde Staten. Hij verwijst terug naar de rol die de Verenigde Staten, als lid van het IMF, vroeger heeft gespeeld bij het oplossen van financiële crises in andere landen. Nu Amerika in een financiële crisis is geraakt nemen de leiders van andere landen hun verantwoordelijkheid niet, en vertonen een stuitende mate van onverschilligheid.
Maar Cohen heeft ongelijk. Het is niet de verantwoordelijkheid van buitenlandse regeringen en centrale banken om bij te springen en het Amerikaanse herstel te financieren. Amerika wordt al jaren gesubsidieerd door het buitenland. Buitenlandse banken kopen grote hoeveelheden Amerikaanse dollars op als reserve-munteenheid, hetgeen zorgt voor een overwaardering van de dollar, en de Amerikanen dus rijker maakt. Bovendien compenseren met name de Chinezen al jaren het Amerikaanse handelstekort door Amerikaanse obligaties op te kopen die feitelijk van buitengewoon dubieuze waarde zijn.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Gesmokkelde sigaretten, illegaal hout, cocaïne, namaak-rolexen, gestolen auto’s, losgeld voor ontvoerde zakenmensen, wapens uit Albanië, vrouwen uit Moldavië, een partijtje krokodillen lederen tassies, bloeddiamanten, gehackte creditcard informatie: criminelen laten zich steeds vaker betalen in euro’s. Volgens een rapport van de Canadese Criminal Intelligence Service is de euro voor het eerst het favoriete betaalmiddel van criminelen. Decennialang liepen criminelen weg met de dollar maar die tijden zijn voorbij. Niet omdat de eurozone een bovengemiddeld crimineel gebied is maar omdat een calculerende crimineel nu eenmaal voor zekerheid gaat. Dit jaar bereikte de euro zijn voorlopige piek rond de 1,60 dollar. Dat is nu weer gedaald tot 1,50 dollar. (Elsevier)
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.