Wetenschappelijk verantwoord oud worden

Mensen doen de raarste dingen om maar zo lang mogelijk te kunnen leven. Sommigen volgen een hongerdieet, anderen slaan iedere dag een handvol peperdure pillen achterover. Het wetenschappelijk bewijs voor dit soort methodes is echter flinterdun. Eén manier om het leven te rekken zou zogenaamde “calorische restrictie” (CR) zijn. Al 75 jaar is bekend dat een vermindering van de hoeveelheid calorieën bij ratten en muizen leidt tot een flinke verlenging van de levensduur. Vele wetenschappers hebben zich sindsdien gebogen over het mechanisme hierachter, wat nog steeds niet helemaal ontrafeld is, maar een handjevol mensen hebben de observatie in knaagdieren alvast rechtstreeks vertaald naar hun eigen situatie. Zij zijn ervan overtuigd dat door dagelijks 70% minder calorieën te eten dan aanbevolen, ze lang en gezond oud zullen worden. Er is zelfs een Caloric Restriction Society, die informatie geeft over onderzoek en praktische zaken aan iedereen die geïnteresseerd is in deze levensverlengende methode. Maar echt gezond is dit natuurlijk niet. Ondervoeding, zoals door CR, kan leiden tot osteoporose, spierafbraak, onvruchtbaarheid en meer ellende. Ook is het nog maar de vraag of de rest van je leven honger lijden opweegt tegen ouder worden, maar dat terzijde. Verontrustender is dat het nog helemaal niet aangetoond is dat CR bij mensen echt tot een langer leven leidt. Dit is ook lastig te onderzoeken. Er is wel een studie gaande met mensen die vrijwillig aan CR doen, maar dit slechts een handjevol mensen. Ook is het lastig te controleren of ze allemaal exact hetzelfde eten en leven (wat bij muizen in een laboratorium veel makkelijker is). Daarnaast raadt de CR Society ook aan om vooral gezond te eten, met veel fruit en vezels. Tegenover een gemiddelde fastfoodliefhebber heb je dan al snel een decennium gewonnen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

(geen) Nieuws

Jawel! Het laatste bastion van La Bakker, dieetgoeroe in ruste, wankelt. De eierkoek staat ter discussie. Niemand minder dan dieetgoeroe der Laatste Dagen Dr. Frank heeft het gezegd: de oliebol is gezonder dan de eierkoek. De Telegraaf vond het belangrijk genoeg om een artikel aan te wijden en heel Twitter gonsde ervan. Producenten van eierkoeken kunnen hun productie terugbrengen naar 20e-eeuwse niveaus. Leve de bol!

Ja, eetlezer, daar word ik nou wel eens moedeloos van. Niet omdat ik vind dat eierkoeken integendeel beter zijn dan oliebollen, wel omdat dieetgoeroes het kennelijk nog steeds niet kunnen laten de competitie tussen het ene en het andere voedingsmiddel op gang te trekken. Laat X staan en eet in plaats daarvan Y, want dat is beter (gezonder, dunmakender).

Kijk, ik kan nu wel weer gaan zeggen dat het allemaal onzin is. Dat het niet zo is dat één product gezond is en een ander ongezond. Dat het niet gaat om individuele voedingsmiddelen maar om het geheel van je dieet. Dat je vooral evenwichtig moet eten en vooral niet te veel steeds maar hetzelfde. En als ik dat doe, dan krijg ik weer de reacties over me heen. Of ik soms denk dat dat nieuw is. Of ik soms veronderstel dat mijn lezers dat allemaal niet allang weten.

Nee, dat is niet nieuw. En ja, ongetwijfeld weten de meesten van u dat allang. Maar daar staat tegenover dat ik me niet kan voorstellen dat Dr. Frank (van Berkum) dat niet weet. En dan toch weer datzelfde oude verhaal waarvan dieetgoeroes zich maar blijven bedienen: het verhaal van “wég met de oude afgod, hier is uw nieuwe”. In dit geval de oliebol. Zodat we straks weer een boom krijgen van oliebollenverkopen en hele volksstammen zich dáár weer aan gaan overeten, want het is immers zo gezond? En wat dan over een jaar of over twee jaar? De pepernoot? Het zou me niet verbazen.

Nee, het is niet nieuw en ja, we weten het allang. En toch gaat het met onze collectieve eetgewoonten niet meer goed komen zo lang allerlei deskundigen die beter weten of in elk geval zouden moeten weten zich te buiten blijven gaan aan het kweken van fobieën tegen het ene levenmiddel (of contingent levensmiddelen) en het verafgoden van het andere. Dan blijven we van slechte eetgewoonte naar nieuwe slechte eetgewoonte achter de muziek aan lopen.

Dieetgoeroes aller landen, kom tot inkeer. Hou hier nu eindelijk eens mee op. Ja, jullie ook, daar bij het Voedingscentrum. Allemaal. Nú!

Ik heb het overigens–en dat heb ik niet met Dr. Frank zo afgesproken en evenmin ben ik helderziend; het is gewoon weer die week van het jaar–vandaag in mijn wekelijkse column op trendtree.nl over oliebollen. Nee, ik vertel niet dat u zich er systematisch ongans aan moet gaan eten ten koste van uw eierkoeken. Ik vertel u wel hoe u de lekkerste maakt. Want even voor de duidelijkheid: lekkere oliebollen moet je vooral af en toe eten, bij voorkeur op oudejaarsavond. En de volgende dag dan weer wat anders. Da’s gezonder dan Da’s gezond.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.