Apeshit over een smurf

Toen ik de blauwe man bij de openingsceremonie van de Olympische Spelen zag, moest ik lachen. Een smurf in drag! Een moderne IJdele Smurf…wat een lollige aanvulling van het queerfeestje, dat dit onderdeel van de hele toestand duidelijk was. Twee dagen later blijkt half Nederland apeshit te gaan, omdat ze dachten een persiflage op het schilderij Het Laatste Avondmaal van Da Vinci te hebben gezien. En dat dit een flagrante, opzettelijke bespotting van het christendom was. Hè? Om te beginnen is Jezus niet blauw, en ook niet  naakt. Hij zit aan een tafel (zonder voeten, want op die plek is ooit een deur ingebouwd), met zijn 12 apostelen, die allen op hun eigen manier geschokt reageren op de aankondiging dat 1 van hen Jezus zal verraden. Hoe kom je erop dat dit tafereel ook maar enigszins overeenkomt met wat we vrijdagavond zagen? En hoe kom je erop dat de Fransen het ook maar in hun hoofd zouden halen welke religie dan ook bij zo’n wereldwijd bekeken evenement zouden betrekken?? Iemand ooit gehoord van de laïcité? Nog los van het feit dat ze uiteraard niemand voor het hoofd zouden stoten; dat zou wel heel dom zijn. Nee, de dommen hier zijn de radicaal-rechtse en aartsconservatieve schreeuwers! Ik had me voor dit gezeik niet verdiept in die hele voorstelling, maar dat heb ik nu natuurlijk wel even gedaan. Hoewel de maker van het geheel niet echt uitsluitsel geeft over de bedoeling, behalve dat hij aangeeft zoveel mogelijk diversiteit heeft willen laten zien, kun je met een beetje cultureel besef een en ander wel interpreteren. Om te beginnen zijn de OS een Grieks fenomeen, dus het is veel logischer dat de naakte man verwijst naar Dionysos, de god van de wijn (ook wel Bacchus). In vroeger tijden werden op zijn gedenkdagen mensen met klimop bekranst, en de Romeinen baseerden hun beroemde bacchanalen op zijn cultus. Daar liep iedereen in z’n blote reet rond en zoop en neukte zich helemaal de tering. De zanger op het podium had zichzelf voor de gezelligheid (en wellicht omdat puur naakt toch ietwat aanstootgevend zou zijn), blauw geschilderd en de klimop vervangen door rode bloemen en kerstballen(!). Dan het lied dat hij ten beste gaf. Ik spreek ook geen Frans, maar het is niet moeilijk de vertaling op te zoeken. De 1e zinnen: “Zou er oorlog zijn als we allemaal naakt zouden zijn gebleven? Nee. Waar moet je een revolver verstoppen als je naakt bent?” Verder gaat het over hoe we allemaal vrij en gelijk zouden zijn, broeders en zuster. Goh, laat het nationale credo van Frankrijk nu “Vrijheid, gelijkheid en broederschap” zijn. Het allerergste van deze hele ophef vind ik nog wel dat ook “normaal” denkende mensen dit achterlijke frame van “christentje pesten” consequent lijken over te nemen. Dit land is intellectueel – hoe ironisch – totaal naar de verdoemenis. On the bright side; ik denk dat Jezus ligt te rollen van het lachen in zijn graf. Heeft de goede man ook een keer een verzetje. (Hieronder een clip van een andere uitvoering van het lied door Philippe Katerine. Waarschuwing: allemaal spiernaakte mensen!) https://www.youtube.com/watch?v=N-Ro03zmgJs

Door: Foto: smurf-figure-bunch-of-flowers-blue-115424-pixabay
Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Gehoorzaam

, door

Orthodoxe christenen menen op grond van hun Heilige Boek zich te mogen onttrekken aan de wereldse wet, constateerde mijn krant. Er sprak enige boosheid uit. Betweterigheid is een hinderlijk christelijk trekje waar de Romeinse keizers ook al bezwaar tegen hadden. De krant onderschatte het probleem. Progressieve christenen doen het namelijk net zo goed. Onlangs riepen die nog vanuit het vliegtuig naar vluchtelingen op Lesbos: ‘We gaan ze halen’. Deze vermetele poging tot ondermijning van het staatsgezag werd verijdeld. Maar toen ze hun privileges als hefboom gebruikten om twee Armeense kinderen hier te houden, dwongen ze de staat op de knieën.

Christenen zijn, met andere woorden, de nagel aan de doodskist van de gehoorzame samenleving. Of, nou ja, eigenlijk is de ongehoorzaamheid zelf niet het grootste probleem, maar het argument dat het Gods wil betreft. Dat komt toch altijd net wat dwingender over dan ‘het voelt gewoon niet goed’, zelfs bij mensen die ontkennen dat Gods wil bestaat. De vastberadenheid is beangstigend.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Stijn Hazen (cc)

Jezus, de hoerenzoon

, door

RECENSIE - Bij de vertaling en heruitgave van een eeuwenoud schotschrift

‘Toen de klokken van de kathedralen luidden voor het kerstfeest, en in de huizen van burgers de christelijke vreugde overheerste, haalde in het donkere getto de vervloekte jood het Toledot-boek tevoorschijn en, terwijl de gelovigen bogen voor de zoon van de maagd, las hij vol bittere hoon over mamser ben ha-nidda.’

Aldus de Duitse auteur Erich Bisschoff in 1896, bij zijn vertaling van de Toledot, de geschiedenis van de mamser ben ha-nidda, de bastaardzoon geboren tijdens nidda, wat wil zeggen dat zijn moeder ook nog eens onrein was (ongesteld tijdens de conceptie). Een grotere schande was ondenkbaar. En deze mamser waar de joden tijdens Kerstnacht stiekem over lazen… was Jezus Christus.

Bisschoffs duistere aantijging dat de joden met Kerst massaal een boekje lazen waarin Jezus werd zwartgemaakt weerspiegelt natuurlijk de oude antisemitische mythe dat de joden in het geheim voortdurend bezig waren het christendom te ondermijnen. Ze vervloekten de christenen, ontvoerden christelijke kinderen om hun bloed te drinken, en lazen dus met Kerst allemaal de Toledot. In feite gaat het hier om een marginale tekst (of verzameling teksten). Oeroud, dat wel, en in vele versies bewaard gebleven (Bisschoff vertaalde een Jiddische versie) maar verder nauwelijks bekend, ook niet in joodse kring. En toch ontplofte menige christen van verontwaardiging wanneer hij een exemplaar van deze tekst in handen kreeg (en kon lezen). Luther bijvoorbeeld las de Teoledot en schreef daarna een fel antisemitisch pamflet, Vom Schem Hamphoras (1543), waarin de joden afgeschilderd worden als duivelsgebroed dat uitgeroeid moet worden. (De Nazi’s hebben nog hun best gedaan deze tekst op te nemen in het schoolcurriculum.)

Foto: https://pixabay.com/nl/engel-des-doods-kunst-gotisch-1875423/

Godsammelazarus

, door

OPINIE - Er is al heel veel over gezegd, maar ik wil daar toch wat aan toevoegen. ‘Cause it just pisses me off! Had ik net een aardige lofzang gehouden op Echte Christenen, krijg je dit. Dat moest ik even verwerken, hoewel ik heus wel op de hoogte ben van het fundamentalisme van sommige orthodoxe gelovigen van christelijke huize. Zoals onder andere bij onze “vrinden” van de SGP. Fractievoorzitter Kees van der Staaij is dan ook niet geheel onverwacht medeondertekenaar van deze Nashville-verklaring.

Hannah Gadsby

Het gaat om een relatief kleine groep, wat voor de meeste van ons reden genoeg is om er onze schouders over op te halen. Maar ik moest meteen denken aan Hannah Gadsby met haar voorstelling Nanette (te zien op Netflix). Daarin vertelt zij over haar jeugd in een zeer christelijk milieu, waarin homoseksualiteit destijds door 97% van de mensen in haar omgeving als verdorven werd gezien. Zij groeide op met de notie dat ze er niet mocht zijn, dat ze een aberratie was, iets smerigs in de ogen van God en haar omgeving. Zij heeft haar hele leven zo’n beetje in de verdediging gezeten en compenseerde dat met humor. In haar indrukwekkende voorstelling gaf ze aan dat ze daar behoorlijk klaar mee was, en wilde stoppen met comedy, omdat ze zichzelf daarbij zo vernederde. Waarbij ze een mooie tegenstelling tussen nederigheid en vernedering neerzet. Ze is inmiddels teruggekomen op dat stoppen, omdat bleek dat heel veel mensen geraakt werden door haar verhaal, door het verdriet en de woede, hoewel met veel humor gebracht. Het zet je aan het denken. Want zíj wist door humor te overleven, maar hoeveel mensen kunnen dat niet? Hoeveel mensen worden agressief of depressief met alle gevolgen van dien?

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

Filmstudio geeft toe aan christenen die klagen over ‘historische onjuistheden’ in verfilming Noach en de ark

, door

No shit:

According to The Wrap, Paramount Pictures has edited Darren Aronofsky’s Noah — which stars Russell Crowe in the titular role — in order to avoid offending Christian viewers. […]

Writing on his blog last year, Answers In Genesis president Ken Ham noted that the film’s script “is not at all faithful to the biblical account in Genesis.” Ham believes the trailer for the film is “a Hollywood con” designed to lure unsuspecting Jews and Christians to witness “an unbiblical production.” […]

Brian Godawa, a screenwriter whose Christian films have repeatedly failed to be profitable at the box office, wrote that Noah‘s script “is deeply anti-Biblical in its moral vision.”

“Noah is a kind of rural shaman and vegan hippie-like gatherer of herbs. Noah explains that his family tries to study and heal the world whenever possible, like a kind of environmentalist scientist,” Godawa writes.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De ‘joods-christelijke’ cultuur bestaat niet

, door

 

In Trouw reageert C. Verhoef op de aankondiging van rabbijn van de Kamp om zijn CDA-lidmaatschap op te zeggen. Hij ergerde zich aan de stelling van Buma over de ‘joods-christelijke’ grondslag van de Nederlandse samenleving.

Verhoef:

Terecht merkt rabbijn Van de Kamp op dat de ‘joods-christelijke samenleving’ niet bestaat. CDA, CU en PVV maken te pas en te onpas gebruik van de aanduiding ‘joods-christelijke samenleving’, c.q. ‘cultuur’, ‘erfgoed’, ‘gedachtegoed’, ‘waarden en normen’. In de media en de kerken komt men eveneens veelvuldig deze terminologie tegen. Ook het christelijk onderwijs gaat ten onrechte uit van de ‘joods-christelijke traditie’.

Men noemt dan waarden als liefde, eerlijkheid, gerechtigheid, trouw, vrijheid, rechtvaardigheid, gelijkheid, behulpzaamheid, bescheidenheid, barmhartigheid, gerechtigheid enzovoort. Dit zijn echter geen exclusief joodse, noch christelijke waarden. Zij bestonden al eeuwen vóór er joden en christenen waren. Het zijn de fundamentele waarden van vrijwel elke beschaving. Ze zijn van alle tijden en alle plaatsen. Universeel.

Delen van de Bijbelboeken Exodus en Deuteronomium zijn ontleend aan de veel oudere wetten van koning Hammurabi van Babylon. Hele paragrafen van zijn wet kan men letterlijk in de wet van Mozes terugvinden. De Tien Geboden lijken een soort geheugensteuntje te zijn geweest van basisprincipes, die rechtsgeleerden al in de tijd van Hammurabi uit het hoofd leerden.

Ook in het christendom vinden wij weinig authentieke gedachten. Veel nieuwtestamentische morele richtlijnen zijn ontleend aan het Griekse denken. De deugden uit de klassieke oudheid stellen de menselijke waardigheid voorop en bepalen mede het ethisch denken in onze samenleving. De cultuurvermenging in de Oudheid is een proces van eeuwen geweest. De gulden regel ‘Behandel een ander zoals je zelf behandeld wilt worden’ is afkomstig van de Chinese wijsgeer Confucius en komt, aldus Karen Armstrong in haar boek ‘Compassie’, in alle religies voor.

Jodendom en christendom zijn niet meer dan een doorgeefluik geweest.

Daarentegen hebben wij veel waarden, zoals individuele vrijheid, zelfbeschikking, emancipatie, democratie en seksuele vrijheid eerder ‘op de kerk veroverd’ dan aan de kerk te danken. Het zijn de verworvenheden van het seculiere denken, van Verlichting, rationalisme en humanisme. De gelijkheid van man en vrouw hebben wij verworven via liberalisme en socialisme.

Foto: Post-Atheïst

Post-atheïst | Schelden en terugschelden

, door

COLUMN - Wat doe je, als christelijke auteurs je beschuldigen van zo’n beetje alle delicten uit het Wetboek van Strafrecht en speciaal voor jou zelfs nog een misdrijf verzinnen? Ga je rustig uitleggen dat het allemaal berust op een misverstand? Nee natuurlijk. Dat kost teveel tijd en zou bovendien de indruk wekken dat je iets te verdedigen hebt. Dus scheld je terug. Dat is nu zo. Dat was vroeger zo.

De christelijke polemiek tegen de joden begint al in het Nieuwe Testament. De gemeenschap waarvoor Johannes zijn evangelie schrijft, had een pijnlijke breuk met een joodse gemeenschap achter de rug en de evangelist ziet er geen been in ‘de’ joden aan te duiden als duivelskinderen. In de loop van de tweede eeuw worden de verwijten nog grover. Bisschop Melito verwijt de joden – opnieuw: ‘de’ joden – het misdrijf der ‘theocide’, de godsmoord. Het is geen frisse lectuur.

Kanttekening één: dit zijn de meningen van de schrijvende klasse. Tussen de regels door valt te lezen dat gewone gelovige hun eigen plan trokken. Als Johannes Chrysostomus, de latere patriarch van Constantinopel, rond 390 niet minder dan acht preken op de joden afvuurt, doet hij dat omdat er in zijn gemeente christenen waren die aanschoven in de synagoge. Ook zijn tijdgenoot Augustinus noemt mensen die volgens hem christenen waren maar zichzelf beschouwden als joden. De gewone gelovigen hadden zo hun eigen ideeën.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Maluku Photo Club op Ambon aan het werk. Beeld van Karlijn Smit. copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Fotograferen voor vrede op Ambon

, door

REPORTAGE - De wereld een positief beeld geven van Ambon en moslims en christenen verbinden: dat is het doel van Maluku Photo Club. Een lastige opgave na de verschrikkelijke conflicten van 1999 tot 2004, maar succes heeft de fotoclub wel.  De Facebookpagina wordt door duizenden mensen bekeken en beide geloofsgroepen zijn lid. ‘Ik heb hier veel christelijke vrienden. Ik houd echt van ze.’

Met zelfverzekerde passen dansen de jonge koppels in het rond. Ze klappen een paar keer in hun hand nadat ze met sierlijke beweging afstand nemen, om vervolgens samen verder te dansen. De vrolijke klanken van de Amboneze instrumenten verspreiden zich door de open, rechthoekige tent, terwijl honderden toeschouwers aandachtig kijken naar de traditionele Katreji-dans. Zij vieren de inwijding van het nieuwe dorpshoofd van Morella, een dorpje op Ambon.

Arie Tuanakotta (25) buigt geïnteresseerd naar voren. Hij zit op zijn hurken om een foto te maken van het schouwspel. Ook zijn vriend Buchari Musli (24) fotografeert de dansers die geconcentreerd voorbij zwieren in hun rood-witte kleding. Het is een bijzonder evenement voor beide jongens. ‘Ik vind de Ambonese cultuur erg mooi. Het is belangrijk om deze eeuwenoude tradities te fotograferen,’ vertelt Arie, die hoopt dat Ambon meer bekendheid krijgt als een toeristisch eiland.

Volgende