Zuid-Zuid samenwerking vanuit Indiaas perspectief

Naast de traditionele Noord-Zuid ontwikkelingshulp, is inmiddels ook de Zuid-Zuid variant steeds meer in opkomst, waarbij landen als India en China een grote rol spelen. We hebben misschien de neiging te denken dat Zuid-Zuid samenwerking een nieuw fenomeen is. Maar vanuit historisch perspectief is deze samenwerking helemaal niet zo nieuw, zegt dr. Renu Modi, Indiase politicologe en voormalig directeur van het Centrum voor Afrika Studies in Mumbai. Zij gaf haar lezing over ‘Dispersed Power in a World in Transition’ in het kader van een serie lezingen, georganiseerd door het SID, over ‘South-South Alliances and Tri-angular Cooperation’. Zuid-Zuid samenwerking is een veelbesproken onderwerp wanneer het om internationale (ontwikkelings)samenwerking gaat. Onder de traditionele (Westerse) donoren wordt deze vorm van ontwikkelingssamenwerking niet altijd met open armen ontvangen en soms zelfs argwanend aanschouwd. Maar waarom eigenlijk? Maakt Zuid-Zuid samenwerking de Noord-Zuid samenwerking overbodig en in hoeverre verschillen deze twee vormen? Dr. Modi biedt inzichten vanuit Indiaas perspectief. The Global South Al in de jaren zestig vormde een groot deel van de landen die wij nu tot de Global South rekenen de Non Aligned Movement (NAM), om tijdens de Koude Oorlog een eigen blok te vormen in een bipolaire wereld. Veel van deze landen hadden zich net bevrijd van hun koloniale juk en waren zich aan het ontwikkelen. Zij hadden hun eigen interne problemen en waren niet in staat te investeren in elkaar. Het Zuiden slaagde er dan ook niet in een sterk blok te vormen en veel landen vielen terug op de Washington Consensus voor investeringen met de hoop op ontwikkeling.

Door: Foto: OSSCube (cc)

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Rex Pe (cc)

Opleidingsniveaus in EU en China

ACHTERGROND - Deze zomer had ik het voorrecht een aantal Chinese professoren te mogen interviewen over hun ervaringen in Europa. Ze geven Italiaanse les aan Chinese universiteiten. Er zijn ongeveer honderd Chinese faculteiten waar men de Italiaanse taal kan leren. De bewondering voor de Italiaanse cultuur is groot, en de belangstelling voor de taal neemt toe. Ook de Spaanse taal is populair, onder andere door toenemende handel met Zuid-Amerika. Chinezen leren de taal nadat ze eerst zo’n negen jaar les hebben gehad in de Engelse taal.

Jarenlang zijn we gewaarschuwd voor de opkomst van een Chinees leger aan hogeropgeleiden, bijvoorbeeld in “The World is Flat” van Thomas Friedman. Mijn gevoel is dat naarmate de Chinezen hoger zijn opgeleid, wederzijds begrip alleen maar toe zal nemen. Bovendien staat de ontwikkeling in Europa ook niet stil. 
Onderstaande grafiek komt uit een presentatie van Dr. Zhou Zhong, over de Chinese visie op het Europese hoger onderwijs. Ik heb geen idee wat zijn verhaal erbij was, maar het laat in ieder geval zien dat Europa een grotere sprong heeft gemaakt in het opleiden van de bevolking dan China. Dat perspectief zien we niet vaak.

Dr. Zhou Zhong (2013) China’s View on the European Higher Education.
Presentation held at Lithuanian Presidency of the Council of the European
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

#Dezeweek | Het zijn net kinderen

COLUMN - Uw columnist ervoer een cultuurschok in China.

Wat begon als grap was al gauw realiteit, voor ik het wist zat ik met twee vrienden in een vliegtuig naar China, het land dat ik eigenlijk alleen kende omdat het vroeger op de buiken van mijn plastic dinosauriërs stond. Een dag later stond ik op Peking West, Een broeierig, lawaaiig en druk station. Vijf uur later verliet ik het gebouw weer. Een hoop illusies armer, uitgeput, maar wat nog veel erger was, het was niet eens gelukt om treinkaartjes te kopen.

Het was het eerste wapenfeit van het land China, met een ware cultuurshock als gevolg. Ik was al gewaarschuwd dat de eerste dagen over me heen zouden walsen als een bulldozer, maar begreep pas wat daarmee bedoeld werd toen het daadwerkelijk gebeurd was. De dynamiek van de Chinese steden is reusachtig, de tijd gaat daar twee keer zo snel. Toen ik aankwam in m’n hotel werd de weg ernaartoe opengebroken, toen ik de volgende ochtend wakker werd lag er al een nieuwe. Wat dat betreft is Nederland in vergelijking met China net een museum.

Toch, als alles op zo’n tempo gaat, lijkt het voor de gemiddelde Chinees erg moeilijk de kop erbij te houden. Ze racen op de automatische piloot door het dagelijks leven en gunnen zichzelf nauwelijks de tijd om ook maar eventjes na te denken waar ze nou eigenlijk mee bezig zijn. Er wordt op straat gespuugd en geplast, geschreeuwd in restaurants en eindeloos op de claxon gehangen in chaotisch verkeer. Het was smerig, storend en een grote herrie, maar toch had ik veel moeite het de Chinees kwalijk te nemen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Dump maar hoor, die Chinese zonnepanelen!

Vandaag buigen Europese lidstaten zich over het compromis dat de Europese Commissie en China afgelopen weekend hebben bereikt over de ‘te goedkope’ zonnepanelen die China naar Europa exporteert.  Chinese exporteurs zullen zich aan een minimumprijs en een maximumhoeveelheid houden en de EU ziet af van de importheffing van bijna 50 procent, die vanaf augustus in zou gaan. Dat is goed nieuws voor de Europese consument, voor de handelaren en installateurs, maar niet voor Europese fabrikanten van zonnepanelen: die stappen nu naar het Europees Hof van Justitie omdat ze vinden dat de Commissie niet ver genoeg gaat. Maar waarom zou de Commissie überhaupt iets tegen China ondernemen?

Het is geen geheim dat China haar zonne-industrie vertroetelt. Sinds 2008 is de productiecapaciteit van zonnepanelen door overheidssubsidies vertienvoudigd en China is nu ‘s werelds grootste producent. Subsidies zijn ook ingezet om buitenlandse markten te veroveren. Chinese fabrikanten hebben nu tachtig procent van de Europese markt in handen. Of die subsidies slim zijn vanuit Chinees oogpunt is de vraag – China heeft overduidelijk een bubbel geblazen met overcapaciteit als gevolg. Die bubbel lijkt nu leeg te lopen en veel grote Chinese fabrikanten zitten diep in de schulden of zijn bankroet – denk aan Suntech.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Shownieuws

COLUMN - Er was afgelopen week echt Geen.Bal.Op.Tv. Behalve Shownieuws, maar kijken mensen daar echt bewust naar?

Een tijdje geleden hoorde ik op de radio dat een of andere topman van Google een kritisch boek had geschreven over China. Hij zou harde noten hebben gekraakt over de manier waarop de Chinese overheid de internetvrijheid van haar burgers beperkte.

Ik stelde me zo voor dat China zich nog eens omdraaide en verder snurkte. Maar het zette me wel aan denken. Er was immers nogal wat kritiek toen Google haar diensten aan de Chinezen ging aanbieden. Om deze diensten aan te mogen bieden in het enorme land moesten ze immers tegemoet komen aan de eisen van de Chinese overheid. Ze moesten concessies doen die ze gezworen hadden nooit te doen. ‘Don’t do evil,’ was immers hun motto. Als argument om toch de Chinese markt te verkennen, zei Google dat een beetje vrijheid beter is dan helemaal geen vrijheid.

Maar nu het boek van de Google-topman was verschenen, werd me duidelijk dat er nog een argument was om het te doen. Immers, door concessies te doen aan de Chinese overheid, mag je de Chinese markt verkennen, waardoor je een uniek kijkje achter de schermen krijgt. Waarna je er harde noten over kan kraken. Wellicht zou Google dat nu bij de CIA kunnen doen. Ons precies vertellen op wat voor manieren de CIA mijn gegevens gebruikt. Zou ik wel sympathiek vinden. Is het minste wat een bedrijf dat ‘don’t do evil’ als motto heeft voor ons kan doen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Meyers Konversationslexikons, Wikimedia Commons

Zuid-Amerika: WK-stadions, rondje inheems, Nicaragua-kanaal

ELDERS - Deze week uit Latijns-Amerika: WK-stadions en kritiek groeien, indianen en landconflicten, en Nicaragua geeft opdracht tot het graven van hun eigen transoceanische kanaal.

Over exact een jaar gaat het WK voetbal in Brazilië van start. The Guardian geeft een fijn voorproefje van wat ons te wachten staat aan media-aandacht. Nog een jaar kunnen we rekenen op verhalen over stadions die al of niet af zijn (aardige interactieve overzichts-infographic), wat die wel niet kosten en wie er door het evenement geraakt worden of juist ervan zullen profiteren. Een prachtig voorbeeld van routineuze en bijna clichématige verslaggeving die elke vier jaar weer opduikt – zou daar al eens onderzoek of bloggerij over zijn geschreven?

Wat nog ontbreekt in de WK-berichtgeving deze week is het perspectief van de Maracanã-indianen bij het stadion. Andere inheemse bevolkingen in Brazilië waren wel in het nieuws: zo bericht AP dat steeds meer Braziliaanse indianen worden vermoord als gevolg van toenemende spanningen over landrechten. Juist op dit cruciale moment, nu in deelstaat Matto Grosso do Sul troepen ingezet worden om onlusten tussen boeren en indianen te bedwingen, kapt de chef van Braziliës inheemse volken-agentschap ermee, officieel vanwege gezondheidsredenen. Ook bij IPS inheems nieuws: Amazone-indianen in Ecuador hebben het moeilijk en een vraaggesprek met de VN-rapporteur voor rechten van inheemse volken over hoe het eigenlijk gaat met die rechten.

Foto: Rick Hall (cc)

De Chinezen komen niet: Ian Buruma over Azië als mythe

VERSLAG - Waarin Ian Buruma tijdens een lezing in het Radboud stelt dat de mythes die er over Azië bestaan niet zo heel veel zeggen over Azië en vooral het zicht ontnemen op wat er werkelijk speelt.

De Chinezen komen niet. Of beter: ze komen wel, maar ze hebben geen enkele behoefte hun wereldbeeld aan ons op te dringen. Ze hebben namelijk geen mission civilisatrice, zoals Napoleon, de missionarissen en de Amerikanen dat hadden. En in het geval van de Amerikanen: dat nog steeds hebben. Van de Chinezen hebben we, kortom, dus niets te vrezen.

Tenminste, als wij Ian Buruma mogen geloven, die afgelopen woensdag in het Radboud te Nijmegen een lezing gaf, getiteld Azië als mythe: westerse fantasieën over het oosten, waarna hij werd geïnterviewd door een plaatselijke filosoof en vragen uit het publiek ging beantwoorden. Een dag voordat Merkel van dezelfde universiteit haar eredoctoraat ontving. 

Hij (Buruma dus, niet Merkel, dat is een zij) zag er in het echt wat minder scherp uit dan op de foto’s die ik van ‘m kende. Wat weldoorvoeder ook. Rood geschoren nek. Zware bril. Underbite. Duidelijk een intellectueel zwaargewicht van internationale allure. Hij zat er ontspannen bij. Had z’n verhaal voor de gelegenheid een beetje bij elkaar gekrabbeld op lijntjespapier.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende