Mark Rutte wil een snelle formatie. In minder dan een maand moet er een nieuw kabinet staan. Andere partijen reageren erg voorzichtig: Alexander Pechtold wil liever dat er langer geformeerd wordt als daar een stabieler kabinet tegenover staat. Maar is er een relatie tussen de lengte van de formatie en de stabiliteit van het kabinet? In de figuur hiernaast kan je zien wat de relatie is tussen de de duur van de formatie en de lengte van het kabinet (klik op het plaatje voor een grotere versie). Dit zijn alleen kabinetten die na de verkiezingen zijn gevormd in de na-oorlogse periode. De duur van het kabinet verwijst naar de tijd dat het kabinet heeft gezeten exclusief demissionaire periodes na verkiezingen of door crises. Er lijkt geen sterke relatie te zijn tussen de twee variabelen (correlatie .06). Echter in drie van de vier hoeken staan wel meerdere casussen: er zijn voorbeelden van formaties die erg lang duurden en langzittende kabinetten op leverden, maar ook bij veel kortere formaties waren er duurzame kabinetten. Evenzeer zijn er uit (te) korte formaties ook instabiele kabinetten gekomen. Er is maar een geval van een lange formatie met een kort kabinet: Van Agt II. Het patroon duidt erop dat een hele lange formatie wel kan bijdragen aan een stabiel kabinet, maar dat er andere factoren zijn die daar ook aan kunnen bijdragen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Dit is wederom een gastbijdrage van Jochem Meijer.
In NOVA Politiek van zaterdagavond zei Balkenende dat hij de hypotheekrenteaftrek tot een breekpunt maakte omdat de VVD steeds beweerde dat het CDA niet duidelijk genoeg was. “Als mij zo’n verwijt wordt gemaakt, kies ik voor helderheid. Wij hebben nu aangegeven dat het ons echt menens is.
Ofwel: waar hij eerst nog geen stelling nam in het zwart-wit denken van de breekpunten, laat hij de nuance varen en kiest voor zwart, om duidelijkheid te verschaffen.
Duidelijkheid is ook waar kiezers op wachten, en het CDA kiest ervoor deze te bieden door een extreme positie in te nemen. Dat is nogal een simplistische benadering: alsof duidelijkheid alleen bestaat bij de gratie van een extreem standpunt, tegenwoordig ook wel ‘breekpunt’ genoemd. “We hebben in het coalitieakkoord afgesproken dat we van de hypotheekrenteaftrek zullen afblijven. We hebben een contract met de kiezer”, zei CDA-fractievoorzitter Pieter van Geel hier eerder over.
De handelswijze van Balkenende en co in dit geval doet denken aan de besluitvorming van de PvdA inzake Uruzgan: We hebben ooit iets beloofd, en nu doen we dit omdat we het ooit beloofd hebben. Doodgewone ontwikkelingen, zoals veranderende omstandigheden of voortschrijdend inzicht (o, het is in Uruzgan toch niet zo voortvarend gegaan als we eerst verwachtten, dus we kunnen misschien beter nog even blijven) worden zo uitgesloten.
Rutte en Cohen laten zich steeds negatiever over elkaar uit. Volgens Rutte is een nieuwe paarse coalitie ‘ver weg’. Is dat wel zo? En heeft Rutte wel wat te willen? Als de peilingen ongeveer uitkomen dan maakt het niet zoveel uit wat Rutte denkt of wil. Het CDA schommelt namelijk al weken tussen de 22 en 28 zetels. Laten we van het voor het CDA meest rooskleurige scenario uitgaan, het CDA haalt woensdag 28 zetels. Dat is maar liefst 13 minder dan ze nu hebben. Wat wint de opvolger van Jan Peter Balkenende door aan te schuiven bij een rechts kabinet? Na jarenlang de grootste te zijn geworden, is het vervelend om ineens de tweede viool te moeten spelen. Na een grote verkiezingsnederlaag is dat niet alleen vervelend, maar electoraal gezien ongeloofwaardig en daardoor onverstandig.
Klein kansje
Cohen heeft ook nog een klein kansje de grootste te worden en daarmee een kans op het vormen van een nieuw kabinet. Om Paars te voorkomen heeft het CDA ook bij een linkse zege een sleutelpositie. Zou de opvolger van JP in een regering van de sociaal-democraat willen zitten? Het lijkt mij uitgesloten, want het zou neerkomen op politieke harakiri. Job Cohen geeft aan liever een progressief kabinet te willen, maar een linkse meerderheid zit er zelfs in de voor hem meest optimistische ramingen niet in. Conclusie: mocht Cohen de grootste worden, dan is een verstandshuwelijk met Rutte de enige optie. Om het verstandshuwelijk kans van slagen te geven, en het aantal zetels op minimaal 76 te brengen, is een rol van mediator Pechtold onmisbaar. Mocht GroenLinks er minimaal een zeteltje bij krijgen, dan mag ze ook aanschuiven. Al is het maar om de bezoedelde naam ‘Paars’ te kunnen veranderen in Nieuw-Paars, Paars-Plus of Pimpelpaars.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Vers van de twitters geplukt: Maxime Verhagen en Freek de Jonge omringd door duizenden vrouwen op de Libelle Zomerweek die jaarlijks gehouden wordt op het MuiderAlmeerderzand. Zelden vonden zoveel aanstootgevende woorden elkaar in één zin, maar wat zeggen de heren eigenlijk? U mag het zeggen…
“Het noemen van breekpunten in verkiezingstijd is dom”
Wilders, Balkenende en Pechtold hebben ieder een breekpunt genoemd. Balkenende wil niet aan de H-aftrek morrelen, Pechtold zeker wel en van Wilders mag de AOW-leeftijd niet worden verhoogd. Vanwaar die breekpunten? Wellicht was het doel de kiezer duidelijkheid te verschaffen over de genoemde standpunten. Maar niet alle kiezers zijn gek. Zij weten dat spijkerharde breekpunten tijdens de onderhandelingen na 9 juni ineens boterzacht kunnen zijn. Wie nu breekpunten noemt, laat blijken de kiezer niet serieus te nemen. Balkenende maakt het van de drie heren het bontst. Eerst geeft hij aan de H-aftrek als breekpunt te zien, een dag later ziet hij D66 als mogelijke coalitiekandidaat.
Zou het toeval zijn dat de afgelopen maanden de heren alledrie genoemd zijn als premierkandidaat en op dit moment diep wegzakken in de polls? Anders gezegd: dat de politici een potje paniekvoetbal spelen?
[qvdd]
“Er is een tijd geweest dat mevrouw Verdonk zich bij het Torentje liet fotograferen. We hebben een periode gekend dat Geert Wilders dacht dat hij hier bijna binnen was. We zagen Cohen sky high gaan vlak na zijn lancering als nieuwe PvdA-leider. En nu zou Mark Rutte opeens hier al zitten. Je ziet een grote beweeglijkheid in de peilingen en daarom is moeilijk te voorspellen wat er gaat gebeuren.”
Balkenende probeert de moed erin te houden. Maar nadat de NOS het laatste restje vertrouwen van het CDA de publicitaire grond in boorde wordt binnen het CDA overlegd over zijn opvolger.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Het is weer eens tijd om onze coalitiechecker uit de kast te trekken. De afgelopen weken zijn de peilingen heel erg drastisch en zeer verrassend omgeslagen. De eerste pagina van de checker bestaat niet meer uit coalities met het CDA, het CDA en nog eens het CDA. De VVD heeft die plaats nu met 36 zetels ingenomen, en het CDA wordt nu bijna gehalveerd. Wie had dat een paar maanden geleden durven voorspellen? Met de opmars van de VVD krijgt D66 in de peilingen flinke klappen en staat nu nog op 10 zetels. De PvdA blijft het opmerkelijk sterk doen met 33 zetels.
Al met al betekent dit nieuwe politieke landschap een toename voor het aantal mogelijke – en realistische – coalities. Als ze niet al voortijdig worden uitgesloten natuurlijk.
It’s the economy, stupid! Deze oud strijdleus van Bill Clinton was de lijfspreuk geworden van menig westers politicus. Het CDA lijkt het echter compleet te zijn vergeten. Op de dag dat het CPB naar buiten kwam met de doorrekening van verkiezingsprogramma’s, moest de nieuwe Jack de Vries daarom gelijk aan de slag. En snel een beetje, want anders blijft het hangen: niet met Bos, maar met Balkenende ben je de klos.
Spin is in
De koopkrachtcijfers van de doorrekening van het CPB komen het CDA uiterst ongelegen, nu het in de peilingen nogal tegenzit. Het was dan ook geen toeval dat CDA’s nieuwe spindokter Jeroen de Graaf zich gelijk een ongeluk spinde:
“CPB zegt bij CDA koopkracht verlies van 0,25% tegenover loonontwikkeling van +0,25%. Saldo is daarmee 0, dus koopkracht behoud.”
Dat is uiteraard de eerste tactiek die gevolgd wordt: aangeven dat het allemaal wel meevalt. Je brengt naar voren dat je vindt ‘dat er een verkeerd beeld is ontstaan over de koopkracht in de CPB-analyses’. Relativeren hoe erg het allemaal uitpakt is echter niet voldoende om het gevaar te bezweren.
Afleidingsmaneouvre
Een andere tactiek uit het spelboek van de spindokter is de afleidingsmaneouvre. Het CDA heeft er veel belang bij als het de confrontatie zoekt over een ander onderwerp. De media zijn dol op conflict, dus voordat je het weet lukt het om een ander onderwerp te agenderen. De aanval is dan de beste verdediging.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.