Herinnering en tolerantie – en buiten ligt ‘Mein Kampf’

Mexico Stad kan trots zijn. Sinds vorige week beschikt de hoofdstad over het Museo de Memoria y Tolerancia (Herinnerings- en Tolerantie-museum), een gedenkhuis over de Holocaust en genocide. Gisteren was het museum voor het eerst open voor het publiek. Ondergetekende nam enkele van zijn UDLA-studenten mee naar het museum en was onder de indruk. Na drie kwartier rondlopen in de zalen van het Museo de Memoria y Tolerancia vallen studenten Scott, Isabel en Alejandra ineens even stil. Foto's, video's en teksten zeggen veel, maar het indrukwekkendste moment van een bezoek aan het museum is de treinwagon in de Auschwitz-ruimte. Het is een authentieke wagon, gebruikt voor transport van joden naar vernietigingskampen. Alejandra wil niet binnen kijken. "Me da cosa" (= "ik vind het eng"), zegt ze. Scott en Isabel volgen me aarzelend en schuifelen enigszins bedrukt weer naar buiten. "Het is wel erg echt, zo ineens...," zegt Scott.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Enric Borràs (cc)

Jordanië in identiteitscrisis

, door

Verkiezingspamfletten in Amman (Foto: ammonnews.net)

Deze week vonden er in Jordanië vervroegde parlementsverkiezingen plaats, nadat koning Abdullah II bin al Hoessein het parlement in november 2009 tussentijds ontbond. De verkiezingen stonden in het teken van de binnenlandse en buitenlandse uitdagingen die de aard en de identiteit van Jordanië als Hashemitische staat raken. Ophef over de nieuwe kieswet resulteerde in een boycot door de belangrijkste oppositiepartijen.

Kiesstelsel onder vuur
Het Jordaanse kiesstelsel is een erfenis van het Britse Rijk, een one man one vote districtenstelsel waarbij elk district een vastgesteld aantal volksvertegenwoordigers kiest. De bevolking kiest het Lagerhuis, of Huis van Afgevaardigden, terwijl het Hogerhuis, of Huis der Notabelen, rechtstreeks door de koning benoemd wordt. Al langere tijd is dit systeem aan kritiek onderhevig, omdat het de plattelandsgebieden, waar de koningsgezinde traditionele stammen en bedoeïenen dominant zijn, qua zetelaantal bevoordeelt is ten koste van de drukbevolkte stedelijke gebieden, waar veel Palestijnen wonen en de islamistische partijen veel aanhang genieten.

Vorig jaar november ontbond de koning, die veel meer macht heeft dan onze Nederlandse koningin, het parlement halverwege de zittingstermijn. Er werd officieel geen reden voor gegeven, maar het besluit stuitte op weinig weerstand. Grote delen van de bevolking zagen het parlement als een orgaan waar corruptie gebruikelijk was en inefficiëntie hoogtij vierde. Vernieuwingen stagneerden doordat wetten eindeloos op de plank bleven liggen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de dag: Obama without tears

, door

[qvdd]

A friend and longtime warrior for liberal reforms described what unfolded in harsh but accurate terms: “First he was rolled by the bankers, then he was rolled by the generals, then he was rolled by the Blue Dogs and other Democrats who had no interest in going along with what he proposed.” Obama seemed exceedingly tolerant of resisting forces and even cooperated with them. Or maybe he privately agreed with them. He never made it clear.

William Greider evalueert de regeerstijl van Obama.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Adverteerders en obesitas

, door

Tacos Carnitas (Foto: Flickr/Navin75)

Mexico is dik. Mexico heeft diabetes. Mexico’s politieagenten hebben problemen met het vangen van boeven, omdat ze door hun eigen gewicht en een zittend bestaan amper nog een sprintje kunnen trekken. Mexico moet gaan fietsen, gaan bewegen. En het is allemaal de schuld van de adverteerders. Toch?

Voor wie het nog niet wist: volgens sommige indices heeft Mexico inmiddels de Verenigde Staten ingehaald als het dikste land ter wereld. Waar het obesitas bij kinderen betreft, was het dat al een tijdje. Kinderen in Mexico zien jaarlijks zo’n 12.000 advertenties voor comida chatarra, junkfood. Dat zijn er ruim dertig per dag. Reden voor consumentenorganisatie El Poder del Consumidor om de noodklok te luiden. Directeur Alejandro Calvillo stelt dat er per uur 11,25 advertenties voor ongezond voedsel op televisie verschijnen, en beschuldigt adverteerders ervan de gezondheid schade te berokkenen door zoveel fast food-advertenties de ether in te slingeren. Want kinderen kunnen zich daar niet tegen verdedigen, meent Calvillo.

Het bestempelen van reclame en fast food restaurants als oorzaak van de Mexicaanse obesitas-golf is een populaire bezigheid onder pratende hoofden. En het klinkt geloofwaardig. Kinderen kunnen immers niets ondernemen tegen de grote boze adverteerder, toch? De oplossing van het dikteprobleem zou dan ook deels op te lossen zijn door dergelijke advertenties strenger te reguleren.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Links in Italië

, door

Italiaanse vlag voor een kathedraal (Foto: Flickr/Matteo Negrini)

Italiaanse politiek is in voortdurende verandering. Politici wisselen van partij, partijen vormen samen electorale blokken of fuseren tot nieuwe partijen, partijen breken met hun blokken of groepen splitsen uit hun partijen. Van de partijen, die jarenlang de Italiaanse politiek domineerden, de christen-democraten en de communisten, is weinig meer over. Begin jaren ’90 is deze verandering ingezet: een corruptieschandaal gecombineerd met het politieke inzicht van Silvio Berlusconi leidden tot een fundamentele verandering van het partijenstelsel. Een belangrijke trend die in alle chaos en voortdurende verandering te zien is dat de links-rechts tegenstelling steeds meer andere politieke tegenstellingen overvleugelt: de Italiaanse partijen groeperen zich in electorale blokken die hun identiteit baseren op hun linkse of rechtse standpunten. Dat maakt het voor partijen die naast sociale ook groene of tolerante idealen hebben erg moeilijk.

In aan loop van de aankomende verkiezingen van begin april heeft het partijenstelsel een grote verandering ondergaan. De alliantie tussen linkse en centrum-linkse partijen die sinds 2006 het land heeft geregeerd, is op gesplitst. De centrum-linkse partijen hebben een gezamelijke partij gevormd: de Democratische Partij, waarin voormalige communisten en linkse christen-democraten samen werken met sociaal-liberalen en sociaal-democraten. Kleinere partijtjes hebben zich bij deze nieuwe partij aangesloten. De partijen die linkser van het centrum staan, groenen en hard line communisten hebben een electoraal blok gevormd onder de naam Links – De Regenboog. De links-rechts as domineert het politieke systeem sterk: naast de centrum-linkse Democratische partij en de linkse regenboogalliantie zijn er nog twee andere blokken die relevant zijn: de rechtse alliantie van Berlusconi en een nieuwe centrum-rechtse alliantie van voormalig christen- en sociaal-democraten. Voor partijen die combinaties maken tussen linkse en rechtse standpunten of die andere thema’s benadrukken dan economische is in dit partijenstelsel steeds minder ruimte.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Pompeii: welk monument volgt, en wanneer?

, door

Pompeii - Casa dei Vettii

Zaterdagochtend is in Pompeii een gebouw ingestort. De foto’s stonden op de voorpagina van de Italiaanse kranten, de president sprak er schande van, en ook in Nederland maakte het nieuws er melding van. In alle nieuwsberichten stond keurig vermeld welk gebouw het was en waar het voor diende: de Schola Armatorum Juventutis Pompeianorum – een hele mond vol modernistisch fantasielatijn, bij elkaar gefantaseerd door de archeologen die het gebouw in het begin van de twintigste eeuw hebben opgegraven.

Natuurlijk is het een schande dat dit gebouw is ingestort. En natuurlijk had het voorkomen kunnen en moeten worden. Maar het is geen verrassing. Nog geen twee jaar geleden stortte niet ver hiervandaan een deel van een façade in na een stevige regenbui. Als je met enige regelmaat in Pompeii komt zie je ook met enige regelmaat dingen die anders zijn dan ze de vorige keer waren, en, om het eufemistisch te zeggen: er is zelden sprake van een verbetering. Vooral in het deel van de oude stad dat voor het publiek afgesloten is, is de situatie ronduit abominabel, zoals wijzelf in 2008 ontdekten, toen het unieke vrijstaande toilet in het huis van de Zilveren Bruiloft met schilderingen en al ineen bleek gezegen.

Wat echter – vanuit het perspectief van een onderzoeker – een nog veel grotere tragedie is dan het feit dat dit gebouw is ingestort is het feit dat we niet precies weten wat voor gebouw is ingestort. Ja, natuurlijk, in alle gidsjes staat precies het door de kranten vlekkeloos opgedreunde verhaaltje, maar laat u niets wijsmaken: we weten het niet. Het gebouw is in de jaren vijftig gepubliceerd door de opgravers – een oppervlakkig verhaal dat niet grenst aan overinterpretatie, maar waarvoor overinterpretatie een eufemisme is – en daarna heeft nooit meer iemand ernaar omgekeken. Ik durf er wel wat op in te zetten dat er heel wat af te dingen is op de originele interpretatie van de opgravers, maar het zal moeilijk worden om met een alternatief op de proppen te komen: er resteren nog slechts foto’s.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende