Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Transgondwaanse superberg bracht (nog meer) leven op aarde
Ondanks dat de wetenschappelijke wereld dreigt te worden overgenomen door creationisten gaan sommige dappere lieden nog steeds door met onderzoek aan het ontstaan van het leven op aarde. Dr. Rick Squire van de Monash University in Clayton in Australië heeft een theorie gepubliceerd (abstract) waarin hij de plotselinge explosie van planten- en diersoorten op aarde: de zogenaamde Cambrian Explosion vanaf 542 miljoen jaar B.P. toeschrijft aan de vorming van een grote bergketen op het oercontinent Gondwana. Deze ‘Transgondwanan Supermountain’ was nog niet bedekt met bomen en planten (want die bestonden toen nog niet) bereikte op een bepaald moment een dergelijke omvang en hoogte dat de tropische buien enorme hoeveelheden sediment van de bergketen de zee in spoelden. Deze influx van sediment bracht de broodnodige bouwstoffen in de zeeën rondom Gondwana waar tot op dat moment slechts onbeduidende eencelligen ronddobberden. Minerals in the sediments then dissolved, releasing chemicals essential for life, including phosphorous, iron, calcium, and bicarbonate ions. From 543 to 515 million years ago the concentration of calcium tripled. Animals from trilobites to bivalves used the calcium to build protective carbonate shells, which first appeared during that period, Squire says. (NewScientist)
Wetenschappers willen burgeroorlog
Een burgeroorlog is wreed en maakt veel slachtoffers, vraag dat maar aan de mensen in West-Afrika. Het is dus belangrijk om burgeroorlogen te vermijden en/of te stoppen. Maar misschien niet als het gaat om een invasieve insectensoort die andere soorten meedogenloos afslacht en uitroeit. De Argentijnse mier is er zo eentje en wetenschappers willen ze nu aanpakken door het stichten van een burgeroorlog. De Argentijnse mier (Iridomyrmex humilis) vormt buiten haar oorspronkelijke leefgebied, bij gebrek aan natuurlijke vijanden, reusachtige kolonies die zich over honderden kilometers uitstrekken. Zo hebben Spanje, Zuid-Frankrijk en Italië er last van, maar ook de Amerikaanse staat Californië is doorsneden met een kolonie van deze agressieve mieren. Ooit gearriveerd in 1890 in het land van Melk & Honing als een kleine groep verstekelingen maar inmiddels oppermachtig en destructief. Ruim één eeuw later werken de afstammelingen van deze pioniers namelijk nog steeds samen omdat ze allemaal hetzelfde chemische signaal uitzenden. De mieren ruiken allemaal hetzelfde voor elkaar en zo voelen ze zich de Grootste Familie soort van… Nu denken de bioloog Neil Tsutsui en de chemicus Kenneth Shea van de universiteit van Californië in Irvine (UCI) een oplossing te hebben gevonden. Het idee van Tsutsui en Shea is dat de Argentijnse mieren elkaar niet meer als familie zullen zien als je dat chemische signaal een beetje verandert. Ze zullen elkaar dan aanvallen. En inderdaad. De onderzoekers hebben in het lab een synthetische versie van de chemische stof gemaakt. Mieren die daarmee bespoten waren, werden aangevallen door onbespoten mieren, die ze blijkbaar als indringers beschouwden. (Noorderlog). Burgeroorlog stichten voor het goede doel? Zijn er nog idealisten in de zaal die willen protesteren tegen dit immorele plan?
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Prozac slecht voor mosselen
Er was eens een zwaarmoedige mosselonderzoeker, hij had een voorliefde voor zoetwatermosselen. Nu moet u weten: 70% van alle 300 zoetwatermosselsoorten wordt bedreigd met uitsterven. Dit stemde de mosselonderzoeker nog somberder en zijn dokter schreef hem derhalve Prozac voor. De mosselonderzoeker slikte dit in grote hoeveelheden. Maar het antidepressivum kon het zware gemoed van de mosselonderzoeker nog nauwelijks ten positieve ombuigen. Hij zonk steeds vaker weg in depressief gepeins boven zijn studeertafel. Totdat hij vernam dat de Prozac die hij slikte de zoetwatermosselen nóg sneller naar de rand van uitsterven joeg. De concentraties varieerden van 0,3 tot 3.000 microgram per liter, vergelijkbaar met de waarden die aangetroffen zijn in meren en rivieren. Door de medicijntoevoeging aan het water kwamen jonge mossellarven eerder ter wereld, waarmee hun overlevingskansen drastisch omlaag gingen (Noorderlog). Van de zwaarmoedige mosselonderzoeker is sindsdien nooit meer wat vernomen.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.