Het failliet van de PiS-regering

Voor wie het nog niet duidelijk was: deze week is de huidige Poolse regering definitief door de mand gevallen als een corrupt, ondemocratisch en a-sociaal regime. De regerende PiS-partij die met haatpropaganda tegen buitenlanders een keihard anti-immigratiebeleid voerde blijkt sinds 2021 arbeidsmigranten van buiten de Europese Unie in ruil voor duizenden dollars met voorrang een werkvisum te hebben verstrekt. En dezelfde partij die sinds de Russische inval in Oekraïne bezweerde het buurland onvoorwaardelijk te steunen weigert nu wapens te leveren terwille van het eigen land en de bescherming van de eigen boeren. Die moeten namelijk op 15 oktober weer op de PiS stemmen om het regime-Kaczyński in het zadel te houden. Polen, en ook Slowakije en Hongarije hebben een importverbod van Oekraïens graan afgekondigd na het mislukken van de graandeal met Rusland. De vrees is dat Oekraïens graan een negatieve invloed zal hebben op de binnenlandse markt. Dat president Zelensky het graan-importverbod "politiek theater" noemt en zegt dat dit Rusland in de kaart speelt, is Polen in het verkeerde keelgat geschoten. Woensdagavond kondigde de Poolse premier Mateusz Morawiecki aan dat Polen Oekraïne niet langer gaat bewapenen. We kiezen nu voor de defensie van ons eigen land met moderne wapens, zei de premier. Morawiecki  voegde er nog een waarschuwing richting het buurland aan toe: 'Als ze het conflict op deze manier willen laten escaleren, zullen we extra producten toevoegen aan het importverbod in Polen. De Oekraïense autoriteiten begrijpen niet in welke mate de Poolse landbouwindustrie is gedestabiliseerd.' Er zou inmiddels via de diplomatieke weg een oplossing voor het conflict worden gezocht. Maar voor de binnenlandse beeldvorming gaat de PiS kennelijk niets te ver om het kiezerspubliek aan zich te binden. Verkiezingsretoriek Morawiecki hoopt natuurlijk dat zijn ferme patriottisme de aandacht afleidt van het corruptieschandaal met de visas. Dankzij een vernuftig computersysteem boekten tussenbedrijven vrije plekken in de wachtrij voor een visum. Daardoor konden migranten versneld een visum krijgen, waarvoor tussen de vierduizend tot vijfduizend dollar (3.750 tot 4.700 euro) werd betaald. In 2022 verstrekte Polen 200.000 van dit soort visa, schrijft de regeringskritische krant Gazeta Wyborcza. Ruim 130.000 visa gingen naar mensen uit islamitische landen. Bepaald geen nieuws dat de islamofobe PiS in verkiezingstijd kan gebruiken. Inmiddels is een aantal ambtenaren gearresteerd, een onderminister is ontslagen. Partijleider Kaczynski bagatelliseert de zaak. De oppositie probeert met alle macht de affaire uit te buiten. Maar of dat gaat lukken is nog de vraag. Voorlopig leidt PiS nog steeds in de polls. Ze behalen misschien geen absolute meerderheid. Dan is een coalitie met extreemrechts nog altijd een optie. De extreemrechtse Konfederatie is in Polen even groot als verenigd links. De grootste oppositiepartij is het Burgerforum onder leiding van voormalig premier Donald Tusk. Zijn Europese carrière en zijn liberale beleid als premier hebben hem bij een aanzienlijk deel van de Poolse kiezers niet populair gemaakt. In een VPRO documentaire over Gazeta Wyborcza, een van de weinig overgebleven oppositiekranten, tonen de journalisten zich nogal sceptisch over de mogelijkheden tot verandering in Polen. Wij hebben het ene na het andere schandaal aan het licht gebracht, zeggen ze. Het heeft niets geholpen. De overmacht van de PiS gezinde media is te groot. De persvrijheid staat onder grote druk. Journalisten krijgen voortdurend rechtszaken aan de broek. En niet omdat er een grond is voor overtreding van de wet, maar om de de krant kapot te maken, zeggen ze. Ook PiS doet aan SLAPP. De EU blijft worstelen De EU worstelt al bijna tien jaar met ontwikkelingen in de Poolse rechtsstaat die feitelijk niet door de beugel kunnen. Het heeft tot nu toe nog weinig opgeleverd. Polen is met 36 miljoen inwoners de op vier na grootste lidstaat van de EU. Het is niet alleen een afzetgebied voor Europese bedrijven, maar ook al jaren een belangrijke leverancier van arbeidskrachten. Het land ligt uit geostrategisch oogpunt op een voor Europa uiterst belangrijke plek. Het is, zeker sinds de Russische inval in Oekraïne, voor de andere lidstaten niet eenvoudig om Polen nog meer onder druk te zetten. Aan de andere kant kunnen de tekortkomingen op het gebied van de rechtsstaat, de persvrijheid, de gelijke behandeling en het migratiebeleid democraten elders niet onverschillig laten. De tolerantie voor een autoritaire extreemrechtse politiek in landen als Polen zou zomaar eens over kunnen slaan naar het westen, als PiS c.s. geen halt wordt toegeroepen. [Foto van de Sejm, het Poolse parlement, CC. https://polen-heute.de/]

Foto: Molly John (cc)

Arbeidsmigratie is onvoldoende voor balans tussen beroepsbevolking en zorgvraag

Zelfs bij hoge arbeidsmigratie zal de beroepsbevolking tot 2050 minder sterk groeien dan de vraag naar langdurige zorg. Het NIDI adviseert het nieuwe kabinet daarom te investeren in onderwijs, participatie en een preventief gezondheidsbeleid. Meer gezonde, goed geschoolde mensen die met z’n allen meer werken remmen de groeiende zorgvraag af.

De vergrijzing leidt tot een toenemende druk van de zorgvraag op de beroepsbevolking blijkt uit het recente rapport ‘Bevolking 2050 in beeld: opleiding, arbeid, zorg en wonen’ van het NIDI en het CBS. Omdat de hoge geboorteaantallen van na de oorlog en de daling van het aantal geboorten vanaf de jaren zeventig een belangrijke oorzaak zijn van de huidige vergrijzing, wordt vaak geredeneerd dat een stijging van het kindertal een remedie is tegen de gevolgen van vergrijzing.

Een hoger kindertal leidt echter pas over tientallen jaren tot een substantiële toename van de beroepsbevolking. De eerstkomende decennia leidt een hoger kindertal vooral tot een toename van de arbeidsvraag – voor kinderopvang en onderwijs.

Hoge arbeidsmigratie leidt wel op korte termijn tot een toename van de beroepsbevolking. Zij kan bijdragen aan het vervullen van vacatures van nu. Diverse sectoren, zoals land- en tuinbouw en distributiecentra zijn in belangrijke mate afhankelijk van arbeidsmigranten. Op de lange termijn is dit echter niet voldoende.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Poolse arbeidsmigrantes vaak seksueel geïntimideerd op werk

De daders bestaan echter onder meer uit ‘keurige’ blanke voormannen, dus nul mediaophef.

Als het nu bruingetinte asielzoekers waren die ‘onze’ vrouwen belaagden, kijk, dan hadden we het ergens over!

Joehoe, Wierd Duk! Hallo, Roderick Veelo! Waar is de verontwaardiging over dit vrouwenleed?

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Afbraak of opbouw?

COLUMN - Met het probleem van arbeidsmigratie binnen de EU kunnen we eigenlijk maar op twee manieren omgaan: opbouw of afbraak. Het kabinet kiest voor afbraak.

Twee weken geleden zagen we hoe enkele VVD-ers politici die iets aan de EU willen veranderen wegzetten als gevaarlijke gek. Het duurde even voordat de tik terug kwam, maar die kwam.

Martin Schulz: ‘Ik weet dat Frits Bolkestein weer van zich laat horen, maar ik reis aardig wat rond in Europa en in veel landen kennen ze hem alleen nog van zijn richtlijn: de Bolkesteinrichtlijn. De volledige deregulering van de dienstensector in Europa. Niets heeft de mensen meer tegen de EU gemobiliseerd dan die richtlijn.’

De Bolkesteinrichtlijn? Het gaat om de richtlijn die lidstaten verplicht hun dienstenmarkt open te zetten voor aanbieders uit andere lidstaten. Met andere woorden, een Poolse vrachtrijder of aannemer kan hier aan het werk tegen de arbeidsvoorwaarden van Polen.

Gevolgen: grote instroom van goedkope arbeid in landen met hogere lonen (lees: Nederland). In deze landen loopt vervolgens de werkloosheid op en komen de lonen en het hele sociale stelsel onder druk te staan. De droom van iedere vrije marktfundamentalist, maar de grote angst van de werknemer.

Deze week debatteerde de Kamer over de aankomende openstelling van Nederland voor Bulgaren en Roemenen. De PVV en de SP pleitten er voor de grenzen eenzijdig dicht te gooien. Maar dat is getuigenispolitiek. De draak van Bolkestein is in 2006 al afgehamerd. Afschaffen die richtlijn? Dat duurt minstens een decennium.

Foto: Gustavo Veríssimo (cc)

Arbeidsmigratie vraagt assertieve overheid

ANALYSE - Open grenzen in Europa hebben geleid tot flexmigratie en concentratie van arbeidsmobiliteit aan de onderkant van de arbeidsmarkt en een relatief kleine groep hogeropgeleide migranten. Het wordt tijd dat de overheid de arbeidsmigratie in betere banen gaat leiden.

We leven in een economische recessie. Toch melden de kranten grote arbeidsmarkttekorten, met name in technische sectoren. Voor de toekomst zit de pijn vooral in de zorg, waar in 2030 nood zal zijn aan 250.000 mensen (Eggink et al. 2010). Hoewel het de vraag is of die tekorten werkelijk zo groot zullen zijn – veel hangt af van of Nederland zich staande weten te houden in een sterk competitieve wereldeconomie – wordt voor het opvangen van de vergrijzing vaak meteen gewezen op de noodzaak van arbeidsmigratie. Kunnen arbeidsmigranten inderdaad onze vergrijzing opvangen en onze economie uit het slop halen? Is ons migratiebeleid up to date om de arbeidsmarktuitdagingen van de komende decennia aan te kunnen?

Arbeidsmigratie wordt, zeker in de Europese Unie, overgelaten aan ad-hoc beslissingen van werkgevers. Het was nog nooit zo simpel voor werkgevers om aan te stellen wie ze maar willen, mits diegene uit een lidstaat komt. Migranten werven buiten de EU is wel een stuk ingewikkelder. Maar een werkgever die voor een EU-burger een baan in de aanbieding heeft die meer dan 35.000 of 50.000 euro uitbetaalt (voor mensen onder of boven de 30 jaar) mag verwachten dat de IND, die vooral bekend stond om het weren van migranten, zelf met het koffertje met benodigde papieren bij de werkgever langskomt. Nederland heeft daarmee inmiddels een van de meest liberale toelatingssystemen voor hoger opgeleiden in de wereld.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du jour | Zeventig uur

Turken maakten zeventig uur per week, dat deden Hollanders niet.

Wim Barendse, voormalig groenteteler, haalt herinneringen op aan de eerste Turkse gastarbeiders waarmee hij te maken kreeg.

Het waren echte harde werkers, altijd bereid om overuren te maken. Vooral met schoonmaken en vuile was sorteren. En ze gaven niet overal commentaar op.

Aldus Paul Tettero, oud-directeur van Wasserij Eigen Hulp in Den Haag.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Terug naar huis

DATA - De crisis heeft veel gastarbeiders naar huis gedreven, zo gaat het verhaal. Vooral Mexicanen zouden en masse de VS de rug toekeren en de grens weer oversteken. Voor landen die afhankelijk zijn van de terugestuurde lonen, de zogenoemde remittances, is dit een enorme strop.

Uit de meest recente data van de Wereldbank (bijgewerkt tot en met 2010) lijkt dat mee te vallen, tenminste voor de meeste gebieden. Oost-Europa kreeg flinke klappen. Onderstaande grafiek laat het bedrag aan wereldwijde remittances zien. Deze geldstromen bestaan uit private overboekingen van buitenlandse arbeiders die minimaal een jaar in een gastland verblijven (zie volledige definitie onderaan).

De wereldwijde dip leek niet lang te duren.

widgetContext = { "url": "http://data.worldbank.org/widgets/indicator/0/web_widgets_3/BX.TRF.PWKR.CD.DT/countries/1W", "width": 480, "height": 250, "widgetid": "web_widget_iframe_23ecd38f6d72736c8224e68512c76cf0" };

Data from World Bank


De PIIG’s

Opmerkelijk is de daling van Griekenland na 2008. Je zou juist denken dat met de verslechtering van de economie meer Grieken naar het buitenland vertrekken. Of zouden die expats hun eurootjes niet terugzenden (of niet via de officiele kanalen)? Ook van Ierland zou je een grotere stijging verwachten. Italianen daarentegen sturen steeds meer geld terug naar huis.

widgetContext = { "url": "http://data.worldbank.org/widgets/indicator/0/web_widgets_3/BX.TRF.PWKR.CD.DT/countries/GR-ES-IT-PT-IE", "width": 480, "height": 250, "widgetid": "web_widget_iframe_8c6b20b8635764adaaf7e390e4834fe4" };

Data from World Bank
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

We hebben baat bij Oost-Europese migranten

Een gastbijdrage van Bram Frouws, senior onderzoeker Integratie & Diversiteit en Werk & Inkomen bij Research voor Beleid. Het stuk is ook te lezen op Sociale Vraagstukken.

Het terugdringen van de arbeidsmigratie uit Oost-Europa is onverstandig. Het gaat voorbij aan de voordelen die we hebben van arbeidsmigranten. De uitzendbranche verwacht deze zomer al personeelstekorten. Wanneer daar niet in voorzien wordt, zullen al snel weer malafide uitzendbureaus opduiken. De Arbeidsinspectie gaat deze zomer controleren of tuinders zonder vergunning Roemenen of Bulgaren in dienst hebben. Ondernemers moeten eerst kijken of er geen werknemers dichter bij huis beschikbaar zijn. Werkgevers die dat niet hebben gedaan riskeren forse boetes. Het is onderdeel van een pakket maatregelen waarmee minister Kamp de immigratie uit Midden- en Oosteuropese landen (MOE-landen) wil indammen.

Migranten vaak slachtoffer malafide praktijken

Arbeidsmigratie betekent problemen, zo is vaak de associatie. En die problemen zijn er ook inderdaad. Denk aan malafide praktijken door uitzendbureaus, zoals onderbetaling, illegale tewerkstelling en,  omdat het uitzendbureau ook vaak de huisvester is, boetes voor ‘misdragingen’ als een rommelige keuken of het raam open laten staan. In 2008 waren in Nederland naar schatting 5000 tot 6000 malafide bemiddelaars actief, variërend van grotere uitzendbureaus tot niet meer dan een busje en een 06-nummer.

‘Bollenpeller word je echt niet zomaar’

Er is werk zat en er komen grote tekorten op de arbeidsmarkt, wordt vaak gezegd. Renzo Verwer merkte er weinig van.

Het is vreemd: een land met massawerkloosheid én met arbeidsmigranten. Ik vond dat ook, totdat ikzelf een paar keer werkloos werd. Banen op mijn vakgebieden: media, communicatie en bibliotheekwereld, lagen niet voor het oprapen. Ik moest dus verder kijken en zo reageerde ik in 2005, 2009, 2010 en 2011 meerdere malen op banen als bollenpeller, lopendeband-medewerker, aardbeienplukker en schoonmaker.

Als er al werd gereageerd, ging dat als volgt:

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende