Het einde van de megamachine – Fabian Scheidler

door Addie Schulte, redacteur van Boekenstrijd. Vijfduizend jaar geleden werd de aanzet gegeven voor de vernietiging van de natuur, de onderdrukking en gewelddadige dood van tientallen miljoenen mensen en de vervreemding van nog veel meer mensen. Wat wij beschaving noemen, is een grote machine die steeds meer verslindt. De landbouw, het schrift en het bewerken van metaal waren stappen van de mensheid, maar vooral stappen achteruit. Er kwam een systeem op gang die leidde tot kolonisering, genocide, onderdrukking en ecologische catastrofe. Zo schetst historicus en filosoof Fabian Scheidler in de eerste pagina’s van zijn boek de opkomst van ‘de megamachine’. Dat is het wereldwijde economische, financiële, sociale systeem dat als een machine lijkt te werken. Die machine berust op fysieke macht, structureel geweld en ideologische macht.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tijd voor een nieuwe democratie?

Democratie in Nederland: iedereen mag op een partij stemmen, en vervolgens worden alle stemmen bij elkaar opgeteld en de zetels verdeeld. Een mens, een stem. Het klinkt heel redelijk. Straks roept iedere politicus dan ook dat het ‘volk heeft gesproken’. Maar is dat ook zo? Nee. Het huidige systeem is democratisch gezien het slechtste wat je kunt bedenken.

Het grootste probleem van dit systeem is dat er een winnaar uit kan komen die voor een meerderheid van de kiezers het minst gewenst is. Neem bijvoorbeeld een commissie die uit 9 leden bestaat. Er moet een voorzitter gekozen worden en vier mensen kiezen voor Piet, 3 voor Truus en 2 voor Jaap. Volgens het ‘meeste stemmen gelden’-principe wordt Piet nu voorzitter, met vier stemmen.

Maar wat er in dit systeem wordt vergeten is dat een meerderheid van de stemmers Piet juist helemaal niet als voorzitter zou willen hebben, maar Truus. Dat zou het geval kunnen zijn als de Jaap-stemmers ook een voorkeur voor Truus boven Piet zouden hebben.

Dat deze situatie niet ondenkbaar is, bewees Al Gore in 2000 in de staat Florida. Bush won met een handjevol meer stemmen en werd zo president, terwijl een meerderheid van de inwoners niet op hem gestemd had.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.