Kunst op Zondag | Alfabet

Zo nu en dan loop je in de publieke ruimte ineens tegen een enkele letter aan. Marc Ruygrok – B De letters van Marc Ruygrok staan verspreid over het land. Een A in Almelo, een E in Eindhoven. Zouden die letters de 23 lotgenoten niet missen? Hier een poging de groep bij elkaar te krijgen. Het is bij een samenvatting gebleven. Marinus Boezem – Van A tot Z, 2005. De enkele letter, zelfs als een groots individuele expressie, is niet meer dan een abstractie. Al Held – Alphabet Paintings, 1961 – 1967. Een letter, ja zelfs het alfabet, krijgt alleen betekenis als het tot woorden wordt gesmeed. Dat geldt voor elk alfabet. Of het nu het Latijnse, Griekse, Cyrillische, Hebreeuwse, Japanse, Arabische, Chinese of Hindi alfabet is. Wij zijn alfabet, wij zijn woorden. Een ode aan de ‘linguïstische diversiteit’ die de mensheid gemeenschappelijk heeft: acht verschillende alfabetten in één mens. Jaume Plensa – We, 2008. In één beeld acht alfabetten vatten is al heel wat. Hoeveel er in de wereld precies zijn, daar verschillen de meningen over, maar meer dan 300, dat is zo goed als zeker. Niet te verwarren met de hoeveelheid gesproken talen (7.139). Rotokas, een taal gesproken op het eiland Bougainville in Papua New Guinea kent het kleinste alfabet (12 letters). Het grootste alfabet (74 letters) hoort bij het Khmer (gesproken in Cambodja en in delen van Thailand, Vietnam en Laos). In Armenië is men zo trots op het daar geldend alfabet (36 letters) dat men ter gelegenheid van het 1600-jarig bestaan een monument oprichtte. Architect Jim Torosyan – Monument voor het Armeense alfabet, 2005. Bij de stad Oshakan, ligt in de St. Mesrop Mashtots kerk het graf  van de monnik die het Armeense alfabet uitgevonden zou hebben. In de abrikozenboomgaard naast de kerk wordt het alfabet geëerd. Even zo trots zijn de Bulgaren op hun alfabet (30 letters). Het is een Bulgaars-Slavische variant van het cyrillische schrift. Het project ‘Hidden Letters’ is een ode aan het Bulgaarse alfabet. Zitbankjes in de vorm van de letters Б, Д, Ж, З, И, Й, Ц, Ч, Ш, Щ, Ъ, ь, Ю, en Я reizen door de wereld, begeleidt door gedichten van Bulgaarse dichters. Na de aftrap in de Bulgaarse hoofdstad Sofia (2018) zijn de veertien letters al in Berlijn, Parijs, Boedapest, Plovdiv, Münster, Rabat en Brussel geweest. In augustus worden ze in Edinburgh verwacht. Hidden Letters, 2018 – 2021. https://www.youtube.com/watch?v=BcaIlxOcdK0&t=1s Het alfabet wordt vaak gebruikt om niet alleen taal, maar ook andere dingen te leren (de A is van allesweter, de B is van betweter, enzovoort). Het kan soms niet speels genoeg. Zouden kinderen taalvaardiger worden in een alfabet-speeltuin? Wel handig als er bij een speeltuintje een gebarentaal-alfabet hangt. Dan kun je als aan de kant toekijkende ouders je kroost seinen “kom als de donder naar beneden voordat je je nek breekt!” Van spijkerschrift tot runentekens, van geschreven alfabetten tot gebarentaal, is er nog ruimte voor nieuwe alfabetten? Het nieuwe alfabet van ontwerper Wim Crouwel is geen gemeengoed geworden. Het kauwgum-alfabet van Navid Nuur zal ook geen cultureel erfgoed worden, maar grappig is het wel. Omdat volgens zijn tandarts je met je mond honderd keer meer details kan voelen dan met je handen, kwam Nuur op het idee kunst met zijn mond te maken. Een een hap klei leidde alleen maar tot een lelijk abstract gevalletje. Nu is klei natuurlijk niet bedoeld om in je mond te stoppen, maar kauwgum wel. Na lang oefenen lukte het letters te kauwen. Probeert u het ook eens. Aanbevolen door Navid Nuur want je bent niet alleen bezig na te denken over wat je wilt zeggen, maar ook over hoe dat er uit moet zien. Met door Nuur gekauwde letters kun je ook aan de slag. Kies een kauwgum, tik je naam en het is printklaar. Navid Nuur en Perceptor – Your name in gum Prettige zondag verder namens

Foto: rocor (cc)

Kunst op Zondag | De kunst van een lesje leren

Zo’n kabinetsformatie is geen a-b-ceetje. Vooral omdat er eentje zich voor dood houdt en de tijd neemt om te kijken hoe de hazen lopen. De dans om de macht strompelt nog wel even verder. Omdat de ‘premier danseur’ machtseigenwijs is en de anderen het vertikken hem voorgoed een lesje te leren.

Een lesje leren, hoe doe je dat eigenlijk? Vandaag bieden we uw drie performances en we adviseren u dringend deze alle drie helemaal tot u te nemen.

Les 1.

Dit jaar had Joseph Beuys honderd jaar kunnen worden, ware het niet dat hij kort voor zijn 65e overleed. Hij was graficus, beeldhouwer, performancekunstenaar en politicus, onder andere als mede-oprichter van Die Grünen. Niet te beroerd om een clipje op te nemen en ‘Sonne statt Reagan’ te zingen.

Beuys was ook een meesterlijke leraar. Hij kon een complex iets als kunst uitleggen aan een dode haas.

Joseph Beuys – How to Explain Pictures to a Dead Hare, 1965.

Les 2.

Dat lesje is door menigeen goed onthouden. John Baldessari reageerde op de les van Beuys.

John Baldessari – Teaching a Plant the Alphabet 1972 (start vanaf 1 minuut 50″).

Les 3.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.