Kunst op Zondag | Alfabet

Zo nu en dan loop je in de publieke ruimte ineens tegen een enkele letter aan.

Marc Ruygrok – B

De letters van Marc Ruygrok staan verspreid over het land. Een A in Almelo, een E in Eindhoven. Zouden die letters de 23 lotgenoten niet missen?

Hier een poging de groep bij elkaar te krijgen. Het is bij een samenvatting gebleven.
Marinus Boezem – Van A tot Z, 2005.

De enkele letter, zelfs als een groots individuele expressie, is niet meer dan een abstractie.
Al Held – Alphabet Paintings, 1961 – 1967.

Een letter, ja zelfs het alfabet, krijgt alleen betekenis als het tot woorden wordt gesmeed. Dat geldt voor elk alfabet. Of het nu het Latijnse, Griekse, Cyrillische, Hebreeuwse, Japanse, Arabische, Chinese of Hindi alfabet is.

Wij zijn alfabet, wij zijn woorden. Een ode aan de ‘linguïstische diversiteit’ die de mensheid gemeenschappelijk heeft: acht verschillende alfabetten in één mens.

Jaume Plensa – We, 2008.

In één beeld acht alfabetten vatten is al heel wat. Hoeveel er in de wereld precies zijn, daar verschillen de meningen over, maar meer dan 300, dat is zo goed als zeker. Niet te verwarren met de hoeveelheid gesproken talen (7.139).

Rotokas, een taal gesproken op het eiland Bougainville in Papua New Guinea kent het kleinste alfabet (12 letters). Het grootste alfabet (74 letters) hoort bij het Khmer (gesproken in Cambodja en in delen van Thailand, Vietnam en Laos).

In Armenië is men zo trots op het daar geldend alfabet (36 letters) dat men ter gelegenheid van het 1600-jarig bestaan een monument oprichtte.
Architect Jim Torosyan – Monument voor het Armeense alfabet, 2005.

Bij de stad Oshakan, ligt in de St. Mesrop Mashtots kerk het graf  van de monnik die het Armeense alfabet uitgevonden zou hebben. In de abrikozenboomgaard naast de kerk wordt het alfabet geëerd.

Even zo trots zijn de Bulgaren op hun alfabet (30 letters). Het is een Bulgaars-Slavische variant van het cyrillische schrift. Het project ‘Hidden Letters’ is een ode aan het Bulgaarse alfabet. Zitbankjes in de vorm van de letters Б, Д, Ж, З, И, Й, Ц, Ч, Ш, Щ, Ъ, ь, Ю, en Я reizen door de wereld, begeleidt door gedichten van Bulgaarse dichters.

Na de aftrap in de Bulgaarse hoofdstad Sofia (2018) zijn de veertien letters al in Berlijn, Parijs, Boedapest, Plovdiv, Münster, Rabat en Brussel geweest. In augustus worden ze in Edinburgh verwacht.

Hidden Letters, 2018 – 2021.

Het alfabet wordt vaak gebruikt om niet alleen taal, maar ook andere dingen te leren (de A is van allesweter, de B is van betweter, enzovoort). Het kan soms niet speels genoeg. Zouden kinderen taalvaardiger worden in een alfabet-speeltuin?

Wel handig als er bij een speeltuintje een gebarentaal-alfabet hangt. Dan kun je als aan de kant toekijkende ouders je kroost seinen “kom als de donder naar beneden voordat je je nek breekt!”

Van spijkerschrift tot runentekens, van geschreven alfabetten tot gebarentaal, is er nog ruimte voor nieuwe alfabetten? Het nieuwe alfabet van ontwerper Wim Crouwel is geen gemeengoed geworden. Het kauwgum-alfabet van Navid Nuur zal ook geen cultureel erfgoed worden, maar grappig is het wel.

Omdat volgens zijn tandarts je met je mond honderd keer meer details kan voelen dan met je handen, kwam Nuur op het idee kunst met zijn mond te maken. Een een hap klei leidde alleen maar tot een lelijk abstract gevalletje.

Nu is klei natuurlijk niet bedoeld om in je mond te stoppen, maar kauwgum wel. Na lang oefenen lukte het letters te kauwen. Probeert u het ook eens. Aanbevolen door Navid Nuur want je bent niet alleen bezig na te denken over wat je wilt zeggen, maar ook over hoe dat er uit moet zien.

Met door Nuur gekauwde letters kun je ook aan de slag. Kies een kauwgum, tik je naam en het is printklaar.

Navid Nuur en Perceptor – Your name in gum

Prettige zondag verder namens