Madrid-Barcelona: een keiharde strijd

Naarmate het Catalaanse referendum dichterbij komt grijpt de centrale overheid in Madrid naar driestere middelen om haar verbod van de volksraadpleging over de onafhankelijkheid van Catalonië op 1 oktober kracht bij te zetten. Woensdag deed de Guardia Civil een inval in verschillende gebouwen van de regionale overheid. De politie arresteerde daarbij veertien mensen, waaronder de Catalaanse regionale minister van economie  Josep Maria Jove. De politie nam eerder al 45.000 stembiljetten in beslag. Burgemeesters van Catalaanse gemeenten die het referendum steunden werden voor het gerecht gedaagd vanwege ongehoorzaamheid. Zo'n 700 van de 948 burgemeesters hadden toegezegd mee te werken aan het referendum. De centrale regering heeft deze week ook de financiering van publieke diensten en ambtenaren naar zich toegetrokken om te voorkomen dat er publiek geld besteed wordt aan het referendum. Het gaat om een bedrag van 1,5 miljard euro per maand. De regionale regering vecht de maatregel aan bij de Hoogerechtshof, maar dat heeft geen opschortende werking. De salarissen van 170.000 ambtenaren dreigen niet uitbetaald te worden als de Catalaanse regering de daarvoor benodigde gegevens niet levert aan Madrid. Terwijl de straten in Barcelona zich vullen met demonstranten gebruikt de Catalaanse premier Puigdemont op de televisie grote woorden: 'noodtoestand, anti-democratische en totalitaire acties'. Madrid doet het niet voor minder: de Catalanen zijn bezig met een poging 'de nationale soevereiniteit om zeep te helpen'. Wat bezielt hen om deze zaak zo op de spits te drijven?

Door: Foto: SBA73 (cc)

Catalonië en de droom van de Europese eenheid

De Amerikaanse econoom Fernando Betancor ziet in de crisis rond Catalonië het failliet van de Europese integratie.

De droom van de grondleggers van de EU was ooit dat Europeanen zich langzamerhand Europese burgers zouden gaan voelen. De natie zou aan belang inboeten vanwege alle garanties van de Unie voor welvaart en veiligheid.

Op dit punt hebben de separatistische Catalanen zich vergist. Eigenlijk is het oude nationalisme al terug sinds de afwijzing van het oorspronkelijke grondwettelijk verdrag in 2005 door de Fransen en de Nederlanders.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: bron: www.flickr.com/photos/_mia/

Sluimerende conflicten

ELDERS - Europa koestert de vrede. Maar regionale conflicten kunnen ook op dit continent de rust verstoren.

In het vooruitzicht van een nieuw associatieverdrag met de EU dat eind november in Vilnius gesloten moet worden is Moldavië dit voorjaar begonnen met het plaatsen van grensposten langs de Dnjestr om inkomend verkeer vanuit de afgesplitste provincie Transnistrië te kunnen controleren. Het is een gebaar vanuit de hoofdstad Chişinău richting Europa: wij zijn er klaar voor om de buitengrenzen van de Unie te bewaken. Aan de overkant is men er niet blij mee. Transnistrië, waar vooral Russen en Oekraïners wonen, heeft zich in 1992 na een burgeroorlog afgescheiden van het overwegend Roemeens sprekende deel van de voormalige Sovjetrepubliek. Hier willen ze liever bij Rusland horen dan bij de EU. Maar het gebied, dat door geen enkel land als onafhankelijke staat wordt erkend, is wel afhankelijk van handel met de buurlanden en de EU.  Een nieuwe stap van regering in Chişinău richting de EU is economisch nadelig voor de inwoners van de afgescheiden strook.  In reactie op de nieuwe controleposten aan de westgrens heeft de Opperste Sovjet in de hoofdstad Tiraspol (het enige parlement ter wereld dat nog onder die naam opereert) besloten nu ook grensposten te plaatsen. Het probleem is dat de beide delen van de voormalige republiek het niet eens zijn over de precieze loop van de grens. Een conflict ligt op de loer en de druk van de EU die gebaat is bij een duidelijke en goed controleerbare buitengrens van fort Europa zal de spanning onvermijdelijk opvoeren.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.