Op 15 maart kiezen we de leden van de Provinciale Staten. Niet alleen belangrijk omdat zij vervolgens de leden van de Eerste Kamer kiezen, maar ook omdat de provincies verantwoordelijkheid hebben in het oplossen van een aantal crises. Het is hoog tijd dat we een andere weg inslaan, dus: stem anders!
Een van die crises die onder Rutte is ontstaan en voortwoekert is de asielopvangcrisis. Je kunt er met gemak een groot deel van de tijdlijn van 2022 op oprutten.nl mee vullen. De burgemeester van Groningen noemde Ter Apel vorig jaar “ons eigen Lampedusa”, het Rode Kruis en Artsen zonder Grenzen moesten noodhulp bieden (voor het eerst in Nederland), Europees mensenrechtencommissaris Dunja Mijatovic zei dat de asielopvang in Nederland “zo ondermaats [is] dat die een inbreuk vormt op de mensenrechten.”
Geen structureel beleid
Er zijn meerdere oorzaken voor de asielopvangcrisis, maar een uitzonderlijk hoog aantal asielaanvragen is er niet een van. Het is de kabinetten-Rutte aan te rekenen dat er geen structureel en ‘robuust’ beleid is voor de opvang van asielzoekers. Dit werd al in 2017 geconstateerd door de Adviesraad Migratie (voorheen ACVZ). Een andere oorzaak is dat de IND kampt met enorme achterstanden in de afhandeling van asielaanvragen, wat onder meer te wijten is aan gebrek aan structurele financiering. Ook het gebrek aan betaalbare woningen, veroorzaakt door de doelbewuste afbraak van de volkshuisvesting en de uitverkoop van woningen aan investeerders, voert terug naar decennialang neoliberaal beleid.
Ook de gemeenten zijn verantwoordelijk voor de ontstane opvangcrisis. Zo weigert een meerderheid van de gemeenten überhaupt asielzoekers op te vangen of te huisvesten, zo bracht Sargasso het afgelopen jaar in kaart. Waar gemeenten wel aan opvang doen, is dat vaak niet structureel maar kortdurend, kleinschalig, flexibel of op locaties die er eigenlijk niet geschikt voor zijn.
Rol voor provincies
Terug naar de Provinciale Statenverkiezingen: ook de provincies hebben hier een rol, en wel op twee manieren: ten eerste omdat zij iets te zeggen hebben over ruimtelijke ordening en ten tweede omdat zij toezicht houden op gemeenten. Het kabinet werkt dan ook sinds vorig jaar aan een wettelijke taak voor gemeenten én provincies om opvanglocaties voor asielzoekers te realiseren. In de Kamerbrief lezen we dat de provincies het “interbestuurlijk toezicht moeten verscherpen en versnellen bij gemeenten met achterstanden”, dat er “provinciale regietafels” komen en er worden met provincies “woondeals gesloten over aantallen woningen en hun prijssegmentering.”
Dus wie stelt dat de Provinciale Statenverkiezingen niet over landelijke politiek mogen gaan: de provincies hebben toch echt een rol in het oplossen van landelijke crises (zie ook de wooncrisis en de stikstofcrisis). Maar als je vindt dat de campagne alleen over provincies zou moeten gaan, ook goed: de provincies hebben een taak in het oplossen van de asielopvangcrisis (en zie ook de wooncrisis en de stikstofcrisis).
De Provinciale Staten stellen het beleid van de provincie vast en controleren de uitvoering daarvan door de Gedeputeerde Staten. Op welke partij je op 15 maart stemt is dus om meerdere redenen belangrijk (nog steeds ook omdat ze de Eerste Kamer kiezen). Dus ga stemmen – en stem anders (progressief en sociaal) – en plak je buurt/gemeente/provincie vol met de Stem anders-stickers en posters.
—
“Stem anders!” is een campagne van Studio Wiersema in samenwerking met De Goede Zaak, de Rode Lap en Stadsbehang. Maatschappelijk kunstenaar-ontwerper Pauline Wiersema ontwierp acht posters/stickers “die het desastreuze langetermijnseffect van twaalf jaar VVD bevragen”. Vluchtelingen in de kou, een studio voor 1050 euro per maand, de publieke sector uitgekleed – hoe kan dat in ons “gave landje”? Antwoord: dat kan door 12 jaar hardvochtig neoliberaal VVD-beleid.
De campagne sluit goed aan bij onze eigen anti-VVD-actie die we vorig jaar lanceerden, namelijk oprutten.nl. Help ons mee de tijdlijn van 12 jaar wanbeleid volledig te maken door suggesties aan te leveren.
Poster Stem anders, “Vluchtelingen in de kou”, Studio Wiersema, stemanders.nu (overgenomen met toestemming)
Poster Stem anders, “Gaaf landje”, Studio Wiersema (stemanders.nu)