Dag van de Stem des Volks

Het is vandaag de ‘Dag van de Stem des Volks’. Zo mogen we een verkiezingsdag toch wel noemen? Het zou een vrije dag moeten zijn. De economie zal er niet bijzonder veel onder lijden als er één vrije dag per jaar bij komt. Wordt het een spannende dag? Welnee…. Grootste winnaar wordt de alom gehypte BBB. Grootste blijver: de VVD. Toevallig allebei partijen die het meest opvielen in de campagnes. De VVD heeft reclametijd gekocht in de STER-blokken en zette de 'big boss' in. De BBB speelde zich in de kijker met een tsunami van ‘old skool’ spandoeken. Tja, wie over de middelen beschikt, heeft de meeste kansen. En, jawel, Rutte wordt toch een tikkie betrouwbaarder gevonden dan Thierry Baudet en kornuiten. Volgens een Ipsos-peiling van 3 maart wint de VVD 14 zetels (som van alle provincies). Tja, er zijn natuurlijk altijd dovemansoren aan wie het Stem anders niet is besteed. De FvD verliest 68 zetels. De schofterige, complotfantasievolle FvD-flauwekul wordt de proteststemmers te veel en ze lopen massaal terug naar de PVV en over naar de BBB. Dat voorspelt weinig goeds voor haar toekomst. Op grond van de stemmen van het morrend volk, moet de BBB straks aan de slag met politici wiens drijfveer op de eerste plaats chagrijn, onvrede en achterdocht is. Niet dat de kersverse BBB’ers vies van politiek zijn. Dat blijkt niet alleen uit hun kandidaatstelling, maar ook uit het feit dat ze al langer politiek actief zijn. Ze zijn teleurgesteld in CDA en VVD en zijn overgestapt naar de BBB. De zwevende politicus (Volkskrant, achter betaalmuur), die overigens niet per se de vertegenwoordigers zijn van de zwevende kiezers. VVD en BBB worden dus de grootste partijen in de Eerste Kamer. Heel misschien halen GroenLinks en PvdA samen een zeteltje of twee meer, maar dat legt te weinig gewicht in de schaal tegen de verdergaande verrechtsing van de Eerste Kamer. Als de laatste Ipsos-peiling waarheid wordt, heeft de rechterflank van de Eerste Kamer een dikke meerderheid van 44 zetels. Wat een (beetje) links mag heten komt niet verder dan 28 zetels. De huidige regeringscoalitie zakt misschien van 32 naar 23 zetels. Dat is een behoorlijk verlies. Maat het zal Rutte worst zijn of hij ter linker en rechterzijde voldoende steun krijgt in de Eerste Kamer. Hij doet het al jaren zonder. Met een dealtje hier, een ritseltje daar heeft hij het tot nu toe weten te redden in Eerste en Tweede Kamer. Zijn onlangs benoemde assistente, in de verkiezingscampagne consequent begeleid door Rutte, verstaat in ieder geval ook de kunst iets te zeggen door niets te zeggen. Pas op 30 mei wordt de zetelverdeling in de Eerste Kamer bekend gemaakt. Voor de puzzelliefhebbers: met de uitslag van de verkiezingen bij de hand kun je volgens een wat ingewikkelde methode de verdeling van de zetels berekenen. Maar nu eerst: op naar het stemlokaal! En laat ons weten: hoe gaat het er aan toe bij jou in de buurt? Doen de stempotloden het goed? Hoe groot zijn de stembiljetten? Nog last van opdringere FvD’ers? Worden er op het laatste moment nog stemmen geronseld? Of is jouw stemlokaal hét voorbeeld van de perfect georganiseerde ‘Dag van der Stem des Volks’?

Foto: Bart (cc)

Adviezen voor bij het kiezen: #PS2023

Morgen mogen we weer naar de stembus. In deze blog tien adviezen voor bij het kiezen en voor wat daarna komt. Waar op te letten? Een gastbijdrage van Matthijs Rooduijn, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees.

Eén

Laat je niet foppen door alle aandacht die uitgaat naar de landelijke kopstukken van de politieke partijen. We kiezen woensdag de Provinciale Staten, en we kunnen niet stemmen op Mark Rutte, Sigrid Kaag, Wopke Hoekstra, Jesse Klaver of Caroline van der Plas. Dit is niet altijd even duidelijk als je naar de verkiezingsdebatten kijkt. Gisteren, bijvoorbeeld, gingen verschillende landelijke partijleiders met elkaar in debat bij Buitenhof en bij Linksom of Rechtsom van BNNVARA.

Probeer je bij deze verkiezingen te verdiepen in wat er in jouw provincie speelt en de landelijke usual suspects wat meer links (of rechts) te laten liggen. Provinciale politiek gaat over zaken als ruimtelijke ordening, natuurbeheer, infrastructuur en openbaar vervoer. Er zijn genoeg actuele thema’s – denk aan bijvoorbeeld stikstof en woningbouw – die er toe doen bij deze verkiezingen.

Twee

Maar: negeer de landelijke politiek niet. De Provinciale Staten kiezen in mei de 75 leden van onze Eerste Kamer. Daarmee hebben de verkiezingen van deze week indirect dus wel degelijk gevolgen voor de landelijke politiek. En niet in de minste plaats omdat de coalitie vrijwel zeker geen meerderheid gaat krijgen in de Eerste Kamer, en als gevolg daardoor afhankelijk zal worden (of eigenlijk blijven want ze is dat al jaren) van andere partijen. De Eerste Kamer heeft minder bevoegdheden dan de Tweede Kamer, maar moet wetgeving wel altijd goedkeuren. Mede om die reden zie je nu aan de lopende band al die landelijke kopstukken in de media.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Stem anders (Studio Wiersema, stemanders.nu, overgenomen met toestemming) copyright ok. Gecheckt 16-02-2023

#StemAnders voor de mensenrechten

Op 15 maart kiezen we de leden van de Provinciale Staten. Niet alleen belangrijk omdat zij vervolgens de leden van de Eerste Kamer kiezen, maar ook omdat de provincies verantwoordelijkheid hebben in het oplossen van een aantal crises. Het is hoog tijd dat we een andere weg inslaan, dus: stem anders! 

Een van die crises die onder Rutte is ontstaan en voortwoekert is de asielopvangcrisis. Je kunt er met gemak een groot deel van de tijdlijn van 2022 op oprutten.nl mee vullen. De burgemeester van Groningen noemde Ter Apel vorig jaar “ons eigen Lampedusa”, het Rode Kruis en Artsen zonder Grenzen moesten noodhulp bieden (voor het eerst in Nederland), Europees mensenrechtencommissaris Dunja Mijatovic zei dat de asielopvang in Nederland “zo ondermaats [is] dat die een inbreuk vormt op de mensenrechten.”

Geen structureel beleid

Er zijn meerdere oorzaken voor de asielopvangcrisis, maar een uitzonderlijk hoog aantal asielaanvragen is er niet een van. Het is de kabinetten-Rutte aan te rekenen dat er geen structureel en ‘robuust’ beleid is voor de opvang van asielzoekers. Dit werd al in 2017 geconstateerd door de Adviesraad Migratie (voorheen ACVZ). Een andere oorzaak is dat de IND kampt met enorme achterstanden in de afhandeling van asielaanvragen, wat onder meer te wijten is aan gebrek aan structurele financiering. Ook het gebrek aan betaalbare woningen, veroorzaakt door de doelbewuste afbraak van de volkshuisvesting en de uitverkoop van woningen aan investeerders, voert terug naar decennialang neoliberaal beleid.

Foto: Stem anders (Studio Wiersema, stemanders.nu, overgenomen met toestemming) copyright ok. Gecheckt 16-02-2023

Stem anders #PS2023

Over exact zes weken, op 15 maart, kiezen we de leden van de Provinciale Staten. Nogal belangrijk, want zij kiezen vervolgens de leden van de Eerste Kamer. Dus: stem anders! 

Goed nieuws in aanloop naar de Eerste Kamerverkiezingen. Rutte wordt kennelijk een beetje zenuwachtig van het verbond tussen GroenLinks en de PvdA waarmee ze in mei weleens de grootste EK-fractie kunnen worden. In een Telegraaf-interview afgelopen week zei Rutte: “Als GroenLinks en PvdA de grootste partijen worden, ontwikkelen ze enorm veel zelfvertrouwen en ik vind dat de VVD die beweging nu al moet stoppen.” Ook denkt hij dat verkiezingswinst de partijen “momentum op weg naar de Tweede Kamerverkiezingen” geeft. Mooi.

Volgens Rutte snakken we naar “stabiliteit” omdat we “uit drie grote crises [komen]: de economische recessie, daarna corona en nu is er oorlog op het continent.” Best opmerkelijke constatering, als je bedenkt dat, ten eerste, die crises nog volop aan de gang zijn en, ten tweede, er nog talloze andere crises zijn waar we onder gebukt gaan, die nota bene onder 12 jaar Rutte zijn ontstaan of verergerd: de klimaatcrisis, de wooncrisis, de zorgcrisis, de jeugdzorgcrisis, de onderwijscrisis, de asielopvangcrisis, de stikstofcrisis, de openbaar-vervoercrisis, de armoedecrisis, pensioencrisis en wellicht kunnen we ook spreken van een rechtsstatelijkheidscrisis, vanwege het feit dat de regering zich steeds minder aantrekt van mensenrechten en de opkomst van anti-rechtsstatelijke extreem- en radicaal-rechtse partijen. Het lijkt wel of de VVD crises creeert om ze vervolgens in te zetten als reden om maar toch vooral VVD te blijven stemmen, want “stabiliteit”.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.