articletype

Data

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update september 2017

DATA - In deze roerige week waar het even niet ging over de wetenschappers maar de boodschappers gewoon weer een maandelijkse update over de opwarming van de aarde. En ja, het is nog steeds opwarming. Alle langjarige reeksen geven weer een record. Opvallend was dat in de twee reeksen gebaseerd op satellietmetingen september 2017 de warmste september was sinds start metingen.



Voor wie het gemist had in de reacties bij eerdere klimaatstukken deze week, hier nog even de link naar het artikel over hoe goed de klimaatmodellen uit het verleden nou eigenlijk waren. Best goed.

Een ander artikel gaat over of die klimaatwetenschappers nu eigenlijk bevooroordeeld te werk gaan. Daar blijkt dus niets van.

Dan nog even zomaar een voorbeeld uit de enorme stapel met klimaatonderzoeken die iedere maand gepubliceerd wordt. Deze gaat over de toekomstige frequentie van extreme droogte in Europa. De verwachting is dat die toeneemt. Mooi voorbeeld waaruit blijkt dat de wetenschap niet stopt bij de uitspraak “het gaat vaker en meer regenen”, want dat is niet het hele verhaal.

En als toetje het bericht dat de scheepvaartbranche jarenlang bewust een lobby voerde tegen maatregelen beperken uitstoot terwijl ze beter wisten.

Foto: Pete (cc)

Het regent meer in Nederland

DATA - Een totaal verregende dag en de familie van huis. Goed moment om eens een dataklusje dat al een tijd op de plank lag af te ronden.
Aanleiding was dit artikel over toenemende extremen als gevolg van klimaatverandering. In een recente discussie over toenemende kans op regen en toenemende kans op extreme regenval bleek de data van bijvoorbeeld alleen De Bilt weinig uitsluiting te geven.
Maar er is data beschikbaar van ruim 430 weerstations. Daarmee zou toch de tweede grafiek uit het artikel reproduceerbaar moeten zijn. En dan is misschien ook zichtbaar of we die verschuiving in Nederland kennen.

En jawel, die verschuiving blijkt zichtbaar te zijn.


De verschuiving is subtiel, maar de periode 2000-2017 kent meer dagen met regen en meer dagen met meer regen dan de periode 1951-1999. Omdat het plaatje met een logaritmische schaal werkt (anders zie je het verschil niet) vertekent het beeld stevig.
Daarom is een variant waarin alleen het verschil tussen de twee reeksen in procentpunten zichtbaar is duidelijker.

Heel plat gezegd, de kans dat op een dag in Nederland 2 of minder millimeter regen valt is gedaald van 74,8% naar 72,9%. En de kans op een dag met 20 of meer millimeter neerslag is met 0,3 procentpunten gestegen, oftewel ~1 dag per jaar extra.
Dus ja, het wordt natter in Nederland.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update augustus 2017

DATA - Met enige vertraging hier alsnog de wereldtemperatuur update over de maand augustus. De Britten waren weer eens als laatste met hun data. En ze hebben ook gelijk maar weer eens een nieuwe versie van HadCrut uitgebracht. We zitten nu op 4.6.
Maar dit alles doet niets af aan de trend. Alle langlopende reeksen hebben wederom een record. En als je naar de grafiek krijgt, kan je je niet aan de indruk onttrekken dat we een nieuwe plateau hebben bereikt. Waarschijnlijk schommelen we de komende jaren rond dit niveau tot een nieuwe stevige El Nino de wereld naar het volgende plateau brengt.



Intussen was er weer een hoop ruis door een wetenschappelijke studie uit 2015 die recent gepubliceerd werd. Daaruit zou blijken dat de klimaatmodellen de opwarming zouden overschatten. Dat was dus niet de juiste conclusie.

En terwijl we het CO2-gehalte in de atmosfeer nu definitief boven de 400 ppm is uitgekomen, hier nogmaals een link naar een duidelijke uitleg met video waarom dit zowel uitzonderlijk als problematisch is.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v3, Hadcrut4 (4.6), NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Foto: copyright ok. Gecheckt 05-10-2022

Nationaliteiten Nederland klikkaart

DATA - Gewoon omdat het kan. En omdat ik nieuwsgierig was. Dus heb ik de tabel van het CBS in een klikkaartje gezet.
In dat kaartje kan je zien wat per gemeente de grootste groep is met een andere nationaliteit dan de Nederlandse. En vervolgens ook nog via de vliegende taarten wat de drie grootste groepen zijn en hoe groot het aandeel niet-Nederlanders is (omvang taart).
Klik op het plaatje om naar de interactieve versie te gaan.


Natuurlijk, het plaatje is verschrikkelijk. Maar als je op de nationaliteiten in de legenda klikt, wordt het ineens een stuk leuker. Waar zijn bijvoorbeeld de Belgen het meest nadrukkelijk aanwezig? En wist u dat in Wassenaar de grootste groep Amerikaans is?

Let op, het gaat hier dus om mensen die niet ook nog de Nederlandse nationaliteit hebben. Alleen mensen met een of meerdere paspoorten van buiten Nederland.
Het grootste deel van de niet-Nederlanders bestaat waarschijnlijk uit mensen die vanwege hun werk enige tijd in Nederland wonen. Een kleiner deel is gewoon nog bezig de Nederlandse nationaliteit te verkrijgen. Door een of andere test schijnt dat nog best lastig te zijn.

Foto: World's Direction (cc)

Geen enkele bevolkingsgroep krijgt genoeg kinderen

DATA - Er schijnt nogal wat discussie te zijn over een onderzoek waaruit blijkt dat in Europa bepaalde religies groeien en andere krimpen, puur op basis van geboorteoverschot (aantal sterfgevallen minus aantal levendgeborenen).
Dat daarbij niet genoemd wordt dat de “traditionele” bevolking al meer vergrijst is dan de recent geïmmigreerde is een beetje jammer.

Maar wat ook niet goed naar voren komt is dat in veel landen er, ongeacht religie of herkomst, niet genoeg kinderen meer geboren worden om op lange termijn de populatie in stand te houden. Ook in Nederland niet. Om een bevolkingsevenwicht te krijgen is een kindertal van 2,1 per vrouw nodig.
Hier de ontwikkeling van de cijfers voor Nederland tot en met 2016:


Kan natuurlijk nog even duren voor dit effect helemaal zichtbaar wordt.

Interessant is het ook, in het licht van het eerder genoemde onderzoek, om te kijken naar de drie grootste niet-westerse groepen in Nederland. Hier de uitsplitsing:

De stijging zit dus vooral bij de van oorsprong Turkse allochtonen. Hiervoor is niet een duidelijke verklaring te geven.

Dit alles natuurlijk los van de vraag hoe religievast een volgende generatie is.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update juli 2017

DATA - Een groot deel van Nederland is inmiddels alweer terug van vakantie. Een deel mopperend over de kou en regen, een deel klagend over de hitte en de bosbranden. Maar zoals vaker blijken al die lokale tijdelijke uitschieters totaal niets te zeggen over de globale trend. En dus was juli gewoon weer een maand die in de top 25 staat van maanden met de hoogste uitschieters naar boven sinds 1979.
Maar wat vooral opvallend is, is dat de gebruikelijke terugval na een El Nino niet optreedt. Alsof we een nieuw plateau hebben bereikt.
En alle langjarige reeksen hebben opnieuw een recordhoogte bereikt.

Dit keer geen nieuws over de laatste stand van zaken in de klimaatwetenschap. Wel twee stukken die laten zien wat nou de beste maatregelen zijn tegen de opwarming van de aarde. De meest opvallende maatregel: neem een kind minder.
Best lastig nog als je dat “extra” kind al hebt natuurlijk….

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v3, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Foto: ibmphoto24 (cc)

Een glazen bol vol criminelen

DATA - In 2017 moet Nederland het eerste land worden waar ‘predictive policing‘ nationaal wordt toegepast. Door data en algoritmen wordt misdaad voorkomen. Onomstreden is het niet. Waar liggen de valkuilen?

“The ‘Minority Report’ is a modern fact, not fiction.” Het hoofd van de politie in New York William Bratton refereerde met deze uitspraak naar de sciencefiction film The Minority Report (2002). In de film is het aantal ernstige misdrijven teruggebracht tot nul. De Pre Crime-politie voorspelt moorden en stopt moordenaars voordat ze de daad uitvoeren. Deze voorspellingen worden gedaan door drie gemuteerde mensen die misdaden visualiseren voor ze gepleegd worden. De film waarschuwt voor een overheid die in de hoofden van de burgers kruipt en geen boodschap heeft aan recht op privacy. Maar het stelt ook de vraag: is ons gedrag te voorspellen?

Misdaad aanpakken voordat het heeft plaatsgevonden gebeurt niet alleen in films. Anno 2017 maken politiekorpsen overal ter wereld gebruik van algoritmes om preventief in te grijpen. Volgens Bratton is dit nieuwe instrument van de politie de toekomst. Ook in Nederland wordt predictive policing enthousiast ontvangen.

Voormalig afdelingshoofd Business Intelligence van de Nederlandse politie Rutger Rienks in De Groene Amsterdammer: “Als je als overheids- of politieorganisatie criminaliteit op deze manier kunt uitbannen, dan lijkt mij dat een droom waar je je hard voor moet maken.”  Een ‘buienradar voor boeven’ kan helpen misdaad in de kiem te smoren, maar waar liggen de valkuilen? Wat zijn de gevolgen van het voorspellen van menselijk gedrag aan de hand van data? En hoe objectief zijn data?

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update juni 2017

DATA - En we zijn alweer aanbeland bij de 10e editie van de wereldtemperatuurreeks! In ruim 7 jaar tijd zijn de gebruikte reeksen versprongen qua referentieperiode, zijn er reeksen bijgekomen of zijn reeksen naar een nieuwe versie gegaan. Zo ook dit keer de enige satellietreeks die we nog gebuiken. REMSS is eindelijk naar versie 4 voor TLT gegaan. Versie 3 was al een tijdje niet correct meer. En daarmee gebruiken we die reeks vanaf nu. En dat maakt de tiende grote verandering.

Afijn, dit geneuzel is alleen interessant voor de klimaatnerds. Het doet weinig af aan de trend. Alle langjarige gemiddelden staan opnieuw op een record. En de gemiddelde maandafwijking in deze reeks is al 40 maanden niet onder de 0,5 gekomen.


Voor wie als klimaatalarmist graag feestjes wil verpesten hier nog een reeks deprimerende artikelen die geheid tot verhoogde alcoholconsumptie zullen leiden.
Hockey stick 3.0
Klimaatscepticisme is eigenlijk politiek cynisme
– Een “peer reviewed” onderzoek dat alle datafraude aantoont, blijkt niet peer reviewed te zijn en doet precies het omgekeerde.
– We moeten nog sneller van de CO2 af dan al gedacht.
– Maar de praktijk van de laatste jaren geeft een heel somber beeld in de haalbaarheid daarvan
– Een kritische film over de klimaatwetenschap kritisch bekeken.
– De voorspellende klimaatmodellen van de afgelopen decennia voorzien van de actuele ontwikkeling…

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update mei 2017

DATA - Weer een maand, weer nieuwe records voor de langlopende reeksen.
El Nino wordt niet gevolgd door een La Nina. Dus zien we weinig terugval in de afwijking van de wereldtemperatuur.
In onze trendreeks is de waarde al ruim 3 jaar niet onder de 0,5 gekomen.


In de tussentijd is er alweer iemand in de media die verwarring zaait over wat bekend is over de opwarming van de aarde. We kunnen hier zo langzamerhand een aparte rubriek van maken. Maar u kunt ook elders weer een repliek lezen natuurlijk.

Voor de klimaatnerds onder u nog een onderzoek naar de problemen met de satelliet meetreeksen.

Een korte maar duidelijke uitleg over verloop temperatuur en CO2 in de laatste 800.000 jaar.

En de laatste inzichten op het vlak van stijging van de zeespiegel. Het gaat waarschijnlijk harder dan tot nu toe voorzien.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU, GISS, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Foto: Carissa Rogers (cc)

Financiële geletterdheid jongeren

DATA - Globalisatie en digitalisering hebben financiële diensten en producten toegankelijker gemaakt, maar tegelijkertijd ook complexer. 15-jarigen worden tegenwoordig vaker geconfronteerd met situaties waarin ze moeten beslissen over hun uitgaven, ze moeten oppassen voor fraude, ze moeten weten dat sommige aankopen gekoppeld zijn aan langdurige verplichtingen of dat sommige aanbiedingen te mooi zijn om waar te zijn.

Vlaanderen publiceerde vorige week een eigen landenrapport over financiële geletterdheid onder 15-jarigen: gebaseerd op resultaten uit het PISA2015-onderzoek. Een uitgebreide website gaat in op de resultaten. De publicatie viel samen met het wereldwijde OESO-rapport. Het Nederlandse rapport van de OESO verscheen ook op dezelfde dag. Een vergelijkbaar rapport als in Vlaanderen met een verdere verdieping op het OESO-rapport, kon ik zo snel nog niet vinden.

In Vlaanderen behalen 15-jarigen in PISA2015, net als in PISA2012, een gemiddelde score van 541 punten. Dat is, zowel in PISA2015 als in PISA2012, de hoogste score van de OESO-landen die deelnamen aan financiële geletterdheid in PISA2015.

Het tweede vaardigheidsniveau wordt binnen PISA gezien als het basisniveau dat nodig is om te kunnen functioneren in de maatschappij. 1 op 8 Vlaamse leerlingen haalt dit basisniveau niet en beschikt dus niet over de basisvaardigheden voor financiële geletterdheid. In Nederland haalt 1 op de 5 leerlingen het basisniveau niet.

De 15-jarigen in Vlaanderen hebben een hogere financiële geletterdheid dan de Nederlanders. Waarschijnlijk hangt de hogere financiële geletterdheid samen met de expliciete aandacht die het onderwerp in het curriculum krijgt (via zogenaamde vakoverschrijdende eindtermen, afgekort VOETEN). Het NIBUD is verontrust over de resultaten voor Nederland en pleit ook voor structurele inbedding van het onderwerp in het curriculum.

Ook in andere opzichten is er nog veel te verbeteren: zowel in Vlaanderen als in Nederland. De verschillen tussen autochtonen en leerlingen van buitenlandse afkomst zijn in beide landen veel groter dan het OESO-gemiddelde. Dat lijkt me een serieus probleem – en de vraag is hoe het komt dat de verschillen in andere landen veel kleiner zijn.

klik voor groter beeldBron: Financiële Geletterdheid Bij 15-Jarigen Vlaams Rapport Pisa 2015.

Een manier om alle leerlingen de kans te geven om kennis over de financiële wereld te verwerven, los van de kennis die ze meekrijgen van hun ouders of vrienden, is financiële geletterdheid opnemen in het schoolcurriculum. De school kan op die manier de sociale ongelijkheid verkleinen en een meer genuanceerd beeld scheppen over financiële kwesties dan de berichten die 15-jarigen mee krijgen uit reclame en media. In Vlaanderen werd met de nieuwe VOETEN bewust gekozen om financiële kennis op te nemen in alle curricula.

Via Onderwijs in grafieken.

Foto: Tax Credits (cc)

Geldstromen vanuit Brussel voor onderzoek

DATA - Soms moet je even naar het buitenland om met een scherpe blik te kunnen kijken naar Nederland. Een groep Zweedse studenten verbonden aan het KTH the Royal Institute of Technology ontwikkelden een visualisatie van de Europese subsidies voor onderzoek (Horizon 2020). Als je Nederland selecteert krijg je onderstaand plaatje. Meer dan 2000 projecten, 100 organisaties en 122 landen waarmee Nederlandse instellingen samenwerken.

Het grootste project kreeg bijna 30 mln, waarvan 30% naar Stichting Wageningen Research gaat. Bij doorklikken op projecten krijg je ook prachtige visualisaties.
klik voor groter beeld

Bron: Vinnova (2017). h2020viz.vinnova.se, signed grants from eCORDA, date of the release 23-05-2017.

Een mooie toepassing van zogenaamde “Sankey-diagrammen” die goed past bij de data. Een kritische kanttekening: de kleurstelling doet nogal afbreuk aan deze visualisaties.

Via Onderwijs in grafieken.

Vorige Volgende