Slimme Meters, Energiebesparing en Minimalisering van het Gezeik

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Tweede Kamer sprak vandaag over Slimme Meters voor in uw stoppenkast. In 2020 moet 80% van de huishoudens een slimme meter hebben. Het zal mij benieuwen of dat vrijwillig kan. Het argument om de meters in te voeren is dat de consument ziet welke apparaten veel stroom gebruiken. De consument zal dan tot inkeer komen en zijn gedrag aanpassen. Het gekke is: De energiehandel hoeft deze gegevens helemaal niet te hebben, maar de kastjes zenden het wel draadloos uit. Voor de niet-hackers onder ons is deze informatie dus niet gemakkelijk toegankelijk, maar voor de energiebedrijven wel. Het is een beetje alsof automobilisten een verbruiksmeter in de auto zouden krijgen, waarbij de Shell kan zien waar en wanneer u veel peut gebruikt, maar u zelf toch een beetje moeite heeft om uw Slimme Telefoon te laten syncen met zowel de carkit als de energiemeter.

Diederik Samson, die een tijdje geleden nog tegen leek te zijn, staat nu te juichen in Twitter. Toch zijn zijn argumenten oneigenlijk, want je kun nu al zelf al meten wat je gebruikt en je kunt dat zelf veel beter. Zo heb ik met deze meter al eens aangetoond dat je moderne voedinkjes rustig in het stopcontact kunt laten zitten, omdat ze niets gebruiken als je je gadgets er niet mee oplaadt, en LB zag met iets dergelijks dat zijn “media-meuk” in stand-by wel veel energie zoog.

Een Slimme Meter in je stoppenkast is eigenlijk nogal dom, want die kan niet zien waar de stroom naartoe gaat. Gaat het naar mijn 50watt plafondlamp, naar mijn 60watt computer, of mijn 90watt audio versterker? De slimme meter weet het niet, maar ik wel. Met een meter die ik zelf in het stopcontact plug, kan ik zien dat mijn versterker 90 watt gebruikt als ik muziek draai en 80watt als ie staat te niksen. Die moet dan dus helemaal uit. Ik zag ook dat mijn computer in slaapstand 1.3 watt gebruikt en kan ik beslissen dat ik dat over heb voor de luxe van een snelle start. Dat is óók bewustwording.

Energiebesparing is een deugd. Het is iets waar we met zijn allen naar moeten streven, en dus een publieke zaak. We gebruiken hier in Nederland 1/85e van alle olie die er dagelijks uit de grond wordt gepompt en ondanks dat we binnenkort onvrijwillig moeten gaan besparen, komt het er maar niet van. Daar gaan we last van krijgen in onze economie. Dat gaat een flinke wissel trekken op ons bedrijfsleven en de handel, maar toch ziet de VVD dat niet als een risico. Het wordt tijd dat energiebesparing niet als morele deugd wordt gezien, maar als een economische. Het meten van je gebruik past daarbij.

Maar er is nog een deugd, en die zou ik in navolging van mijn vader “Minimalisering van het Gezeik” willen noemen. Het is leuk, zo’n Slimme Meter, maar zoals ik hierboven beschreef, levert het gezeik op. Het is een ingewikkeld apparaat, met privacy-complicaties, mogelijk onbetrouwbaar voor je financiële eindafrekening en niet specifiek genoeg voor het hogere doel: bewustwording van je gebruik.

Als je wil dat mensen gaan besparen en je hebt geconstateerd dat mensen meer besparen als ze kunnen meten waar hun gebruik heen gaat, installeer dan meters bij de stopcontacten in plaats van in de meterkast. Dan ziet men wèlk apparaat er veel gebruikt zonder dat de leverancier door een kier tussen de gordijnen meegluurt. Zo offer je niet de ene deugd aan de andere op, maar dien je twee deugden: Energiebesparing en Minimalisering van het Gezeik. Het gaat best samen.

Reacties (32)

#1 KJ

We moeten naar een 12VDC circuit voor huizen toe, vanaf de stoppenkast. Waarbij je een extra pooltje krijgt ergens in het midden van een normale EU stekker. Dan kunnen al die fucking chargers in de prullenbak – en *dat* zal een boel milieu-vervuiling schelen. 12VDC trek je makkelijk op dik koper door je hele huis.

  • Volgende discussie
#2 Hassan

@de schrijver (kies a.u.ub een normale replyeble naam)

Mischien moet je mij toch even uitleggen wat elektriciteitproductie in Nederland te maken heeft met 1/85e van de olie die uit de grond wordt gepompt…..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Jan

Ze kunnen ook de netspanning een beetje lager maken. Dat is nu 230 Volt (gemiddeld, maar vaker: minstens…), en van vroeger weten we: 220 Volt kan ook. Dat scheelt gratis meer dan vijf procent in het energieverbruik (want de stroom die wordt opgenomen wordt ook minder).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 KJ

@Jan; Ja, maar die 230VAC is de opmaat naar 240VAC, Europa-wijd. Dat zit al decennia lang in de planning.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 rqsall

@1 Niet je magnetron en je koffieautomaat op dezelfde groep zetten dan…. voor een magnetron van 1000 watt heb je al 4mm dikke draad nodig bij 12 volt. Zet het koffieautomaat erbij (ook ca. 1000 watt) en het wordt al 6,5mm.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 KJ

@rqsall; Nee, allicht niet. Nee, ik bedoel een plugje naast je gewone plug, waar qua vormfactor alleen maar laag-vermogende dingen in gestopt kunnen worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Emile
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Maarten

Volgens mij heb ik in mijn pas opgeleverde huis een slimme meter: de energie leverancier kan hem in ieder geval vanaf een afstand uitzetten, en ik denk dus ook uitlezen?
Als dat zo is, waar heb ik die keuze vrijheid gehad, of kan ik hem alsnog omruilen of ‘dom maken’?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Dave

@Hassan:
>^v< (of ≻⋏⋎≺ als je unicode kunt zien) leest en spreekt zich uit als Dave. Ik gebruik deze nick al 15 jaar. Je spelt het als groter dan, hoofdletter 6, v, kleiner dan.

“Mischien moet je mij toch even uitleggen wat elektriciteitproductie in Nederland te maken heeft met 1/85e van de olie die uit de grond wordt gepompt…..”
De prijzen voor energiebronnen zijn aan elkaar gekoppeld. De prijs van olie is bepalend voor die van het gas. Bovendien is het zo dat wanneer auto’s elektrisch moeten worden door schaarste c.q. hoge olieprijzen, de oliemarkt en de elektriciteitsmarkt meer verweven worden.

@KJ:
Wat betreft de laagspanning kan ik je uit mijn eigen elektronica-ervaring (ik bouw mijn eigen synthesizers) zeggen elk apparaat zijn eigen specifieke voeding vereist. Een 12volt leiding betekent dat je een hoop apparaten moet uitrusten met een omvormer van 5 volt, of zelfs 3.3 volt, en zulke IC’s verstoken het verschil als een hoop warmte. Dan ken je beter een kleine efficiente schakelende voeding gebruiken die de juiste stroom levert. Veel audio werkt met voedingen die zowel een positieve als een negatieve voeding nodig hebben, dus dan wil je ook -12 volt uit je zwakstroomaansluiting. En dan heb je ook nog eens buffers nodig. Nee, dan toch maar losse voedinkjes.

@Jan:
Hogere netspanning geeft minder verliezen in de kabel. En die verliezen zijn aanzienlijk, denk aan tientallen procenten. Het net op schroeven naar 240 is een besparing. Ik meet hier 235 tot 238, trouwens. Soms is het zelfs meer!

@Emile:
Dnak!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Meester

Volgens mij is de kern nog steeds dat we energie schoon moeten gaan opwekken, ivp dat we energie besparen.

Energie gebruik is niet het probleem, de manier van opwekken op het moment wel. Besparen gaat met een groeiende wereldbevolking met een groeiede welvaart en groeiende mogelijkheden toch nooit lukken. Zeker niet in de mate waarin het zou moeten.

En onderhand worden de spaarlampen en ‘slimme meters’ ons met een wettelijke verplichting door de strot geduwd. Is het dan zo moeilijk door de lobby van philips en in dit geval de energie leveranciers heen te prikken en als voorvechter van een beter klimaat te snappen waar je voor staat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 gronk

First post! w00000t!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Dave

@Meester:
Ik ben daar nog wel een magnitude pessimistischer over. Aangezien we achter liggen met omkatten en de druk op de energiemarkt nu aan de orde komt, moeten we besparen om energie over te houden om alternatieven te ontwikkelen. Vergis je niet in hoeveel energie we uit fossiele brandstoffen halen en hoeveel energie je bij je kunt hebben. Dat doe je met brandstofcellen niet zomaar na.

Concreter: Ik zeul me een breuk aan de accus’s voor mijn elektrische boot.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Harry

Mijn complimenten aan Dave!!!! Duidelijk artikel. Klein opmerkinkje; was en is energiebesparing niet altijd al door economische overwegingen gemotiveerd?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Dave

Dank, Harry.

Sinds de vroege jaren zeventig is er op gewezen dat er grenzen aan de groei zijn. Die grenzen zijn: vervuiling van lucht en water, klimaat en schaarste. Het is raar dat dit normaal gesproken juist niet gezien wordt als economische problemen. Alle drie de zaken drukken natuurlijk op de overheidsbudgetten. Dijken en waterkeringen zijn duur, droogte maakt dat je meer moet importeren. Maar de VVD ziet deze kosten vooral als gevolg van links boomgeknuffel, in plaats van als een reële bedreiging van de Nederlandse economie. De aanpak van problemen door zure regen is ooit nog wel redelijk breed gedragen, maar tegenwoordig wordt besparing vooral gezien als een bedreiging van de rechtse hobby’s.

Ik maak me grote zorgen over de naderende schaarste op de oliemarkt. LB en ik schrijven daar al sinds 2008 over:
http://retecool.com/tags/lekkerbehangrijk (nu even offline)
http://www.jezustoast.nl/?tag=peak-oil (altijd online door heersende webhost)

Zie ook:
http://www.peakoil.nl/2010/09/30/energie-in-het-concept-regeerakkoord-vvd-cda/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Prrt

Wel beter je bronnen checken. De link naar Samsom’s pagina laat juist zien dat hij vroeger ook al stond te juichen voor de slimme energiemeter, hij is dus niet gedraaid ofzo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 gronk

Wat ik wel typisch vind is dat de focus zo ontzettend ligt op besparing bij consumenten. Maar de helft van ons energieverbruik komt van bedrijven. En bedrijven hebben er geen probleem mee om in een verlaten kantoor de verlichting de hele nacht te laten branden. En zo zijn er wel meer dingen. Leuk dat we een bedrijf als hoogovens hebben, maar waarom krijgen ze ‘grootverbruikerskorting’? Waarom investeren ze niet in hun eigen (groene) energievoorziening? Waarom krijgen bedrijven uberhaupt korting bij afname van meer electriciteit?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Dave

@Prrt: wel beter lezen. Ik weet dat hij niet tegen slimme meters is geweest, maar dat leek toen wel even zo.

@Gronk: Exact dat verbaast mij ook, maar het past in de “laten we de burgers eens aanpakken, en het bedrijfsleven ontzien”-mentaliteit van het libertarisme.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Yevgeny Podorkin

Ehm, en voor WIE zou zo’n slimme energiemeter nou ECHT ontwikkeld zijn? Voor de “be-spa-ren-de” consument, die vervolgens aandeelhouders op stang jagen? Of voor de energieboer om capaciteit (piek/dal) beter af te stemmen en kosten te drukken…

Besparen is een no go area.

*vlak na installatie nieuwe, geen slimme, meter geïnstalleerd…overal spaarlampen ingedraaid, maar toch hoger verbruik met hetzelfde energiegedrag, rara*

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Yevgeny Podorkin

Geijkt door NMI, notaris erbij. En wie wel eens goed naar de trekking van de Lottoballetjes heeft gekeken…wint ook nooit de jackpot.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 gronk

In dezelfde categorie ‘you ain’t gonna believe it’: kwekers in het westland verbranden aardgas voor de CO2. Ze doen ondertussen pogingen om dat wat slimmer aan te pakken, maar ergens is het van de zotte…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 panopticon

ik heb ook zo’n apparaatje gekocht laatst
erg interessant, ik kwam er ook achter dat voedingen niets verbruiken wanneer je ze niet gebruikt.
De lamp dimmen kost ook minder stroom dan voluit, dit in tegenstelling tot wat ik tot nu toe dacht.
Mijn grootste verbruiker was een yamaha versterker die 24/7 brandde.
240 watt.
Dat kost op jaarbasis luttele honderden euros.
En ik maar spaarlampen kopen.

BTW die meters kunnen wel apparaten herkennen aan piekspanningen ofzo.
Ieder apparaat heeft een footprint.
Dat is me laatst door een electricien verteld tenminste.
Dit zou dus ook als opsporingsmethode kunnen worden gebruikt voor weedkwekerijen.
Waar dan ook weer apparaten voor zijn om dat te verstoren.
Bovendien wil de energiemaatschappij weten hoeveel electriciteit er teruggeleverd wordt op het net (zonnepanelen e.d.) om geen overbelast electriciteitsnet te krijgen.
Dat is meteen een perfect argument om ze te verplichten.

van horen zeggen he

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Maria

Mijn vrees:
Bij elke besparing van de burgers/consumenten lopen de stroomleveranciers hun vette winsten mis. Dat wordt nu snel gesignaleerd. Vervolgens zullen de consumenten extra vastrecht o.i.d. moeten betalen. Stel je voor dat de winst van de aandeelhouders zou afnemen…

De multinationals en het nepotistisch netwerk van bestuurders lijken wel de absolute macht in deze wereld te krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Jan

@Dave: 238 Volt? Dat is wel hoog, hoor. Meet jij RMS? Ik bedoelde met mijn opmerking dat jouw lampen op 238 Volt veel meer gebruiken (en veel meer licht geven maar een kortere levensduur hebben) dan op 222 Volt, en dat geldt ook voor de stofzuiger, de ventilatie en allerlei andere apparatuur, bijvoorbeeld alles waar een voedingstrafo in zit. De netspanning een paar procent verlagen leidt tot verminderd energiegebruik en langere levensduur van de apparaten. Het is niet zo dat 240 Volt echt veel lagere transportverliezen zou opleveren dan 230 Volt. Let wel: ik heb het niet over echte hoogspanningsdistributienetten. Die hebben namelijk wel veel lagere transportverliezen dan het 12 Volt systeem dat KJ voorstelt. Maar iedere keer als ik lees dat er een trafo of een motor of wat anders spontaan in brand ging of als ik alweer een nieuwe gloeilamp in moet draaien, heb ik het gevoel dat er door te hoge netspanningen te ver wordt uitgestuurd, teveel warmte wordt geproduceerd en teveel elektriciteit aan ons wordt verkocht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Dave

Of voor de energieboer om capaciteit (piek/dal) beter af te stemmen en kosten te drukken…
Dat zien ze wel aan het totaal opgenomen vermogen van hele stadsdelen.

Overigens gebruik ik geen stroom zolang ik geen breinaalden in het stopcontact steek. Er gaat normaal evenveel stroom weer terug naar de centrale als er uit gaat. Maar op mijn rekening staat nergens “opgenomen vermogen”. — die bewaar ik even voor een eventuele rechtszaak over mijn vermeende “stroomverbruik”.

@Jan, ik meet nooit een spanning onder de 235. In Den Haag mat ik een keer 270 volt, gewoon door een dure Fluke multimeter in het stopcontact te prikken. Die dag gingen een aantal oude apparaten stuk, en knalden mijn oplaadbare batterijen uit elkaar, vandaar dat ik ging meten. De power conditioner in mijn studio in Amsterdam geeft ook altijd iets rond de 238 volt aan. Ik vind het best.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Share

Sja. Werden er maar meer kids door een Tesla geinspireerd dan door een Rockefeller..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 gronk

@dave: da’s typisch, want ik meet hier (ook den haag) continu waardes in het bereik 223 tot 228.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Jan

@18: Als in de meeste woningen een slimme meter hangt, die elk kwartier door kan geven wat het verbruik op dat moment is, en het verbruik is opeens een tijdje erg laag, dan is de bewoner op vakantie of hij heeft een weedkweek en om kosten te besparen de meter overbrugd. Als het verbruik in een woning opeens dag en nacht constant is, is de bewoner mogelijk overleden. En als er ergens in een stikdonkere nacht wat gebeurd is dan kan het energiebedrijf misschien nog wel nagaan wie er die dag geheel tegen de gewoonte in pas om vier uur ‘s-nachts is thuisgekomen en toen de wasmachine heeft gestart. Voor wie zou zo’n slimme energiemeter nou ECHT ontwikkeld zijn? Verder: Een echt slimme meter waarschuwt uit zichzelf, of regelt zelf bij door b.v. boilers, acculaders en vrieskisten even uit te zetten als bij piekvraag (warme dagen, veel airco) of plotselinge vraagstijging (er trekt opeens een donkere regenbui over) de centrale in de problemen dreigt te raken. Dit “piekscheren” doen grootgebruikers al lang, maar de gewone huisinstallatie is er nog lang niet geschikt voor en de slimme meter van vandaag is nog lang niet slim genoeg.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Jan

@≻⋏⋎≺, 26: Amsterdam, datum postmerk: 231 Volt (true RMS)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 >^v

Ik denk ook dat die slimme meters voor het energiebedrijf zijn, anders hadden ze wel een consumenten display en of bluetooth, of USB ingebouwd.

(Heden 235.5V~ RMS)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Bismarck

@8: Laten we daar, met een heel vies lachje, Maria van der Hoeven eens antwoord op geven (zie vanaf 3:15).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Prrt

@Dave: Ik heb nogmaals de bron doorgelezen die zou moeten laten zien dat Samsom vroeger tegen een slimme meter leek, maar ik zie echt helemaal niks in dat artikel dat in die richting lijkt. De Trouw-journalist lijkt mij vanwege het taalgebruik (“spion”) tegen, maar Samsom niet.

Overigens is de overige 99.9% van je stuk mooi geschreven, met prima argumenten en overtuigend, sorry dat ik dit detail zo onder de aandacht bracht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Harry

@Dave 14

Er zijn inderdaad grenzen aan de groei. Op een gegeven moment komt zelfs de pil van Drion in zicht.
Wie bepaalt welke levenstijl we moeten volgen om dan tenslotte toch nog ten onder te gaan?

  • Vorige discussie