Kunst op zondag Archives - Page 5 of 57

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag bezoekt achtste editie ARTZUID

9 juli 2023 , 08:00 , door Wilma Takes a Break

VERSLAG - In de groene longen van Amsterdam, langs de Apollo- en Minervalaan staan 50 kunstwerken in het kader van ARTZUID. Dit is de achtste editie van het kunstinitiatief. De werken die je hier ziet, zijn gemaakt door een mix van internationale kunstenaars en jong Nederlands talent. ARTZUID is een gratis evenement dat 7 dagen per week 24 uur per dag open is. Je hebt tot en met 24 september om de 50 beelden te verkennen.

ARTZUID Details van werken van Erik Buijs - Jasper Krabbé - Erik Buijs - Monika Dahlberg - Karel Appel © foto Wilma_Lankhorst

Details van werken van Erik Buijs , Jasper Krabbé, Erik Buijs, Monika Dahlberg en Karel Appel © foto Wilma Lankhorst.

Curator Jasper Krabbé

Voor elke editie nodigt de Stichting ArtZuid een andere curator uit om het tweejaarlijkse evenement samen te stellen. De eerste editie was in 2008 te zien. “Het idee was toen om Berlages statige lanen door middel van kunst wat vriendelijker te maken, minder afstandelijk ook, dichter bij Amsterdam als stad”, aldus Cintha van Heeswijkck-Vergeer, directeur van de Stichting ArtZuid. Voor deze editie is dat beeldend kunstenaar Jasper Krabbé (Amsterdam, 1970). Krabbé pleit voor street power, meer de straat op voor jongeren om zich te manifesteren en hun identiteit te ontwikkelen.

Boven Ottograph en beneden Vertical Highways © Bettina Pousttchi © foto Wilma Lankhorst.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Textiel Biënnale – Beelden van macht

2 juli 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

De Rijswijkse textiel biënnale is er weer. In een museum waar we vaker zijn geweest. Omdat het in kleine musea aangenaam vertoeven is. En omdat textielkunst iets onweerstaanbaar eigens heeft.

Het thema van deze textiel biënnale is ‘Images of power’. Twintig kunstenaars en even zoveel ‘interpretatiemogelijkheden en betekenissen van de verbeelding van macht’. Verbeeld op wand- en vloerkleden, patchwork, borduursels, installaties en video’s.

Wandtapijten

Mercedes Azpilicueta (Argentinië) sluit aan bij een eeuwenoude traditie verhalen (al dan niet waargebeurd) uit te beelden op wandtapijten. In dit geval het levensverhaal van Catalina de Erauso, die op jonge leeftijd het klooster ontvluchtte en onder verschillende mannelijke alter ego’s de wereld introk, onder andere als ‘conquistador’ van de ‘Nieuwe Wereld’.

Mercedes Azpilicueta – Abya Yala (Tierra Madura), 2021 (onderdeel van Bondage of Passions)

Marcos Kueh (Maleisië) gebruikt traditionele folkloristische elementen in zijn werk. Hij is in Nederland afgestudeerd. Vorig jaar kocht het Textielmuseum in Tilburg wandkleed ‘Rasa Sayang’ aan. In Museum Voorlinden is tot 24 september het tapijt ‘Kayo Ara’ te zien.

In museum Rijswijk hangt Monyet merah (het rode aapje), een assemblage van geweven posters. Het verhaalt van de op palmolieplantages gevangen apen, die worden gemarteld en rood geverfd weer worden losgelaten. Zijn soortgenoten denken dat het aapje een mutant is en daarmee zit de schrik voor de plantages er goed in.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Kopje thee

25 juni 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Wij hebben geen theecultuur. De Britten wel en vandaar dat zij al eeuwen de wereld langs de meetlat van een kopje thee leggen. Als iets hen niet bevalt heet het dan ook ‘not my cup of tea’ te zijn.

Het is niet zo heel aardig een willoos voorwerp tot instrument van het menselijk beoordelingsvermogen te maken. Wij trekken het kopje thee daarom uit die onverdiende beklemming.

Want thee is knusse gezelligheid. Wel behoorlijk elitair en voorbehouden aan dames van stand: Marie Bracquemond – Le goûter (Middagthee), 1880

Of in ieder geval voor het vrouwelijk smaldeel der ‘gegoede burgerij’: Mary Cassatt – The Tea, 1880

Maar dat ooit elitaire kopje thee is nu een attractie voor iedereen.

Die draaiende kopjes komen uit het verhaal over een idioot theekransje (hoofdstuk 7 uit ‘Alice in Wonderland’). Vereerd met menig sculptuur.

Harry Marinsky – The mad tea party, 1994

Allemaal een beetje zoetsappig. Wat goed kan als het bijvoorbeeld om aardbeienthee met twee scheppen suiker gaat. Maar dat terzijde. Een volledig uit de hand gelopen ‘mad tea party’ was de Boston Tea Party. Een groepje als indianen verklede anti-belasting kolonisten overvielen Britse schepen die thee aan land wilden brengen. De thee belandde in het water van de haven van Boston. Naar verluid was dit een van de acties die uiteindelijk leidden tot de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag │Edmondo Bacci in Venetië

18 juni 2023 , 08:00 , door Wilma Takes a Break

De tentoonstelling Edmondo Bacci: Energy and Light is de eerste en meest uitgebreide retrospectief expositie gewijd aan deze Venetiaanse kunstenaar. Er zijn ongeveer tachtig werken te zien, waarvan een groot aantal nog nooit eerder is geëxposeerd. De beeldtaal van kleur en licht maakte zowel op Peggy Guggenheim indruk als op Alfred H. Barr Jr., de directeur van het Museum of Modern Art in New York. Het MoMa kocht in 1953 Bacci’s werk Avvenimento #13R . Dit doek is nu teruggekomen naar Italië, waar het deze zomer voor het eerst voor het publiek te zien is in de Peggy Guggenheim Collection in Venetië.

Edmondo Bacci aan het werk in zijn atelier © foto PGC

Edmondo Bacci aan het werk in zijn atelier © foto Peggy Guggenheim Collection © Chiara Bertola.

Wie was Edmondo Bacci?

Edmondo Bacci (1913–1978) was een van de vertegenwoordigers van de Venetiaanse naoorlogse kunst. Samen met collega-kunstenaars Tancredi Parmeggiani en Emilio Vedova behaalde hij internationaal succes en faam. Bacci was een van de weinige kunstenaars in Italië die de mogelijkheden van het nieuwste type abstractie begreep. Hij voegde hedendaagse trends in Europa en de Verenigde Staten samen met zijn persoonlijke stijl. Ik zie alleen abstract werk, vaak series met een titels zoals Fabrics en Avvenimento. Als ik dat laatste woord vertaal in het Nederlands krijg ik twee opties: evenement en gebeurtenis. Als ik de PR-dame vraag welke van deze twee begrippen de lading het beste dekt, is haar reactie: “liever niet vertalen, dat doen wij ook niet”.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Quo Vadis?

11 juni 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Waarheen leidt de weg. Waar gaat dat heen, hoe zal dat gaan. Een vraag zo oud als de weg naar Rome.

Annibale Carracci (1560 – 1609) – Christus verschijnt aan Petrus (Domine, Quo Vadis?), 1601 – 1602
De apostel Petrus vluchtte uit Rome om aan de christenvervolgingen door keizer Nero te ontsnappen. Op de Via Appia, even buiten de stad, zag hij Jezus die met een groot kruis liep te sjouwen. Petrus vroeg hem: “Waar gaat dat heen, Heer?”. Jezus zei: “Ik ga naar Rome, om opnieuw gekruisigd te worden”. Petrus interpreteerde dit visioen als opdracht om terug te keren naar Rome. Dat liep slecht met hem af.

Heine Semke – Quo Vadis Victor, 1942
Keramieken tegel, tegen de verschrikkingen van W.O. II

Kitawaki Noboru – Quo Vadis?, 1949
Kunsthistoricus Milo Cleveland Beach legt hier uit:

“Quo Vadis (1949) van kunstenaar Kitawaki Noboru beeldt een man af die niet zeker weet welke kant hij op moet; een lange rij mensen roept herinneringen op aan rijen soldaten of gevangenen, terwijl het blauw van de lucht eindeloze leegte suggereert. Dit schilderij weerspiegelt de boeiende problemen waarmee beeldend kunstenaars werden geconfronteerd die niet alleen te maken hadden met tegenslagen tijdens de oorlog, maar ook met fundamentele waardenverwarring in de nasleep ervan”

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Homo Bulla

4 juni 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

We leven tegenwoordig ‘bubbels’. Gewoon leven in een zeepbel is er niet meer bij. Sterker nog: de mensheid lijkt geen actieve herinnering te hebben aan het feit dat zij zélf een bubbel is: Homo bulla. Dat krijg je er van als eigendunk een gezonde dosis zelfvertrouwen overwoekerd met hooghartigheid.

De Romeinse geleerde Marcus Terentius Varro (116 – 27 v.Chr.) dacht op zijn tachtigste levensjaar dat het niet lang meer zou duren eer hij als een zeepbel tot zijn einde zou komen. Daarom nog fluks een dikke pil over landbouw geschreven. In de openingszin schrijft hij met enige zelfspot:

quod, ut dicitur, si est homo bulla, eo magis senex
(want als de mens een zeepbel is, zoals het spreekwoord zegt, des te meer is een oude man dat)

Gouw ouwe Erasmus stelde in zijn Adagia ook al vast: Home bulla est (de mens is een bubbel).

Hoe hard sommige mensen ook een eigen bubbel proberen te creëren, dat gaat voorbij aan het gegeven dat we allemaal in een en dezelfde bol leven: de dampkring. Zonder dat omhulsel zouden we nu op Mars (of zo) zitten. Er zijn mensen die de levensbelangrijke bubbel verwarren met een hemelgewelf. Maar een gewelf is een soort koepel: een halve bol. Dat is natuurlijk genoeg voor mensen die de hele waarheid niet aan kunnen.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag ontmoet Rembrandt en zijn tijdgenoten

28 mei 2023 , 08:00 , door Wilma Takes a Break

VERSLAG - Voor Kunst op Zondag ging ik terug in de tijd. Het Amerikaanse echtpaar en kunstverzamelaars Thomas & Daphne Kaplan leende naast hun Vermeer aan het Rijksmuseum tegelijkertijd 35 werken uit The Leiden Collection uit aan de Hermitage. Tot 27 augustus 2023 loop je in de Hermitage aan de Amstel door de 17e-eeuwse Nederlandse kunst. Aan de hand van 35 historiestukken herbeleef je het kunstleven in de grote bloeiperiode uit de Nederlandse schilderkunst.

Je moet een historieschilder zijn,
als je een grote meester wilt zijn.

Schilder Boeck (1604) Karel van Mander (Meulebeke 1548 – Amsterdam 1606)

Historiestuk (1626) © Rembrandt Collectie Museum De Lakenhal © foto Wilma Lankhorst.

Het historiestuk

In de tentoonstelling maak je kennis met het historiestuk, een omvangrijk genre in de schilderkunst. Op een historiestuk zie je belangrijke feiten vanuit de geschiedenis. Dat kunnen zowel historische, mythologische als Bijbelse gebeurtenissen zijn. In de 17e eeuw, toen ons land een Republiek was, waren historiestukken erg populair. Naast opdrachten voor de publieke ruimte, zoals paleizen, gemeentehuizen en gildes, kochten mensen privé historiestukken voor in hun eigen huis. Op 25 april jl. was op tv de Oranjezaal in Huis te Bosch te zien. In deze ruimte werden 100 bijzondere Nederlanders gefêteerd op een koninklijke lunch. De inrichting van deze Oranjezaal is op initiatief van Amalia van Solms, de weduwe van Frederik Hendrik in samenwerking met bouwmeester Van Campen tot stand gekomen. Met de door haar gekozen afbeeldingen steekt ze de loftrompet over het leven van haar man en zijn nalatenschap. In de tentoonstelling hangt een historiestuk van Rembrandt met een zelfportret van de schilder (1626) uit de collectie van Museum de Lakenhal. Rembrandt heeft zichzelf in de boog geschilderd. De scepter gaat diagonaal door zijn gezicht.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Dan maar de lucht in – Tomás Saraceno

21 mei 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Reizen zonder fossiele brandstoffen. Ook zonder helium of waterstof. Zelfs geen zonnepanelen, accu’s.

Kunstenaar Tomás Saraceno heeft ontdekt dat het kan. Sinds 2007 gaat zijn Museo Aero Solar (Museum van lucht en zon) de wereld rond. Een ‘gemeenschapsproject’ dat al 34 keer, in 21 landen is uitgevoerd.

Honderden gebruikte plastic zakken, verzameld en bewerkt door mensen in de buurt van waar het museum ‘landt’, worden tot een ballon gemaakt. Het gevaarte stijgt op louter door de lucht en de warmte van de zon. Zoals in 2007 in Medellin (Colombia) gebeurde:

Volgens het statement dat Tomás Saraceno hier mee wil maken leven we nu nog in het ‘Capitaloceen’: “Dagelijks merken we de schadelijke effecten van kapitalistische productie op de aarde, het milieu, menselijke gemeenschappen en andere soorten”. Saraceno vindt het de hoogste tijd hier afscheid van te nemen en over te gaan tot het ‘Aeroceen’:

Een tijdperk om in te leven en in te ademen; een staatloze staat, zowel vastgebonden als vrij zwevend; een naam voor verandering. Aeroceen is een tijdperk vrij van grenzen en fossiele brandstoffen, een gemeenschappelijk denkbeeld naar een ethische hereniging met het milieu, de planeet en het kosmische/levensweb om voorbij het antropocentrisme te komen

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Frank Stella

14 mei 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Afgelopen vrijdag werd hij 87: Frank Stella, meester van minimalisme en puur abstract. In Nederland bekend van een reusachtige gebroken kruik. Wie in de laatste anderhalf jaar vanuit Harlingen naar Terschelling of Vlieland is overgestoken, heeft de enorme sculptuur wel gezien.

Broken Jug, 2021

Dankzij inspanningen van Joop Mulder (oprichter Oerolfestival en culturele ontwikkelorganisatie ‘Sense of Place’) heeft de gemeente Harlingen het beeld nu in bruikleen. Mulder heeft de installatie van het werk niet meer mogen meemaken. Hier een timelapse filmpje met het plaatsen van het werk.

De bruikleen kost de gemeente 10.000 euro per jaar, maar dat denkt de gemeente te kunnen dekken door het parkeertarief met een kwartje te verhogen.

Daar kwam natuurlijk kritiek op van ‘eilandgangers’. Twee weken naar Vlieland werd ineens 3,50 euri duurder. Met die kritiek rekende een van de Harlingers af: “Ze veroorzaken meer overlast dan dat ze iets bijdragen aan de toeristische sector hier in Harlingen” (bron: Harlinger Courant, 26-2-2021)

Een kleinere versie (zo’n 3 x 4 x meter) van de 14 meter hoge Harlinger kruik (waar deze ‘eye of the beholder’ meer een slakkenhuis in ziet) is in bezit van het Berardo Museum in Lissabon.

The Broken Jug, 1999

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Precolumbiaanse kunst

7 mei 2023 , 08:00 , door Jona Lendering

Ongetwijfeld woedt er discussie over de vraag of we de geschiedenis van de Amerika’s vóór de komst van Columbus nog moeten aanduiden als “precolumbiaans”. Zoals alle historische periodiseringen, verheldert én verdoezelt ook dit etiket. Ja, de komst van mensen van overzee was een schok, een breuk. Nee, er waren continuïteiten.

Azteekse watergodin uit Mexico (MAS Antwerpen)

Schok en continuïteit

De klap van de Spaanse aanwezigheid was in elk geval onvoorstelbaar. De conquistadores kwamen met schepen, paarden, kanonnen, christendom, gouddorst en het pokkenvirus. De mensen in Midden-Amerika, die leefden in wat wij het Chalcolithicum zouden noemen, konden zich geen voorstelling maken van wat hun te wachten stond. Vermoedelijk begrepen ze het evenmin nadat Hernán Cortés, samen met de Tlaxcalteca’s en de Texcoca’s, de hoofdstad Tenochtitlan had verwoest. De ervaren schok schiep ruimte voor de snelle verspreiding van het christendom en de Spaanse taal.

Een Maya-hoofd uit Guatamala (MAS Antwerpen)

Er bleven ook dingen hetzelfde. De Azteekse Drievoudige Alliantie mag dan in 1521 gewelddadig ten onder zijn gegaan, in Mexico leven nog een kleine twee miljoen Azteken en het Nahuatl is een levende taal, waarin men informatie over het verleden mondeling doorgeeft. We bezitten zo’n tachtig Azteekse boeken, uitgegeven door de Leidse onderzoeker Maarten Jansen. Daarvan zijn er vijftien precolumbiaans, terwijl ook de jongere boeken informatie bevatten over de precolumbiaanse periode. Over de Maya’s, waarvan er in Guatamala en Yucatán nog acht miljoen leven, is iets soortgelijks te zeggen. Een voor hen belangrijk boek, Popol Vuh, bevat verhalen over de vroegste periode. Kortom: er zijn bronnen van informatie.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Mannetjes

30 april 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Er zijn van die mannetjes die met recht vervelende kereltjes genoemd kunnen worden. We noemen geen namen, u kent zelf wel bepaalde alfamannetjes en frustraten die haatcampagnes tegen feminisering voeren.

Jammer, want mannetjes kunnen zo leuk zijn….

Functionele mannetjes

Mannetjes waar je je veilig mee voelt. Het enige wat het mannetje van je vraagt is wat geduld op te brengen tot-ie groen wordt.

Het Ampelmännchen uit de voormalige DDR is dermate iconisch geworden dat het werd ingezet bij de feestelijkheden rond het 25-jarig bestaan van de Duitse eenheid. Vormgegeven door kunstenaar Ottmar Hörl waren de ‘alle-mensjes -zijn-broedertjes’ op veel plaatsen te zien.

Als standbeeld in Frankfurt am Main

Groepsgewijs op de Postsdamer Platz in Berlijn

Het verkeerslichtmannetje is overigens niet te beroerd zich in een ander te verplaatsen. Van Karl Marx….

… tot Elvis

Sterker nog: het mannetje kan ook een vrouw zijn. De eerste keer verschenen als ‘Sofie’ in Amersfoort. Nu zijn ze over heel de wereld te zien. Onder andere in Australië en Litouwen. Speciale vermelding is voor Wenen waarin 2015 voor het eerst homoseksuele en hetero ‘Ampelpärchen’ (verkeerslichtstelletjes) verschenen. Ook dat voorbeeld werd snel wereldwijd gevolgd.

Foto: Joan (cc)

Op zoek naar de Mens op Zee in het Scheepvaartmuseum

23 april 2023 , 08:00 , door Wilma Takes a Break

VERSLAG - Tijdens mijn bezoek aan het Scheepvaartmuseum in Amsterdam, ontdekte ik op de bovenste verdieping de Mens op Zee. Deze expositie is een samenwerking tussen het Scheepvaartmuseum en de Dutch National Gallery. Het is een fototentoonstelling met beelden van de veelzijdige maritieme wereld. Je ziet ontroerende, prikkelende en onvoorspelbare portretten. In de vele verhalen hoor je hoe het leven op zee, je als mens kan veranderen.

i.v.m. grote belangstelling
is deze expositie verlengd
t/m 2 juli 2023

Mens op zee Twee foto's van de zee door Mischa Keijser © foto Wilma_Lankhorst.

Het avontuur begint met de zee

Als je de expositie Mens op Zee inloopt, zie je geen mensen, maar water, golven en nog eens golven. Fotograaf Mischa Keijser (Rotterdam, 1974) maakt zijn foto’s met zijn voeten in het (koude) water. Als je zijn foto Maro #2 bekijkt, rollen de schuimkoppen op je af. Keijser laat de blauwe zee zien in combinatie met een bijna net zo blauwe lucht. Op een andere foto rolt de schuimende zee aan je voorbij. Door het werk van Keijser word je als bezoeker van het land naar en zelfs in de denkbeeldige zee gezogen. Eenmaal op zee begint de ontdekkingsreis naar Mens op Zee.