Kunst op Zondag │Edmondo Bacci in Venetië

De tentoonstelling Edmondo Bacci: Energy and Light is de eerste en meest uitgebreide retrospectief expositie gewijd aan deze Venetiaanse kunstenaar. Er zijn ongeveer tachtig werken te zien, waarvan een groot aantal nog nooit eerder is geëxposeerd. De beeldtaal van  kleur en licht maakte zowel op Peggy Guggenheim indruk als op Alfred H. Barr Jr., de directeur van het Museum of Modern Art in New York. Het MoMa kocht in 1953 Bacci’s werk Avvenimento #13R . Dit doek is nu teruggekomen naar Italië, waar het deze zomer voor het eerst voor het publiek te zien is in de Peggy Guggenheim Collection in Venetië.

Wie was Edmondo Bacci?

Edmondo Bacci (1913–1978) was een van de vertegenwoordigers van de Venetiaanse naoorlogse kunst. Samen met collega-kunstenaars Tancredi Parmeggiani en Emilio Vedova behaalde hij internationaal succes en faam. Bacci was een van de weinige kunstenaars in Italië die de mogelijkheden van het nieuwste type abstractie begreep. Hij voegde hedendaagse trends in Europa en de Verenigde Staten samen met zijn persoonlijke stijl. Ik zie alleen abstract werk, vaak series met een titels zoals Fabrics en Avvenimento. Als ik dat laatste woord vertaal in het Nederlands krijg ik twee opties: evenement en gebeurtenis. Als ik de PR-dame vraag welke van deze twee begrippen de lading het beste dekt, is haar reactie: “liever niet vertalen, dat doen wij ook niet”.

Een Venetiaanse grootheid

Edmondo Bacci is anno 2023 buiten Venetië niet echt bekend (meer). Hij heeft tijdens zijn leven wel enkele exposities gehad in Genua, Rome, Milaan, Ascona (Zwitserland), Londen, New York (1956) en Buenos Aires (1956). In 1958 werd op de 24e Biënnale van Venetië een kamer aan zijn werk gewijd. Als gevolg hiervan kreeg hij in de jaren zestig verschillende galerie exposities in Duitsland, Engeland en de Verenigde Staten. Voor zover bekend is zijn werk nog nooit in Nederland geëxposeerd. In 1974 behaalde hij de leerstoel Schilderkunst aan de Academie voor Schone Kunsten in Venetië. Bacci overleed op 16 oktober 1978 in zijn geboorteplaats Venetië aan een hartaanval.

Waarom deze titel Energy and Light?

Op de vraag “Hoe kun je Bacci beschrijven? antwoordde Peggy Guggenheim destijds:

“Ik heb geen idee van hem. Hij is een ondoorgrondelijke, bescheiden, gevoelige, zichzelf wegcijferende man. Hij is mijn Venetiaanse buurman en woont een brug bij mij vandaan (zo meten we afstand in Venetië). Ik ontmoet hem bijna dagelijks in de Calle (straat) bij mijn huis of in de Traghetto. Onze begroetingen zijn formeel maar vriendelijk, ik leer hem nooit beter kennen. Maar zijn schilderijen, dat is een andere zaak. Ik ken hen, het zijn kinderen van nu. Ze zijn dynamisch, het is de atoombom op canvas. Zijn doeken barsten van lichtenergie en kleur. Elk nieuw werk is belangrijker dan de vorige. Ik heb het gevoel dat ze zo explosief zijn dat ze de veiligheid van mijn paleis in gevaar brengen”, aldus Guggenheim in 1958 in Edizioni del Cavallino, Venetië.

Wat heb ik gezien in Venetië?

In de tentoonstelling Energy & Light hangen circa 80 schilderijen en ongepubliceerde tekeningen. De meeste werken die hier hangen, heeft Bacci in de jaren vijftig gemaakt. Volgens kenners was dit de meest lyrische en creatieve periode uit zijn de carrière. Het was ook de tijd waarin hij internationaal succes boekte. Bacci sloot zich na die Tweede Wereldoorlog aan bij de stroming van Lucio Fontana, het Spazialisme. Ik zie in de tentoonstelling geen verandering in Bacci’s werk voor en na zijn aansluiting bij deze stroming. Het zijn voor mij allemaal dezelfde type variaties op een thema. Als je de Peggy Guggenheim Collection in Venetië (nog) niet kent, zul je waarschijnlijk meer plezier beleven aan het ontdekken van de vaste collectie (moderne) kunst dan aan Bacci’s tentoonstelling. Daarnaast is de ligging van het museum aan de Canal Grande in de wijk Dorsoduro zeker de moeite waard. Naast een binnen museum zijn er een tuin en terras met mooie beelden. Edmondo Bacci: Energy and Light is tot en met 18 September 2023 te zien in de Peggy Guggenheim Collection in Venetië.

© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de foto’s met dank aan en toestemming van de Peggy Guggenheim Collection, Solomon R. Guggenheim Foundation New York, Fondazione Querini Stampolia Venezia, Ivanon Manarim Collezione Spinea Venezia en alle bruikleengevers.