Overzicht

serie

Elders in de Wereld

Foto: Riccardof (cc)

Elders in de Wereld is een vaste rubriek op Sargasso waarin we stilstaan bij nieuws uit de verschillende werelddelen.


Foto: Riccardof (cc)

Wetteren een jaar na de ramp

, door

ELDERS - De trein- en giframp in Wetteren (B) van 4 mei 2013 wordt dit weekend herdacht. Giftreinen blijven overal voor onrust zorgen.

In de nacht van 4 mei 2013 ontspoorde even buiten Wetteren, een dorp ten oosten van Gent, een goederentrein die chemicaliën vervoerde. De Nederlandse machinist reed twee keer zo hard als de ter plekke toegestane snelheid. Enkele ketelwagens met acrylonitril vlogen in brand. Pas later op de dag bleek dat het bluswater vergiftigd was. Het riool was ernstig verontreinigd en giftige dampen drongen door in huizen en op straat. Een man overleed, zeventien mensen moesten in het ziekenhuis worden opgenomen wegens ademhalingsklachten. In totaal zijn bijna 2000 mensen geëvacueerd. De laatsten mochten pas weer na drie weken naar huis. Ook de land- en tuinbouw in de omgeving werd getroffen door gif in het grondwater.

Een jaar later is het onderzoek naar de oorzaak en omstandigheden van de ramp nog niet definitief afgerond. In hoeverre de inwoners zijn  blootgesteld aan giftige stoffen moet worden vastgesteld aan de hand bloed- en urinestalen die vorig jaar zijn afgenomen. Maar die zijn tot op heden nog niet geanalyseerd terwijl ze normaal gesproken niet meer dan een jaar bewaard kunnen worden, al zou dat in dit geval geen probleem zijn. Hoe dat onderzoek gaat aflopen is dus nog hoogst onzeker. De resultaten zullen overigens geen afdoende antwoord kunnen geven op de vraag naar toekomstige gezondheidsrisico’s, zo was van tevoren al aangekondigd. Wetteren zal toch wel meer opheldering blijven eisen, zeker na een tweede bijna-ongeluk in september vorig jaar.

Foto: Riccardof (cc)

Krankzinnig conservatief Amerika en de Republikeinse partij

, door

ELDERS - ‘Fatsoenlijke’ Republikeinse politici steunen uit electorale overwegingen de belangen van extremistische, gewelddadige figuren.

In deze aflevering van ‘Elders’ twee recente voorbeelden.

Fraxier Glenn Miller

Twee weken geleden schoot Frazier Glenn Miller, neo-nazi en voormalig KKK-leider, drie mensen dood bij een Joods gemeenschapscentrum vlakbij Kansas City. Na zijn arrestatie riep hij antisemitische leuzen.

Millers sympathieën waren allesbehalve onbekend: hij had een stevig strafblad, ging om met andere gewelddadige white supremacists en was onder de naam ‘Rounder’ actief op een extreem-rechtse website.

Verrassend detail: in de jaren tachtig werd Miller betrapt door politieagenten terwijl hij seks had met een zwarte, mannelijke protitué verkleed als vrouw. Miller verklaarde later dat het eigenlijk zijn bedoeling was geweest om de prostitué ‘in elkaar te slaan’.

Kortom, afgaande op zijn verleden, overtuigingen en associaties was Miller bij uitstek een kandidaat om goed in de gaten te worden gehouden door de FBI.

Hoewel het uiteraard onzeker is of preventieve surveillance Millers dodelijke aanval op het gemeenschapscentrum had kunnen voorkomen, staat in ieder geval vast dat de opsporing van rechts-extremistisch terrorisme van conservatief Amerika geen prioriteit mag hebben.

Toen in april 2009 het Department of Homeland Security een rapport uitbracht waarin werd geconcludeerd dat ex-soldaten – vanwege hun militaire ervaring – doelbewust werden gerekruteerd door rechtse, terroristische groeperingen, ging de outrage onder Republikeinen naar elf.

Foto: Riccardof (cc)

Dexia blijft Belgische christendemocraten achtervolgen

, door

ANALYSE - België gaat op zondag 25 mei voor drie verkiezingen naar de stembus: voor het Europese parlement, het federale parlement en de parlementen van de deelstaten Vlaanderen, Wallonië en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Een van de hardnekkigste onderwerpen in de Belgische politiek blijft de gang van zaken rond de failliete bank Dexia en de manier waarop de staat daarin geopereerd heeft. In Vlaanderen heeft de rechts-nationalistische Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) van de Antwerpse burgemeester Bart de Wever met deze geschiedenis de aanval geopend op de christendemocratische CD&V. Het gaat om de spaarders van Arco, een fonds van de Vlaamse koepel Algemeen christelijk werknemersverbond (ACW), dat ook deelde in de risico’s van Dexia. Zo’n 800.000 kleine spaarders zijn via hun deelname aan Arco getroffen door de ondergang van Dexia. Ze zouden gered kunnen worden door een waarborgregeling van de regering waar minister van Financiën Koen Geens  (CD&V) zich in het bijzonder hard voor maakt (het gaat vooral om christendemocratische kiezers!).

Deze waarborgregeling wordt nu aangevochten door aandeelhouders van Dexia, die veel grotere risico’s lopen en menen dat zij gediscrimineerd worden in de afwikkeling van het faillissement. Ook is er twijfel of de regeling het zal houden bij het Europese Hof omdat er sprake zou zijn van staatssteun. Gisteren heeft het Grondwettelijk Hof in de bezwaarprocedure van de aandeelhouders de waarborgregeling voorlopig overeind gehouden. De zaak lijkt nu over de verkiezingen heen getild te kunnen worden. Maar Geens laat er geen twijfel over bestaan dat hij, als er toch een kink in de kabel mocht komen, linksom of rechtsom de spaarders wil compenseren uit belastinggeld.

Foto: Riccardof (cc)

Klassenstrijd in Silicon Valley

, door

ELDERS - Ook hoog opgeleide specialisten worden tegenwoordig het slachtoffer van de klassenstrijd van de 1%.

In de VS hebben 64.000 (voormalige) werknemers van tech-bedrijven als Apple, Google, Intel en Adobe deze bedrijven aangeklaagd wegens het maken van onderlinge afspraken om elkaars werknemers niet in dienst te nemen en daarnaast de lonen van hun werknemers te beperken. De deelnemers aan dit class action lawsuit eisen een totale vergoeding van drie miljard dollar.

De werkelijke schaal van deze praktijken was nog een stuk omvangrijker: naar schatting werden honderdduizend werknemers getroffen die meer dan negen miljard dollar aan inkomsten misliepen.

Negen miljard dollar is serieus geld.

Oorspronkelijk was dan ook de federale overheid bij deze zaak betrokken. Een rechtszaak tegen zes bedrijven – Adobe, Apple, Google, Intel, Intuit en Pixar – werd echter al in 2010 geschikt nadat deze ondernemingen beloofden een einde aan hun onderlinge afspraken te maken.

Met andere woorden: maak marktverstorende afspraken waardoor honderdduizend werknemers negen miljard dollar mislopen, en je komt, in strafrechtelijke zin, weg met een waarschuwing en een belofte het voorlopig (vijf jaar) niet meer te doen.

Maar waarom geen gevangenisstraf? Criminelen zijn voor heel wat minder het gevang in gedraaid.

Foto: Riccardof (cc)

Eurosceptici achter Poetin

, door

ELDERS - De crisis in de Oekraïne wakkert nieuwe tegenstellingen in Europa aan. Extreem-rechts ziet een kans om zich te profileren.

Poetin heeft het imago van een daadkrachtige, autoritaire leider die opkomt voor zijn volk. Aantrekkelijk dus voor nationalistische extreem-rechtse partijen die leven van de afkeer van “volksvreemde” elementen, of het nu moslims zijn of homo’s. En die de pest hebben aan veel te voorzichtig manoevrerende politici, die er niet in slagen de crisis op te lossen. Twee extreem-rechtse Europarlementariërs, Provera van de Italiaanse Lega Nord en Lasar van de Oostenrijkse Freiheitspartei, organiseerden een conferentie over de vrede in Europa waar de sympathie voor de Russische leider openlijk werd geëtaleerd. Filip Dewinter van het Vlaams Belang, die ook aanwezig was: “Ik denk dat we in het Europees Parlement een goede partner kunnen zijn voor Rusland. En Rusland ziet ons ook als een potentiële partner.” Nigel Farage van de Britse eurosceptische UKIP, die er niet was, zei eerder ook al dat hij grote bewondering heeft voor Poetin.

Voor Poetin zijn de eurosceptische partijen interessant omdat Rusland zich bedreigd voelt door de Europese Unie en de Verenigde Staten. Vooral de VS zijn de gebeten hond onder de Russische nationalisten in Oekraïne. De omwenteling in Kiev wordt op het conto van de Amerikanen geschreven alsof we nog midden in de koude oorlog zitten. De lokale ondernemers en autoriteiten, die hun macht en rijkdom danken aan Janoekovitsj, vrezen voor hun positie.  Zij leveren de Russische opstandelingen in meerdere opzichten munitie omdat hun dagen geteld zijn als Europese en Amerikaanse ondernemers de vrije hand krijgen in het land en de regering de corruptie gaat aanpakken (waar het de demonstranten op Euromaidan oorspronkelijk om begonnen was).

Foto: Riccardof (cc)

Actualiteiten uit Chili, Peru en Venezuela

, door

ELDERS - In de laatste ‘Elders uit Zuid-Amerika’ van mijn hand hebben we het over de verwoestende brand in de Chileense havenstad Valparaíso, Chinese investeringen in Latijns-Amerika en de vredesbesprekingen in Venezuela.

Afgelopen weekend is de Chileense kustplaats Valparaíso getroffen door wat begon als een heftige bosbrand. Het vuur bereikte echter al snel de buitenwijken van de stad. Inmiddels zijn ruim 12 inwoners overleden, 2000 huizen verwoest en meer dan 10.000 mensen geëvacueerd. Presidente Bachelet heeft de stad tot rampgebied verklaard.

Valparaíso is een belangrijke havenstad en ligt op 100 kilometer van de hoofdstad Santiago. In het buitenland is de stad vooral bekend als toeristische trekpleister.

Het grootste deel van de bevolking woont in houten huisjes die op de steile bergwanden zijn gebouwd. Hoewel het de stad een spectaculair aanzicht geeft, zijn de leefomstandigheden zwaar.

Doordat veel huizen van hout en golfplaten zijn gemaakt en de huizen hutje mutje op elkaar zijn gebouwd, kon het vuur zich snel verspreiden. En bij gebrek aan goede wegen konden brandweerwagens de branden maar moeilijk bereiken.

Daarnaast heeft de regio te maken met een ongekende droogte, hoge temperaturen en een sterke wind die het vuur opnieuw aanwakkert. Ruim 1200 brandweerlieden zijn inmiddels in Valparaíso om de brand te bestrijden. De autoriteiten verwachten de brand binnen  maximaal 72 uur onder controle te hebben.

Foto: Riccardof (cc)

Vijanden van een vrij internet

, door

ELDERS - Reporters sans Frontières (RSF) publiceert  jaarlijkse een overzicht van landen die het vrije verkeer van informatie via het internet dwarsbomen. De meeste Europese landen lijken zich daaraan niet schuldig te maken, op het eerste gezicht.

Natalia Radzina is een journaliste uit Wit-Rusland. Vorige jaar woonde zij in Wenen een bijeenkomst bij van de OVSE onder de veelbelovende titel Shaping policies to advance media freedom. Groot was haar verbazing dat ze op deze bijeenkomst oog in oog kwam te staan met de censor van haar eigen nieuwsorgaan, de Wit-Russische overheidsdienst die het internet moet controleren.

RSF heeft in het jaaroverzicht Enemies of the Internet de focus gericht op dit soort instanties die overal op de wereld werken om internetgebruikers te bespioneren en hun vrijheid te beteugelen. Op de kaart zien we in Europa naast Wit-Rusland (de laatste Europese dictatuur) en Rusland alleen nog Groot-Brittannië met zijn Governement Communication Headquarters (GCHQ). Volgens dit rapport is het Britse GCHQ wereldkampioen in het controleren van burgers, en volgens klokkenluider Snowden zelfs “erger dan de VS”. De Britten hebben daarvoor ook uitstekende mogelijkheden omdat de belangrijkste kabels voor internetverkeer via hun stranden lopen. Ze maken verder graag gebruik van een ruimhartige antiterrorisme-wetgeving om te spioneren en journalisten en media dwars te zitten, zoals het afgelopen jaar meermalen is gebleken. EFF (Electronic Frontier Foundation), een collega van RSF, voegt daar nog het Britse zedelijkheidsbeleid aan toe dat zelfs voor legale porno een opt-in procedure voorschrijft en onnodige blokkades in de hand werkt. Verder had EFF Turkije ook graag op de lijst gezien en dat is natuurlijk volkomen terecht gezien de recente maatregelen van Erdogan, ook al zijn die inmiddels door de rechtbank deels teruggedraaid.

Foto: Riccardof (cc)

Pacificatie favelas Brazilië, Wilders in Argentinië

, door

ELDERS - Deze week vegen we de sloppenwijken van Brazilië schoon, en kijken we naar Geert Wilders op de Argentijnse televisie. 

Over iets meer dan twee maanden begint in Brazilië het Wereldkampioenschap voetbal. De veiligheid van voetballiefhebbers moet gewaarborgd worden, en daarom zet de regering in op ‘pacificatie’ van de sloppenwijken in de speelsteden.

In de praktijk betekent dat dat de autoriteiten (met geweld) proberen de drugsbendes uit de favelas te verdrijven. De criminele organisaties gebruiken de arme wijken namelijk als basis voor hun activiteiten.

De acties begonnen in 2008. Sindsdien probeert zwaar bewapende politie de wijken terug te veroveren op de bendes. De ‘bezetting’ van de wijk duurt tot enkele weken na het WK. Van een structurele oplossing lijkt dus geen sprake.

Niet alle inwoners zijn dan ook te spreken over het initiatief. De politieacties zijn namelijk levensgevaarlijk – juist voor buurtbewoners. Bij vuurgevechten tussen politie en de drugsbendes vallen regelmatig doden en gewonden doordat inwoners van de wijk in de vuurlinie terechtkomen. 

Er ligt dus een grote uitdaging om de lokale bevolking voor het initiatief te winnen. En toegegeven, daarbij worden bijzondere oplossingen voor gevonden, zoals het schoonmaken van de wijk, of het korting geven op tv-abonnementen.

Foto: Riccardof (cc)

Vakbonden zijn voor achterbakse mietjes

, door

ELDERS - Ideologie kleurt onze perceptie van de realiteit. Niet in het minst wanneer het aankomt op arbeidsverhoudingen.

Eerder al schreef ik over de mislukte poging van de United Automobile Workers om de werknemers bij een Volkswagenfabriek in Tennessee – met instemming van het Duitse management – te verenigen in een lokale vakbond.

Onlangs lekte uit dat de Republikeinse gouverneur van Tennessee, Bill Haslam, Volkswagen economische voordelen ter waarde van 300 miljoen dollar had aangeboden om de komst van een vakbond en een ondernemingsraad naar Duits model tegen te houden.

Medezeggenschap en inspraak van werknemers zijn immers dingen waarvan Republikeinen menen dat ze koste wat kost de kop dienen te worden ingedrukt. Voordat je weet kunnen bedrijven immers worden gedwongen fatsoenlijke lonen te betalen! En om de verwerkelijking van dat schrikbeeld te voorkomen, mag de gewone belastingbetaler best een beetje bloeden, natuurlijk.

Nederlaag

Aangezien Volkswagen niet op dit aanbod is ingegaan, moet de oorzaak van de nederlaag van UAW niettemin elders worden gezocht. Eén van de betere analyses wordt geleverd door dit (lange) artikel van labor journalist Mike Elk.

Elk verklaart de nederlaag deels uit de houding van het lagere management in de Volkswagenfabriek in Tennessee. Hoewel het bedrijf Volkswagen zelf neutraal bleef, gold dat bepaald niet voor de voormannen en opzieners op de werkvloer, die – in tegenstelling tot de wensen van het hogere management van Volkswagen – actief campagne voerden tegen de komst van een vakbond.

Foto: Riccardof (cc)

Britten worstelen met Europese samenwerking

, door

ELDERS - De Britten hechten aan een onafhankelijke positie in Europa. De anti-EU partij UKIP zou in mei wel eens de Europese verkiezingen kunnen winnen.

Ook het tweede debat tussen de liberale leider Nick Clegg en Nigel Farage van de oppositionele UKIP (United Kingdom Independence Party) is volgens de kijkers in het voordeel van de laatste geëindigd. Bijna 70% wees Farage aan als winnaar. Meer nog dan vorige week. Farage steunt zwaar op een anti-establishment sentiment. De EU, en met name het vrije personenverkeer, is alleen goed voor de rijken. Immigratie heeft in Groot-Brittannië geleid tot een loondaling van 14% sinds 2007, aldus de UKIP-leider. Clegg, voorstander van de EU, verweet zijn tegenstander terug te willen naar de 19e eeuw. Hij overtuigde kennelijk niet voldoende en mag hopen dat hij met zijn uitdaging van Farage nog enig krediet heeft gekregen in het anti-UKIP kamp ten koste van Labour en de Conservatieven. Zijn partner in de regering, de conservatieve premier Cameron, zal zich nu wel twee keer bedenken voordat hij aan een televisiedebat gaat deelnemen. Voor de eveneens behoorlijk eurosceptische en verdeelde conservatieven wordt het op 22 mei extra lastig om zich ten opzichte van het heldere standpunt van UKIP te profileren. Wat beweegt de Britten als het om Europa gaat? BBC-commentator Sam Wilson deed deze week een poging om deze vraag te beantwoorden. It is, to say the least, a complex relationship. 

Foto: Riccardof (cc)

Wietwet Uruguay, Grondstofprijzen Zuid-Amerika

, door

ELDERS - Deze week een wat kortere ‘Elders’ vanwege reportageverplichtingen. Hoe staat het met de Wietwet in Uruguay, enkele dagen voor de invoering? En kunnen de economieën van Zuid-Amerika doorgroeien ondanks lagere grondstofprijzen?

In december 2013 stemde de Uruguayaanse Senaat voor de omstreden Wietwet. Hierdoor wordt Uruguay het eerste land ter wereld waar de overheid zelf wiet gaat telen en verkopen. Ook wordt thuisteelt toegestaan.

Sinds 1974 wordt het gebruik van drugs (waaronder cannabis) niet meer vervolgd. Op 10 april wordt de Wietwet van kracht die ook de teelt van marihuana reguleert. Maar wat zijn nu precies de beweegredenen van de regering van het Zuid-Amerikaanse land om dit experiment aan te gaan? En wat vindt men eigenlijk van het Nederlandse gedoogbeleid?

Voor EenVandaag maakte ik samen met mijn collega Peter Scheffer een reportage over de legalisering van wiet, vanuit de Uruguayaanse hoofdstad, Montevideo.

 

Afhankelijk van ‘commodities’?

Zuid-Amerika heeft het afgelopen decennium een indrukwekkende economische groei doorgemaakt. Volgens sommige analisten is dat louter en alleen te danken aan de recordprijzen van grondstoffen. Die drukken namelijk een zware stempel op de economieën van de verschillende landen in de regio.

Zo bestaat 95% van de Venezolaanse export uit oliegerelateerde producten. Maar ook Chili (koper) en Argentinië (soja) lijken voor hun economische groei sterk afhankelijk te zijn van de prijzen van grondstoffen op de wereldmarkt.

Foto: Riccardof (cc)

Onbetaalde arbeid

, door

ELDERS - In de VS is economisch succes vaak gebaseerd geweest op onbetaalde arbeid. ‘College sports’ zijn daarin geen uitzondering.

Amerikaanse universiteiten verdienen bakken met geld door getalenteerde sporters binnen te halen als student en deze vervolgens football of basketbal te laten spelen voor grote massa’s betalend publiek. De universiteit waar ik zelf een paar jaar heb rondgelopen, The University of Iowa, heeft een football stadium op haar campus staan met een capaciteit van 70.585 bezoekers. Daar kunnen dus net iets meer mensen in dan er inwoners zijn in Iowa City, de stad waar de universiteit is gevestigd.

In het seizoen (de herfst) komen voor iedere thuiswedstrijd van heinde en verre tienduizenden mensen naar Iowa City, waar ze hun geld uitgeven aan dure kaartjes, dure hotdogs en dure kleding met het logo van hun favoriete team.

Omdat de University of Iowa een publieke universiteit is en met overheidsgeld wordt gefinancierd, is de coach van het footballteam, Kirk Ferentz, de best betaalde state employee van heel Iowa. Zijn salaris van 3,65 miljoen dollar per jaar is een veelvoud van wat de rector magnificus van de universiteit verdient: een – in vergelijking – schamele $465.000. De gouverneur van de staat moet het met nog minder doen: $130.000 per jaar.

Vorige Volgende