Rapport: “Europa moet per direct zeldzame aardelementen gaan recyclen”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zuurstof (O2), water (H2O) en koolstof (C) maken het leven mogelijk. Dankzij ijzer (Fe) ontworstelde de mens zich aan het dierenrijk. Aluminium (Al) geeft ons vleugels en uranium (U) schenkt ons licht in de duisternis. Maar het leven wordt pas écht leuk met Yttrium (Y), lanthanum (La), cerium (Ce), praseodymium (Pr), neodymium (Nd), promethium (Pm), samarium (Sm), europium (Eu), gadolinium (Gd), terbium (Tb), dysprosium (Dy), holmium (Ho), erbium (Er), thulium (Tm), ytterbium (Yb), lutetium (Lu) en scandium (Sc). Zonder deze zeldzame aardelementen zijn er ook geen smartphones, platte beeldschermen, high tech windmolens en hybride auto’s. En die laatste twee zijn vrij essentieël in het overschakelen naar een duurzame -fossiel arme- economie.

Europa haalt 90% van deze zeldzame aardelementen uit China en maakt zich hierdoor kwetsbaar. Europarlementslid Reinhard Bütikofer (De Groenen/VEA) liet voor de Industriecommissie onderzoeken hoe Europa haar toegang tot deze zeldzame grondstoffen kan zeker stellen. Bütikofer stelde als rapporteur van dit onderzoek [pdf] dat recycling van levensbelang: daar moeten we nu direct mee beginnen want het duurt 5 tot 10 jaar voordat dergelijke systemen operationeel zijn. Exporteer dit afval niet, maar win deze cruciale grondstoffen terug via urban mining. Dit zijn een energie-, chemie- en kennis-intensieve processen maar uiteindelijk goedkoper en betrouwbaarder dan nieuwe grondstof importeren. Daarnaast moeten we als de wiedeweerga alternatieven ontwikkelen, dit vergt innovatie van bestaande concepten. Ook hier moeten we direct mee beginnen want ook dit kost (veel) tijd voordat het iets oplevert. Maar als Europa hier in investeert stelt het haar toekomst -wat betreft zeldzame aardelementen- veilig in een wereld die steeds feller om de laatste restjes promethium, dysprosium en europium zal vechten.

Reacties (17)

#1 Bismarck

Ik ben natuurlijk een kommacopuleerder, maar ik meen toch heus dat het vliegen eerst zonder aluminium ging en dat ijzer niet het definiërende atoom was in de ontworsteling van de mensheid aan het dierenrijk (voor zover je daar over kunt spreken).

  • Volgende discussie
#2 zmmoc

toegang tot deze zeldzame grondstoffen kan zeker stellen

Afgezien van promethium zijn zeldzame aardelementen niet zeldzaam. Absoluut niet zelfs. Ze komen (in aantallen atomen) ongeveer net zo veel voor op aarde als bijvoorbeeld lood, nikkel of cadmium. Er is ook zeker geen sprake van “de laatste restjes”. Het punt is alleen dat de markt verziekt is door het Chinese monopolie (97% van de markt).

Neemt niet weg dat we zouden moeten recyclen. Maar wat mij betreft wel alleen maar als dat goedkoper en/of milieuvriendelijker is. De stelling in het artikel dat recycling uiteindelijk altijd goedkoper zou zijn, lijkt me vooralsnog nergens op gebaseerd. En als het goedkoper is dan dan gebeurt het vanzelf, zo werkt dat met recyclen. Zie bv de recente sterke toename van koper-recycling nog voordat het afval is:P Dus niet in paniek raken, rustig ademhalen en vervolgens gewoon afwachten wat er gebeurt, lijkt me veruit de beste aanpak.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Peter Polder

Recyclen is een goed plan, maar.. kost meestal veel energie. En dat begint nu net ook schaars en duur te worden.. misschien het gewoon met een beetje minder doen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Harry

Probleem is alleen dat het uurloon hier te hoog is om die materialen hier te recycleren. Daarom gebeurt het ook in China. Het is goedkoper om het daarnaartoe te exporteren als oude rekenmachine, printplaat etc. en het er daar uit te laten halen.
Die uurlonen zijn trouwens zo hoog omdat de overheid wil dat we veel belasting betalen zodat de overheid weer high-tech windmolens en high-tech hybride auto’s (beide trouwens helemaal niet high-tech)kan subsidiëren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Yevgeny Podorkin

Philips. Hoe moet het dan met Philips? O God..die vuile kutchinezen. Misschien zullen ze gedwongen worden recycling als onderdeel van hun core business te maken, want dit lijkt nergens naar:

Onze producten zijn vervaardigd van kwalitatief hoogwaardige materialen en onderdelen. Deze kunnen, gerecycled en opnieuw gebruikt worden. Als u op een product een doorgekruiste afvalcontainer op wieltjes ziet, betekent dit dat het product valt onder de EU-richtlijn 2002/96/EC en moet het worden ingeleverd. *bij de Roteb*

http://www.philips.nl/about/sustainability/recycling/productrecyclingservices/index.page

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 knelistonie

Hoever zijn ze tegenwoordig met het maken van goud b.v. door het beschieten van lood b.v. met helium b.v. ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 JSK

@2: Hmmm… voordat hier een goede recycling sector op gang komt kan de aardmetaal-intensieve productie al naar China zijn verplaatst. In een statische wereld heb je natuurlijk gelijk. Maar er kan best een omslagpunt in het systeem zitten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Share

Wat doet “China” ertoe wanneer het een zeldzaam goedje betreft dat sowieso weldra op is? Noopt ons vanzelf om een alternatief te smurfen.
P.S. China rocks.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 KJ

Die zeldzame metalen zijn toch alleen maar nuttig *hier*, als we ook *hier* electronica produceren ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 gronk

Het punt is alleen dat de markt verziekt is door het Chinese monopolie (97% van de markt).

Neu, het isoleren van die elementen is nogal milieuonvriendelijk, en als je het netjes wilt doen kost dat gewoon veel geld. Da’s dan ook de reden dat de ‘concurrerende’ mijn in de VS gesloten werd ergens eind jaren 90: om aan alle eisen te voldoen zou het niet meer lonend zijn.

De roze economen gaan nu natuurlijk roepen dat het een schande is en dat linkse hippies ervoor zorgen dat ‘we’ achterop raken en dat dat niet kan, maar china schuift eigenlijk de milieukosten door naar de volgende generatie.

Overigens heb je met ‘urban mining’ dat probleem van milieukosten natuurlijk ook. En het blijft maar de vraag of je kunt concurreren met een land waar producenten milieuvervuiling maar bijzaak vinden. Importheffingen, anyone?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 zmmmmc

@JSK Ja klopt. Moeilijke zaak. Willen we dat moment voor zijn, dan zal er gesubsidieerd moeten worden en/of moeten er protectionistische maatregelen getroffen worden. Recyclen is vrijwel zeker niet goedkoper dan nieuwe productie. Dus het risico zit erin dat we uiteindelijk opgescheept zitten met duurdere grondstoffen die we ook nog eens moeten subsidieren en moeten blijven subsidieren. Het lijkt me dat dat soort maatregelen nogal snel om zich heen kunnen grijpen; duurdere grondstoffen zijn niet echt goed voor je concurrentiepositie en om de boel draaiende te houden moeten we dan straks wellicht nog meer protectionistische maatregelen invoeren omdat we niet tegen de Chinese electronica (vol met goedkope Chinese metalen) op kunnen concurreren. Etc. etc. handelsoorlog bladibla.

Gesubsidieerde recycling, protectionistische maatregelen, volgens mij kunnen we de gevolgen op de lange termijn absoluut niet voorzien. We zouden investeringen in onderzoek naar recycling wellicht kunnen subsidieren, maar verder…? En dan is het nog maar zeer de vraag of daar een kostendekkend proces uit voortkomt.

Wellicht kunnen we beter investeren in een lobby bij de Chinezen om de protectionistische maatregelen op dit gebied te beeindigen. Volgens mij is er op dat gebied genoeg onderhandelingsmateriaal; de EU houdt er legio importbeperkingen voor Chinese producten op na. Je zou bijna zeggen “eigen schuld dikke bult”.

Overigens wordt de mijn in de VS (Mountain Pass Mine in California, Gronk #10) op korte termijn heropend. Maar het zal nog wel vele jaren duren voordat de boel daar en alles er omheen een beetje goed op stoom is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bismarck

@8: Het is eigenlijk niet zo zeldzaam als wordt voorgesteld. De meeste goedjes komen vrij veel voor, alleen behoorlijk ongeconcentreerd, dus extractie kost wat. Verder is het zeldzaamste aan de goedjes dat ze weinig nodig zijn. Gevolg is dat productie commercieel niet zo heel interessant is voor veel partijen en China dus praktisch monopolist kan worden, zolang ze maar blijven leveren aan anderen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Palestrina

…want het duurt 5 tot 10 jaar voordat dergelijke systemen operationeel zijn .
Goh, laat dat nou net de tijd zijn die je nodig hebt om een nieuwe rare earth mijn op te zetten (compleet met machines die de stuffjes netjes scheiden). Wat een toeval zeg! Nee, helemaal geen toeval, rare earths zijn helemaal niet zeldzaam. Zeldzaam zijn goeie machines die deze stofjes kunnen concentreren en isoleren. Helemaal zeldzaam zijn machines die dat kunnen zonder het milieu te verpesten. Zelfs als er rare earth mijnen worden geopend in de rest van de wereld, dan nog zal het ruwe erts nog jaren naar China moeten worden verscheept. Er moeten gewoon meer van die machines komen buiten China. Wat er dan ingaat, erts of oude mobieltjes is dan een beetje bijzaak. Full Disclosure: long rare earth metals.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Bismarck

Marktwerking lost het wel op, zo zeg ik altijd maar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Willem Schot

@12,
Weinig nodig zijn? Economisch gezien niet, denk ik. Deze mijnbouw en het isoleren van deze metalen is arbeids intensief is zeer ongezond werk en is niet zo gemakkelijk op te starten, lijkt mij. Daardoor kunnen de Chinezen de vraag nauwelijks bij benen en kunnen ook moeilijk uitbreiden. Dat is waarschijnlijk de kern van het probleem.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Hans Verbeek

@Bismarck: google eens op resource pyramid. Er is onwijs veel energie nodig om die zeldzame metalen uit de rotsen op te zuiveren.
Laat die zeldzame metalen maar zitten.
Europa moet vooral heel veel bomen gaan planten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Hans Verbeek

@Bismarck: er is een reden waarom we begonnen zijn met de exploitatie van de rijkste ertsen.
Dat was het makkelijkst.

In principe kun je uranium uit zeewater halen, maar dat kost meer energie dan het oplevert.

  • Vorige discussie