ELDERS - Politiek radicalisme viert tegenwoordig hoogtij in de VS. Maar in hoeverre was dat vroeger anders?
‘Het politieke klimaat in de VS wordt steeds radicaler,’ is de laatste tijd een veelgehoorde observatie. Aan de ene kant is dit een alleszins juiste waarneming: extreme elementen in de Republikeinse Partij zijn erin geslaagd hun agenda op te dringen aan de partij als geheel. Met als voorlopig hoogtepunt dat een paar weken geleden een nieuwe wereldwijde financiële crisis allesbehalve ondenkbaar leek.
Aan de andere kant, zo schrijft Rick Perlstein, kenner van rechts Amerika en auteur van aanrader Nixonland: hoewel de invloed van radicaal-rechts de afgelopen jaren onmiskenbaar is toegenomen, speelt Tea Party-achtig reactionisme al decennialang een belangrijke rol in de Amerikaanse politiek.
Joseph McCarthy, Barry Goldwater, Ronald Reagan, Jesse Helms en Newt Gingrich waren allen onderdeel van een radicale traditie, zo beweert Perlstein, waarvan figuren als Paul Ryan en Ted Cruz enkel de laatste vertegenwoordigers zijn. Het succes van dit soort politici is gebaseerd op de ongeveer dertig procent van het electoraat dat als reactionair valt te kenmerken. Dertig procent is natuurlijk geen meerderheid, maar dat hoeft ook niet:
The reactionary percentage of the electorate in these United States has been relatively constant since McCarthy’s day; I’d estimate it as hovering around 30 percent. A minority, but one never all that enamored of the niceties of democracy—they see themselves as fighting for the survival of civilization, after all. So, generation after generation, they’ve ruthlessly exploited the many points of structural vulnerability in the not-very-democratic American political system to get their way. […]
To take one infamous example, Pennsylvania has thirteen Republican and only five Democratic members of Congress, even though 52 percent of the state’s voters chose Barack Obama in 2012. […]
It has also meant that Republican seats have become so safe that the remorseless far-right ideological entrepreneurs have been able to run further- and further-right candidates in primaries against establishment Republicans. It’s a win-win strategy: even if their candidates lose, they manage to drive incumbents far to the right to save their seats; and if they win, Tea Party representatives can rest secure in the knowledge that their re-election is safe no matter how recklessly they “govern.”
Dertig procent reactionairen onder de kiezers klinkt als veel, maar zou het in Nederland minder zijn? Wanneer we alle virtuele zetels in de Tweede Kamer van de PVV, de helft van de VVD, een handjevol CDA’ers en de volledige SGP bij elkaar optellen, dan komen we uit op een kleine vijftig zetels, dat wil zeggen: circa dertig procent van het electoraat. Toeval, of toch niet?
Een kenmerk van reactionair politiek denken is de roep om strengere straffen voor wetsovertreders. En al gauw klinkt dan de roep om verplichte minimumstraffen om het onbetrouwbare oordeel van softe (lees: linkse) rechters te omzeilen. In de VS hebben verplichte minimumstraffen geleid tot een situatie, zo berichtte de American Civil Liberties Union afgelopen week, waarbij maar liefst 3.278 mensen een levenslange gevangenisstraf zonder kans op vervroegde vrijlating uitzitten wegens non-violent offenses, zoals inbraak, kruimeldiefstal en drugssmokkel.
In Nederland zijn we gelukkig nog niet zo ver, maar het dappere duo Opstelten & Teeven had maar wat graag ook hier verplichte minimumstraffen voor zware delicten gehad – niet omdat zoiets werkt, maar als ‘signaal naar de samenleving’.
Misschien moet de conclusie van het bovenstaande zijn dat de VS zo’n rechts land zijn, eerder ondanks dan dankzij de Amerikanen zelf. En in het verlengde daarvan moeten we wellicht concluderen dat het stereotype van de domme, luidruchtige, etno- en egocentrische Amerikaan misschien ook wel meer op onszelf van toepassing is dan we graag denken.
Afbeelding: ‘Lenin’ in Sergej Eisensteins Oktober (via Wikipedia).
Reacties (10)
De grote beweging in de Amerikaanse politiek is dat beide partijen ideologisch zuiverder worden. Vroeger kon je nog wel eens een pro-choice Republikein vinden en Democraten die tegen gelijke rechten voor homos waren, maar nu de partijen ideologisch coherenter zijn, zijn deze allemaal verdwenen.
Als alle Tea Partiers allemaal in de Republikeinse partij zitten, betekent het dat 30% van de bevolking in een partij die ongeveer 50% van de mensen vertegenwoordigt in die partij een meerderheid heeft
Het politieke klimaat in de VS wordt steeds radicaler
Het is inherent aan de VS radicaal te zijn. Deze bewering is moeilijk te bewijzen vanuit zichzelf maar de geschiedenis van de VS laat dat wel zien. Vanaf de revolutie, via de burgeroorlog, de socialistische beweging van rond 1900 en de reactie er op tot die tea-party van nu. Vooral de paranoïde reacties van (christelijk) rechts op alles wat riekt naar iets wat gaat over sociaal denken en anti-individualisme. En dat is dus socialisme inclusief, maar niet beperkt tot.
Het is de verheerlijking van het individu, de individuele macht die dat extremisme in de hand werkt.
Paul Ryan krijgt te weinig eer. Een libertair (waar er al niet veel van zijn in de VS) is heel waardevol.
“(…) het dappere duo Opstelten & Teeven had maar wat graag ook hier verplichte minimumstraffen voor zware delicten gehad – niet omdat zoiets werkt, maar als ‘signaal naar de samenleving’”
Het signaal dat dit duo fundamenteel niet deugt komt bij de meerderheid desondanks nog steeds niet binnen…
@3: Ik heb ‘libertair’ nog eens even opgezocht, en Paul Ryan is ongetwijfeld van alles, maar niet dat.
@5: Hij is inderdaad niet libertair, maar een rechtse libertarian. In het Nederlands soms vertaald als libertariër. De verwarring ligt constant op de loer bij dit soort termen.
@6:Ook rechtse ‘libertarians’ zouden in principe vóór burgerlijke vrijheden moeten zijn, en niet, zoals Paul Ryan, een cheerleader van de uitholling ervan.
Daarnaast zou een ‘libertariër’ (ook een rechtse) in principe niet tegen abortus kunnen zijn, niet tegen het homohuwelijk, niet tegen adoptie door homoseksuele stellen, niet tegen het handelsembargo tegen Cuba, en uiteraard niet vóór de inzet van troepen in diverse buitenlanden.
@7: Rechtse ‘libertarians’ hebben gewoon de term gekaapt en hun eigen betekenis aan gegeven, wat effectief neerkomt op de meest extreme vorm van vrije-marktdenken. Voorheen was het eigenlijk gewoon een synoniem voor anarchist.
@7:
Tja, de Democratische Volksrepubliek Korea is ook niet democratisch, is niet van het volk en een republiek is het eigenlijk ook niet. M.a.w. we ontdekken opnieuw dat vlaggen niet altijd hun lading dekken.
Er zullen natuurlijk ook in Amerika nog wel principiële libertariërs bestaan. Maar de meesten die met die vlag lopen gaan gewoon voor ongeremd kapitalisme, voor vrij wapenbezit, tegen alles dat volgens hen riekt naar socialisme (uitkeringen, verplichte ziektekostenverzekering, openbaar onderwijs e.d.).
Wat abortus betreft, ik las eens een onnavolgbare redenatie van zo’n figuur. Kan het niet snel terugvinden maar hij was politicus in een deelstaat. Hij was van mening dat iedereen de vrijheid heeft om voor of tegen legale abortus te zijn. Zelf was hij tegen en zo zou hij dan ook stemmen.
Met andere woorden, fuck de individuele rechten van een ander, als ik de mijne maar kan uitoefenen. De rode draad in heel dat zgn. libertarisme.
@8: Ja, klopt.
@9: ”de Democratische Volksrepubliek Korea is ook niet democratisch, is niet van het volk en een republiek is het eigenlijk ook niet.”
En Korea is het hooguit voor de helft, zou Voltaire er misschien nog aan toevoegen.
Overigens is ‘rechts-libertarisch’ in zekere zin net als anarcho-kapitalistisch een oxymoron, aangezien ‘rechts’ doorgaans een strijd voor het behoud van een hiërarchie impliceert, en omdat iedere hiërarchie nu eenmaal ten koste gaat van vrijheden van degenen onderin. Als je goed kijkt zie je ook dat rechtse ‘libertariërs’ eigenlijk geen (economische) vrijheden verdedigen, maar juist (economische) voorrechten.
(edit, maar dat is eigenlijk stom gelul van me, want ‘libertariërs’ ontkennen doorgaans ook dat ze rechts zijn)
Maar verder heb ik trouwens wel de indruk dat er best veel rechtse ‘libertariërs’ zijn die in elk geval probéren consequent te zijn in hun verdediging van zowel burgerlijke vrijheden als economische … voorrechten. (Wat dus technisch gesproken ook niet echt consequent is.) Maar Paul Ryan is daar niet een van.