Quote du Jour | Ongelijkheid

Serie:

QUOTE - Een paar cijfers van Thomas Piketty die onze nieuwe regering ter harte zou moeten nemen naar aanleiding van het Wereld Ongelijkheidsrapport 2022 van Oxfam/Novib: ‘Om de sociale en milieutechnische gevaren die haar ondermijnen het hoofd te bieden zal de planeet meer dan ooit rekening moeten houden met de ongelijkheidsbreuklijnen die haar doorkruisen’, schreef hij in Le Monde (vertaald door 360 Magazine, januari 2022)

De algehele conclusie is dat de hyperconcentratie van vermogen, die tijdens de pandemie nog eens is verergerd, voor alle regio’s van de wereld geldt. Wereldwijd bezat de armste 50% in 2020 amper 2% van het totale privé-eigendom, terwijl de rijkste 10% 76% van het totaal bezat (…) In Europa is de situatie minder extreem [dan in bv. Latijns Amerika, Rusland, het Midden-Oosten en sub-Sahara Afrika] maar er is ook geen reden om de vlag te hijsen: de armste 50% bezit 4% van het totaal tegen 58% voor de rijkste 10%.

Wat te doen om deze verschillen kleiner te maken?

Idealiter zou je een herverdeling van het erfgoed moeten overwegen. Op zijn minst zouden fiscale cadeautjes aan de meest vermogenden moeten stoppen.

Verder bepleit Piketty een progressieve belasting op het nettovermogen. Een tweede vorm van ongelijkheid is die tussen mannen en vrouwen.

Wereldwijd toucheerden vrouwen in 2020 amper 35% van het totale arbeidsinkomen. Voor Europa is dat aandeel 38%, dus bij lange na niet de helft. Deze indicator (…) legt genadeloos bloot dat vrouwen minder toegang hebben tot dezelfde banen en arbeidsuren als mannen vanwege voortdurende vooroordelen en discriminatie en de geringe inspanningen van de overheid [voor betere banen] in sectoren waar vrouwen het sterkst vertegenwoordigd zijn.

En dan is er nog een derde ongelijkheid die de komende tijd op de agenda zal staan vanwege de kosten van de noodzakelijke klimaatmaatregelen. In plaats van de vergelijking van de CO2-uitstoot per land geeft het Ongelijkheidsrapport cijfers voor rijk en arm.

We kunnen constateren dat de armste 50% vrijwel overal verantwoordelijk is voor een relatief redelijk uitstootniveau, in Europa bijvoorbeeld van 5 ton per inwoner. Over eenzelfde periode gemeten bedraagt de gemiddelde uitstoot van de rijkste 10% 29 ton en die van de allerrijkste 1% 89 ton. De conclusie spreekt voor zich: het klimaatprobleem wordt niet opgelost als we iedereen over één kam scheren.

Reacties (16)

#1 Michiel de Pooter

“Wereldwijd toucheerden vrouwen in 2020 amper 35% van het totale arbeidsinkomen”.

Merkwaardig dat een geleerd iemand als Piketty dat niet begrijpt; Het moet hem wel eens opgevallen zijn dat vrouwen een baarmoeder hebben en daardoor evolutionair en biologisch de sjaak zijn om kinderen te baren en in het vervolg daarvan ook meestal een veel grotere rol in het opvoedingstraject spelen dan mannen. Dat laatste zal arbeidsparticipatie en arbeidsinkomen van vrouwen niet begunstigen. Daarom is de vergelijking van arbeidsinkomen (en arbeidsparticipatie) van vrouwen en mannen niet alleen unfair, maar ook irrelevant.

  • Volgende discussie
#1.1 Frank789 - Reactie op #1

[ daardoor evolutionair en biologisch de sjaak zijn ]

En economisch de sjaak.
Want deze belangrijke maatschappelijke taak om de bevolking enigszins in stand te houden en niet te laten uitsterven en van goed opgevoede kinderen te voorzien, wordt niet financieel beloond door de maatschappij, ook zelden binnen het gezin.

Werkende moeders geven een godsvermogen uit aan kinderopvang en huishoudsters en krijgen subside, maar een thuisblijvende moeder krijgt nul voor haar kinderopvang en huishoudelijk werk.
Als een vrouw 24/7 voor haar kinderlijke oude moeder zorgt krijgt ze een vergoeding, maar als ze hetzelfde voor haar kinderen doet niet.
.
Die 35% geeft aan hoe goed we de vrouw onderdrukken en onderwaarderen.
Als mannen toch eens moesten baren…

#1.2 Bookie - Reactie op #1.1

Behoorlijk denigrerend naar vrouwen toe. Of zij niet zelf beslissen hoeveel ze werken, of wat voor werk ze doen. Nee, dat moet door onderdrukking van mannen komen.
Ik ken geen gezinnen, waar vrouwen niet zelf beslissen.

Dat het speelt blijkt wel uit jou reactie, maar dan zouden mannen als jij toch maar eens bij zichzelf te rade moeten gaan. Zo conservatief.

#1.3 Frank789 - Reactie op #1.2

[ Ik ken geen gezinnen, waar vrouwen niet zelf beslissen.]
Schijn bedriegt…

Ik ken vrouwen die liever een draagmoeder negen maanden lang een salaris zouden willen betalen en zelf lekker doorwerken en hun carrière niet onderbreken. Waaruit maar weer blijkt dat er best een werkgerelateerde vergoeding tegenover zwangerschap zou moeten staan.
Maar die vrouwen en draagmoeders mogen dat niet “zelf beslissen”, daar zijn wetten tegen.

En als iemand moet stoppen met werken vanwege de komst van kinderen, is negen van de tien keer de vrouw de klos, want vanwege het kip-ei verhaal is zij degene die doorgaans het laagste salaris en de minste carrièrekansen heeft.
Noem dat maar “zelf beslissen”.

Wie van de twee er zwanger gaat worden is, buiten lesbische paren, ook geen “zelf beslissen”.
.
Ennuh, Bookie,
– Don’t kill the messenger, denk niet dat je wel weet hoe de boodschapper denkt.
– Als er iets conservatief klinkt, dan is het wel “alsof zij niet zelf beslissen hoe en wat…”.

  • Volgende reactie op #1.2
#1.4 Jos van Dijk - Reactie op #1.2

Ik ken geen gezinnen, waar vrouwen niet zelf beslissen.

Dat is misschien wel het grootste probleem: de wereld beoordelen vanuit je eigen beperkte ervaring. Gelukkig zijn er nog mensen zoals Piketty die proberen tot een objectiever beeld te komen.

  • Vorige reactie op #1.2
#1.5 Michiel de Pooter - Reactie op #1.4

Piketty is juist helemaal niet objectief. In het kwootje wat jij geeft, wekt hij de indruk dat er een ideaalsituatie zou bestaan wanneer vrouwen 50% van het arbeidsinkomen zouden toucheren, wat natuurlijk absurd is, o.a. omreden die ik in #1 genoemd heb.
Piketty is wetenschapper en moet vooral neutrale vaststellingen doen, zonder waardeoordelen. Meer niet. De verdeling van arbeidsinkomens tussen man en vrouw gebeurt (gelukkig) grotendeels achter de voordeur en kan prima zonder ideologische bevoogding van linkse, abstract denkende academici als Piketty.

#1.6 Frank789 - Reactie op #1.5

[ Piketty is wetenschapper en moet vooral neutrale vaststellingen doen ]

Je probeert iemand monddood te maken die boeken, columns en opiniestukken schrijft en politiek actief is, door hem in een eenzijdig hok van wetenschapper te persen. Dat bepaal jij wel even.

Van iemands wetenschappelijke werk mag je een hoogst mogelijke objectiviteit verwachten, maar alleen al uit de keuze van het onderwerp kan een zekere betrokkenheid afgeleid worden, dat is onvermijdelijk.

#2 Lethe

Het zou al aardig zijn als in elke vraag en antwoord (q&a) van journalisten, werkgevers, sociale omgeving, aan m/v/x gelijk zou zijn:”Hoe ga je dat combineren met evt kinderen?”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 Cerridwen - Reactie op #2

Zeer eens dat we vaders meer moeten aanspreken op hun verantwoordelijkheden voor hun gezin (en moeders meer op hun carrière).

Het is wel goed om te bedenken dat hiermee de ongelijkheid gaat verschuiven, van tussen mannen en vrouwen naar tussen mensen met en zonder kinderen.

#3 Cerridwen

Mijn probleem met het bespreken van ongelijkheid zonder context is dat het afleidt van de werkelijke problemen. Ongelijkheid op zichzelf is niet een probleem. Dat zie je goed aan de ongelijkheid in uitstoot. Die is gigantisch. Maar het eerlijker verdelen van de uitstoot lost het onderliggende probleem niet op, de uitstoot is even hoog. Deze ongelijkheid is bovendien rechtstreeks gelinkt aan de ongelijkheid in consumptie, en zal dus vanzelf verdwijnen als de link tussen consumptie en CO2 uitstoot verdwenen is, wat het doel is van de energietransitie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 Michiel de Pooter - Reactie op #3

Merkwaardig blijft dat die ongelijkheid nu niet meer materieel, maar cultureel wordt uitgelegd en helemaal gemonopoliseerd is door een hoogopgeleide, culturele en regenteske elite, met kinderen op een witte school en ver weg wonend van asielzoekerscentra en windmolens. Je blijft lachen.

  • Volgende reactie op #3
#3.2 Jos van Dijk - Reactie op #3

Maar het eerlijker verdelen van de uitstoot lost het onderliggende probleem niet op, de uitstoot is even hoog

Het gaat er natuurlijk om wie voor het terugdringen van die hoge uitstoot gaat betalen. Dat rijken die meer uitstoten meer gaan betalen lijkt mij een eerste eis. Niet dat dan het probleem van de uitstoot is opgelost, maar het is wel een eis van rechtvaardigheid. Het zal voorts bijdragen aan het vertrouwen in de overheid van veel mensen die dat inmiddels verloren hebben. Ook dat is een belangrijk deelvan de oplossing van het klimaatprobleem.

  • Vorige reactie op #3
#4 Cerridwen

@Jos: De rijken (landen en mensen) betalen al het meest aan de energietransitie, omdat zij het kapitaal hebben wat daar voor nodig is. Maar aangezien het vaak om investeringen gaat die ook rendement opleveren, zijn zij ook degene die het meest profiteren van de energietransitie in eerste instantie.

Bedenk ook dat rijken en armen van dezelfde infrastructuur gebruikmaken om te consumeren, ook al maken de rijken er meer gebruik van dan armen. Dat betekent dat het lastig is om bij het verduurzamen van die infrastructuur verschil te maken in kosten tussen rijken en armen. Je kan het gebruik van vuile infrastructuur duurder maken, en dan betalen de grootgebruikers meer dan de kleingebruikers, maar het effect raakt toch de armen meer dan de rijken, zie de verhoogde gasprijs.

Natuurlijk is het belangrijk om ook te kijken naar hoe je de lasten verdeelt van de energietransitie, maar verwar dit niet met het probleem zelf: ofwel CO2 uitstoot, ofwel accumulatie van vermogen. Het is niet verstandig om te proberen via de energietransitie de ongelijkheid in de wereld proberen te verminderen, dan gaat het alleen maar langer duren om je doelen te halen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Hans Custers

Het is niet verstandig om te proberen via de energietransitie de ongelijkheid in de wereld proberen te verminderen

Heeft iemand in dit draadje beweerd dat je dat zou moeten proberen? Nee, hè?

Maar weet je wat je ook niet moet doen? Weglopen voor het verband tussen ongelijkheid, CO2-uitstoot en de energietransitie. En dan gaat het niet alleen om hoe je “de lasten verdeelt”, maar ook om het simpele feit dat de uitstoot zelf bepaald niet eerlijk is verdeeld over de wereldbevolking. En dat de gevolgen van klimaatverandering naar alle waarschijnlijkheid ook niet eerlijk verdeeld zullen worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 Cerridwen - Reactie op #5

De ongelijkheid in CO2 uitstoot is irrelevant. De uitstoot moet immers naar 0. Het is in essentie geen verdelingsvraagstuk. De huidige ongelijkheid in CO2 uitstoot is een afgeleide van de ongelijkheid in consumptie, maar naarmate de transitie vordert, zal dit verband langzaam verdwijnen, totdat er van CO2 ongelijkheid geen sprake meer is omdat de uitstoot 0 is.

En dat de gevolgen van klimaatverandering naar alle waarschijnlijkheid ook niet eerlijk verdeeld zullen worden.

De gevolgen van klimaatverandering hebben een rechtstreeks verband met armoede (dus niet met ongelijkheid!). Hoe hoger de armoede, hoe groter de schade door klimaatschokken. Dat is ook al zo zonder klimaatverandering. Hierbij moeten we de impact van klimaatverandering ook niet overschatten. Het aantal slachtoffers van natuurrampen is de afgelopen decennia spectaculair gedaald, omdat de wereld veel minder arm is geworden en daarmee veel beter in staat om te voorkomen dat er slachtoffers vallen door extreme natuurverschijnselen.

#5.2 Hans Custers - Reactie op #5.1

Het is in essentie geen verdelingsvraagstuk.

Je zakt af tot regelrecht ontkennersniveau. Want het is wel degelijk een verdelingsvraagstuk. Er zit immers een plafond aan de totale hoeveelheid CO2 die we als mensheid uit kunnen stoten om internationale klimaatdoelstellingen te halen. En wij, het rijke westen, nemen het leeuwendeel van de uitstoot voor onze rekening, zodat er voor anderen veel minder overblijft. Je zou zelfs kunnen zeggen dat wij ons rechtmatige deel allang hebben opgemaakt.

De gevolgen van klimaatverandering hebben een rechtstreeks verband met armoede (dus niet met ongelijkheid!)

Armoede heeft niks te maken met ongelijkheid? Nu zak je af tot wartaal.

Hierbij moeten we de impact van klimaatverandering ook niet overschatten.

Die komt rechtstreeks uit het ontkennersrepertoire. De impact van klimaatverandering (eigenlijk: de aantoonbare impact, want de invloed van klimaatverandering is vaak niet zo makkelijk aan te tonen, maar daarmee is nog niet gezegd dat die er niet is) is nu inderdaad nog niet zo groot, omdat we nog maar iets boven de 1°C opwarming zitten. Maar we zijn hard onderweg naar 2°C of meer. En het zit er dik in dat de problemen sneller dan lineair zullen stijgen met de temperatuur.