Onze nationale veiligheid, zo hebben wij na New York, Madrid en Londen geleerd, vergt uitbreiding van de bevoegdheden. Wij moeten onze inlichtingen- en veiligheidsdiensten in staat stellen hun taken goed uit te voeren. En ja, dat gaat ten koste van onze privacy. Dat is een kwestie van wat het zwaarst is ook het zwaarst laten wegen.
En zo geven we onze vrijheden op om ze te kunnen beschermen.
Bovenstaande quote komt van Tweede Kamerlid Schinkelshoek (CDA) in het laatste debat over de nieuwe wet die de AIVD meer bevoegdheden geeft om in vrijwel alle in Nederland beschikbare gegevensbronnen te neuzen, zonder ergens gericht naar op zoek te zijn.
Deze wet is inmiddels aangenomen (genoemd in onze comments). Maar het verslag van het laatste debat was nog niet beschikbaar en dat wil ik toch graag aangrijpen om hier meer aandacht voor te vragen. Alvorens ik het lange stuk start, hier eerst de uitslag van de stemming over de wet (30 553):
Voor: CDA, PvdA, VVD, PVV, CU, SGP, Lid Verdonk
Tegen: SP, GroenLinks, D66, Partij voor de Dieren
Eerst maar eens uitleggen wat de wijzigingen op de wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten nou precies zijn.
Er zitten wat kleine correcties in die weinig relevant zijn. Daarnaast een paar toevoegingen om te regelen dat bevoegde personen makkelijker een andere identiteit aan kunnen nemen of bijvoorbeeld nep-bedrijven kunnen oprichten.
De crux van de wijziging zit hem in het feit dat het nu toegestaan wordt dat alle beschikbare gegevens (waarover straks meer) in gezamenlijkheid bekeken kunnen worden en geanalyseerd mogen worden (data-mining) en dat organisaties en bedrijven verplicht zijn de gegevens te verstrekken.
Dat is dus iets anders dan wat tot nu toe mocht. Het was alleen toegestaan om van een persoon of groep personen waar een verdenking op rust nadere gegevens op te vragen. Nu is het dus mogelijk alle beschikbare gegevens te bekijken om te zien of er misschien een “verdacht” patroon is.
Over welke gegevens gaat het dan? Ten eerste alle gegevens die binnen de overheid zelf beschikbaar zijn. Dat gaat van de uitkeringsbestanden, langs de politiebestanden, via de gemeenteregisters tot alle vergunningaanvragen en belastingformulieren.
Daarnaast zijn alle gegevens van financiële instellingen (banken, verzekeraars), vervoerders (NS, KLM) en communicatiebedrijven (telefonie, internet) opvraagbaar door de veiligheidsdiensten.
Een concreet voorbeeld van wat dat inhoud wordt bijvoorbeeld door Frank Kuitenbrouwer gegeven: Middels de nieuwe chipkaart voor het OV zijn straks al uw verplaatsingen voor de AIVD inzichtelijk.
Of wat te denken van het kunnen leggen van de connectie tussen bepaalde bestedingspatronen (bv veel kunstmest bij de Praxis en diesel bij Total, allemaal financiële gegevens) en het regelmatig bezoeken van Afghanistan.