Voorpagina

Zoekresultaten voor

'wapenindustrie'

Foto: Tom Davidson (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022

Voordeeltje bij de crisis: militaire uitgaven dalen

, door

ANALYSE - In grote delen van de wereld zijn de militaire uitgaven de laatste jaren gedaald. Maar wacht nog even met juichen.

Op het eerste gezicht lijkt in 2011 een nieuw hoogtepunt in de militaire bonanza die de wereld al tien jaar onveiliger maakt. Wederom zijn de wereldwijde uitgaven aan wapens en legers gestegen (1.699.751.000.000 dollar). Maar als we rekening houden met valutaschommelingen zijn voor het eerst sinds eind jaren negentig de militaire uitgaven gedaald.

Veel is het niet (nou ja, voor dat geld heb je in Nederland geen vergrijzingsprobleem meer).

In 2010 besteedden alle landen 1.611.849 miljoen dollar aan militaire zaken.
In 2011 (dus gecorrigeerd) besteedden alle landen 1.598.504 miljoen dollar.

Het zijn vooral de Westerse landen die beknibbelen op hun krijgsmacht.

Zelfs de Verenigde Staten besteedden in 2011 minder aan hun krijgsmacht dan het jaar ervoor en dat mag gerust een trendbreuk worden genoemd. Ongetwijfeld dat de de-escalatie in Afghanistan en Irak er mee van doen hebben. Het kan ook zijn dat het een kwestie is van schuiven met potjes: zowel Irak als Afghanistan laten een flinke stijging van de militaire uitgaven zien.

Er zijn echter ook veel landen die juist meer uitgeven. Grote spendeerders zijn China, Rusland en vrijwel alle Afrikaanse landen.

De schrale kleine overheid

, door

Het is bijna een cliché om voor een kleinere overheid te zijn: zoals de demissionaire Rutte zegt, “we moeten de mensen in hun eigen kracht zetten.”  De overheid moet kleiner, bedoelt hij, dus de mensen moeten meer zelf doen. Het Congres van Bestuurskundigen, deze week in Utrecht ging over die veranderende verhouding tussen bestuur en samenleving. Wat betekent zo’n uitdrukking? Hoeveel beroep kun je doen op vrijwilligheid?

Het thema van het congres was het benutten van de kracht in de samenleving. Dat kun je nogal uiteenlopend in vraagstellingen omzetten: het woord “participatie” viel me wat te vaak. In veel gemeenten wordt vrij krampachtig getracht de participatie van de burger te vergroten. Maar waarom zou dat precies moeten?  Waarom moet de burger persé deelnemen aan een spel waarvan hij de mop niet in ziet? Ik leerde vroeger van mijn docenten dat de burger heus wel participeert, als het maar als zinvol en effectief  wordt ervaren. Het woord participatie roept een verdenking op, n.l. dat het vooral een strategie is waarmee vermolmde bestuursvormen zichzelf pogen te legitimeren.

Maar doet dat vermoeden recht aan die duizenden vrijwilligers in verenigingen, die duizenden die in verzorgings en verpleeghuizen hand en spandiensten verrichten? Neen. Zonder inzet van deze “participanten” stort onze wereld in. Rutte haast zich altijd dat er bij te zeggen. Een spreker, de filosoof Gabriel van den Brink beperkte zich tot drie stellingen: ‘er is in Nederland zeer veel praktisch idealisme, in de publieke sfeer komt dat onvoldoende tot uiting, daarom moeten we de civil society opnieuw uitvinden’. Hij citeerde Schnabel: ”Met mij gaat het goed, maar met ons gaat het slecht”. Dat is inderdaad een bizarre houding. Ook mooi vond ik zijn eigen formule: “de economen hebben de publieke zaak gekaapt.” Dubbelzinnig is het wel: als wij zoveel idealisme en vrijwilligers hebben in ons land, waarom moet de ‘civil society’ dan opnieuw worden uitgevonden? Die contradictie bleef wat hangen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Noors-Russische raketschildruzie raakt ook Nederland

, door

De relaties tussen Noorwegen en Rusland zijn sinds 2010 steeds beter geworden. Op één punt dreigt het nu toch mis te gaan. De Russische generaal Nikolai Makarov, bevelhebber van de generale staf van de Russische krijgsmacht, waarschuwde Oslo op 16 februari dat een conflict dreigt als het zijn schepen gaat uitrusten met het het Amerikaanse radar- en volgsysteem Aegis, aldus Defense News.

Eerder waarschuwde Rusland de VS al niet met dit systeem te opereren in de Noordelijke wateren bij Rusland en de Zwarte Zee. Als dat toch gebeurt zal Moskou tegenmaatregelen nemen. Voorlopig onthoudt Rusland zich van daadwerkelijke stappen, gezien de hoge kosten daarvan. Maar de dreiging van een nieuwe wapenwedloop wordt steeds zichtbaarder. Zo maakt een raketschild de wereld niet veiliger, maar zorgt juist voor meer sabelgekletter.

Noorwegen ziet de macht van de VS afnemen. Nieuwe machten in de wereld komen op en daarom kiest Oslo voor een tweesporen defensie-beleid. Dat betekent actief zijn in de NAVO, maar ook vanuit de positie als lid van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie goede relaties ontwikkelen met Rusland. Op de Leangkollen Security Conference die op 6 februari in Oslo plaatsvond, stelde de Noorse minister van Defensie, Espen Barth Eide, dat activiteiten die deze Noors-Russische samenwerking in gevaar kan brengen, vermeden moeten worden. Rusland probeerde een paar dagen later of op basis van deze uitspraak ook het Aegis-syteem voor de Noorse marine onder druk kon zetten. Dat zal vermoedelijk niet lukken, omdat dit de relaties met Washington in gevaar zullen brengen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geld Verhuist

, door

Wie wil er nu niet duurzaam bankieren? Dat je geld ingezet wordt voor eerlijke handel en duurzame energie? Dat je geld niet terecht komt in de wapenindustrie? Maar wat een rompslomp. Overal je rekeningnummer wijzigen, brieven sturen, er tig keer achteraan bellen.

De duurzame ASN bank heeft daarom een speciaal overstapteam geformeerd. Op verschillende plekken in het land verschijnen de komende tijd immense kluizen. Het overstapteam is namelijk druk bezig om het geld van nieuwe klanten naar de juiste plek te brengen. Juist in de zin van een goede, duurzame investering. En dat zonder rompslomp.

Het overstapteam maakt alles zo makkelijk mogelijk. Wie nu een ASN bankrekening opent via asnbank.nl, krijgt ook nog eens € 10,- verhuispremie.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een dictatuur in Europa

, door

illustir's photostream, Flickr.com

Alexandr Loekasjenko, president van Wit-Rusland, is een overblijfsel van de oude Sovjet-dictatuur. Vorig jaar december is hij opnieuw gekozen met 80% van de stemmen in verkiezingen die door de OSCE niet eerlijk werden genoemd.  Een demonstratie van dertigduizend mensen in Minsk tegen de stembusfraude op de avond van de verkiezingen werd in elkaar geslagen. Honderden mensen werden gearresteerd onder wie de kandidaten van de oppositie. Naar goed sovjet-gebruik noemt Loekasjenko zijn tegenstanders ‘infiltranten’.  Zij zijn aangeklaagd vanwege massale verstoring van de openbare orde. Een van de oppositiekandidaten, Ales Michelevich, vertelde na zijn vrijlating dat hij door de KGB gemarteld was. Hij is inmiddels uitgeweken naar de Tsjechische Republiek.

Vier mensen hebben inmiddels elk vier jaar gevangenisstraf gekregen voor deelname aan de demonstratie. Dertig anderen staan nog terecht. De aanklacht verwijst voor de ernst van de misdaad naar enkele gesneuvelde ruiten. Volgens de Russische mensenrechtenactivist Andrey Yurov waren ingehuurde provocateurs hiervoor verantwoordelijk en was het verder een vreedzame demonstratie. Yurov maakt deel uit van een monitor-missie van mensenrechtenorganisaties bij de processen, maar werd onlangs door de Wit-Russische regering uitgewezen en voor twee jaar verbannen.  Hij deed zijn verhaal afgelopen weekend op een bijeenkomst van de Europese Groenen in Budapest. Volgens Yurov is de situatie in Wit-Rusland erger dan ooit. Tot de verkiezingen van vorig jaar was er een lichte dooi waarmee Loekasjenko een opening probeerde te maken naar de EU die eerder sancties had opgelegd. Sinds 19 december neemt de repressie verhevigde vormen aan. Dat werd ook bevestigd door de vertegenwoordiger van de Wit-Russische Groenen, een partij die nauwelijks van de grond kan komen omdat het hen onmogelijk wordt gemaakt als partij te opereren.  Openbare vergaderingen worden niet toegestaan.  Voor besloten vergaderingen kan nergens een ruimte worden gevonden. Iedereen is bang om mee te werken aan iets waar de regering geen officiële toestemming voor heeft gegeven. De staat is in handen van een bijzondere militaire politie die namens het ministerie van Binnenlandse Zaken alles wat met politiek te maken heeft met harde hand onderdrukt. Er is geen vrije pers. Vorige week werd een correspondent van een Poolse krant gearresteerd vanwege kritiek op Loekasjenko.  De OSCE-delegatie, die tot vorig jaar nog pogingen kon doen om de Wit-Russische autoriteiten te bewegen zich te houden aan de afspraken in het samenwerkingsverband op het gebied van mensenrechten is nu definitief het land uit gezet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lockheed Martin frustreert controle en aankoopbeleid

, door

Eind maart is in het Verenigd Koninkrijk de tienjaarlijkse volkstelling gehouden. De organisatie ‘Count me Out’ heeft protesten tegen de telling georganiseerd, omdat Lockheed Martin (LM) € 170 miljoen verdiende aan de begeleiding ervan. LM is ook de de grootste wapenfabrikant in de wereld, vandaar. Het bedrijf had al ervaring in de Verenigde Staten en Canada.

Informatie daarover kom ik tegen in Prophets of War van William Hartung. Een boek waarvan de centrale stelling is dat Lockheed veel te veel macht verzamelt op veel te veel terreinen. Het bedrijf produceert wapensystemen voor de ruimte, de lucht, op zee en land. Het is daarnaast actief op het tal van andere gebieden tot aan sociale zaken toe. Voor Nederland is vooral van belang dat de firma hoofdaannemer bij de productie van de JSF is.

Als ik een boek met index in handen krijg, ga meteen naar de lemma’s. In dit boek kijk ik naar: Nederland, Bernhard en JSF. (Census komt niet voor.) Over de JSF is niet opvallend veel geschreven. In the Star-Telegram – de krant uit Fort Worth waar Lockheed gevestigd is – vind je minstens zoveel informatie. Toch zou het boek standaard literatuur moeten zijn voor iedereen die zich professioneel met de Nederlandse aanschaf van de straaljagers bezig houdt, zoals journalisten, politici, wetenschappelijke bureaus van de politieke partijen, activisten en wetenschappers.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wapens voor onze repressieve regimes

, door

Wat een een heerlijke wereld. Zonder er echt naar te zoeken vind ik een artikel uit The Anniston Star, een krant uit Alabama. In het plaatselijke landmacht depot (ANAD) belanden de voertuigen die het Amerikaanse leger verlaten en waarvoor een nieuwe bestemming wordt gezocht. Iets wat ook bij de Nederlandse domeinen gebeurd.

Hoewel de domeinen zijn een maatje kleiner. Bij ANAD zijn bijna 7000 mensen in dienst alleen voor het opknappen en verkopen van militaire afdankertjes. Er wordt samengewerkt met civiele bedrijven waarbij de Amerikaanse vestiging van de Britse gigant BAES en het Amerikaanse General Dynamics tot de grootste behoren.

Onlangs werden volgens de Star vijftig M-113 pantservoertuigen voor Libië opgeknapt. Ze zijn de deur niet uitgegaan. Momenteel wordt gewerkt aan een partij van 586 M-113’s en 21 M-88 gepantserde hulpvoertuigen voor Irak. Eerder gingen ook al pantservoertuigen naar Irak, Taiwan en Saoedi-Arabië. Bij de levering aan het laatste land moet ik gelijk denken aan de voertuigen die ik gisteren de door Nederlandse bedrijven gebouwde dam over zag gaan om het regime in Bahrein te helpen bij de onderdrukking van de protesterende bevolking.

Ook Nederland levert zijn tweedehandsgoederen aan landen binnen en buiten de NAVO. Zo kocht Canada Nederlandse Leopard tanks om in Afghanistan te gebruiken en Chili een nog grotere partij van dezelfde tanks. Santiago kan ze goed gebruiken voor spierballenvertoon richting Argentinië, maar vooral Peru. Met dat buurland loopt de wederzijdse onenigheid regelmatig uit de hand.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Daar is hij weer: het stadium van onbeschaving

, door


Of het nu om GeenStijl, games, raps, films of erotisch getinte clips gaat: elke keer staat er wel weer een kordate melaatse gereed om de tieneroren te wassen. Gisteren was er een middelmatige reportage bij het NCRV-programma Altijd wat. Reporter vraagt aan kinderen wat ze van New Kids Turbo vinden. Met een plopkap de regionale klas in: altijd een fijn staaltje onderzoeksjournalistiek. ‘De invloed van’-politie doet altijd alsof ouders niet bestaan. Ewout van der Staaij citeert in het Reformatorisch Dagblad hogeschooldocent Ewald Mackay: ‘We zijn in het stadium van de onbeschaving aangeland’. Alweer?

Wanneer je een kind aan een infuus van Red Bull en Cola legt, op een dieet van donuts en zakken chips dwingt en vervolgens 24 uur per dag laat kijken naar vechtsporten, is de kans onbetwist klein dat hij op een dag qua wijsheid Einstein zal evenaren. Toch mogen we in zo’n situatie nooit de beelden van de vechtsporten, de chipsfabrikant of de frisdrankfabrikant de schuld geven. Waren deze elementen niet in het leven van ons proefkonijn geweest, dan had hij waarschijnlijk zijn tanden gezet in een rondslingerend karrewiel, een tinnen emmer omver getrapt om zich tot slot maar te vergrijpen aan het achterwerk van een zwijn.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Onafhankelijke journalistiek: een krant zonder regering

, door

Deel van logo WikiLeaks

In mijn vorige post over WikiLeaks heb ik verschillende aspecten van de ontwikkelingen rond deze organisatie op een rij gezet. De vraag of het goed is wat zij doet heb ik niet echt beantwoord. In het commentaar stelt collega blogger Martijn terecht dat we kritisch moeten zijn over WikiLeaks. Dus daarom nogmaals de vraag: Is het goed wat Wikileaks doet of niet?

Ik denk dat we het er wel over eens zijn dat WikiLeaks zoals het nu is georganiseerd niet ideaal is. Met name als het gaat om de review procedure: wat wordt wel en wat wordt niet gepubliceerd. Wat we wel kunnen constateren is dat de manier waarop WikiLeaks te werk gaat evolueert. Oorspronkelijk bedoeld als plaats om informatie te dumpen, door iedereen – vandaar ‘wiki’ – begint het steeds meer te lijken op een journalistieke organisatie. Ze zijn te klein om zelf de review te doen, maar laten het over aan de traditionele media (van de 250.000 cables zijn er nu iets meer dan 1000 gepubliceerd, op het moment dat ik dit schrijf exact 1311 stuks). De beschuldiging dat het om een dump van 250.000 documenten gaat is dus propaganda. Wat opvalt is dat deze kritiek ook vaak van journalisten komt. Zouden zij zich bedreigd voelen? Veel (Amerikaanse) journalisten hebben in periode tussen 9/11 en de inval in Irak mee gewerkt aan oorlogspropaganda of hun mond gehouden – zijn dit de ‘waakhonden’ van de macht?

Wat voor veel mensen vooral beangstigend zal zijn is dat WikiLeaks niet onder controle staan van een regering. Het zou eigenlijk niets mogen uitmaken: er is toch persvrijheid, en journalisten gaan beroepsmatig dagelijks met geheimen om. Sinds haar ontstaan zijn informatielekken onderdeel van het dagelijks brood van de journalistiek. Het feit dat er nu een organisatie bij is gekomen die de ontvangst en publicatie van deze informatie tot haar hoofddoel maakt zou niemand moeten verrassen of moeten beangstigen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wapendeals met Griekenland beschamend

, door

Morgen vindt er in Amsterdam een bijeenkomst plaats van wapenhandelwatchers. Met een beetje geluk zullen we daar morgenavond live verslag van kunnen doen. Nu alvast een artikel van Wendela de Vries van de Campagne tegen Wapenhandel.

Terwijl de Griekse economie gered moet worden met een miljardenlening is Griekenland tegelijkertijd de grootste wapenimporteur van Europa. Vooral Franse en Duitse defensiebedrijven profiteren hiervan. Van de totale Duitse wapenexport gaat 13 % naar Griekenland, voor Frankrijk is dat 12 %. Maar ook Nederland pikt een graantje mee. Griekenland is Nederlands derde grootste wapenklant, na Duitsland en VS, met 837 miljoen euro aan exportvergunningen tussen 1999-2008, ofwel 10,3 procent van de totale wapenexportwaarde over die periode. Volgens hardnekkige geruchten is het doorgaan van wapendeals en –betalingen voorwaarde geweest voor de lening aan het bijna failliete land. Een beschamende vertoning, vindt de Campagne tegen Wapenhandel.

Dit jaar verlaagt Griekenland zijn defensiebudget van 6.8 miljard euro naar 6 miljard euro, maar dat is nog steeds 2,8 procent van het Bruto Nationaal Product (BNP), terwijl het Europees gemiddelde 1,7 procent bedraagt. Als reden voor de hoge defensie-uitgaven wordt meestal de gespannen verhouding met Turkije genoemd, maar het zegt ook veel over de interne Griekse machtsverhoudingen. Terwijl ter linkerzijde wordt gepleit voor verlaging van bewapeningsuitgaven, is de invloed van militairen en defensie zo sterk, dat Griekenland voor de periode 2004-2008 door het vermaarde onderzoeksbureau SIPRI wordt aangemerkt als de vijfde wapenimporteur ter wereld. Er is geen enkele reële dreiging die een dergelijk niveau van wapenaankopen legitimeert, zeker niet als deze wordt afgezet tegen de huidige zeer reële dreiging van grote werkloosheid en afbraak van sociale zekerheid.

Wapenaankopen maken tussen de 0,6 en 1 procent van het Griekse BNP uit, en er zit nog een aantal grote uitgaven aan te komen. Frankrijk probeert Griekenland momenteel 6 FREMM fregatten te verkopen voor 2,5 miljard euro, alsmede 15 Super Puma helicopters (400 miljoen euro) en Rafale gevechtsvliegtuigen. Duitsland heeft Griekenland na zware druk overgehaald om te betalen voor een Thyssen-Krupp onderzeeër, die het land in eerste instantie weigerde terug te nemen na een mislukte opknapbeurt. Deze slepende kwestie lijkt ineens te zijn opgelost – toevallig net nu de Grieken volledig afhankelijk worden van Duitse goodwill.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

More eyes in the sky

, door

Politieman met een UAVNiet alleen God ziet alles. The Guardian onthult vandaag het bestaan van een omvangrijk nieuw surveillence-programma in Engeland. De komende jaren zal een aantal politiekorpsen unmanned aerial vehicles (UAV’s) inzetten. Dit zijn spionagevliegtuigen die nu vooral in Irak en Afghanistan worden gebruikt. De plannen gaan ver. En ontwikkelingen op Europees gebied maken duidelijk dat dit soort plannen niet tot politiestaat Engeland beperkt blijven.

De eerste drones moeten eind dit jaar de lucht in gaan en tijdens de Olympische Spelen van 2012 massaal ingezet worden.  Met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur onthult The Guardian echter dat de spionagevliegtuigen voor veel meer doeleinden worden klaargestoomd: het vastleggen van asociaal rijgedrag, diefstal van tractoren, toezicht op visserij, het in de gaten houden van demonstranten, het volgen van overvallers. Om de kosten te drukken moeten de spionagevluchten tijdens rustige uren commerciële surveillancetaken uitvoeren: de data worden  dan doorverkocht aan bedrijven. De vliegtuigen bevinden zich op een hoogte van zeven kilometer en zijn dus onzichtbaar vanaf de grond.

De politie beseft dat deze vergaande vorm van surveillance (in het toch al minutieus bespioneerde Engeland) gevoelig ligt en heeft een mediastrategie opgesteld, die ook is uitgelekt. Door te hameren op het onderscheppen van illegalen op Het Kanaal en veiligheid van de Olympische Spelen hoopt de politie het draagvlak te vergroten. De politie wil het namelijk erg graag, omdat het de politiepraktijk ingrijpend zal veranderen en verbeteren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

JSF: Willen de VS hem zelf nog wel?

, door
De X-35, het prototype van de F-35 (Bron: Wikipedia)

De oude én nieuwe Amerikaanse minster van defensie Robert Gates heeft een artikel geschreven in het blad Foreign Affairs over hoe hij denkt dat het Amerikaanse leger er in de toekomst uit moet zien. Het is een lang stuk, maar er staan een paar passages in die direct raken aan de mogelijke aanschaf van de JSF.

Eerst benadrukt Gates de gevaren van altijd het nieuwste van het nieuwste willen hebben:

“In recent years, these platforms have grown ever more baroque, have become ever more costly, are taking longer to build, and are being fielded in ever-dwindling quantities. Given that resources are not unlimited, the dynamic of exchanging numbers for capability is perhaps reaching a point of diminishing returns. A given ship or aircraft, no matter how capable or well equipped, can be in only one place at one time.”

Een stukje verderop betrekt hij dit specifiek op de luchtmacht:

“The Defense Department has to consider whether in situations in which the United States has total air dominance, it makes sense to employ lower-cost, lower-tech aircraft that can be employed in large quantities and used by U.S. partners. This is already happening now in the field with Task Force ODIN in Iraq, which has mated advanced sensors with turboprop aircraft to produce a massive increase in the amount of surveillance and reconnaissance coverage.”

Vorige Volgende