'shuttle'

De woensdagmiddag is op Geencommentaar.nl Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland

Morgen is het precies 50 jaar geleden dat de Mens zijn eerste stapjes buiten het nest zette: toen werd de Spoetnik I, ’s werelds eerste kunstmatige satelliet gelanceerd. De Sovjets hadden de lancering niet vantevoren aangekondigd (als het mis zou gaan had niemand er iets van afgeweten), maar ze waren er na de succesvolle missie als de kippen bij om het goede nieuws bekend te maken. Dit leidde in de VS tot de zogenaamde ‘Sputnik Crisis’ en de daaropvolgende Space Race.

De Spoetnik I was een bol met een gewicht van bijna 84 kg en een diameter van 58 cm, vier antennes en een ingebouwde zender met een vermogen van 1 watt, die 21 dagen lang signalen terugstuurde naar de aarde. Sindsdien is de ruimtevaart in een stroomversnelling gekomen; de landing op de maan in 1969, de spaceshuttles sinds 1981, het internationale ruimtestation ISS en de plannen voor bemande missies naar de maan en naar Mars.

Dat ging niet geheel zonder tegengeluid. De kosten van ruimtevaart zijn schrikbarend hoog en critici als natuurkundige Richard Feynman wezen erop dat de ruimtereizen nooit daadwerkelijk nieuwe technologieën hebben opgeleverd. Maar de publieke opinie is ongewijzigd positief: volgens een onderzoek uit 2003 van Associated Press was 71% van de Amerikanen positief over ruimtereizen, tegen 21% die het een slecht idee vonden.

De woensdagmiddag is op Geencommentaar.nl Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland

Superhelden-krachten hebben altijd een erg fantasievolle origine gekend: Spider-Man kreeg zijn krachten van de beet van een radioactieve spin, de X-mannen verworven hun krachten door genetische mutaties. En de Fantastic Four waren vier heel gewone astronauten die bij terugkeer op de aarde merkten dat het verblijf in de ruimte hen onvoorziene krachten had gegeven.

Op radioactieve spinnen en mutaties moeten we nog maar even wachten, maar het lijkt erop dat ruimtetripjes meer hoop bieden op superkrachten. Dit geldt op z’n minst voor de goeie ouwe salmonella bacterie.

Onderzoekers van Center for Infectious Diseases and Vaccinology in Arizona waren geinteresseerd in de effecten van een ruimtevaart voor microben en stuurden een reageerbuisje salmonella met de Space Shuttle Atlantis mee en bewaarden een exacte kopie van de bacteriestreng op aarde. Na terugkeer van de space shuttle missie werden beide salmonellaculturen gevoed aan nietsvermoedende muizen.

Na 25 dagen waren nog 40% van de muizen besmet met de ‘Aardse’ salmonella in leven. De ‘buitenaardse’ salmonella was aanzienlijk dodelijker: slechts 10% van de muizen bleek hiertegen bestand. Nader onderzoek onthulde dat de buitenaardse ervaring 167 genen in de salmonella-bacterie hadden veranderd.