Partijbestuur PvdA gijzelt de fractie
Een gastbijdrage van MN van Publiekrecht & Politiek.
Dát was nog eens een slimme zet vanmiddag, van het PvdA-partijbestuur: koud had Job Cohen (ik heb hem in geen maanden zo ontspannen gezien) bekendgemaakt dat hij de Kamer verlaat, of partijvoozitter Spekman schreef een ledenraadpleging over de nieuwe fractievoorzitter uit. Die ledenraadpleging zou formeel uiteraard niet meer kunnen zijn dan een zwaarwegend advies. Maar iedereen begrijpt dat het ondenkbaar is dat een duidelijke ledenuitspraak hierover door de fractie genegeerd wordt. Spekman zette zo de fractie vakkundig in de hoek: nog voordat er kongsies konden worden gevormd, werd het initiatief rondom de opvolging naar de leden verplaatst.
Mogelijk is de recente onrust in de fractie hiertoe aanleiding geweest. Potentiële opvolgers zullen zich de komende weken in de kijker willen spelen, en medio maart gaan de sociaaldemocratische stemkaartjes de lucht in. Wie als winnaar uit die procedure komt, heeft een sterk mandaat en weet zich in de rug gedekt tegen paleisrevoluties.
Bij eerdere tussentijdse wisselingen verliep dit toch meestal anders. Bos, Halsema en Rouvoet wezen hun opvolger zelf aan. Over de opvolging van De Hoop Scheffer, Kant en De Graaf werd intern een beslissing genomen. Ik heb zo één-twee-drie geen voorbeelden paraat van tussentijdse wisselingen van fractievoorzitter waarbij de leden in feitelijk zin de sleutel in handen kregen. Het vertrek van Cohen is een persoonlijk drama, maar door Spekmans trouvaille kon het wel eens een blessing in disguise zijn voor de sociaaldemocraten.