Meer dan tien jaar heb ik op deze plek geschreven over nieuws uit Europese landen. Elders in de wereld was oorspronkelijk de naam van Sargasso’s buitenlandrubriek. Dat werd bij een krimpende buitenlandredactie al vrij snel Elders in Europa. Maar nu, in 2025, is het meer dan ooit van belang om over de grenzen van het oude continent heen te kijken. De geopolitieke verhoudingen waarin Europa lang een stabiele factor is geweest beginnen te wankelen. Global South, het mondiale zuiden waar de overgrote meerderheid van de wereldbevolking woont, laat van zich horen. Het samenwerkingsverband van de BRICS-landen, de concurrent van de westerse G7, heeft afgelopen dinsdag Indonesië als tiende lid verwelkomd. Het is een teken dat de BRICS coalitie aan gezag wint. In het mondiale zuiden kijkt men niet langer alleen naar het westen. Afrika luistert niet meer naar ons, schreef ik vorige week. We doen er daarom goed aan meer naar Afrika te luisteren. En naar al die landen elders in de wereld waar veel te weinig naar geluisterd wordt. Iemand die dat nog niet begrepen heeft is de Franse president Emmanuel Macron. In een toespraak voor zijn ambassadeurs sprak de Franse president maandag over de militaire banden met Afrikaanse landen, die in de afgelopen jaren een voor een zijn gesneuveld. "Ze zijn vergeten ons te bedanken," zei hij. De leiders van de landen die zich de afgelopen jaren hebben losgemaakt van het Franse kolonialisme reageerden verbolgen. De militaire steun heeft hen niet bevrijd van het terrorisme. De regering van Tsjaad laakt Macron’s "minachtende houding tegenover Afrika en de Afrikanen". De regering verwijst naar de grote aantallen West-Afrikaanse soldaten die aan de Franse kant meevochten tijdens de twee Wereldoorlogen, "een feit dat Frankrijk nooit echt heeft erkend." Ook premier van Senegal, Ousmane Sonko, wijst daar op: "Als Afrikaanse soldaten (...) tijdens de Tweede Wereldoorlog niet waren ingezet om Frankrijk te verdedigen, was het mogelijk nog Duits geweest." Macron lijkt het voor Frankrijk goed verpest te hebben in Afrika. "Je crois qu'il se trompe d'époque", zei de president van Tsjaad in zijn nieuwjaarstoespraak. Oftewel: "ik denk dat hij zich in het tijdperk vergist." Een ander perspectief Het huidige tijdperk vereist een bredere blik. De Indiase schrijver Pankaj Mishra bepleit dit in een recent artikel onder de titel ‘De val van het westerse narratief’ dat in vertaling verscheen in 360 Magazine.* Hij richt zich met name op de media en vraagt om een ‘radicale herijking van hoe wij macht, geschiedenis en waarheid begrijpen. Daarvoor is een ander perspectief nodig dan het westerse wereldbeeld dat decennialang het beleid en de pers domineerde.’ De journalistieke carrière van Mishra begon bij de ‘war on terror’ na 9/11. Die oorlog heeft het ‘westerse narratief’ geen goed gedaan, schrijft hij. Het spijt hem nu dat hij daar niet eerder kritiek op heeft geleverd. ‘Hoe de meest gerespecteerde westerse media niet alleen een oorlog aanmoedigden die stoelde op onwaarheden, maar ook nog eens hielpen om die oorlog in hoge mate te racialiseren. In de fantasieën van de extreemrechtse nationalisten van nu staat een vijand met een donkere huidskleur, die minder is dan een mens en momenteel huisdieren verslindt, klaar om de westerse beschaving te vernietigen.’ De war on terror laat in Irak en Afghanistan niet alleen een militair en geopolitiek falen zien. Het is ook een moreel en intellectueel fiasco volgens Mishra. ‘En mede omdat dit fiasco nooit is onderkend zien we nu hetzelfde gebeuren in de manier waarop de westerse media berichten over Israëls oorlog tegen Gaza.’ ** Dekolonisatie 2.0 Mishra baseert zich met deze stelling vooral op de Amerikaanse en Britse main stream media. In Nederland is de berichtgeving over Gaza naar mijn mening wel kritischer. Maar het angelsaksische perspectief is ook hier nog steeds herkenbaar in de selectie van nieuws en de toon van de berichtgeving. Lange tijd domineerde het perspectief van de jaren negentig: het kapitalisme en de liberale democratie hebben de toekomst. Inmiddels wordt duidelijk dat dit verhaal niet meer klopt. Mishra: ‘Het in brede kring gangbare kader van de westerse journalistiek stoelt op westerse overwinningen: het verslaan van totalitaire regimes in twee wereldoorlogen, het na afloop op de knieën dwingen van Duitsland, Italië en Japan, gevolgd door een overwinning op het communisme tijdens de Koude Oorlog en daarna het over de hele wereld verspreiden van het westerse model van kapitalisme en democratie (…) Maar dit verhaal botst nu met een ander, veel groter verhaal, dat sterker resoneert en overtuigender is: het verhaal van dekolonisatie, dat voor de overgrote meerderheid van de mensheid de belangrijkste gebeurtenis van de twintigste eeuw is.’ Anders gezegd: het westerse narratief krijgt concurrentie van dekolonisatie 2.0, het perspectief van het huidige mondiale zuiden, het verhaal over het einde van de witte suprematie. * Het artikel is voor 360 Magazine uit het Engels vertaald door Nicolette Hoekmeijer en in de citaten hierboven heb ik haar tekst overgenomen ** Het boek 'De wereld na Gaza' van Pankaj Mishra verschijnt in februari 2025 bij Atlas Contact
Greta van Fleet wordt vaak verweten hun muziekstijl van Led Zeppelin te hebben gejat. Zelfs Robert Plant merkte op dat ze eigenlijk gewoon Led Zeppelin-1 zijn. “Hij heeft die dijk van een stem geleend van iemand die ik heel goed ken.”
Zou Greta hun idolen al hebben ontmoet, vraag je je af als je het nummer hierboven hoort.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
ANALYSE - van Daniël van Wijk, Aart C. Liefbroer en Maaike van der Vleuten, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees.
Groeien de opvattingen van jonge mannen en vrouwen over gendergelijkheid uit elkaar? Maatschappelijke ontwikkelingen, zoals het gestegen opleidingsniveau van vrouwen en beleid om gendergelijkheid te bevorderen, en de reacties hierop door enkele invloedrijke mannen, doen vermoeden van wel. Tegelijkertijd ontbreekt systematisch bewijs over hoe de opvattingen over gendergelijkheid verschillen tussen vrouwen en mannen van verschillende leeftijden. In dit artikel onderzoeken wij dit aan de hand van recent gepubliceerde gegevens uit de European Social Survey. We maken een onderscheid tussen opvattingen over gelijkheid in de privésfeer (bijv. het gezinsleven) en de publieke sfeer (bijv. de politiek). Uit de analyses blijkt dat jonge mannen en vrouwen (15-29 jaar) sterker verschillen in hun opvattingen over gelijkheid in publieke genderrollen dan oudere mannen en vrouwen (30+). Zo zien jonge mannen minder voordelen van een gelijke genderverdeling in politieke en economische topfuncties dan jonge vrouwen, en zijn zij minder vaak voorstander van wetgeving die het aantal parlementaire zetels gelijk verdeelt tussen beide geslachten. Daarentegen zijn sekseverschillen in opvattingen over genderrollen in het gezinsleven kleiner en verschillen ze weinig tussen jongeren en ouderen.
De maatschappelijke kansen van vrouwen zijn de afgelopen decennia sterk verbeterd. Zo is het opleidingsniveau van vrouwen gestegen, en zijn vrouwen uit jongere generaties in vrijwel alle rijke landen inmiddels hoger opgeleid dan mannen. Nog bestaande ongelijkheden waarbij vrouwen in het nadeel zijn, zoals de loonkloof of de oververtegenwoordiging van mannen in topposities in bedrijven, worden door overheden actief bestreden. Jonge mannen voelen zich door deze ontwikkelingen mogelijk gepasseerd en zijn bang om hun (vaak gunstige) positie te verliezen. Deze gevoelens worden aangewakkerd door sommige radicaal-rechtse partijen en in “echo chambers” op sociale media, waarin influencers zoals Andrew Tate vrijuit hun visie over man-vrouwverhoudingen kunnen delen. Hebben deze ontwikkelingen geleid tot een groeiende kloof tussen jonge mannen en vrouwen in hun opvattingen over gendergelijkheid?
Het nieuwe jaar is een mooie gelegenheid om de balans op te maken moet het Palestijnse mediabureau hebben gedacht. Dus publiceerde het de jongste statistiek van de de Israëlische genocide. Dit begint met de constatering dat – dankzij de bereidwillige medewerking van Amerika (dat vier keer een resolutie van de Veiligheidsraad torpedeerde en de noodzakelijke bommen leverde tot een bedrag van – inmiddels – 25,9 miljard dollar) er tot nu toe 88.000 ton (88.000.000 kilo) explosieven op Gaza zijn gedropt. Dat komt overeen met vier maal de atoombom die werd uitgeworpen boven Hiroshima.
Vernielingen
Daardoor is het aantal gedode en vermiste personen opgelopen tot 56.715 (waarvan 11.200 waarvan de lichamen ontbreken of die onder het puin liggen). Daaronder waren 1.413 families die geheel werden uitgeroeid en 3.467 families waarvan nog één lid gespaard bleef. Er werden 17.818 kinderen gedood (het grootste deel onder de 5), en 12.287 vrouwen. 35.060 kinderen hebben beide ouders verloren of één van hen, 12.125 vrouwen raakten hun echtgenoot kwijt.
De statistieken zijn echter onvolledig, want 44 kinderen stierven door ondervoeding, meerdere honderden werden echter niet geregistreerd; zes kinderen stierven door onderkoeling, maar enkele honderden werden evenmin geregistreerd. Verder zijn er geen gegevens over sterfgevallen onder de 12.500 kankerpatiënten voor wie de behandeling stopte door gebrek aan medicamenten; of onder de 350.000 chronisch zieken (waaronder diabetici) van wie de behandeling stopte door gebrek aan medicijnen of dialyse; of onder de 2.136.026 lijders aan diverse infectieziekten (hepatitis, polio), huidziekten, longproblemen, of ingewandenproblemen (waaronder diarree). En dan waren er nog ruim 60.000 zwangere vrouwen die het vrijwel zonder medische hulp moeten stellen.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Wie had gedacht dat je met een draailier een abstract begrip als uitgestrektheid uit kon drukken?
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Het is niet de eerste keer dat Abou Jahjah wordt bedreigd door de Israëlische staat. Belgische veiligheidsdiensten hebben hem inmiddels gewaarschuwd. Ze adviseren hem om vaste routines te vermijden, niet naar restaurants te gaan en bepaalde apps niet langer te gebruiken. Toch laat Abou Jahjah zich de mond niet snoeren, vertelt hij: ‘Ik ben bedreigingen gewend, maar dit is van een ander niveau.’
De Libanees-Vlaamse activist en auteur Dyab Abou Jahjah heeft aangifte gedaan tegen de Israëlische minister van Diasporazaken, Amichai Chikli. Dat meldt het Brusselse Magazine Bruzz. Chikli maakte op X (voorheen Twitter) een macabere grap, waarmee hij Abou Jahjah impliciet tot lid van Hezbollah bestempelde.
Ok, we zijn er nog niet helemaal, nog 500 jaartjes wachten (maar bestaat Sargassso dan nog?). Maar qua dystopische lading past ‘In the Year 2525’ van Zagar and Evans prima bij wat ons te wachten staat in 2025. Voor de extra sfeer een versie waar beelden uit de film Metropolis achter zijn gezet.
Wie zichzelf middels injectiespuit of scalpel verminkt, conformeert zich niet alleen aan een giftig schoonheidsideaal, maar draagt die norm immers proactief uit. En tóch mogen we het niet veroordelen. Want of het nu botox of parttime werken betreft: vrouwen veroordelen zou niet feministisch zijn. Want het is hun ‘eigen’ keuze.
Maar vrouwen zijn geen babygirls. Ze zijn net als mannen mensen wier keuzes politieke consequenties hebben.
Lotte Houwink ten Cate promoveerde op een onderzoek naar de tweede feministische golf en publiceerde in 2024 het boek De mythe van het gezin. De historica snapt dat Halina Reijn alom bejubeld wordt vanwege haar knappe regieprestatie, nu de film Babygirl in de bioscopen draait. Toch kraakt ze in een opiniestuk in de Volkskrant enkele feministische noten.
Kijk, de heavy metal van BattleSnake is heel prima aan te horen, en leverde de band zelfs een plaatje op in een prestigieus jaarlijstje – maar eerlijk is eerlijk, nog meer dan dat is de reden dat ik dit post die fantastische albumhoes. Nee, een gebrek aan goede smaak kan dit Australische gezelschap niet verweten worden. Lekker!
We hadden hier al eerder de metal uit India van Bloodywood, en de metal van Babymetal uit Japan, en lo, behold! Zij hebben elkaar gevonden en samen een nummertje uitgebracht. Dat mogen ze vaker doen. En uiteraard weer ere wie ere toekomt, zonder Elizabeth had ik dit liedje niet gevonden – dat blijft een bron van wonderschone nieuwe muziek.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
