Belangrijke jongens, die Romeinen

De een gaat op pad om lezingen te verzorgen. Een ander hijst zich in een historisch kostuum om antieke ambachten te demonstreren. De derde doet zijn best om de media adequaat te informeren. De chef-wetenschap van het NRC Handelsblad interviewte een Britse oudhistoricus die naar Nederland is gekomen. Wat beweegt tientallen vrijwilligers om deze week onbezoldigd uitleg te geven over de Romeinse cultuur? Plezier, ongetwijfeld. De Romeinenweek is elk jaar weer gezellig. Maar er is méér. Wat eveneens speelt is het besef dat de Romeinen belangrijk zijn geweest. Dat leerde u niet in de geschiedenisles, want het eerste kwart van de Nederlandse geschiedenis is gereduceerd tot één canonvenster. Het is dus verklaarbaar dat Halbe Zijlstra als staatssecretaris van Cultuur het belang niet inzag van ‘musea vol opgegraven potten en pannen’.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Closing time | Damien Saez

, door

De Franse zanger/componist Damien Saez, die in 2002 een protestlied – Fils de France (Zoon van Frankrijk) – schreef tegen Jean-Marie Le Pen, biedt deze ‘eer’ nu ook aan zijn dochter Marine Le Pen. Hij valt nu echter niet alleen extreem rechts aan, ook de financiële wereld moet er aan geloven. Hij zingt over het ophangen van bankiers en verbranden van het beursgebouw. Zonder verdere tekst of uitleg bracht hij dit lied op de dag van de arbeid uit. Het heet dan ook Premier mai (1 mei). Verwacht geen mooie clip, of zelfs überhaupt maar een clip, het is enkel zang en tekst. Wellicht is ook dit lied, net als Fils de France, binnen een dag geschreven? De tweede ronde van de Franse verkiezingen is morgen, op 7 mei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Closing Time | Ramones

, door

Op 5 mei 1985 – tweeëndertig jaar geleden – brachten Ronald Reagan en Helmut Kohl een bezoek aan het militaire ereveld te Bitburg. Het leek zo’n goed idee: twee politici, één namens de democratische republiek in de voormalige nationaalsocialistische staat en één namens de bevrijders, zouden zich hier symbolisch verzoenen.

Wat helaas over het hoofd was gezien, was dat op Bitburg negenenveertig SS-ers lagen begraven. Er volgde een enorme rel en het werd er niet beter op toen Reagan opmerkte dat de gesneuvelde SS-ers eigenlijk net zo goed oorlogsslachtoffers waren geweest. Alle ophef leidde er – als ik het me goed herinner – uiteindelijk toe dat er geen kransen werden gelegd en dat de verzoening beperkt bleef tot een handdruk.

Ook de Ramones, die doorgaans niets wilden weten van politiek, lieten van zich horen: “Bonzo Goes to Bitburg“. En dat wilde wat zeggen, want gitarist Johnny Ramone was een groot bewonderaar van Reagan. Hij kon er echter niet onderuit te erkennen dat zijn president hem dit keer had teleurgesteld.

Foto: Verloren Oudheid

Een Egyptische tegenhanger van het Exodusverhaal? – Deel 2

, door

COLUMN - Zoals ik vorige week al schreef, meende de joodse geschiedschrijver Josephus dat de Egyptenaren een veel minder flatteuze variant op het Exodusverhaal kenden. In dit verhaal worden de Israëlieten enerzijds geportretteerd als de goddeloze onderdrukkers van het Egyptische volk (Hyksos) en anderzijds als een groep melaatsen geleid door een opstandige priester (Osarseph). Dit verhaal zou opgetekend staan in het door Josephus geciteerde werk van de Egyptische priester Manetho. Uit een objectieve lezing van de geciteerde passages blijkt echter dat deze vooral betrekking hebben op andere gebeurtenissen uit de Egyptische geschiedenis, zoals de verdrijving van de Hyksos, de religieuze hervormingen van Akhenaten en mogelijk een slavenopstand en een lepra-epidemie. De enige overeenkomst die overeind blijft, is dat zowel de Tora als de Aegyptiaca erkennen dat Noordwest-Semitische stammen een tijdlang over de Nijldelta hebben geheerst. Nu is de vraag welke waarde we aan deze overeenkomst moeten toekennen.

Het maximalistische standpunt

Het feit dat de Tora de aanwezigheid van de Israëlieten in de Nijldelta ongeveer in de Hyksosperiode plaatst, wordt door maximalisten aangegrepen als argument voor de stelling dat de Tora historisch betrouwbaar is. Herinneringen aan de Hyksostijd zouden door de inwoners van Kanaän in mondelinge tradities zijn overgeleverd en uiteindelijk in de Tora terecht zijn gekomen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

SG-café vrijdag 05-05-2017

, door

Dit is het Sargasso-café van vrijdag 05-05-2017. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: Robert Couse-Baker (cc)

Het huilie-huilie van GeenStijl

, door

OPINIE - Het kon niet uitblijven natuurlijk, na alle borstklopperij over onze normen en waarden krijgt website GeenStijl er van langs: er zijn mensen die genoeg hebben van het objectiveren van vrouwen als verdienmodel. Rosanne Hertzberger schreef een column in NRC en vraagt zich af welke adverteerders het eigenlijk OK vinden dat hun naam gekoppeld wordt aan deze praktijken. Voor de duidelijkheid, GeenStijl is onderdeel van de Telegraaf Media Groep en ze halen via de advertenties op Dumpert en GeenStijl een behoorlijke omzet.

Bij de Volkskrant ontvouwde Loes Reijmer het typische GeenStijl gedrag: een vaag artikel over vrouwen schrijven en een hele serie van seksistische ‘complimentjes’ er overheen door de reaguurders. De reactie was zoals te verwachten: GeenStijl ging er met gestrekt been in en schreef een artikel over Loes met de vraag ‘zou u haar doen?’. De reacties volgden het standaard patroon.

Deze week riep Heleen Mees letterlijk op tot een adverteerdersboycot: ‘bedrijven, stop met adverteren op sites waar vrouwen virtueel verkracht worden’. Ophef compleet.

GeenStijl buiten GeenStijl

Toch missen deze 3 columnisten een groot onderdeel van de beleving GeenStijl. Die speelt zich namelijk grotendeels buiten de website af: als er één of ander vaag en misleidend artikel wordt geplaatst over een organisatie, minderheden of persoon, linken ze graag naar de persoonlijke website of Twitter-account van personen of organisaties. En als dat niet lukt, noemen ze gewoon even een volledige naam.

Foto: Marco Fieber (cc)

Hoe gaat het verder in Macedonië?

, door

ELDERS - Vorige week donderdag bestormde een menigte demonstranten het parlement van Macedonië uit protest tegen de benoeming van de Albanees Talat Xhaferi als de nieuwe parlementsvoorzitter. Er vielen honderd gewonden.

Tot nu toe zijn twaalf mensen gearresteerd. De politie heeft nog meer arrestaties in het vooruitzicht gesteld. Een hoge politiefunctionaris, Mitko Cavkov, is door de minister van Binnenlandse Zaken ontslagen omdat hij niet adequaat zou hebben opgetreden tegen de demonstranten. De identiteit van de arrestanten is niet bekend gemaakt maar de sociaaldemocratische partij SDSM heeft foto’s gepubliceerd van relschoppers, alle leden en aanhangers van de conservatieve partij VMRO DPMNE van demissionair premier Gruevski. Talat Xhaferi is deze week gestart in zijn functie als voorzitter van het parlement. Hij heeft president Ivanov laten weten dat alles klaar is voor de formatie van een nieuwe regering. Buiten het parlement demonstreren nog steeds duizenden mensen tegen de Albanezen. Ze eisen nieuwe verkiezingen.

De rellen hebben alles te maken met de vorming van een nieuwe regering waar Gruevski’s partij zeer waarschijnlijk niet aan zal deelnemen. De voormalig premier dreigt onder de nieuwe verhoudingen in staat van beschuldiging gesteld te worden wegens het op grote schaal afluisteren van zijn tegenstanders. Op grond van de uitslag van de verkiezingen die eind vorig jaar na veel strubbelingen zijn gehouden zou een coalitie van sociaaldemocraten en partijen van de Albanese minderheid een regering kunnen vormen. President Ivanov, partijgenoot van Gruevski, heeft dit tot nu toe tegen gehouden. Hij vindt dat de voorwaarden waaronder de Albanezen een coalitie hebben gesloten met de SDSM niet in het belang van het land. De Albanezen, een kwart van de bevolking van Macedonië, willen onder andere dat hun taal erkend en onderwezen wordt als een van de landstalen.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Waan van de dag

SG-café donderdag 04-05-2017

, door

Dit is het Sargasso-café van donderdag 04-05-2017. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: Een fascistische propaganda-actie in Zaandam, 1930 (foto: Historiek.net) copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

De wortels van het fascisme

, door

RECENSIE - Marx had gefaald. Het proletariaat had gefaald. In plaats van dat de geschiedenis onafwendbaar afstevende op de wereldrevolutie, liet de massa der arbeiders zich paaien met een loonsverhoging hier en wat wetgeving daar. De massa wilde bourgeois worden – en dat betekende dat het decadente kapitalisme zou blijven bestaan. En als er iets was wat George Sorel (1847-1922) haatte, dan was het de ‘sociale vrede’ waar iedereen het over had, en een verburgerlijkte arbeidersklasse.

In zijn Réflexions sur la violence (1908) schetste Sorel daarom een andere weg naar de revolutie en een betere samenleving. Als de revolutie niet vanzelf tot stand zou komen, moest zij worden georganiseerd door een visionaire elite. En het wapen waarover deze elite beschikte, was de algemene werkstaking. De elite moest de arbeidersklasse leiden, zodat deze zou opstaan tegen haar uitbuiters.

Om haar zo ver te krijgen was het ‘wetenschappelijk’ marxisme ontoereikend. Sorel kende de Franse psycholoog Gustav Le Bon (1841-1931) en zijn Pschologie des Foules (1895). De massa, schreef Le Bon, was irrationeel. Zij dacht niet logisch; zij dacht in termen van beelden. Maar terwijl Le Bon meende dat de massa vooral dom en conservatief was, meende Sorel dat zij net zo goed ingeschakeld kon worden voor de revolutie – mits de elite haar de juiste mythe aanreikte, en de juiste symbolen en leuzen, schreef hij in Reflexions:

Closing Time | Arnold Schönberg

, door

Arnold Schönberg (1874 – 1951) was een Oostenrijkse, joodse componist. Hij is vooral bekend omdat zijn muziek behoorlijk radicaal was: aritmisch, atonaal, a-alles. De nazi’s benoemden zijn muziek als “gedegenereerd”.

Het stuk A Survivor from Warsaw stamt uit 1947, en is geschreven ter herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het stuk gaat over de opstand in het ghetto van Warschau, in 1943. Het stuk is “toonladderloos”, omdat het geschreven is volgens Schönbergs eigen twaalftoonstechniek.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende