ACHTERGROND - Begin dit jaar brak er in Frankrijk een storm van kritiek los naar aanleiding van een een artikel in het Amerikaanse tijdschrift Newsweek: The Fall of France.
De journaliste, tien jaar geleden verhuisde vanuit Londen naar Parijs, schrijft dat er een grijze deken over Frankrijk ligt. Frankrijk heeft te maken heeft met een brain drain die vergelijkbaar is met de tijd van de Hugenoten. Toen vertrokken honderdduizenden intellectuelen uit Frankrijk (o.a. naar Nederland, waar we nog veel plezier van ze hadden).
De Fransen zijn in zichzelf gekeerd en doen nauwelijks mee aan internationale fora, zoals het Global Forum in Davos, omdat ze onvoldoende Engels spreken. Ze zijn te weinig ondernemend en nieuwe belastingen (tot 75%) zorgen voor een vlucht naar het buitenland. De journaliste baseert haar verhaal op nogal wat anekdotes uit haar directe vriendenkring, en werd in meer dan vijfhonderd reacties neergesabeld. Newsweek zag zich genoodzaakt haar te verdedigen, en schreef in de week erna nog een artikel over Frankrijk.
Bij een tour door het noorden van Frankrijk afgelopen week, vroeg we ons ook af waar mensen in al die slapende dorpen hun geld mee verdienen. Als er nog mensen wonen. Tegelijkertijd is er in iedere stad naar Amerikaans model een megawinkelcentrum te vinden, dus helemaal ongevoelig voor buitenlandse invloeden is men niet.
Dat werd ook duidelijk in een interview met de nieuwe minister van onderwijs, Benoît Hamon, die vorige maand startte. De vorige minister Vincent Peillon is opgestapt vanwege problemen bij hervormingen die het onderwijs flexibeler moeten maken. Een illustratie wellicht van de behoudende cultuur waarover Newsweek sprak. De nieuwe minister onderstreept in een interview echter de noodzaak voor verandering, en wijst bij zijn hervormingsplannen (rhytmes scolaires) op een studie van de OECD.
Uit de studie van de OECD blijkt dat het Franse onderwijssysteem leidt tot ongelijke uitkomsten. In een land waar égalité één van de grondbeginselen is, moet dat hard aankomen. Fascinerend is vooral dat men in het (basis)onderwijs égalité heeft vertaald naar een systeem waarin iedereen op hetzelfde moment hetzelfde krijgt aangeboden, waarbij de staat ook nog eens voorschrijft wat dat moet zijn. Dat betekent dus geenszins dat de uitkomsten gelijk zijn. De grafiek van de OECD laat dat zien: Frankrijk bungelt onderaan in veel grafieken.
OECD Skills Outlook 2013. First Results from the Survey of Adult Skills.
Maar ook Amerika doet het slecht; ook daar zijn de vaardigheidsniveaus zeer ongelijk verdeeld. De Amerikaanse onderwijscommentator Fareed Zakaria koppelt de uitkomsten van de OECD studie aan het veelgeprezen boek van de Franse econoom Thomas Piketty Capital in the Twenty-First Century, in een opiniestuk in de Washington Post:
Everyone is talking about is taxing the rich. But in reading the book, it’s clear that Piketty recognizes that, “over a long period of time, the main force in favor of greater equality has been the diffusion of knowledge and skills.”…. “The principal force for convergence [of wealth] — the diffusion of knowledge — is only partly natural and spontaneous. It also depends in large part on educational policies,” writes Piketty. In other words, if we really want to reduce inequality, we need to reform the system, spend money where needed — such as early education — and get to work at it now.
Ironisch eigenlijk; een Amerikaans tijdschrift bekritiseert de Fransen, maar als je met andere ogen kijkt, hebben beide landen een vergelijkbaar probleem.
Originele publicatie (pdf).
Dit bericht verscheen eerder op Onderwijs in grafieken.
Reacties (8)
“…vroeg we ons ook af waar mensen in al die slapende dorpen hun geld mee verdienen”. Nah, das nou exact wat ik me iedere keer ook weer afvraag. Hartstikke leuk om de toerist uit te hangen maar als je door zo een dorp rijdt vraag je je inderdaad af waar de F^#K ze van leven? Landbouw, her en der wat karige middenstand: slagertje, 3 bakkers, inderdaad 1 1/2 hypermarches, naast de bricolage, een makelaar, de altijd aanwezige lokale VVV maar verder zie je totaal geen andere bedrijvigheid in dat soort dorpen terwijl vrouw en ik toch echt van die types zijn die rustig 2 dagen daar zo een dorp uitpluizen. Dan denk je ergens een soort van industrie terrein of kantoorpark te gaan ontdekken maar niks hoor. Blijft fascinerend andere landen waar het allemaal anders in elkaar steekt.
Datzelfde vraag ik me ook af als ik in Friesland of Groningen rond rij
@2: In Friesland en Groningen is volgens mij iets minder werkgelegenheid.
Van de andere kant vraag ik mij op plekken als Hoofddorp af waarom er zoveel kantoren zijn, terwijl ik bijna nergens plekken zie waar fysieke producten gemaakt worden.
En als ik zie hoeveel nieuwbouwwijken de laatste 15 jaar uit de grond gestampt zijn, vraag ik mij af of hoe die mensen aan geld komen, want afgezien van een winkelcentrum zie ik ook geen werk.
“De Fransen zijn in zichzelf gekeerd en doen nauwelijks mee aan internationale fora, zoals het Global Forum in Davos, omdat ze onvoldoende Engels spreken.”
Het is al iets beter, anders hadden ze zich niet eens kunnen opwinden over het artikel. En dan te bedenken, dat minstens de helft van de Engelse woordenschat uit het Frans afkomstig is.
Het meest ergerlijke van Frankrijk vind ik, dat ze toeristen in een gat in de vloer laten schijten en dik verkopen als ‘authentiek’, terwijl zelfs de armste banlieubewoners gewoon een toilet hebben.
Meent de artikelschrijver overigens serieus, dat we $ 9,99 gaan betalen om het artikel in Newsweek te gaan lezen?
@4: Het meest ergerlijke van Frankrijk vind ik, dat ze toeristen in een gat in de vloer laten schijten en dik verkopen als ‘authentiek’, terwijl zelfs de armste banlieubewoners gewoon een toilet hebben.
Whahaha… wanneer ben jij voor het laatst in Frankrijk geweest?
En verder : de rekening van Frankrijk wordt betaald door het buitenland: ze leven van geld van de EU en van buitenlandse gepensioneerden. Het zijn dieven (zie mijn opmerkingen bij de recente discussie over Piketty).
De laatste hoogoven is onlangs gesloten, echte industrie is er niet meer. Landbouweconomie een beetje, daar wordt overigens wel hard gewerkt (voor een hongerloontje).
@5: Echte industrie is er zeker in Frankrijk, Airbus heeft een vestiging, Snecma maakt straalmotoren, en de Franse hogesnelheidstreinen rijden ook als het vriest (de technische kennis wordt overigens geëxporteerd naar zuid-Korea, meen ik).
Ook maakt Frankrijk gevechtsvliegtuigen en helicopters.
Frankrijk heeft erg prestigieuze technische scholen met moeilijke toelatingsexamens (dit geldt ook voor de medische faculteiten). De top van de studenten is volgens mij heel goed.
Een probleem is wel dat op de middelbare scholen slecht taalonderwijs gegeven wordt.
En de kwaliteiten van scholen verschillen, maar ouders mogen niet hun kind naar een school in een andere wijk brengen. (op deze regels bestaan uitzonderingen waarvan uiteraard misbruik gemaakt wordt).
@0, @1
Het is toch gewoon wat @2 schrijft, wij hebben dat ook in Friesland en Groningen. In die plattelandsgebieden wonen zo weinig mensen (e sommigen van hen verdienen wel geld als boer) dat de rest van het land gewoon voor ze betaalt: gepensioneerden en werklozen dus.
Veel grandeur zie je niet meer na het La Defense jaren ’70.
De Fransen hebben minder te verteren, en zien er armoedig uit.
De huisenmarkt zakt in ’90 in mekaar en is het nog niet helemaal te boven.
Maar, wat dan met de auto industrie,Renault,Peugeot Citroen. Airbus.
de Mode, de Wijn en de Kaas. pharmaceutische industrie. Is het wel eens opgevallen, wanneer je door Frankrijk rijdt de enorme oppervlaktes gele graan velden? Boomgaarden per regio.
Frankrijk “Terre d’Accueil”, weet je wat dat kost?
Maar vraag je ook eens af, misschien heerst er wel een andere cultuur, een andere “Savoir vivre”. Andere belangen, andere mentaliteit.