De Russische trawler Elektron die illegaal viste in de Noorse wateren rondom Spitsbergen is inmiddels ontsnapt aan de Noorse marine (Aftenposten.no). Het conflict tussen Noorwegen en Rusland om de Barents Zee duurt echter nog voort. Het gaat in dit conflict niet alleen om visgronden maar ook om olie- en gasvelden (BBC): onze schaarser wordende natuurlijke hulpbronnen.
De kiem van dit conflict stamt uit 1920 toen via het Svalbard-verdrag Spitsbergen aan Noorwegen toekwam. Het unieke van dit verdrag is dat het “on a footing of absolute equality” andere landen ook het recht geeft om op Spitsbergen mijnbouwstoffen en andere natuurlijke hulpbronnen te exploiteren. Later claimde Noorwegen echter wel een exclusive economic zone (EEZ) van 200 nautische mijlen rondom de eilanden ten behoeve van de visvangst. Rusland heeft dit altijd bestreden, zij vindt dat in het toekennen van visgronden ook moet worden gekeken naar de behoefte van een land en niet alleen de geografie. Norway argues that the delimitation must be based upon geographic circumstances without taking into account differences in population size, economic factors, or other unrelated issues. (The Dispute over the Barents Sea)
Wellicht hebben de Noren inclusief Spitsbergen wel onevenredig veel visgronden (EEZ Norway map)? Maar hoeveel extra visgronden heeft het reusachtige Rusland nu nodig voor haar slinkende bevolking van máár 143 miljoen mensen? Een lichtpuntje is wellicht het smeltende poolijs. In de New York Times stond vorige week een artikel over het verdwijnende zeeijs rondom de Noordpool waardoor o.a. nieuwe visgronden ontstaan: As Polar Ice Turns to Water, Dreams of Treasure Abound [sargasso1, sargasso1]
Reacties (12)
Carlos, de link onder “ (EEZ Norway map)” lijkt stuk.
Zoals Aftenposten het schrijft, is de zaak nu overgedragen aan de Russische autoriteiten en wordt e.e.a. onderzocht door de Russische politie. Dat suggereert een beetje dat ook de Russen vinden dat die trawler iets fout heeft gedaan. Maar misschien gaat dat alleen maar om de ‘kidnapping’ van de twee Noorse kustwachtinspecteuren aan boord van de Elektron.
Briljant stukje politieke journalistiek: “schaarser wordende”. Daar valt werkelijk niets tegen in te brengen.
Caprio: Hoezo politiek? Het is nogal een gegeven dat als er ergens meer van verdwijnt dan er bij komt het schaarser wordt. Dit klopt best wel voor olie en gas (waar “onze schaarser wordende natuurlijke hulpbronnen” op terugslaat). Niks politieks aan, gewoon een kwestie van feiten vaststellen. Alleen jij maakt er iets politieks van door het in je hersenen te koppelen aan peak oil (of een ander naar jouw mening politiek onderwerp).
In het artikel staan wel wat andere halve waarheden: Spitsbergen is immers geen onderdeel van Noorwegen (volgens het genoemde Svalbard-verdrag), maar wordt slechts beheerd door Noorwegen (een beetje vergelijkbaar met Guantanamo-bay, de kanaalzone en Diego-Suarez, die allen door de VS worden gehuurd van hun respectivelijke eigenaren). Daaran gekoppeld zijn die “Noorse wateren” rondom Spitsbergen dus nogal discutabel.
Ik begrijp dat die russische trawler noorse inspecteurs die in internationale wateren wilden inspecteren hebben ontvoerd. Dat is naar mijn mening dus twee misdaden: 1 van noorse kant (de inspectie) en 1 van russische zijde (de ontvoering).
Tenslotte zag ik op wikipedia dat slechts 40 landen dat svalberg verdrag hebben getekend. Dat betekent dat de overgrote meerderheid van de landen in de wereld dus feitelijk niet erkent dat Spitsbergen iets met Noorwegen te maken heeft.
Tsja Spitsberegen wordt door veel bronnen wel als odnerdeel van Noorwegen gezien. Veertig landen dat valt wel tegen, maar misschien kon je in 1920 ook niet anders verwachten? De kneep zit hem in het beheer van de grondstoffen dat is in dat verdrag inderdaad ‘wat losjes’ geregeld zo lijkt.
Na de ontdekking van steenkool in 1910 maakten o.a. Rusland en Noorwegen aanspraak op de eilanden. De Volkenbond wees ze in 1919 toe aan Noorwegen, dat ze op 14 aug. 1925 onder de naam Svalbard officieel in bezit nam.
Microsoft® Encarta® Encyclopedie 2002 Winkler Prins. © 1993-2001 Microsoft Corporation. Alle rechten voorbehouden.
Carlos: In 1920 waren er geloof ik zelfs maar 14 ondertekenaars. De meesten zijn er dus later bij gekomen. Dat officieel in bezit nemen is natuurlijk ook meer een PR-stunt dan iets dat internationaal recht heeft.
Feit is dat de volkerenbond (die overigens nooit een succes was) niet meer bestaat en er buiten dat verdrag (dat dus door de meerderheid van de wereld niet erkend is) dus geen enkele legale status is voor het “bezit” van Spitsbergen door Noorwegen (en zelfs binnen dat verdrag is dit “bezit” niet zo hard als door menige bron vermeld).
Ik heb ook een sterk vermoeden dat het wikipedia-artikel door een Noor geschreen is, want je kunt er enige zaken in teruglezen die feitelijk niet geheel kloppen. Eigenlijk zou er een disputed-flag op moeten staan.
Ik zie dat het nederlandstalige artikel over spitsbergen ook een stuk neutraler spreekt over noors toezicht…
@Carlos © 1993-2001 Microsoft Corporation. Alle rechten voorbehouden. Wat kost je dat nou, dat citaat ?
4 euro 50
Tjonge jonge. Ik ga mn naam veranderen.
Zo dan.
Het nieuwe gironummer is 800800 tnv [blank] Postcode 3500AL in Utrecht.
Is het niet Barentszzee? Genoemd naar Willem Barentsz? Dus met een tussen-z?
http://nl.wikipedia.org/wiki/Barentszzee
(overigens vind ik jouw spelling wél een stuk makkelijker staan). ;-)