NIEUWS - Staatssecretaris Wilma Mansveld heeft vorige week aan de Tweede Kamer laten weten dat ze inzet op een internationaal verbod op ontgassen door de binnenvaart. Ze deed dit in antwoord op Kamervragen van Henk van Gerven (SP) en Liesbeth van Tongeren (GroenLinks). Dat is goed nieuws. Uit de antwoorden valt op te maken dat er in juni belangrijk internationaal overleg is om tot zo´n internationaal verbod op ontgassen te komen. Helaas vermeldt de staatssecretaris geen beoogde ingangsdatum van het verbod. Ook biedt ze vooruitlopend op een internationaal verbod geen zicht op nationale maatregelen.
Wel positief is dat het RIVM opdracht krijgt om opnieuw naar het protocol waarmee de omvang van emissie door ontgassen bepaald wordt te kijken. De kans is groot dat de officiële emissies daarmee gaan stijgen, zowel de emissies naar de lucht als de emissies naar het oppervlaktewater. Waarschijnlijk nog meer dan CE al berekende, omdat de staatssecretaris aangeeft dat het ontgassen van toxische stoffen naar de buitenlucht is toegestaan, zoals ik ook al schreef. CE Delft gaat in haar rapport ervan uit dat toxische stoffen niet aan de buitenlucht ontgast worden. Volgens CE gaat het om maximaal 24 ton aan toxische stoffen, te weten UN 1093 (acrylonitrile), UN 1230 (methanol), UN 1662 (nitrobenzene) and UN 2312 (phenol) en UN 1547 (aniline).
Nieuwe vragen
De staatssecretaris geeft aan dat ze de mening deelt dat de havens van Amsterdam, Dordrecht, Moerdijk en Rotterdam grotendeels in de buurt van woonkernen zijn gelegen. Een begrip dat voorkomt in internationale verdragen, maar niet is gedefinieerd in de Nederlandse regelgeving. Tot mijn verbazing laat de Staatssecretaris het bij deze constatering, zonder de logische vervolgstap om het begrip woonkern te koppelen aan een bestaand definitie. Bijvoorbeeld gebieden met de bestemming wonen.
Wat ook verrast, is dat de staatssecretaris schrijft dat alle dampretourinstallaties in Nederland in principe de teruggewonnen damp naar de buitenlucht mogen uitstoten. Het ontgaat me wat dan nog het milieuvoordeel van een dampretourinstallatie is. Tenzij ze bedoelt dat dampretourinstallaties teruggewonnen damp in geval van calamiteiten naar de buitenlucht mogen uitstoten. In mijn naïviteit dacht ik dat een dampretourinstallatie de dampen uit een tank retour nam of deze damp naar een dampverwerkingsinstallatie door zou sturen.
Selectief informeren
De staatssecretaris stelt dat er tijdens handhavingsacties door de samenwerkende toezichthouders op de Zuid-Hollandse wateren en in de Rotterdamse haven slechts een beperkt aantal waarschuwingen en processen-verbaal zijn opgemaakt. In 2012 ging het om 38 waarschuwingen en 14 processen-verbaal en in 2013 om 6 waarschuwingen en 17 processen-verbaal. Deze gegevens komen uit het Evaluatieverslag (pdf) thema-acties ontgassen & boord-boord overslag 2012 van BTR-Rijnmond.
In dit evaluatieverslag staat ook dat de samenwerkende toezichthouders op basis van de uitgevoerde handhavingsacties concluderen dat het nalevingsniveau van het ADN en andere vigerende wet- en regelgeving laag is. De samenwerkende toezichthouders zijn van mening dat dit stringenter toezicht op de naleving van wet- en regelgeving met betrekking tot boord-boord overslag en ontgassen noodzakelijk maakt. De diversiteit aan overtredingen die de toezichthouders geconstateerd hebben is groot en de geconstateerde overtredingen brengen onaanvaardbaar hoge veiligheidsrisico’s voor bemanning en omgeving met zich mee.
Dat is een veel minder rooskleurig resultaat dan dat oprijst uit de aantallen die de staatssecretaris noemt in de beantwoording van de Kamervragen van Van Gerven.
Reacties (4)
Interessant. Kan DCMR de VOS die ze via hun meetnet vastleggen op een of ander manier alloceren aan transport/binnenvaart enerzijds en landgebonden installaties anderzijds?
@1:
De officiele emissie cijfers worden geschat aan de hand van brandstofgebruik. Als ze werden gemeten in de lucht zou er niets veranderen wanneer de regels voor ontgassing veranderd worden.
Of vroeg je je af of de DCMR kan zien of schepen zich aan de ontgassings regels houden (ik denk het niet, maar ik ben geen deskundige)?
@2 Officiele emissiecijfers voor ontgassen worden geschat op basis van een protocol uit 2002 of 2003. Dat protocol heeft niks te maken met brandstofverbruik, maar kijkt naar de toen vervoerde stoffen. Heeft dus weinig met werkelijkheid te maken, de staatssecretaris gaat nu het protocol dus laten herzien.
De gemeten concentraties in de lucht worden gemeten en niet bepaald aan de hand van brandstofgebruik. DCMR kan een aantal zaken wel degelijk waarnemen. Zo kun je bepaalde pieken in emissies herleiden tot gemelde storingen, incidenten of onderhoudswerkzaamheden aan installaties. Vooral bij benzeen is op de site van DCMR (www.luchtmeetnet.nl) te zien dat er pieken in de emissies zitten, bv. bij meetstation Schiedam. Als daar geen verklaring is op basis van de vaste installaties of van verkeersdrukte blijft er weinig anders over. Zeker weten doe je het echter niet, omdat schippers niet hoeven te melden dat ze gaan ontgassen. Tenzij ze dat stilliggend in een daarvoor aangewezen plek in de havenbekkens willen doen.
@3:
Ik had het over totale emissie van gassen, die wordt geschat niet gemeten, maar dat gaat vooral op voor CO2 en andere broeikasgassen. Emissie van die gassen door een schip kan nauwelijks worden gemeten, maar natuurlijk kan dat anders liggen als het gaat om iets dat niet zoveel andere bronnen heeft en bij ontgassing massaal vrijkomt in de buurt van een meetstation (misschien benzine/olie/kerosine/diesel dampen).