Legitimeer Iran’s nucleaire ambities

Bij deze gaat Ingo Piepers over van gastredacteur naar associated blogger. Zijn regelmatige bijdragen verdienen een vaste plek.

Update for those who can’t read Dutch: The English version of this article follows after the Dutch version.

President Obama krijgt niet veel tijd om een antwoord te formuleren op Iran’s nucleaire ambities. Iran wordt gezien als een clear and present danger, en tot op heden hebben diplomatieke initiatieven en sancties niet het gewenste effect gehad. In Washington worden ook militaire opties, zoals een air strike op nucleaire faciliteiten, onderzocht.
Een belangrijke vraag is of President Obama in staat zal zijn een effectieve aanpak te formuleren op de ongewenste nucleaire ambities van Iran, zonder daarbij in een aantal moeilijk te vermijden valkuilen te stappen. Mocht dat niet lukken, dan zal hij al in een vroeg stadium van zijn presidentschap internationale goodwill verliezen, hetgeen zijn positie om een aantal andere internationale kwesties aan te pakken, ernstig zal aantasten.
Aan een militaire aanval kleven een reeks van complicaties en risico’s.
De kans dat door middel van een luchtaanval alle nucleaire installaties worden geneutraliseerd is uitermate klein, bovendien zal het slechts een kwestie van tijd zijn alvorens Iran haar nucleaire programma herstart.

Een aanval op Iran zal een aantal verstrekkende gevolgen hebben. Iran neemt namelijk in verschillende conflicten een sleutelpositie in. Voor de oplossing van die conflicten én ter voorkoming van verdere escalatie ervan, is de medewerking – en zeker niet de tegenwerking – van Iran nodig. Iran speelt een rol in de stabilisering van Irak en dus ook in de Amerikaanse terugtocht waarmee President Obama snel wil starten, Iran kan verder een wezenlijke rol spelen bij de aanpak van de Taliban in Afghanistan. Bovendien is Iran ‘eenvoudig’ in staat om de olietransporten door de Straat van Hormuz te blokkeren. Tot slot, ook niet onbelangrijk, in geval van een aanval op Iran zullen terroristische activiteiten wereldwijd worden gestimuleerd. Kort gezegd: een militaire aanval is geen optie.
Maar wat is dan wel een potentieel effectieve aanpak, uitgaande van de veronderstelling dat Iran een bedreiging vormt voor de internationale vrede en veiligheid?
De oplossing van dit Iran-probleem – maar ook van soortgelijke kwesties rondom nucleaire proliferatie die in de toekomst ongetwijfeld nog zullen ontstaan – moet in een bredere context worden gezocht.; de nucleaire activiteiten van Iran (en andere landen) moeten worden beteugeld en gecontroleerd door een nieuw non-proliferatie regime te introduceren.
Het (huidige) Non-proliferatieverdrag (NPV) is namelijk zelf onderdeel van het proliferatieprobleem geworden. Door de regels van het spel te wijzigen, verandert de dynamiek van het systeem.
Het nieuwe non-proliferatie regime moet aan een aantal criteria voldoen.
Ten eerste mag het nieuwe regime niet discrimineren. Het huidige NPV is een ‘afspiegeling’ van een achterhaalde internationale ordening, waardoor het verdrag aan legitimiteit heeft ingeboet. Waarom Frankrijk wel, en Japan en Iran niet? Bovendien is het verdrag ‘uitgehold’ door de feitelijke verspreiding van kernwapens, die in de afgelopen decennia heeft plaatsgevonden. En doordat geautoriseerde staten hebben nagelaten hun verdragsverplichtingen daadwerkelijk na te komen: nucleaire ontwapening.

Het huidige NPV is vooral bedoeld om de status quo te handhaven, ten gunste van de vijf staten die volgens het NPV geautoriseerd zijn om kernwapens te bezitten. Het NPV bevestigt dat het Internationale Systeem vooral een anarchistisch systeem is, waarbij staten voor hun eigen veiligheid, uiteindelijk altijd op zichzelf zijn aangewezen.
Ten tweede moet een nieuw regime adequate controles garanderen:
controles van faciliteiten, opslag, de opwerking van nucleaire brandstof, etc.
Concreet zou deze benadering betekenen dat – onder de voorwaarden vastgelegd in dit nieuwe non-proliferatieregime – de nucleaire ambities van Iran worden gelegitimeerd.

Parallel aan de introductie van een ‘nieuw’ non-proliferatieregime moeten de Verenigde Naties, en dan vooral de Veiligheidsraad van de VN worden gereorganiseerd. Ook de Veiligheidsraad – en het vetorecht waarover dezelfde vijf staten beschikken – is namelijk ook een afspiegeling van een volledig achterhaalde wereldorde. Deze reorganisatie moet resulteren in een meer democratische VN, zodat effectiviteit en legitimiteit ook op langere termijn kan blijven gewaarborgd.
Deze aanpak van het non-proliferatieprobleem brengt een aantal risico’s met zich mee: er dient consensus te worden bereikt tussen een groot aantal spelers, en de implementatie van het nieuwe regime vergt tijd.

Deze risico’s zijn echter beperkter, dan de risico’s van een militaire aanval op Iran.
Een aantal maanden geleden was het nog ondenkbaar dat de regels van het globale financiële systeem ‘onverwachts’ achterhaald zouden zijn. De onbeheersbaarheid van de financiële crisis en de schade die de resulterende recessie opleveren, hebben de G20 ervan overtuigd dat fundamentele herziening van de spelregels en bijbehorende instituties noodzakelijk is. Een dergelijk initiatief is ook noodzakelijk voor de global governance gericht op internationale vrede en veiligheid; de cruciale vraag is of dit kan worden bewerkstelligd zonder (nucleaire) crisis. President Obama zal zijn agenda for change ook een internationale dimensie moeten geven: de geesten lijken er rijp voor.

(English version)

Legitimize Iran’s Nuclear Ambitions

President Obama will not be given much time and consideration to decide on Iran’s nuclear ambitions. So far, diplomacy and sanctions have failed to restrain Iran. In Washington various options – including military strikes – are now examined to confront this – what is considered – clear and present danger.
A military option, for example air strikes against nuclear installations, entails huge risks. The change that all nuclear facilities will be neutralized is small, and the effects will anyhow only be temporarily. It will just be a matter of time before Iran will restart – invigorated by an attack – its nuclear program.
Furthermore, an attack on Iran will have some nasty spin offs. In various issues and conflicts Iran plays a key role. The support, especially not the active opposition of Iran, is required to successfully stabilize Iraq (and to facilitate an American withdrawal), to check the Taliban in Afghanistan, and to ensure unhindered oil transports through the Strait of Hormuz.
International terrorism will undoubtedly be stimulated, if Iran is attacked.
In short, a military strike is not a realistic option.
But what is a potentially effective approach, assuming that Iran poses a threat to international peace and security? New lines of thought have to be explored, to avoid old and destructive pitfalls.
The solution of this particular ‘Iran problem’, and of similar challenges in the future as well, have to be sought in a broader context; the problem has to be re-framed. Iran’s ambitions must be checked through the introduction of a new non-proliferation regime. The present Non Proliferation Treaty (NPT) is obsolete, and has become part of the problem. By changing the ‘rules of the game’, the system’s dynamic will change as well.
This new regime has to meet some criteria to be effective. First, this regime must not be allowed to discriminate. The current Non Proliferation Treaty ‘mirrors’ an out of date international order – granting various privileges to a few states – as a consequence of which the treaty has lost its legitimacy. Why is France authorized to have nuclear weapons, and Japan and Iran are not?
Furthermore, the NPT has been eroded by the actual proliferation of nuclear weapons and technology, and as a consequence of the negligence of the five acknowledged nuclear weapons states to implement all the NPT obligations themselves (that is ‘complete disarmament’).
It is impossible to avoid the impression that the current treaty has now only one function: to maintain the status quo. A status quo that does not exist anymore. The situation that has developed, confirms that the International System still is, above all, an anarchistic system, in which states in the end are still responsible for their own security.
Secondly, for the new regime to be effective, this new regime must guarantee adequate controls and safeguards, concerning e.g. nuclear (weapons) facilities.
In fact, this approach to Iran’s nuclear ambitions implies that – under the criteria just described – the nuclear ambitions of Iran should be legitimized.
Parallel with the introduction of such a new non-proliferation regime, the Security Council of the United Nations must be reorganized. This institution – especially the (veto) powers granted to the five permanent members – must be aligned with the actual international power relations. The Security Council must be democratized, in order to achieve effective global governance, and for this institution to keep its legitimacy on the longer term.
This approach of Iran’s nuclear ambitions entails a number of serious risks that have to be addressed. Consensus has to be achieved, and the implementation of the new regime requires time. However, these risks are more limited then the risks involved in a military attack on Iran, we should keep that in mind.
It was unthinkable – until a few months ago – that the rules of global financial governance would become obsolete. The damage done to the financial system and real economy urged the G20 to come together on short notice and discuss a new – more global – approach to the regulation of the financial system. Concerning Iran, and nuclear proliferation in general, the question now is: Are global leaders able and willing to do the same for global (nuclear) governance, or – that is the alternative – wait for a (nuclear) crisis to happen, and hope for the best? President Obama has to extend his agenda for change to the International System and global governance as well.