Kunst op Zondag | Zand

Wanneer is een kunstje ook Kunst? Een discussie waarvan we eens moeten zeggen: zand erover?

In de vorige afleveringen van Kunst op Zondag zijn diverse zomerexposities aan bod geweest. De associatie “zomer –  strand –  zand”  is gauw gemaakt, al is het op sommige dagen niet meer dan een verlangen.
Wie met de vingers wat door het zand zit te harken, zal het beeld niet snel kunst noemen, net zo min als zandkasteeltjes niet tot grootmeesterlijke architectuur gerekend wordt. Uw zandbeelden krijgen ook weinig kans ontdekt te worden als kunst, want het vervliegt, of spoelt weg en daarmee ook uw potentiële eeuwige roem als kunstenaar.

Er worden met zand wel dingen uitgehaald, waarvan niet snel gezegd kan worden dat uw vierjarige zoontje het ook kan. Het is knap wat er op de vele zandsculptuurfestivals te zien is. De bouwers worden zandkunstenaars genoemd, die het tegen elkaar opnemen op wereldkampioenschappen of op het Europees Kampioenschap, dat van 25 tot en met 31 augustus in Zandvoort wordt gehouden.

De Nederlander Martijn Rijerse en de Belgische Hanneke Supply, samenwerkend als 2shape, wonnen goud op het Wereldkampioenschap in Federal Way (USA) met “Distance gives perspective”.

Wie je niet op zo’n kampioenschap zal zien is amateur Matt Dribble, die als Sandcastle Matt zijn kunstjes op Flickr exposeert. Hij druppelt nat zand op palmbladeren en stokken en tart de zwaartekracht met zijn bizarre sculpturen.
Sandcastle Matt 1.

Sandcastle Matt 2.

Naast bouwers kennen we zandschilders. Eén van die kunstjes is zand op een lichtbak strooien en er met handen en vingers een voorstelling van maken, geprojecteerd op grote schermen in theaters. Kijk hier bijvoorbeeld eens naar Ilana Yavah. Is dit een kunstje of is dit kunst?

De zand en lichtvoorstellingen worden ook wel zandanimaties genoemd. Het Britse animatie duo Aardman verwerkte zandkunst in het animatiefilmpje Gulp, waarvan hier te zien is hoe dat is gemaakt.

Als u weer eens in het zand zit te harken, neem dan eens een voorbeeld aan Andrés Amador, die niet op de vierkante centimeter harkt, maar hele stukken strand van patronen voorziet.
 

Met zand schilderen kan ook letterlijk worden genomen. Autodidact Dick Jan Ouwerkerk maakt al vanaf 19645 zandschilderijen. Gekleurd en gedroogd zand en materialen als ijzer, glas, houten steen ontstaan schilderijen met reliëf. Niet in een museum te zien, maar in bij de Haagse makelaar, annex galerie Koenders (tot 1 oktober).
De beteugeling van het kleine.

U laat misschien wel eens een boodschap achter in het zand.  Gijs van Bon heeft een machine ontwikkelt, die boodschappen met zand achterlaat. Als u nog eens ergens “Ik was hier” wil achterlaten, huur dan de zandschrijver ‘Skryf’, op dit filmpje aan het werk.

Laat u geen zand in de ogen strooien. Begint niet alle kunst met een kunstje?