Kill your idols

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,

Waarin de auteur het fenomeen beschrijft dat van alles uiteindelijk alleen maar de vorm overblijft, zoals je kunt zien aan Kurt Cobain, Ché Guevara en Karl Marx.

Onlangs las ik ergens dat de grunge-look ‘weer helemaal terugkomt’. Wijde truien, kapotte spijkerbroeken, houthakkershemden, lange vlassige haren, ongeschoren kinnen. Met Kurt Cobain als onbetwist boegbeeld van deze stijl.

Arme Kurt Cobain. Daar heb je het nu allemaal voor gedaan. Daarvoor heb je nu je hart, je ziel en al je ingewanden in die liedjes gelegd en je hersens uit je kop geschoten. Om tot een stijlicoon uit te groeien, een kleine twintig jaar na je dood. Terwijl het je juist te doen was om de muziek, het uiterlijk deed er niet toe. De ironie was toen al dat die houding je geen windeieren legde. Miljoenen jongeren voelden zich aangesproken door die dikke fuck you naar het establishment en begon zich, depressief naar beneden starend, hetzelfde te kleden. Je was eigenlijk al een stijlicoon. Maar toch. Het ging ergens over. En nu gaat het nergens meer over. Na verloop van tijd blijft van alles alleen de vorm over.

Zie ook Ché Guevara. Daarvoor heb je nu je hele leven de revolutionaire guerrillaleider lopen spelen in Cuba, Kongo en Bolivia. Om op quasihippe tassen, T-shirts, rompertjes en de arm van Maradonna te eindigen. Je bent op z’n best een vrolijk symbool van rebelsheid.

Volgens mij begon dat hier in Nederland met Rage Against The Machine. Die gebruikten je kop nog om er een ultralinks statement mee te maken op de singel Bombtrack. Hier! Ché Guevara op je cd’tje. Eat that, capitalistic pig. De capitalistic pig in kwestie (Epic, dochter van Sony) zou het ongetwijfeld worst zijn geweest. Die hoorde dwars door de snedige metalhop heen de kassa rinkelen en vond het al lang prima. De meeste luisteraars van Rage Against the Machine namen de radicale boodschappen voor lief. Het was ze vooral te doen om de snoeiharde maar toch funky muziek. Met het portret van Che Guevara zat het ook zo ongeveer. Het stond voor iets serieus, iets revolutionairs, van lang geleden… maar zag er toch vooral tof uit.

Het overgrote merendeel van de mensen die momenteel iets van Guevara dragen, interesseert het geen flikker waar de man precies voor stond of wat hij op zijn kerfstok heeft staan. Inmiddels betekent het portret van Che Guevara niks meer. Hij wordt hooguit gezien als een archetype rebel. Zoals Madonna, die zichzelf als Guevara had laten portretteren voor haar album American Life zei: “I believe that there are aspects of socialism which are good, and I like what Che stood for.” Waar Che precies voor stond, vertelt ze er niet bij.

En nu is de held van Che Guevara, Karl Marx ongeveer hetzelfde overkomen. De oude communistische baardaap prijkt sinds kort op een creditcard van het merk Mastercard. In de Oost-Duitse plaats Chemnitz, het voormalige Karl Marx Stadt, had de plaatselijke Sparkasse aan de inwoners gevraagd wie er op de creditcard moest komen te staan. Een derde stemde voor Karl Marx, wiens standbeeld hun stad siert. In Oost-Duitsland heerst er al enige jaren de nodige nostalgie naar symbolen die naar de DDR verwijzen. Dankzij de aanhoudende crisis verlangen veel Oost-Duitsers terug naar de DDR, waarbij ze ongetwijfeld vergeten hoe het echt was, want de menselijke geest heeft nu eenmaal, als overlevingsmechanisme, de aardige gewoonte om het goede te onthouden en het slechte te verdringen.

Op de creditcard kijkt Karl Marx strak voor zich uit. Hij lijkt te willen negeren dat ie een creditcard is. Keurt je geen blik waardig. Dat je hem dit hebt aan durven doen! Het is dat hij niet zo’n hoofdschudder is. Hoogstwaarschijnlijk gromt hij een beetje.

Reacties (10)

#1 Bullie

“Woorden zijn tekens aan de wand van de grotten en holen, die onze levens zijn. Sporen van mensen, die voorbij gingen en opgelost zijn in de lucht, of veranderd zijn in een plein, een standbeeld, een sigarenmerk, een vliegtuig.
(Wat rest? Zoals “Boeddha” een parfum geworden is en “Apollo” zeep, zo zal “Jezus Christus” een gezondheidszadel zijn, wanneer “Maria Magdalena” al lang lippenstift is, “Heilige Maagd”al lang damesondergoed, “Paulus” al lang een kabaret.)”

Harry Mulisch- Manifest XIII (Voer voor Psychologen, 1961)

  • Volgende discussie
#1.1 Jabir - Reactie op #1

“Alles van Mulisch is vullis. Reve, da’s pas leven.”

#1.2 Max Molovich - Reactie op #1.1

Op zich had Reve daar gelijk in, maar naar Voer voor Psychologen ben ik toch wel nieuwsgierig. Dat staat, ergens ver achterin, dat wel, op m’n to read lijstje.

  • Volgende reactie op #1.1
#1.3 Bullie - Reactie op #1.1

“Onze kassiers op de wegen beroofd,
Aan ouden van dagen op klaarlichte dag hun beursje met spaargeld ontrukt,
Onze roomblanke dochters onteerd,
Waarheen, mijn vaderland?

O, Nederland, ontwaak, gooi al dat zwarte tuig eruit!
Ons land voor ons!
Op naar de blanke macht”

  • Vorige reactie op #1.1
#2 Max Molovich

Die Harry. Klinkt platonisch. Over Plato gesproken, is dat ook niet een geurtje?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 Bullie - Reactie op #2

Nee een platenzaak

#2.2 Bullie - Reactie op #2.1

En Socrates is een voetballer

#3 Bullie

Reve is leven, Mulisch is kunst.
Voer voor psychologen is de essentiële Mulisch, wacht niet te lang en veel plezier ermee. Je leest het in één dag uit en je hebt er voor de rest van je leven iets aan.
Vind je dat eng? Lees dan gewoon Eendje Kwak of Nader Tot U, ook best lachen hoor.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 Ben Hoogeboom - Reactie op #3

Voer voor psychologen heb ik indertijd gelezen, maar ik herinner me er niets meer van. Wat ik me wel herinner: Mulisch’ ijzersterke verhaal over sergeant Massuro, hij schreef dat ongeveer in 1955. In 1975 schreef hij nog Twee vrouwen, ook een goede roman. Dat zijn de twee dingen waardoor ik aangename herinneringen aan Mulisch overhoud. Niet aan zijn ijdelheid of aan zijn gejuich over Cuba, of aan zijn filosofisch geleuter.