Het politieke midden regeert verder

Dit is een bijdrage van Ad van der Stok. Hij voorziet ons regelmatig van politieke beschouwingen en vooral ook infographics.

Op basis van 3 peilingen – de politieke barometer, peil.nl van De Hond en de uitslag van de Europese verkiezingen – is in deze peilingen-peiling het fictieve huidige zetelaantal berekend. De uitslag daarvan hebben we vervolgens in de ‘politieke ruimte’ van André Krouwel gezet. In het eerste diagram is de uitslag te zien, waarbij de grootte van de partijnaam correspondeert met haar aantal zetels.

In de overzichtstabel is een groot aantal coalities bekeken, waarvan de groen weergegeven coalities kunnen rekenen op een meerderheid. Twee daarvan zijn eigenlijk ondenkbaar. De ‘grote drie’ waarbij de PvdA met Wilders in een kabinet terecht zou komen – Bos heeft het eigenlijk al uitgesloten. Ook de progressieve coalitie – progressief in de zin van André Krouwel – is niet erg waarschijnlijk, omdat de SP en de VVD daarin samen zouden moeten gaan.

De drie misschien meest waarschijnlijke coalities zijn van stippellijn voorzien en terechtgekomen in het tweede diagram. Het CDA heeft in elk van de drie – what’s new – een centrale rol. Hoewel ze binnen die coalities geen meerderheid meer zal hebben.

Verder lijkt het zinvol als de koningin vast op zoek gaat naar een (in)formateur. Die heeft dan even de tijd zich op een complexe taak voor te bereiden: het smeden van een minstens 4 partijen-coalitie. Overigens opvallend dat de grootst denkbare coalitie, de coalitie ‘oude politiek’ is met de vier traditionele bestuurderspartijen.

Berekening
Bij de zetelberekening is uitgegaan van 3 peilingen. De Europese verkiezing van 4 juni, in de getallen die afgelopen donderdag door de kiesraad zijn vrijgegeven. De politieke barometer van 5 juni en Peil.nl van 7 juni. De laatste werkt alleen met zetelaantallen die voor de berekening teruggebracht zijn tot percentages. Het totaal van de percentages van de zetelwinnende partijen ligt in het geval van de eerste twee onder de 100 %. Die zijn in verhouding opgeschaald naar 100 %, om de verhouding tussen de drie peilingen precies gelijk te laten zijn. Die percentages worden opgeteld, door drie gedeeld en in zetels omgezet. Daarbij is – anders dan de kiesraad waarschijnlijk zou doen – het getal achter de komma leidend voor het al dan niet toekennen van de laatste zetels.

Nog enige details. De CU/SGP lijst van de Europese verkiezingen is in een verhouding 3:1 verdeeld over de twee partijen. Bij Verdonk, die met haar TON niet aan de Europese verkiezingen meedeed, zijn daarom alleen de percentages van de peilingen aangehouden.