Het geheim van Alpe d’HuZes

ANALYSE - De Alpe d’HuZes is in acht jaar tijd explosief gegroeid. Daar zijn vijf redenen voor te noemen.

Vandaag en morgen wordt voor de achtste keer de Alpe d’HuZes gehouden, een sponsorevenement voor KWF Kankerbestrijding waarbij vrijwilligers tot zes keer de Alpe d’Huez opfietsen. In acht jaar tijd is het evenement uitgegroeid tot de op één na grootste jaarlijkse sponsoractie; alleen 3FM Serious Request heeft grotere naamsbekendheid en haalt meer geld binnen.

Sinds de start in 2006 is het aantal deelnemers met een factor 120 vermenigvuldigd. Het binnengehaalde geld ging van 370.000 euro in het eerste jaar naar 32.2 miljoen euro in 2012, zoals de infographic na de streep laat zien.

Ik heb sponsoracties altijd een vreemd iets gevonden. Toen ik als achtjarige rondjes om het handbalveld moest hollen om geld op te halen voor de nieuwe kantine, vroeg ik me af waarom mijn ouders en familie dat geld niet rechtstreeks aan de vereniging konden doneren. Blijkbaar moet je een tegenprestatie leveren voor zo’n gift. Op dat idee is de Alpe d’HuZes ook gestoeld. Maar het extreme succes van dit evenement is denk ik aan vijf specifieke factoren toe te schrijven.

Van Serious Request wordt vaak gezegd dat het helpt dat het rond Kerst gehouden wordt: wij Hollanders voelen ons dan opeens weer heel gul en genereus en geven dan graag aan hen die het minder hebben in de wereld. De Alpe d’HuZes wordt in juni gehouden. Dan is het vakantiegeld weliswaar net binnen, maar dat geven we natuurlijk ook gewoon graag uit aan, nouja, vakantie.

Het geheim moet ergens anders in zitten, maar in wat dan?

Antistrijkstokbeleid

De organisatie van de Alpe d’HuZes (AD6) zweert dat er geen eurocent aan de strijkstok blijft hangen. Alle betrokken organisatoren en bestuurders werken op vrijwillige basis mee. Materialen en diensten worden in natura gesponsord door bedrijven. Voorbeeld: het jaarverslag wordt gratis opgemaakt door KPMG en goedgekeurd door Deloitte.

Om te laten zien dat al het sponsorgeld doorgesluisd wordt naar onderzoeksprojecten, houdt de organisatie op haar website bij welke projecten precies geld krijgen, en hoeveel. Per thema kun je precies zien welke onderzoeken er op dit moment worden uitgevoerd met AD6-gelden, en door wie. Om toch nog wat kritiek te leveren: de ‘meer info’-knoppen leiden naar lege pagina’s. Een cynicus zou kunnen denken dat die projecten misschien uit de duim gezogen zijn.

Onderzoeksfonds

De sponsorgelden worden elk jaar in oktober over gemaakt naar KWF Kankerbestrijding en in een apart fonds gezet. Wetenschappers met een onderzoeksproject kunnen bij KWF subsidie uit dat fonds aanvragen. Die aanvragen worden door een speciale commissie van AD6 (waar ook wetenschappers bij betrokken zijn) beoordeeld.

Op een actiepagina van één van de dit jaar deelnemende teams vertelt onderzoekster Liesbeth de Vries over de voordelen van deze manier van fondsen verdelen:

Het aanvragen van AD6-gelden heeft een eigen dynamiek. Je merkt dat allerlei groepen (de brandweer, bedrijven, families, vriendengroepen) meedoen aan de AD6. Allemaal vanuit de gedachte ‘Opgeven is geen Optie’. Die binding merken we hier vanuit het UMCG als wij een subsidieverzoek bij AD6 indienen. We krijgen dan vragen waarom het onderzoek zinnig is, of het niet anders uitgevoerd kan worden. Dat is een groot verschil met twintig jaar geleden, toen besloten de artsen welk onderzoek gefinancierd werd.

Fietsen is hot

Het heeft mij nooit heel erg kunnen boeien, maar wielrennen is een hippe sport geworden. Waar het vroeger vooral de Mart Smeets-en en Brabanders/Limburgers waren die zich druk konden maken om wielerrondes in obscure plattelandsdorpjes, heeft tegenwoordig iedereen een fiets, lijkt het. Want er schijnt niets heerlijkers te zijn dan op de eerste lentedag de racefiets te pakken en er op uit te gaan. Dat is iets anders dan zes keer de Alpe d’Huez opfietsen, lijkt me, maar soit. Het hippe imago van het wielrennen zal ongetwijfeld bijdragen aan het succes van de Alpe d’HuZes.

Kanker is hot

Tsja, het klinkt wat cru om te zeggen, maar er zijn meer fietswedstrijden die geld inzamelen voor goede doelen. Die halen bij lange na niet de gelden op die de AD6 binnenharkt. Kanker is nou eenmaal een heel bekende ziekte (of eigenlijk: een verzameling van heel veel verschillende ziektes), die heel veel mensen direct of indirect treft. Het KWF heeft een hoge naamsbekendheid. En vechten tegen kanker lijkt een heel concreet doel (wat het geenszins is, natuurlijk), waar mensen graag op actieve wijze aan bij willen dragen.

Beeldspraak

De slogan van AD6 is ‘opgeven is geen optie’, die zowel op de fietstocht als op de strijd tegen kanker slaat. Daar zijn mensen gevoelig voor. Kanker hebben wordt sinds jaar en dag als gevecht geframed, en of je het daar nou mee eens bent of niet, het is handige beeldspraak om betrokkenheid te creëren bij hen die hun portemonnee moeten trekken. Marketingtechnisch zit de AD6 handig in elkaar.

Op 5 en 6 juni wordt de Alpe d’HuZes voor de achtste keer gehouden. De prognose is dat er dit jaar 25 miljoen euro wordt opgehaald.

Reacties (14)

#1 kevin

Zonder al te cynisch te willen wezen, kunnen we echt geen beter goed doel verzinnen dan kankeronderzoek? Het komt op mij altijd over alsof mensen het helemaal niet aan een goed doel willen schenken, maar hopen een keer een eigenbelang te dienen als ze er onverhoopt zelf mee te maken krijgen. Of het welbekende “mijn moeder/zus/vader/oom had ook kanker”. Dat soort voor-wat-hoort-wat-‘altruïsme’ noem ik geen liefdadigheid…

  • Volgende discussie
#2 Jasper

Wat denk ik ook meehelpt: mensen zijn gedurende langere tijd hier echt betrokken mee bezig. Ze trainen, zien vrienden/familie trainen en schrijven daar veel over op Facebook/sociale media. Dat levert een boel (oprechte) publiciteit op. Wellicht dat dat ook een rol speelt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Bismarck

@1: Dat zit natuurlijk wel verstopt in “kanker is hot”. Kanker is namelijk onder andere hot, omdat het een steeds belangrijkere doodsoorzaak wordt in Nederland. Het is bijzonder waarschijnlijk dat als je niet sterft aan hart- en vaatziekten, kanker je doodsoorzaak zal zijn. En als het om onderzoek gaat, dan ligt er op het terrein van kanker nog meer te ontdekken dan op het terrein van hart- en vaatziekten (naar mijn inschatting).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 aynranddebiel
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Eva Schram

@2 Goed punt. Het vraagt een grote betrokkenheid van de deelnemers (niet in de laatste plaats omdat het inschrijfgeld geen lullig bedrag is), en die deelnemers gebruiken dan hun hele netwerk weer. Maar toch: hoe krijg je zulke betrokken deelnemers?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Hans Verbeek

Ik weet nog een 6e factor, die dit evenement zo populair maakt:
gezamenlijke rouwverwerking.
Veel deelnemers kunnen door de Roparun of door Alpe d’HuZes hun eigen persoonlijke verlies een plekje geven (sorry voor het cliché, maar je begrijpt wat ik bedoel)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Bismarck

Overigens wordt het concept inmiddels ook voor andere ziektes overgenomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Eva Schram

@6 Ook een goed punt. Dat speelt zeker mee.

@7 Ja, en ik zag meer voorbeelden. Maar ik vermoed dat het minder geld op zal leveren dan AD6…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Co Stuifbergen

Het beklimmen van de Alpe d’Huez is als activiteit enerzijds voor veel mensen haalbaar zonder begeleiding (de beklimming van de Mont Blanc vereist een goede voorbereiding, maar iedereen kan fietsen) en toch prestigieus (een bekende finish in de Tour de France).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Bernard Weiss

Naast het sentiment, waarvan ik misselijker word dan van mijn driemaandelijkse chemo, valt het fenomeen voor mij onder de categorie Stille Tochten, bloemetjes leggen voor de broertjes en optochten voor de bultrug. Het is een vorm van emo-terrorisme waarmee een groepje bloody do-gooders de geheel terechte sfeer van doom en gloom probeert te breken.

Ik heb kanker, en dat is kut. En daar valt niet tegen te vechten, dat is geen heroïsche strijd. Dat is tegenvaller op tegenvaller, dat is vernedering na vernedering, dat is pech na pech. En als je boft, dan slaat de medicatie aan. Dan hebben de chemo’s hun verwoestende werk niet alleen op jou en je gezonde cellen gedaan, maar ook en vooral op de kanker. Maar kanker is en blijft vooral doom en gloom. Er is niks positiefs aan kanker. En alle lessen die je van kanker leert, kun je ook op een betere manier leren. Of vooral: op een makkelijker manier.

En spaar me in godsnaam die goedlachse emo-terroristen met hun Amerikaanse tanpasta-glimlachen die me vertellen dat ik ‘de strijd’ gewonnen heb. Ik sla ze voor de bek, dat godverlaten strijdbaarheidsvolk.

Kanker is kloten. Je hebt niks voor het zeggen, het overkomt je. De uitkomst is een loterij. Hoe hard de stilletochidioten daar nu ook fietsen: mijn kanker blijft zitten waar ‘ie zit, en laat zich op z’n best verjagen door m’n volgende chemo.

Ik doe niks. Ik onderga.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Asterix

Ik snap je probleem @Bernard; ik heb dat ook gehad toen ik kanker had.
De gedachte dat je er tegen kunt vechten hangt voor mijn gevoel samen met het idee dat het je eigen schuld is omdat je de “verkeerde” leefwijze hebt gekozen.
Dat gevoel bekruipt me telkens weer als er weer wordt gesproken over “eigen risico” en of je mensen niet van zorg moet uitsluiten omdat ze niet genoeg aan “preventie” hebben gedaan.

Er wordt nu smalend gesproken over de “maakbare samenleving” als naïef denkbeeld en we hebben er de “maakbare levensloop” voor in de plaats gekregen.
“Neem je eigen verantwoordelijkheid” en val er de samenleving niet mee lastig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bernard Weiss

Overigens blijkt vandaag dat AD6 financieel helemaal niet zo fris in elkaar steekt als beweerd wordt, zo lezen wij in de VK:

” Alpe d’HuZes weet niet altijd een goede bestemming te vinden voor de vele donaties die het ontvangt. Meer dan 37 miljoen euro ligt hierdoor als slapend geld op de plank, meldt het Financieele Dagblad donderdag.

In zeven jaar tijd steeg de jaarlijkse opbrengst van het evenement van 370.000 euro naar ruim 32 miljoen euro in 2012. Maar door de beperkte focus van de stichting Alpe d’HuZes komen de recordopbrengsten slechts ten dele ten goede aan onderzoek naar kanker.

Volgens kankeronderzoekers is het subsidiebeleid van de stichting zo stringent dat ze niet eens meer de moeite nemen om een propositie in te dienen. ‘Het is een ondoorzichtige procedure die maanden duurt’, zegt Ad van Gorp, oprichter van Lead Pharma.

Voorzitter van de stichting Johan de Waal zei vanmorgen tegenover Radio 1 dat de opbrengst vorig jaar onverwacht hoog was en hij benadrukte dat 41 miljoen euro nog in de beoordelingsfase zit. Zeker 21 miljoen daarvan wordt volgens hem dit jaar nog besteed.”

Jaja. Het zal weer eens geen gerotzooi worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Jaap Walhout

@12 Vreemd. Voor onderzoek naar hersentumoren is er een schreeuwend gebrek aan geld. Zie bijvoorbeeld: http://www.ventoux3.nl/Nieuwsbericht/hoe-het-ontstond.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Eva Schram

@12 Ja dat heb ik ook gelezen natuurlijk. Een deel van dat geld is nog onder beoordeling, zag ik al op de website toen ik bovenstaand stukje schreef. Maar ze zijn inderdaad ont-zet-tend streng met het toekennen van subsidies: aanvragers moeten aan bijzonder veel eisen voldoen. En ik hoorde een van de organisatoren gister op tv letterlijk zeggen dat ze ‘alleen geld geven, als we er echt wat aan hebben.’

Je kunt je natuurlijk afvragen of je dat wel moet willen: dat particulieren fundamenteel onderzoek gaan bekostigen, en daarbij zelf eisen stellen hoe dat onderzoek eruit moet zien. Nu is dit een particulier fonds natuurlijk, dus ze kunnen doen wat ze willen, maar de kern van wetenschap is natuurlijk vragen stellen en die onderzoeken. En ja, dan blijk je het ook wel eens helemaal bij het verkeerde eind te hebben. Dat wil AD6 dus niet hebben: onderzoekers lijken te moeten garanderen dat hun onderzoek een fundamentele bijdrage zal leveren in ‘de strijd tegen kanker.’

Ik kan me voorstellen dat je je daar als wetenschapper niet helemaal prettig bij voelt.

  • Vorige discussie