Duurzame energie uit Duitsland zorgt er voor dat Nederlandse centrales stil komen te liggen, meldden diverse kranten deze zomer. Duitsland is ons nu dus niet alleen met voetbal, maar ook met elektriciteit de baas. Kunnen we met voetbal nog afdruipen, de bondscoach vervangen en opnieuw beginnen, in de energiewedstrijd kost een koerswijziging meer tijd. Daar moeten we nu mee beginnen. Maar kansen zijn er nog steeds.
De Duitsers hebben jarenlang stevig geïnvesteerd in de verduurzaming van hun energiehuishouding. Dat kostte extra geld, dat door alle stroomconsumenten werd opgebracht, maar dat begint zich nu uit te betalen. Het interessante van hernieuwbare bronnen als zon en wind is namelijk dat het neerzetten van het productievermogen geld kost, maar dat de stroomkosten (preciezer gezegd: de marginale kosten) bijna nul zijn. Er is dan immers geen brandstof nodig om elektriciteit te maken. Dat betekent dat als het waait en/of als de zon schijnt, duurzame energie veruit de goedkoopste aanbieder is op de (internationale) elektriciteitsmarkt. Duitse zon en wind drukken inmiddels andere centrales ‘uit de markt’ en verlagen de elektriciteitsprijzen – nu ook in Nederland. Dat lijkt leuk, maar op de lange termijn zit Nederland vast met een duur, inflexibel systeem uit een fossiel tijdperk.
De consequenties van het consistente Duitse beleid zijn nadelig gebleken voor de Nederlandse energiebedrijven. Zij hebben investeringen gedaan in moderne kolen- en gascentrales, maar die kunnen minder draaien dan gepland met de komst van veel meer duurzame stroom. Door minder draaiuren, tegen lagere prijzen, zijn kolen- en gascentrales minder rendabel dan vooraf werd geraamd. Opvallend is dat (zeker bij de huidige lage CO2-prijzen) relatief zuinige en schone gascentrales eerder uit de vaart gaan dan kolencentrales, waardoor duurzame energie minder CO2bespaart dan mogelijk.
Uitgelezen kansen
Nederland verzuimt al jaren om een behoorlijk duurzame-energiebeleid te voeren zoals Duitsland. Het Duitse model zou te duur zijn, de rol van de overheid zou beperkt moeten blijven, de technologie zou niet voldoende zijn ontwikkeld. Door onze afwachtende houding worden we nu overvallen door een nieuwe, duurzame werkelijkheid: windenergie en zonne-energie sind da. Er is geen excuus meer: we hebben een duurzamere energiehuishouding nodig om weer te kunnen concurreren in een internationale elektriciteitsmarkt.
Er is ook goed nieuws. Duurzaamheid biedt uitgelezen kansen voor Nederland: het wisselende aanbod van steeds meer duurzame energie moet worden ingepast in het elektriciteitssysteem. Dat kan vooral goed met snel regelbare gascentrales. Bij de huidige lage CO2-prijzen van enkele Euro’s per ton is het zelfs aantrekkelijker met kolencentrales te blijven doorproduceren als het waait en de zon schijnt, maar bij hogere CO2-prijzen worden gascentrales weer economischer, en kunnen ze doen waar ze goed in zijn: snel opvangen van pieken en dalen in vraag en (hernieuwbaar) aanbod. Nederland kan dan ouderwets zijn geld verdienen als handelsnatie, als ‘balanceerland’ van noordwest Europa. Maar dat doen we niet alleen door voor te sorteren op flexibele, op gas gebaseerde elektriciteitsproductie. Dat doen we vooral door zelf het initiatief te nemen tot een duurzame energiehuishouding, en onze eigen concurrentiepositie veilig te stellen voor de lange termijn. Door langjarige doelstellingen vast te leggen voor duurzame elektriciteit. Door vast te houden aan onze beloften in Europa. En door achter windenergie te gaan staan: want het waait in Nederland aanzienlijk harder dan in Duitsland.
Foto: flickr cc Windwärts Energie GmbH / Photographer: Mark Mühlhaus/attenzione
Reacties (27)
Op zich is 20% – 30% misschien zelfs 40% duurzame energie goed mogelijk en binnen een jaar of 10 inpasbaar. Echter daarna wordt het steeds lastiger met de huidige techniek. Vooral in een zeer dichtbevolkt gebied als Nederland komen we gewoon ruimte te kort. En ook op zee zijn ondiepe gebieden niet onbeperkt beschikbaar. Nu leveren 2500 windmolens 5% En willen wij 10.000 molens in Nederland om slechts 20% van onze elektriciteit te kunnen leveren? Eigenlijk zijn we dan nog steeds nergens. Op zich heb ik niets tegen duurzame energie (Heb zelf 7200 Wp op m’n dak liggen) maar blijf wel oog houden voor de onmogelijkheden. Jolanda Sap kan je vertellen wat er gebeurt als je alleen maar energiesprookjes vertelt.
Indien je werkelijk meent dat windenergie de oplossing is voor Nederland dan ben je ook in staat om de Windmolen kaart voor Nederland al in zijn geheel te tekenen, zo moeilijk kan dat dan niet zijn. Doe je dat niet dan wordt je niet gelooft. En waar het natuurlijk om gaat: welke kolencentrales gaan er eigenlijk dicht en in welk jaar? En welke kolencentrale is er nu in Duitsland eigenlijk gesloten?
Uiteindelijk gaan wij economisch het meest profiteren van het Duitse energie beleid. Weliswaar kan Duitsland bij heel gunstig “energieweer” een overschot uitvoeren, maar achter iedere uitgevoerde groene Kw moeten ze wel blijvend subsidie achteraan gooien. Bij slecht energieweer (donker geen wind) moeten ze echter stroom importen en de prijs is nu eenmaal hoger bij een tekort dan wat je verdient bij een overschot. Niet voor niets zijn het vooral Duitse energiebedrijven die hier investeren in kolenenergie. Uiteindelijk is iedereen duurder uit en is alleen de vervuiling geëxporteerd van Duitsland naar zijn buurlanden.
Vandaar dat ook hard gewerkt wordt aan een grootschalig Europees netwerk, zodat als het in Duitsland windstil is er eenvoudig Britse Noordzeestroom kan worden overgeheveld. Dan kan Nederland zijn schaarse kolenstroom wel tegen hoge prijzen proberen te exporteren. Succes.
Het verduurzamen van onze energiesector, dat gaat helemaal goed komen met Samsom en Rutte http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1287435/2008/08/22/Groenrechts-nieuwe-koers-VVD.dhtml
/sarcasme
Inderdaad, verwacht geen nieuwe initiatieven van het zojuist gekozen nieuwe parlement…
Proest giechel. Ja! Laten we een denktank in het leven roepen, daar zit natuurlijk iedereen op te wachten, dan gaat het helemaal goed komen. Past goed bij VVD & PvdA. Ik hoor de schrijvers van dit artikel al kwijlen. Wie wil er nou niet graaien uit de grote groene geldpot.
Nu al kan Duitsland een deel van hun groene stroom niet verwerken http://www.greenpeace.de/themen/energie/nachrichten/artikel/windgas_soll_oekostromverlust_aufhalten/ansicht/bild/
Bij veel wind en/of zon wordt deze stroom voor dumpprijzen verhandeld. Leuk voor de winst van energiehandelaren. De Duitse konsument/ belastingbetaler draait op voor deze kosten. Tegen hoge kosten moet stroom ingekocht worden in donkere tijden als ook nauwelijks waait. Met een groter aandeel zon- en windstroom wordt dit alleen maar erger.
Eenzijdige verhaal, graag een minder gekleurd verhaal.
@roland: in een goed functionerende transparante groene energiemarkt zijn niet zozeer de energiehandelaren als wel de eigenaren van snel schakelende energiecentrales spekkoper.
En dat is terecht, zij bieden de broodnodige flexibiliteit waar een moderne energiemarkt zo om zit te springen.
Aan de energie-vraagkant kan ook nog heel veel gebeuren. Van Google weet ik dat ze sommige datacentrum-taken geheel transparant overhevelen naar andere gebieden in de wereld afhankelijk van weersomstandigheden. Zij kunnen dat natuurlijk ook doen bij wisselende stroomprijzen (misschien doen de dat al?)
@alt.johan,
Blijkbaar zijn er onvoldoende variabele centrales en is de vraagaanpassing ook te beperkt. Gevolg: prijsschommeling en verlies van een deel van duurzame energie.
In de kosten van duurzame energie zie je dat niet terug. Dat vertekent het beeld en hindert een goede vergelijking tussen duurzaam en fossiel
Gezond Perspectief:
Momenteel worden er 16 (!) nieuwe kolencentrales in Duitsland gebouwd. Daarvan zullen er 9 binnen twee jaar operatief zijn. Daarnaast worden er 18 nieuwe gascentrales gebouwd, waarvan er 7 binnen twee jaar operatief zullen zijn.
Tevens zijn er op het moment in Duitsland 67 energiecentrales die draaien op steen-, bruinkool, antraciet of kolenslurrie.
Van die 67 centrales worden er nu 20 gerenoveerd.
Aan windenergie is er in Duitsland een opgesteld vermogen van ca 418 MW, effectief ca 50 MW. Bij zonneenergie gaat het blijkbaar om de cijfers achter de komma, want daarvan staat in Duitsland 526,986MW opgesteld vermogen, vooruit we maken er 527 MW van, waarvan dus effectief ca. 77 MW. (Effectief vanwege niet altijd wind en de helft van de tijd is het donker)
Die bijna 130MW effectief aan duurzaam maar wisselend opgewekt vermogen is ongeveer gelijk aan 1 (één) (EEN) kleine kolencentrale.
Kraftwerk Neurath (bruinkolen- geplande beschikbaarheid tot ongeveer het jaar 2250) levert alleen al 4400MW continu effectief.
Duitse zon en wind drukken Nederlandse kolen uit de markt????????
Op http://en.wikipedia.org/wiki/Solar_power_in_Germany staan heel andere cijfers wat betreft zonne-energie.
Daar hebben ze het over een top van 22 GW en en geen 0,527GW.
Zoek de verschillen:
http://de.wikipedia.org/wiki/Liste_deutscher_Kraftwerke
Dit is trouwens ook een leuke:
http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2203375/Pictured-Apples-massive-new-100-acre-iSore-solar-farm-dwarfs-iPhone-makers-data-centre.html
Mwahhh, ruimtegebrek??????
@Harry: Kijk uit! Break-even-zonne-energie rukt op vanuit het zuiden:
http://www.bloomberg.com/news/2012-04-11/german-developers-plan-solar-parks-in-spain-without-subsidies.html
Lees even dit hartverscheurende verhaal over subsidies, met als klap op de vuurpijl de uitspraak van zo’n zonnecellenboer:
“Als we in Spanje geen subsidie krijgen, dan gaan we toch gewoon naar Spanje of Mexico!”
http://www.spiegel.de/international/europe/spanish-mayor-on-hunger-strike-over-austerity-measures-a-850484.html
Tweede keer Spanje moet Algerije zijn, sorry
@Harry: zoek de verschillen??
Nee, er zijn meerdere bronnen voor die 22GW
http://google.nl/search?q=solar+peak+germany
Groene energie! Ik ben voor! Maar of dit nu zo groen is…
Apple Solar Farm
Duitsland heeft nu 30 GW aan piekvermogen. Op een zonnige zomerdag wordt er ’s middags meer dan 20 GW gehaald = 1/3 van de stroom.
Vandaag een topdag trouwens:
http://www.iwr.de/news.php?id=22037
Gisteren bereikte de ecologische stroomproductie in Duitsland een nieuw record van 31.500 megawatt, aldus het Internationale Wirtschaftsforum Regenerative Energien (IWR) in Münster.
@Harry, Er is volgens mij toch iets wat er in je opgave van megawattjes niet klopt…?
Zou het zo kunnen zijn dat het IWR niet helemaal correct is? Vraag eens aan jezelf waarom er in Duitsland 32 nieuwe kolen- en gascentrales worden neergezet, waarom er nu 20 gerenoveerd worden en waarom de Duitse regering een verbod heeft afgekondigd op het stilleggen vanwege onderhoud van die centrales?
@Herman & Alt.Johan, denk daar nu eens over na.
Ik ben niet tegen wind of zon, maar zolang het geen praktische, rendabele oplossingen biedt, moeten we er gewoon niet als kippen zonder kop in investeren. Die investeringen worden namelijk wel hoofdzakelijk opgebracht door gewone mensen met hele mioddelmatige salarisjes. Want daar zijn er namelijk het meest van.
Heb je op google earth de woning van die Van Soest opgezocht? Is de paardestal al weer uitgebreid? En die beestjes willen ook wel eens reizen, mobiliteit voor iedereen dus ook voor dieren. Staat die Landrover met paardetrailer op dat Apeldoornse landgoed van Van Soest?
De volgende keer dat jullie je zand in de open ogen laten strooien door van Soest, moet je het er even goed uitwrijven en dan pas reageren!
“Ik ben niet tegen wind of zon, maar zolang het geen praktische, rendabele oplossingen biedt, moeten we er gewoon niet als kippen zonder kop in investeren”
Wel voor dus, maar het moet niet worden toegepast!!
@Harry,
Dit staat er vandaag in de volkskrant. Volledig in tegenspraak met jouw verhaal. Jij hebt het over 32 centrales bijbouwen in Duitsland, de volkskrant heeft het over stilzetten omdat ze niet meer rendabel zouden zijn. Ik ben eventjes de weg kwijt. Nu geloof ik niet alles wat in de krant staat, maar ik weet ook zeker dat er aan jouw verhaal ook het een en ander niet klopt…..
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3317000/2012/09/15/Duitsland-overweegt-een-verbod-op-het-uitschakelen-van-kerncentrales.dhtml
@Herman,
Dat heeft er mee te maken dat electriciteit opgewekt door wind en zon, voorrang heeft op het Duitse energienet. Als jij dus net 2 dagen bent bezig geweest om de oven van je kolencentrale in bedrijf te brengen en het gaat dan net hard waaien, dan krijg jij dus niet veel voor de door jou opgewekte kwhtjes. Het is eigenlijk gewoon een verloren investering. “Ecostroom” heeft ook nog eens een garantieprijs.
Dan wordt het dus moeilijk concurreren, zeker als je een al wat oudere centrale hebt.
Die variabelen zouden ook ten laste moeten komen zon en wind!
@Harry,
Okay, dat is dan de reden dat de energiemaatschappijen er genoeg van hebben en de kolencentrales willen stilzetten. Dan snap ik nog steeds niet waarom er dan 32 centrales worden bijgebouwd. Om ze daarna stil te zetten? Ik ben de weg kwijt, maar volgens mij zijn ze dat in Duitsland ook.
http://www.duurzaambedrijfsleven.nl/45299/duitsland-koerst-af-op-45-groene-energie-2020/
“Als we de zaken op zijn beloop laten, dan zullen we 40 procent of 45 procent van onze energie uit hernieuwbare bronnen halen in 2020 in plaats van 35 procent.” Volgens de Duitse milieu minister.
Vooral de kosten die deze energietransitie met zich meebrengen baren de centrum-rechtse regering van bondskanselier Merkel zorgen. De Duitse divisie van het Zweedse energiebedrijf Vattenfall becijfert de kosten van de Duitse ´Energiewende´ op €150 mrd.
@Herman,
Het zijn centrales die al enkele jaren geleden waren ingepland, waar de bouw al van begonnen was en die in de komende 24 maanden in bedrijf zullen komen.
Deze nieuwe centrales zijn natuurlijk weer een tandje of zelfs heel veel tandjes efficiënter dan de oudere centrales.
De investeerders zien hun daadkracht niet beloond, integendeel, ze worden gedwongen verlies te maken op de oude centrales omdat wind en zon voorrang heeft.
Overigens zijn de plannen voor een aantal centrales welke in de periode van 2015-2020 opgeleverd zouden kunnen gaan worden al weer stilgelegd.
Interessant is dus dat innovatie met fossiel geblokkeerd wordt door zon en wind en dat terwijl we weten dat alleen zon en wind momenteel beslist geen oplossing is.
Nederland is qua alternatieve energie hard op weg om het achterlijkste landje van Europa te worden.
Hoge windmolens: taboe vanwege horizonvervuiling (liever een rookpluim)
Geothermische energie: ontwikkelings-landje.
Zonne energie: zo goed als niets – en dat terwijl een hectare zonnecellen meer oplevert voor het milieu dat een hectare mais voor de intensieve veehouderij; is voldoende voor 120 huishoudens en men kan omdat die dingen niet op de grond liggen ook nog wel bepaalde gewassen verbouwen.
Wat een somber gepraat, we zitten in een overgangssituatie, dat doet even pijn voor sommige spelers. Maar straks is duurzaam gewoon goedkoper als fossiel en dan klaagt niemand meer. Voorwaarde is dat we of een opslag systeem hebben of en dat is waarschijnlijker dat we een groot europees netwerk maken zodat we elkaars problemen kunnen oplossen. Met waterkracht uit Scandinavie en de Alpen en woestijnstroom uit de zuidelijke landen en de Sahara. Je hebt dan een stabiel systeem. Bovendien kan t.z.t. de woestijn hernieuwbare energie leveren voor ca 4 ct / kWh tegen 6 tot 7 ct per kWh in (Noord) Europa. Het is dan vanzelfsprekend dat er elektriciteit uit het Midden Oosten en Noord Afrika hier naar toe zal komen. Europa kan daar miljarden mee besparen. Overigens kan Concentrating Solar Power die opslag functie vervullen, immers daarmee wordt in eerste instantie warmte geoogst die gemakkelijk even opgeslagen kan worden. zie ook de studie van het Frauenhofer instituut in opdracht van het Desertec Industrial Initiative. http://www.zonnekrachtcentrales.nl