dossier

Ontgassen

Foto: John Loo (cc)

Binnenvaartschippers die benzeen of benzeenhoudende stoffen hebben vervoerd, ontdoen restanten van die lading door middel van het ontgassen van het varende schip aan de buitenlucht. De dampen die daarbij vrijkomen kunnen milieu- en gezondheidsschade veroorzaken. Met behulp van ontgasinstallaties op de wal of op het schip kunnen schepen echter gecontroleerd worden ontgast.


Sargasso toonde in 2013 aan dat de emissies van varend ontgassen een factor 10 hoger lagen dan het RIVM rapporteerde via emissieregistratie.nl

De emissies daalde ook niet, maar lagen juist een factor 10 hoger dan officieel werd gerapporteerd. De publicatie van Sargasso leidde tot Kamervragen van de SP en GroenLinks. De RIVM paste de emissiecijfers voor varend ontgassen aan.


Het is uiteindelijk tot een verbod op varend ontgassen gekomen, dat in 2020 in moet gaan.


Volkskrant: Waarom tankers ongehinderd gifstoffen verspreiden

NIEUWS - In De Volkskrant van 1 april besteedde Toine Heijmans aandacht aan varend ontgassen, of beluchten van de tanks zoals de branche het liever lijkt te noemen.

Nu is ontgassen verboden door de provincie maar de schepen ontgassen door. De Lek is rijkswater en het rijk handhaaft niet omdat eerst een internationaal verdrag moet geratificeerd – zo zit het ongeveer.

Maanden, jarenlang melden bij DCMR zorgde er voor de bewoners enkel voor dat ze werden verwezen van het kastje naar de muur. Ook contact met het ministerie leidde niet tot een oplossing voor de overlast. Een voor mij bekende situatie, want voordat ik mijn eerste publicatie over varend ontgassen op Sargasso plaatste was ik al zeker twee jaar bezig met autoriteiten aanspreken op hun verantwoordelijkheden. Wat niet lukte, want de verantwoordelijkheid in dit dossier is vakkundig weggewerkt.

Foto: John Loo (cc)

VVD’s regiodeal ontgassen en de provinciale ontgasverboden zijn vanaf 1 juli achterhaald

NIEUWS - De VVD Rotterdam diende een paar weken geleden het initiatiefvoorstel regiodeal varend ontgassen voor de regio Groot-Rotterdam in. Doel van deze regiodeal is om medio 2019 starten met het handhaven van het provinciaal verbod op ontgassen in de regio Groot-Rotterdam (zie deze pdf). Bestudering van de wijziging van het verdrag voor vervoer van gevaarlijke stoffen over water (het ADN) en navraag bij experts leert Sargasso dat de regiodeal bij voorbaat achterhaald is. De nieuwe regels uit het ADN verbiedt het varend ontgassen van alle stoffen per 1 juli 2019.

Handhaving in drukbevolkte gebieden

De Gelderse Gedeputeerde Bea Schouten deed vorige week een oproep aan minister Cora van Nieuwenhuizen (I&W) om zo snel mogelijk een landelijk verbod in te voeren op varend ontgassen. De Gelderlander schreef afgelopen weekend dat minister Cora van Nieuwenhuizen heeft geantwoord dat er na de zomer vooruitlopend op een landelijk verbod op varend ontgassen een brede handhavingsactie tegen varend ontgassen in dichtbevolkte gebieden wordt ingesteld. Dit moet vooruitlopen op het landelijk verbod, dat waarschijnlijk vanaf 2020 gefaseerd wordt ingevoerd.

Bij de brede handhavingsactie zijn Rijkswaterstaat, politie, de Inspectie voor de Leefomgeving, regionale handhavers en havendiensten betrokken. Deze acties zullen in verschillende regio’s gehouden worden, mogelijk ook in Gelderland.

Foto: John Loo (cc)

Regiodeal varend ontgassen 1.0 vs 2.0. Zoek de verschillen

ANALYSE - Vorige week maakte de VVD een plan bekend om regionaal samen te werken aan het tegengaan van varend ontgassen. Te beginnen in de regio Groot-Rotterdam, zie ook dit eerdere bericht. Sargasso dook in haar eigen archieven en kwam een soortgelijk initiatief tegen uit 2014 van de provincies Noord-Brabant, Zuid-Holland en het toenmalig ministerie van Infrastructuur en Milieu. Tijd om de initiatieven te vergelijken en vragen te stellen.

Regiodeal 1.0: 2014

In 2014 stelde het nieuwsbericht van het ministerie het volgende over de regiodeal:

Het ministerie van Infrastructuur en Milieu, de provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland en de gemeente Rotterdam hebben bestuurlijk overeenstemming bereikt over het terugdringen van ontgassingen door varende binnenvaartschepen.

(…)

Overeenstemming is er over de uitwerking van een samenhangend pakket van internationale, nationale, regionale en lokale maatregelen. De maatregelen bestaan uit een convenant met het bedrijfsleven op nationaal en regionaal niveau en verbodsbepalingen in internationale, nationale, regionale en lokale regelgeving. Het pakket treedt vanaf 2015 in werking en is naar verwachting in 2018-2020 volledig gerealiseerd. Samenwerking met andere overheden, met name provincies, waarvoor dit pakket van maatregelen ook relevant kan zijn, wordt gezocht.

(…)

Het pakket van de gezamenlijke aanpak bestaat dus uit:

a.   Nationaal convenant (green deal) door ministerie van Infrastructuur en Milieu met branche-organisaties per 1 januari 2015 in te gaan voor benzeen en start onderzoek aanpak benzeenhoudende vluchtige stoffen.

b.   Verbod op ontgassingen te regelen via de provinciale milieuverordening van provincie Noord-Brabant en provincie Zuid-Holland voor benzeen per 1 januari 2015 en benzeenhoudend per 1 januari 2016.

c.   Regionaal convenant (regionaal afsprakenkader Rijnmond) waarin voor het Rijnmondgebied afspraken worden gemaakt tussen onder meer Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, en individuele  bedrijven over het terugdringen van ontgassingen en het realiseren van techniek om ontgassingen te kunnen uitvoeren.

d.   Nationaal verbod op benzeen. Inzet ministerie van Infrastructuur en Milieu vooruitlopend op CDNI verdrag. Zodra er in CDNI kader internationaal voldoende overeenstemming is om over te gaan tot een CDNI-verbod is er basis voor een nationaal verbod op het ontgassen van benzeen en van  nog te bepalen andere zeer zorgwekkende vluchtige stoffen.

Foto: John Loo (cc)

Provinciaal ontgasverbod: bewoners blij gemaakt met een dode mus

ANALYSE - Deze week maakte de VVD Rotterdam en Zuid-Holland een nieuw plan bekend om ontgassen door de binnenvaart te verbieden in Zuid-Holland. Arno Bonte, GroenLinks wethouder in Rotterdam, was op twitter blij met het plan. Wie het plan leest vraagt zich echter vooral af wat het provinciaal ontgasverbod uit 2015 voorstelt. Het enige goede nieuws voor bewoners van Zuid-Holland is dat uit instructies van de Duitse reder Jaeger Shipping blijkt dat haar schippers opdracht hebben om niet in Zuid-Holland, maar in Gelderland te ontgassen. Aantal geconstateerde overtredingen in Gelderland sinds de invoer van het provinciaal ontgasverbod in 2017: 1. De Gelderlander constateert dan ook droogjes dat ook het Gelders provinciaal ontgasverbod een wassen neus is. Inmiddels reageren Gelderse politici boos op de nieuwste berichtgeving over ontgastoerisme en roeren bewoners zich met verhalen over stankoverlast.

VVD plan voor ontgasverbod

Dieke van Groningen, VVD raadslid in Rotterdam, heeft een initiatiefvoorstel gelanceerd. Het probleem van het varend ontgassen valt volgens het initiatiefvoorstel uiteen in vier delen (1) handhaven en beboeten, (2) praktische voorzieningen, (3) vergunningen en (4) betaalbaarheid.

Remco Dijkstra, VVD Tweede Kamerlid, ondersteunt het initiatief van de VVD Rotterdam en VVD Zuid Holland met schriftelijke vragen.

Het handhaven en beboeten in de Rotterdamse wateren is volgens de VVD zeer lastig, omdat Rijkswateren niet onder de verantwoordelijkheid van de provincie Zuid-Holland vallen. Het ontbreken van een landelijk verbod maakt dat er geen urgentie is om op Rijkswateren te handhaven. Een punt waar Sargasso ook al meermalen op heeft gewezen en navraag over heeft gedaan.

Schippers ontduiken ontgasverbod

NIEUWS - Sinds 2017 is varend ontgassen van benzeen verboden in de provincie Gelderland, maar rederij Jaegers Shipping geeft er expliciet opdracht voor, blijkt uit documenten die in handen zijn van De Gelderlander.

Ook andere grote rederijen pushen om te ontgassen, ongeacht provinciale verboden

zegt een schipper met gewetensbezwaren tegen De Gelderlander. Op een plattegrond van Gelderland die bij de instructies voor schippers is gevoegd, staat met rood gemarkeerd waar de schippers hun tanks moeten luchten: op de Waal en de Rijn, met uitzondering van de dichtbevolkte gebieden rond Arnhem, Nijmegen en Tiel.

‘Lekkerkerk ziek van varend ontgassen’

NIEUWS - Op de plaatselijke nieuwssite Het Kontact vertellen bewoners van Lekkerkerk over de overlast die zij ervaren van varend ontgassen:

We worden willens en wetens vergiftigd.

zeggen Peter Breedveld en Liesbeth Klip, wonend in het tussen Lekkerkerk en Bergambacht gelegen buurtschap Opperduit en spreekbuis namens een grote groep buurtgenoten. De bewoners doelen op de stank die vrij komt bij het ontgassen van binnenvaarttankschepen op de Lek. Op een videofilmpje laten de bewoners een langzaam varende tanker te zien die stil komt te liggen.

Foto: John Loo (cc)

Mogelijk sneller verbod op varend ontgassen

ANALYSE - Minister Van Nieuwenhuizen gaat op verzoek van de Partij voor de Dieren onderzoeken of zij het schoonblazen van tanks door binnenvaartschepen tijdens de vaart eerder dan in 2020 kan verbieden. Ook zegde de minister tijdens een overleg met de Tweede Kamer toe het ontgassen maximaal in te perken tot een nationaal verbod geldt. Alleen wat zijn dan de alternatieven voor schippers?

Om bij die laatste toezegging te beginnen: het is onduidelijk hoe de minister dit denkt te bereiken. De actiegroep Stop Ontgassen stelt in een reactie:

Het gekke is dat we – behalve in het stukje zelf – nergens iets over die toezegging kunnen vinden. De minister heeft wel gezegd dat er in 2019 een proef komt met handhaving. We nemen aan dat het 6 december in de Transportraad besproken wordt.

De toezegging van de minister klinkt dan ook vooral als een herhaling van zetten. Soortgelijke geluiden waren er ook in 2013 (toen Sargasso voor het eerst over dit dossier publiceerde) te horen, concrete aanwijzingen dat comptabiliteitslijsten en dedicatievaart succes hebben zijn er niet. Of je moet uitgaan van de officiële cijfers van het RIVM (die al eerder aangepast zijn doorhet RIVM). Volgens de officiële cijfers bedroeg de benzeenemissie in 2012 60.751 kg. De meest recente cijfers voor 2016 laten een daling tot 24.430 kg zien. De emissie van MTBE (loodvervanger) is zelfs helemaal uit de statistieken van Emissieregistratie.nl verdwenen. Waaruit ik voorzichtig concludeer dat de sector per 2015 niet vrijwillige is gestopt met varend ontgassen van benzeen. Voorzichtig, omdat goede cijfers over ontgassen nog steeds niet beschikbaar zijn. De huidige emissiecijfers zijn gebaseerd op het rapport van CE Delft uit 2013, wat een update was van een rapport uit 2003. In beide gevallen rapporten waarvoor de opdracht mede door de industrie is gegeven. In 2013 stelde Sargasso al vragen bij de hoeveelheden uit die onderzoeken. Die vragen zijn in de tussentijd niet beantwoord.Infographic varend ontgassen

SP en CDA willen snel landelijk verbod op varend ontgassen

NIEUWS - De SP en CDA in de Tweede Kamer willen dat minister Van Nieuwenhuizen haast maakt met de invoering van een landelijk verbod op varend ontgassen. Nu de minister stelt dat provinciale verboden niet rechtsgeldig zijn, vinden de partijen dat er snel iets moet gebeuren.

De Gelderse gedeputeerde Bea Schouten stelt ondertussen in een reactie namens de 7 provincies met een verbod op varend ontgassen dat de provincies zich al lange tijd inzetten voor een Europees verbod op varend ontgassen. Omdat dit te lang op zich liet wachten hebben ze zelf een verbod ingesteld. Dat gebeurde, zo geeft de gedeputeerde aan, op basis van een niet-openbaar advies van de Landsadvocaat uit 2013, dat ‘ruimte zou bieden voor provinciale verboden op varend ontgassen’. Wat dan weer de vraag oproept hoe dat niet-openbare advies van de Landsadvocaat uit 2013 zich verhoudt tot de stelling van Minister Van Nieuwenhuizen dat het provinciale ontgasverbod niet rechtsgeldig is.

Minister: provinciale verboden op varend ontgassen niet rechtsgeldig

NIEUWS - Een paar weken geleden publiceerde De Gelderlander een artikel over ontgastoerisme, het rondje vanuit Duitsland (of België) waarbij binnenvaartschippers vanuit Duitsland of België naar Nederland varen om de resterende benzeendamp uit hun ruim de lucht in te blazen. Deze praktijk levert risico’s op voor de schippers, hun bemanning en de volksgezondheid. Naar aanleiding van deze publiciteit stelde CDA, SP en Partij voor de Dieren Tweede Kamervragen. Inmiddels zijn de antwoorden binnen en is het hoge woord eruit: Het verbod op varend ontgassen, waarmee provincies het vrijlaten van giftige (benzeen)dampen op rijksvaarwegen (zoals de Rijn en de Waal) al jaren tegengaan, is volgens de minister juist op deze vaarwegen helemaal niet rechtsgeldig.

Arnhem wil af van varend ontgassen

NIEUWS - De publicaties van De Gelderlander over varend ontgassen van twee weken geleden hebben woensdagavond geleid tot vragen van D66, SP, GroenLinks en PVV in de Arnhemse gemeenteraad. Wethouder Cathelijne Bouwkamp heeft toegezegd bij de provincie Gelderland te gaan  aandringen wordt opgetreden tegen benzeentankers die ondanks het provinciaal ontgasverbod in Gelderland kankerverwekkend gas lozen terwijl ze over de Rijn en ook de Waal varen.

De kwestie staat volgens Bouwmeester ook geagendeerd voor een overleg tussen regiogemeenten, waaronder de gemeenten die aan de Waal en de Rijn liggen. In dat overleg zal ook besproken worden hoe paal en perk te stellen aan deze vervuilende praktijken. Of er tijdens het overleg ook gesproken wordt over locaties en vergunningen waar binnenvaartankschepen op verantwoorde wijze van hun ladingdamp af kunnen is onduidelijk.

Vorige Volgende