Overzicht

dossier

Ontgassen

Foto: John Loo (cc)

Binnenvaartschippers die benzeen of benzeenhoudende stoffen hebben vervoerd, ontdoen restanten van die lading door middel van het ontgassen van het varende schip aan de buitenlucht. De dampen die daarbij vrijkomen kunnen milieu- en gezondheidsschade veroorzaken. Met behulp van ontgasinstallaties op de wal of op het schip kunnen schepen echter gecontroleerd worden ontgast.


Sargasso toonde in 2013 aan dat de emissies van varend ontgassen een factor 10 hoger lagen dan het RIVM rapporteerde via emissieregistratie.nl

De emissies daalde ook niet, maar lagen juist een factor 10 hoger dan officieel werd gerapporteerd. De publicatie van Sargasso leidde tot Kamervragen van de SP en GroenLinks. De RIVM paste de emissiecijfers voor varend ontgassen aan.


Het is uiteindelijk tot een verbod op varend ontgassen gekomen, dat in 2020 in moet gaan.


Foto: John Loo (cc)

Ontgassen binnenvaart: actuele stand van zaken

, door

ANALYSE - Deze week kwam De Gelderlander met het nieuws naar buiten dat binnenvaarttankschepen vanuit Duitsland naar Nederland komen om hier te ontgassen, zogenaamd ontgastoerisme. In de reacties daarop op sociale media krijgt de provincie Gelderland behoorlijk wat kritiek. De provincie heeft namelijk een ontgasverbod ingesteld voor benzeen en benzeenhoudende stoffen, maar onduidelijk is hoe groot het probleem is, hoe het ontgasverbod gehandhaafd wordt en wat de provincie doet om schippers een alternatief te bieden voor varend ontgassen. De provincie Gelderland staat hierin niet alleen, daarom een overzicht van de status op deze onderwerpen.

Achtergrond provinciale ontgasverboden

Ik begrijp de emotie in Gelderland naar aanleiding van de berichtgeving over ontgastoerisme. Een fenomeen waar Robert Tieman, toen nog van het CBRB, in 2012 al voor waarschuwde. Het is echter de vraag of het terecht is om dit op de provincie af te reageren, terwijl het juist de nationale overheid en de verladers zijn die in dit dossier zo langzaam bewegen. Daarom hier wat achtergrond over de provinciale ontgasverboden.

De provincie Gelderland stelde in juli 2017 een verbod op varend ontgassen van benzeen in, hiermee volgde de provincie het voorbeeld van de provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant (beide sinds 2015). Inmiddels zijn er in totaal 7 provincies met een ontgasverbod voor benzeen, ook Noord-Holland, Utrecht, Overijssel en Zeeland hebben inmiddels een verbod ingesteld op varend ontgassen.

Waan van de dag

Rotterdamse VVD stelt vragen over ontgassen

, door

RTV Rijnmond meldt dat de VVD in Rotterdam opheldering wil over benzeentankers n.a.v. de publicatie over ontgastoerisme in het AD en de Gelderlander. De partij heeft schriftelijke vragen gesteld en wil weten hoe vaak er op rivieren in de regio Rijnmond illegaal het kankerverwekkend gas wordt geloosd. De VVD wil helder krijgen op welke manier er op varend ontgassen gecontroleerd wordt. Daarnaast pleiten ze ook voor een legale ontgassingsplek voor binnenvaartschepen.

Waan van de dag

Kankerverwekkend gas in de Waal en Rijn

, door

NIEUWS - Het AD meldt: Ondanks een vorig jaar ingesteld verbod varen benzeentankers bij Lobith de grens over en lozen stiekem extreme hoeveelheden kankerverwekkend gas terwijl ze over de Waal en de Rijn in Gelderland varen.

De schadelijke import wordt ook wel ‘Het rondje vanuit Duitsland’ genoemd, aldus citeert het AD Krispijn Beek die voor weblog Sargasso onderzoek deed naar ontgastoerisme. Het hele dossier over ontgassen vindt u hier.

Foto: John Loo (cc)

Vanaf 2020 landelijk verbod op varend ontgassen voor binnenvaart

, door

NIEUWS - Het Ministerie van Infrastructuur en Water heeft gisteren bekend gemaakt dat er vanaf 2020 een landelijk ontgassingsverbod komt voor binnenvaarttankschepen. Minister Van den Nieuwenhuizen wil dat de internationale afspraken hierover halverweg 2020 in Nederland ingevoerd zijn. Mark Lensselink, die al in 2010 vragen stelde over varend ontgassen aan het dagelijks bestuur van Hoek van Holland en zicht sindsdien inzet voor een verbod op varend ontgassen, zegt in een reactie aan Sargasso:

Het heeft even geduurd, maar de uitstoot van benzeen en andere zwaar toxische stoffen wordt verder aangepakt. Dat is goed nieuws voor de bewoners, blootstelling aan Vossen kan echt niet


Ontgassen wat is het ook al weer?

Nadat schippers hun lading hebben gelost is het soms nodig om de ruimen te ontdoen van restanten van die lading. Waar het vluchtige stoffen betreft wordt dit vaak gedaan door middel van het ontgassen van het varende schip aan de buitenlucht.

De dampen die daarbij vrijkomen, bijvoorbeeld van benzeen of benzeenhoudende stoffen, kunnen milieu- en gezondheidsschade veroorzaken. Met behulp van ontgasinstallaties op de wal of op het schip kunnen schepen echter gecontroleerd worden ontgast.

Omvang emissies
Sargasso toonde in 2013 aan op basis van gegevens van CE Delft aan dat de emissies van varend ontgassen een factor 10 hoger lagen dan het RIVM rapporteerde via emissieregistratie.nl (korte versie, lange versie). De emissies daalde ook niet, zoals de VNCI beweerde, maar lagen juist een factor 10 hoger dan officieel werd gerapporteerd. De publicatie van Sargasso leidde tot Kamervragen van de SP en GroenLinks, ook op lokaal en provinciaal niveau zijn de afgelopen jaren geregeld vragen gesteld over varend ontgassen. Uiteindelijk paste het RIVM de emissiecijfers voor varend ontgassen aan.

Foto: John Loo (cc)

Verbod op varend ontgassen in Utrecht

, door

Vanaf 1 maart voert de provincie Utrecht een verbod op varend ontgassen van benzeen en benzeenhoudende stoffen in. Volgens Mariette Pennarts, gedeputeerde voor Milieu in Utrecht, volgt de provincie Gelderland in juli. Ook van de provincie Zeeland is bekend dat ze werken aan een provinciaal verbod op ontgassen. De provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant en Noord-Holland gingen de provincie Utrecht al voor. Dat betekent dat het verbod op varend ontgassen van benzeen en benzeenhoudende stoffen vanaf juli dit jaar geldt in 5 provincies.

Volgens gedeputeerde Pennarts is het het beste als het ontgassingsprobleem nationaal of zelfs internationaal wordt opgelost. Maar bij gebrek aan daadkracht bij het ministerie van I&M is er actie ondernomen door provincies. Het voordeel van een nationaal verbod is dat hiermee de verladers (dat zijn de grote (petro-)chemische opdrachtgevers) worden aangepakt. Met deze regionale aanpak zijn het de vervoerders die de bekeuring krijgen. Daarom blijven de provincies zich inzetten voor een nationaal of Europees verbod na 2018.

Bij de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s geeft enkel de VVD aan voorstander te zijn van een verbod op varend ontgassen. Gelet op eerder vragen in de Tweede Kamer van de SP en GroenLinks over varend ontgassen ligt het voor de hand dat deze partijen nog steeds voorstander van een nationaal verbod op varend ontgassen zijn.

Foto: John Loo (cc)

Verbod op varend ontgassen in Provincie Utrecht

, door

Kort_640_427-324x1931Provinciale Staten van de Provincie Utrecht wil uiterlijk vanaf 1 maart 2017 het varend ontgassen door de binnenvaart verbieden. Daarmee volgt Utrecht de lijn die de provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant in 2014 hebben ingezet.

In het Statenvoorstel ‘Wijziging Provinciale milieuverordening Utrecht 2013’ was al een verbod op ontgassen van binnenschepen opgenomen. Een concrete datum van in werking treden ontbrak echter nog in het Statenvoorstel. Om deze reden dienden alle partijen gezamenlijk een amendement in waarin GS worden verzocht om het verbod op ontgassen uiterlijk per 1 maart 2017 van kracht te laten gaan. Eerste ondertekenaar van het amendement is de VVD, die op hun website het succes dan ook claimt. Daarbij stellen ze dat er sprake zou zijn van een ontgasverbod in de provincie Limburg. Mocht een van de lezers daar meer van weten, dan hoor ik dat graag. Naar mijn weten zijn er tot op heden zelfs geen vragen gesteld over ontgassen in de provincie Limburg.

Verbod Utrecht

Met het verbod mag er niet meer tijdens het varen ontgast worden. Nogal wat scheepslading wordt vervoerd in vloeibare vorm. Na het lossen blijft in de tank altijd een aanzienlijke hoeveelheid van de lading in dampvormige toestand over. Deze wordt in de atmosfeer geloosd (het zogenaamde ontgassen), waardoor schadelijke stoffen als benzeen en benzeenhoudende stoffen, in de lucht vrijkomen. Dit kan tot geuroverlast leiden, maar ook tot gezondheidsrisico’s voor de bemanningsleden en omwonenden.
Het verbod op ontgassen heeft vooralsnog alleen betrekking op het ontgassen van het kankerverwekkende
benzeen en van benzeenhoudende mengsels, net als in Zuid-Holland en Noord-Brabant. De provincie Utrecht kan volgens de toelichting in principe ook andere stoffen aanwijzen, daarbij moet met name worden gedacht aan de in Europees verband aangewezen zeer zorgwekkende stoffen. Deze zijn schadelijk voor de gezondheid.
Waan van de dag

Update internationaal ontgasverbod binnenvaart

, door

NIEUWS - Er lijkt eindelijk een doorbraak te zijn bij de onderhandelingen over een internationaal verbod op ontgassen van vluchtige organische stoffen aan de buitenlucht. Half juli is er namelijk een publieke consultatie gestart voor wijziging van het Verdrag inzake de verzameling, afgifte en inname van afval in de Rijn- en binnenvaart (CDNI). De wijziging betreft een verbod tot het ontgassen van carcinogene, mutagene, reprotoxische en stankveroorzakende stoffen die op de lijst van de meest vervoerde milieugevaarlijke stoffen voorkomen of een politieke issue zijn. Volgens de beschikbare documentatie is er sprake van consensus over de inhoudelijke wijzigingen tussen de verdragsluitende partijen.

Foto: John Loo (cc)

Ontgasverbod Provincie Utrecht in de maak

, door

NIEUWS - Na Zuid-Holland en Noord-Brabant wil nu ook de provincie Utrecht wil een verbod op ontgassen door de binnenvaart instellen door de Provinciale Milieuverordening (PMV) aan te passen. Eerder gaf de provincie nog aan in te zetten op een landelijk verbod op ontgassen, daar lijkt de provincie niet meer op te willen wachten.

De Milieuverordening ligt tussen 19 april en 3 juni 2016 ter inzage bij de provincie Utrecht. De aanpassingen in de PMV moeten zorgen voor een verminderde uitstoot van benzeen en benzeenhoudende verbindingen, waardoor de luchtkwaliteit in de buurt van vaarwegen verbetert. Het gaat naar verwachting om 190 tot 650 ontgassingen in 2016.

Wat is varend ontgassen ook al weer?

Nadat schippers hun lading hebben gelost is het soms nodig om de ruimen te ontdoen van restanten van die lading. Waar het vluchtige stoffen betreft wordt dit vaak gedaan door middel van het ontgassen van het varende schip aan de buitenlucht.

De dampen die daarbij vrijkomen, bijvoorbeeld van benzeen of benzeenhoudende stoffen, kunnen milieu- en gezondheidsschade veroorzaken. Benzeen en benzeen houdende koolwaterstoffen zijn in de Europese wetgeving aangemerkt als kankerverwekkend, mutageen (kans op genetische schade) en daardoor dus als schadelijk voor de gezondheid. Met behulp van ontgasinstallaties op de wal of op het schip kunnen schepen gecontroleerd worden ontgast en wordt emissie naar de buitenlucht  voorkomen.

Waan van de dag

Provincie Zuid-Holland verbiedt ontgassen van benzeen houdende stoffen

, door

De provincie Zuid-Holland heeft vandaag bekend gemaakt dat het verbod op ontgassen van benzeen vanaf 1 januari 2016 wordt uitgebreid met producten die 10% of meer benzeen bevatten (UN 1267, 1268, 1863, 1993 en 3295).

Voor het ontgassen van benzeen bestaan volgens de provincie de volgende alternatieven:

  • Verantwoorde verwerking met een ontgassingsinstallatie
  • Het schip voorzien van dezelfde lading; ontgassen is dan niet nodig (deductievaart)
  • Het schip voorzien van een compatibele lading (dit houdt in dat de achter gebleven restdampen niet negatief werken); ontgassen is dan ook niet nodig.
Waan van de dag

Provincie Zeeland gaat ontgassen niet ‘op eigen houtje aanpakken’

, door

Het dagelijks provinciebestuur van Zeeland wil het ontgassen van benzeen door binnenvaartschepen in Zeeland niet verbieden. Gedeputeerde De Reu wijst naar Den Haag voor een landelijke aanpak. De fracties van GroenLinks, SP, PvdA en PVV, nemen volgens de Provinciale Zeeuwse Courant de suggestie van gedeputeerde De Reu over om aan de eigen Tweede Kamerfractie te vragen druk uit te oefenen op staatssecretaris Mansveld voor een landelijk verbod op ontgassen van benzeen.

Foto: John Loo (cc)

Geen provinciaal ontgasverbod in Gelderland

, door

Eind vorig jaar heeft GroenLinks Gelderland vragen gesteld aan Gedeputeerde Staten over ontgassen binnen de provincie Gelderland. De vragen zijn al weer een tijdje beantwoord, tijd dus om er wat dieper in te duiken.

Globaal wilde GroenLinks Gelderland weten of het provinciebestuur het eens was dat er geen verschil is tussen emissies van stoffen als benzeen en MTBE via landbronnen en vanuit de binnenvaart, en of de provincie overwoog om een provinciaal ontgasverbod in te stellen naar voorbeeld van de provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant.

Wat betreft de huidige verschillen in behandeling tussen landbronnen en mobiele emissiebronnen heeft GroenLinks Gelderland gelijk gekregen. Volgens de provincie Gelderland is er milieuhiegyenisch geen verschil tussen emissies vanuit landbronnen en vanuit mobiele bronnen, zoals de binnenvaart. Idealiter zouden dus ook dezelfde emissie-eisen aan beide soorten emissies opgelegd moeten worden.

De provincie Gelderland is echter niet van plan om een provinciaal verbod op ontgassen aan de buitenlucht in te stellen. In de beantwoording geeft de provincie aan dat ze via het Interprovinciaal overleg (IPO) samen met de andere provincies heeft gepleit voor een wettelijk vastgelegd landelijk ontgasverbod. Naar mening van de provincie werkt de staatssecretaris daar ook aan per juni 2015. Roel Vincken, persvoorlichter bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu, geeft echter aan dat het ministerie hier niet van op de hoogte is en dat het ministerie ook niet werkt aan een nationaal verbod vooruitlopend op internationale regelgeving.

Waan van de dag

‘DCMR ziet geen daling ontgassen benzeen door binnenvaart’

, door

Update: 20 februari 14.50: reactie DCMR toegevoegd.

Sinds 1 januari is er een verbod op varend ontgassen van kracht in Zuid-Holland en Noord-Brabant. Volgens de website Schiedams Nieuws zou het ontgassingsverbod door schepen met het kankerverwekkende benzeen op de Nieuwe Waterweg massaal worden ontdoken:

Sinds 1 januari geldt een verbod op het varend ontgassen met benzeen, maar bij de meldkamer van de Milieudienst Rijnmond (DCMR) zegt men nog altijd ontgassende schepen in het versier te hebben op de Nieuwe Waterweg.

Vorige Volgende