Al onze berichtgeving over de crisis die het coronavirus COVID-19 in 2019 en 2020 veroorzaakt.
Het starte met een ideetje van 3FM-dj Sander Hoogendoorn om mensen een hart onder de riem te steken. Uiteindelijk deden 183 radiostations mee en speelden afgelopen vrijdag het nummer You’ll Never Walk Alone van Gerry and the Pacemakers om 8.45 uur.
COLUMN - Laten we wel wezen, het is natuurlijk allemaal gelul, dat trendwatchen. Dezelfde ordinaire oplichting die je vroeger trof op de dorpskermis, alleen dan bij een oud vrouwtje met een pak kaarten of een kristallen bol, en nu verhipt en mooi gemaakt met een nietszeggende Engelse term.
Maar he, whatever, we zitten toch ons allemaal thuis te vervelen*, dus dan kan ik wat slap in de ruimte lullen. Her en der wat open deuren intrappen, dingen herhalen die al lang rondgaan, en extreme voorspellingen doen voor de verre toekomst waar niemand me toch ooit nog aan gaat herinneren.
Laten we beginnen met de drie golven die er aan komen. Ten eerste de scheidingsgolf: gezinnen zitten noodgedwongen op elkaars lip. Op veel plekken zal het de laatste druppel in de emmer zijn, het laatste zetje dat een toch al matig vervullende relatie in de afgrond duwt. Zodra we weer ons huis uit mogen loopt het storm bij de echtscheidingsadvocaten, mediators en bij de burgerlijke stand. Het wordt voor veel gezinnen een dramatische tijd.
Daarna komt de andere kant van de medaille: de geboortegolf. Er zijn huizen waar het wel gezellig is. Ja ook dáár zit men op elkaars lip. Thuis. De hele dag. Zonder veel omhanden. Moet ik het voor u uittekenen?
“We gaan plat en hebben hulp nodig“, kopt de NOS boven het bericht dat Brabantse ziekenhuizen de toestroom coronapatiënten niet aan kunnen.
Paar citaten uit het artikel:
“We hebben het ziekenhuis moeten ombouwen naar een plaats waar alleen nog maar coronapatiënten worden opgevangen“, zegt de medisch coördinator van het Bernhoven-ziekenhuis in Uden. Er worden al patiënten vanuit Uden verplaatst naar andere ziekenhuizen in de buurt. Maar dat gaat al bijna niet meer.
VERSLAG - En zo stemde de Tweede Kamer woensdagavond over 20 moties, ingediend bij het debat over de actuele ontwikkelingen rondom het coronavirus (schriftelijk verslag en videostream).
In totaal zijn er 23 moties ingediend. Drie worden aangehouden in afwachting van nadere informatie. Van de 20 ter stemming gebrachte moties zijn er 10 aangenomen (waarvan 8 unaniem) en 10 verworpen.
We zetten ze voor u op een rij:
Motie 151 van de leden Wilders en Baudet over afkondigen van een lockdown voor heel Nederland
Verworpen: alleen PVV en FvD voor. De motie was door Rutte ontraden.
Motie 152 van de leden Wilders en Agema over heropenen van gesloten ziekenhuizen.
Verworpen: Voor waren PVV, SP, PvdA, PvdD, FvD, Van Haga en Van Kooten-Arissen. De motie was door Rutte ontraden.
Motie 153 van het lid Ouwehand, Kuzu, Van Haga en Van Kooten-Arissen, Kamerlid Lid Van Kooten-Arissen c.s. over de adviezen van de WHO op (blijven) volgen.
Aangenomen. Alleen PVV en FvD tegen. Rutte liet de motie over aan ‘oordeel Kamer’.
Motie 155 van het lid Klaver en alle andere partijen over verwerven van benodigde beschermings- en testmaterialen en beademingsapparatuur nog meer tot topprioriteit classificeren.
Unaniem aangenomen. Rutte liet de motie over aan ‘oordeel Kamer’.
ELDERS - Zonder enige coördinatie hebben verschillende EU-lidstaten deze week een voor een hun grenzen gesloten om de verspreiding van het coronavirus een halt toe te roepen. Bijvoorbeeld Polen, waar president Duda zijn presidentiële verplichtingen combineert met zijn verkiezingscampagne.
‘Na Tsjechië en Slowakije, besloot ook Polen vrijdag zijn grenzen te sluiten in een poging het tot nu toe geringe aantal Covid-19-besmettingen en slachtoffers laag te houden. Internationale vluchten en treinen werden geannuleerd en alleen Poolse staatsburgers en officiële inwoners mochten per bus, auto of te voet nog terugkeren – als ze meewerken aan twee weken verplichte thuisquarantaine'(NRC woensdag j.l.).
Het gevolg is een urenlange file aan de grens met Duitsland en radeloze reizigers uit de Baltische staten die geen kans meer kregen om naar huis te reizen. Ze worden nu door boten opgehaald uit Sassnitz aan de Oostzee. Duitsland heeft een ander probleem met het sluiten van de grens met Polen. Daar werken zo’n 600.000 buitenlanders in de zorgsector. Voor het merendeel Polen. De zorg voor ouderen, thuis of in verpleeghuizen, loopt gevaar, ook al bezweren de grensautoriteiten dat ze verplegend personeel zullen doorlaten.
Symboliek die tot irritaties leidt
De EU heeft deze week een inreisverbod voor mensen van buiten het Schengengebied afgekondigd, een maatregel met een hoog symbolisch gehalte, gezien het vrijwel tot stilstand gekomen verkeer richting Europa, op dit moment de brandhaard van het virus. Je kunt je ook afvragen of het extra personeel dat nodig is voor dergelijke symbolische maatregelen niet beter elders kan worden ingezet.
COLUMN - Daar zijn we mooi klaar mee: een heuse pandemie. Welke strategie je overheid ook kiest: iedereen moet er doorheen, we hebben weinig keus. Individueel en als groep moeten we immuniteit opbouwen, en onderwijl iedereen die ziek en zwak is naar vermogen beschermen. Pas als dik de helft van de bevolking een besmetting heeft doorgemaakt, hebben we de eerste klap achter de rug.
Op veel punten staan mensen in Nederland er redelijk voor: we hebben een goede infrastructuur, schoon water, voedsel, riolering, en een redelijke weerstand. Plus natuurlijk die kilometers wc-papier.
Alleen: als tienduizenden ziek zullen worden, wil je dat spreiden, al was het maar omdat een deel in het ziekenhuis belandt (waarvan een deel op de intensive care, waarvan nog weer een deel verdomme zal overlijden). Wanneer te veel mensen tegelijk ziek worden, stort niet alleen de zorg ineen, wegens te weinig capaciteit, maar ook de infrastructuur. Daar moet je niet aan denken. Dan sterven er aanzienlijk meer mensen en raakt zowat alles ontwricht.
Deze pandemie maakt op slag duidelijk hoe immens belangrijk maatschappelijke voorzieningen zijn, en een degelijke sociale structuur. We hebben hier bijstand. Een ziektewet. Ziekenzorg. We hebben vangnetten. In Amerika zijn miljoenen mensen onverzekerd: zij riskeren opgezadeld te worden met onbetaalbare schulden zodra hun gezondheid hapert. Dat is ‘normaal’ al een kanjer van een probleem, en thans al helemaal niet meer te overzien.
NIEUWS - Nu alle 25 veiligheidsregio’s een noodverordening hebben ondertekend (en waarvan op de websites van regio Amsterdam-Amstelland en Limburg-Noord nog steeds niets is van te zien), lijkt er eenduidigheid te zijn voor heel het land.
In ieder geval hebben alle gepubliceerde noodverordeningen nu dezelfde tekst, die aansluit bij de maatregelen die het kabinet vorige week donderdag en afgelopen zondag afkondigde. Gaan de gemeenten in de veiligheidsregio’s ook dezelfde uitvoering aan de maatregelen geven en handhaven ze de verordening ook op eenzelfde wijze?
Dat zal de komende tijd blijken, maar afgaande op de eerste berichten valt te verwachten dat de aanpak en handhaving divers zal zijn. Het is aannemelijk dat Ruttes oproep “We moeten dit met z’n allen doen”, door bestuurders én burgers vooral naar eigen inzicht zal worden ingevuld.
Eenduidigheid in ieder geval wat betreft weekmarkten? Boodschappen doen is immers niet verboden, winkels worden nog niet gesloten, dus het zou discriminerend zijn weekmarkten wel te verbieden. Maar hoe handhaaft met de ‘niet meer dan 100 mensen’-regel? Hoe wordt er op toegezien dat bezoekers een onderlinge afstand van 1,5 meter in acht nemen?
Voor de weekmarkten in Drenthe gaan wat scherpere regels gelden, maar worden nog niet verboden. Maar andere markten en braderieën waar meer dan honderd personen samenkomen zin wel met onmiddellijke ingang verboden.
Voor zo’n vorm van cybermonitoring is in Israël normaliter goedkeuring van het parlement vereist. Premier Benjamin Netanyahu wist dat proces te omzeilen door een noodregeling.
Haaretz: ‘Government approves regulations permitting collection of data without court order, circumventing Knesset in the process. Data can be stored until regulations, which can be extended, expire .’
OPROEP - Van de nood een deugd maken, dat zal lastig worden. Maar het kan. Het kan legaal, zinvol, leuk en hartverwarmend.
Evenementen voor 100 en meer personen mogen niet meer gehouden worden. Wij doen dat toch. U bent nu op het Sargasso-plein, waar u inspirerende ideetjes kunt ventileren. Hoe meer, hoe beter.
We openen dit plein met een paar voorbeelden. We hopen natuurlijk dat uw voorbeelden snel volgen.
V&VN (de beroepsorganisatie Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland) roept voormalige of aanstaande verpleegkundigen of verzorgenden op bij te springen in de zorg. Een idee waar eerder al veel mensen op zijn gekomen.
In het zwaar getroffen Brabant hebben zich zoveel mensen aangemeld dat nieuwe aanmelding op dit moment niet meer nodig zijn. Er is nog wel behoefte aan geregistreerde artsen en verpleegkundigen met een BIG-registratie.
Dat brengt ons meteen naar een andere oproep: Naar Italiaans en Spaans voorbeeld gaan we dinsdag 17 maart om 20.00 uur de hardwerkende zorgmedewerkers met een daverend applaus bedanken voor hun inzet. Aan deze bijeenkomst mogen meer, veel meer dan 100 mensen deelnemen. All together now….
De horeca moet dicht, maar wat gebeurt er dan met al dat ingekochte voedsel?
Horeca-ondernemers in Heerenveen besloten hun spullen aan zorginstellingen en de plaatselijke Voedselbank te schenken.
Nadat afgelopen donderdag al een verbod op bijeenkomsten met honderd of meer mensen was afgekondigd, volgde gisteren ook de maatregel tot sluiting van alle horeca. We kunnen wel spreken van een noodtoestand. Of premier Rutte dat ook zo zal benoemen in de aangekondigde toespraak, wachten we af.
Is er nu krachtens de Coördinatiewet uitzonderingstoestanden sprake van een beperkte noodtoestand of een algemene noodtoestand? In ieder geval lijkt nu een situatie te zijn ontstaan waarbij de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag van toepassing is. Een wet waarvan de uitvoering ligt bij ministers, commissarissen van de koning en burgemeesters.
In de praktijk zullen de 25 veiligheidsregio’s voor uitvoering en handhaving moeten zorgen. Al vanaf donderdag stelden een aantal van hen noodverordeningen in of regelden maatregelen per officieel besluit. Het leidde ook al tot de eerste handhavende stappen.
Omdat de maatregelen onze bewegingsvrijheid flink aan banden legt en er sancties opgelegd kunnen worden als we ons niet aan die maatregelen houden, is transparantie natuurlijk geboden. We hebben eens uitgezocht welke 25 veiligheidsregio’s een noodverordening of besluit kenbaar hebben gemaakt en hoe vlot u die kunt vinden (op basis van informatie die bij ons op zondag 23.00 uur bekend was). Kijkt u eens bij uw veiligheidsregio in dit overzicht:
Het lag al even op de plank, maar blijkt nu ook effectief in het neutraliseren van het Coronavirus COVID-19.
COLUMN - Wie de huidige toestand te veel vind en hier niet had willen zijn is te laat om nog op de vlucht te slaan. Het is immers goed denkbaar dat er een wereldwijd reisverbod komt. Zo zouden in ieder geval de landen gespaard kunnen worden waar het coronavirus nog geen greep op de mensheid heeft gekregen.
Zijn die landen er dan? Net als op de kaart van Nederland, zijn er ook op de wereldkaart nog plekken te zien waar geen meldingen en slachtoffers van het virus zijn. Op de kaart die de RIVM op haar website toont, zien we dat Noord-Brabant echt de klos is, maar de Waddeneilanden schoon lijken te zijn. Misschien blijft dat zo als de veerdiensten nu stil worden gelegd, want in de kop van Noord-Holland en in Friesland zijn al infecties gespot.
RIVM Kaart Aantal Coronavirus (COVID-19)-meldingen per gemeente, peildatum 13 maart 14:00
Ook op de wereldkaart zijn nog virusvrije gebieden. Overigens laat die kaart alleen de gegevens zien die gemeld én verwerkt zijn.
© WHO Figure 1. Countries, territories or areas with reported confirmed cases of COVID-19, 10 March 2020
De wereldkaart laat de situatie zien, vastgesteld op 10 maart, twee dagen voor het kabinet hier de maatregelen opschaalde. De WHO had toen meldingen uit 110 landen geregistreerd. Op dat moment was Nederland tiende op de ranglijst met 377 bevestigde besmettingen en was twaalfde met 3 overledenen.
