COLUMN - In dezelfde week dat Ahmed Marcouch (PvdA) pleitte voor een verbod op salafistische organisaties, bezocht zijn partijgenoot Ahmed Aboutaleb namens de gemeente Rotterdam Saoedi-Arabië om er geld te verdienen. Een omstreden bezoek. Niet alleen omdat in Saoedi-Arabië de mensenrechten op grote schaal worden geschonden, maar ook omdat vanuit dat land het wahabisme wordt geëxporteerd en terrorisme wordt gefinancierd.
Saoedi-Arabië kondigde twee weken geleden aan met 33 andere soennitische islamitische landen een militaire alliantie’ te hebben gevormd die terrorisme wil bestrijden. De alliantie zal worden geleid vanuit de Saoedische hoofdstad Riyad. Met de oproep lijken de Saoedis te voldoen aan een eerdere oproep van de Verenigde Staten om de militaire actie tegen IS op te schroeven.
Op het initiatief werd met scepsis en zorg gereageerd. Niet alleen omdat het kan leiden tot spanningen tussen soennieten en sjiieten (Iran), maar ook omdat het een middel kan worden om in verschillende landen politieke tegenstanders aan te pakken.
Zo heeft de leider van de coalitie, Saoedi-Arabië de neiging iedere opvatting die het bewind niet bevalt als ‘terroristisch’ te betitelen. Volgens Human Right Watch wordt terrorisme in artikel 1 van de in 2014 uitgebreide terrorismewetten onder andere gedefinieerd als het oproepen tot atheïsme of het bekritiseren van de islamitische fundamenten waarop het land is gebaseerd.
Mensenrechten
Er zijn weinig landen ter wereld waar het zo beroerd gesteld is met de mensenrechten als in Saoedi-Arabië. Demonstraties zijn er verboden, alle nog levende mensenrechtenverdedigers zitten lange gevangenisstraffen uit, vrouwen worden op vele vlakken gediscrimineerd, om maar niet te spreken over de positie van homo’s of ongelovigen .Het land is er sinds de komst van koning Salman niet milder op geworden: in 2015 gaat het uit 1995 stammende record executeren verbeterd worden. De Saoedis zijn net zo behendig in het publiekelijk onthoofden van tegenstanders als Jihadi John en zijn vrienden en doen dat bij voorbaat in het openbaar zodat het afschrikwekkende effect des te groter is.
In bijna de helft van de gevallen gaat het om buitenlanders, meestal gastarbeiders, die vaak geen Arabisch spreken en ook geen recht op een tolk hebben. Een gebrekkige inburgering kan in dat land letterlijk je kop kosten.
Wahabisme
Tot slot exporteert Saoedi-Arabië het wahabisme, het salafisme van de Saoedische school, een bijzonder orthodoxe en weinig tolerante vorm van de islam die weinig verschilt van de ideologie waarmee IS haar terreurdaden rechtvaardigt. Dit betekent nog niet dat de Saoedische overheid IS steunt. Het Huis van Saoed, het koningshuis van Saoedi-Arabie is juist een doelwit van IS. Toch heeft Saoedi-Arabie wel gedoogd dat er vanuit het land volop steun aan verschillende terroristische bewegingen, waaronder IS, is gegeven.
Wanneer Saoedi-Arabie een marginaal land was geweest, was de kans groot dat onze politici zich als dominees hadden opgesteld en over elkaar waren gebuiteld om principiële standpunten in te nemen. Saoedi-Arabië was dan, met het dreigement van een mogelijke boycot of militair ingrijpen, onder grote druk gezet om de mensenrechten te verbeteren en de export van wahabisme te stoppen.
Zwart goud
Maar, Saoedi-Arabië is geen marginaal land. Behalve het wahabisme exporteren de Saoedis ook olie en zo lang een groot deel van de wereldeconomie aan het infuus van dit zwarte goud ligt, stellen onze politici zich eerder als koopmannen dan als dominees op.
Saoedi-Arabië behoort niet tot de belangrijkste handelspartners van Nederland. Toch importeerde ons land vorig jaar voor 3,4 miljard aan goederen uit het land. Het Saoedische petrochemieconcern Sabic en staatsoliemaatschappij Saudi Aramco zijn beiden actief in Rotterdam en Shell zit ook in Saoudie-Arabie.
Behalve dat we olie kopen, is Saoedi-Arabië ook een klant van het Nederlandse bedrijfsleven. De Saoedis importeerden voor 2,5 miljard euro uit Nederland, vooral op het gebied van luxe consumptiegoederen, energie, Life Science & Health, wetenschappelijke samenwerking en landbouw. Ook verkocht Nederland de afgelopen jaren voor ruim 35 miljoen euro wapens aan het land en werden wapens uit andere landen via onze havens en Schiphol doorgevoerd naar Saoedi-Arabië. Het zijn wapens die nu ingezet worden in de oorlog in Jemen.
Brede betrekkingen
Burgemeester Aboutaleb was niet de eerste hoogwaardigheidsbekleder die een bezoek aan Saoedi-Arabië bracht. Velen gingen hem voor. Nederland onderhoudt goede betrekkingen met de Saoedis. Ons Koningshuis is al lange tijd goed bevriend met het Huis van Saoed. De Koning en minister Koenders waren in januari nog in de Saoedische hoofdstad Riyad om het rouwbeklag voor de overleden koning Abdullah bij te wonen. Premier Mark Rutte weerlegde destijds de kritiek van D66, PVV en GroenLinks op dit bezoek. Nederland en Saoedi-Arabië hebben volgens de premier ‘brede betrekkingen’ en daarbij hoort het om ‘op passende wijze’ de laatste eer te bewijzen aan de koning’.
Islam
De Saoedis hebben nog een andere troef in handen die een boycot bemoeilijken: het land vormt het religieuze centrum van de islam en is één van de weinige islamitische landen ter wereld waar een volledig op de klassieke sharia gebaseerd rechtssysteem is ingevoerd. Andere islamitische landen kennen een duaal rechtssysteem met religieuze en seculiere rechtbanken, die vaak gebruik maken van rechtsstelsels die geïnspireerd zijn op het recht van de voormalige koloniale overheersers.
Ook bezit het land de belangrijkste islamitische heilige plaatsen Mekka en Medina. Saoedi-Arabië is de ‘Beschermer van de twee Moskeeën’. Ieder jaar ontvangt het land miljoenen moslims die naar Mekka komen om de hadj, een religieuze plicht, te volbrengen. De hadj brengt Saoedi-Arabië niet alleen veel inkomsten, maar bezorgt het land ook een strategisch sterke positie ten opzichte van landen die grote groepen moslims herbergen en die alleen al vanwege dit gegeven met de Saoedis zaken moeten doen.
Al deze economische, religieuze en strategische factoren verklaren waarom we de Saoedis maar liever te vriend houden.
Daarom werd onlangs een motie om wapenleveranties aan Saoedi-Arabië te stoppen verworpen en kwamen niet alleen de multinationals, maar ook Marokkaanse organisaties in het verweer toen Saoedi-Arabië een handelsboycot dreigde in te stellen tegen Nederland vanwege anti-islam stickers van Wilders. Premier Rutte was er deze keer als de kippen bij om “fel afstand” te nemen van de stickers van Wilders. Met succes: de boycot kwam er niet.
En zo kan het gebeuren dat we in Nederland politici hebben die pleiten voor mensenrechten, die zich hard maken voor ‘onze waarden’ en die een keiharde aanpak van het politieke salafisme voorstaan, maar tegelijkertijd de exporteur van het wahabisme en de kampioen onthoofdingen als vriend beschouwen. Een ‘uitermate ongemakkelijke vriend’ in de woorden van VVD’er Han ten Broeke. Dat dan weer wel.
Ewoud Butter is hoofdredacteur van Republiek Allochtonië. Dit stuk verscheen eerder in Zaman Vandaag.
Reacties (15)
Zolang we verslaafd blijven aan olie kunnen die middeleeuwse oliesheiks hun goddelijke gang gaan. En dat doen ze dan ook.
“Wiens brood men eet, diens woord men spreekt”, is een spreekwoord dat door vervanging van ‘brood’ door ‘olie’ en ‘eet’ door ‘verstookt’ duidelijk maakt waarom politici in Nederland zich geremd voelen dingen te zeggen die in Saoedië niet op prijs worden gesteld. Sinds de oliecrisis van 1973 weten Westerse landen aan welke kant hun brood gesmeerd is en loopt de dominee met duct tape over zijn mond. De gevolgen daarvan zijn vérstrekkend; en het wordt steeds duidelijker hoe ver precies.
De oliecrisis van 1973 was de laatste keer dat de Saoedi’s net deden alsof de Palestijnen ze een fuck kunnen schelen. Sindsdien hebben ze een alliantie met de VS (en in de praktijk ook met Israël), vooral na de Iraanse revolutie en de Sovjet inval in Afghanistan. De VS en Saoedi Arabië zijn sindsdien in het hele Midden Oosten en West Azië bezig alles wat seculier en links is de nek om te draaien. SA is de moeder van ISIS en verschilt nauwelijks van de nieuwe versie.
Als het even meezit implodeert Saudi. De sponsoring van extreem orthodoxe groeperingen houdt dan op en Iran krijgt de macht in het Midden Oosten. Alles beter dan die luie donders uit SA
@4: Saoedi-Arabië kent grote minderheden, dus de kans op een implosie is niet helemaal denkbeeldig.
Maar ik vrees dat dan een situatie ontstaat zoals in Irak of in Syrië.
D.w.z. een groot deel van de lokale bevolking wordt vermoord, en de extremisten kunnen zelf de olie verkopen i.p.v. te bedelen om sponsoring.
@4: Die luiheid is juist een pluspunt. En Iran is nou ook niet bepaald seculier.
Sjemig na dertig jaar sponsoring van wahhabiten en salafisten all around the world, worden we hier in Nederland wakker. Beetje erg laat. Met moskees in NL met Saoedi’s geld gefinancierd, waar een voedingsbodem is gemaakt voor allerlei onplezierige dingen. Tot en met hun zoon Osama, die veeeeeel geld van de Saoedi’s kreeg, en zich uiteindelijk tot een vijand van het westen keerde.
De oplopende spanning tussen Iran en Saoedi-Arabië dreef de olieprijs slechts een paar procent op.
Maar vandaag verlaagde Saoedi-Arabië de olieprijs voor Europese klanten vermoedelijk in een poging om te voorkomen dat Iran weer marktaandeel kan Europa kan verwerven. Volgende maand wordt het olie-embargo van de Europese Unie opgeheven en begint de prijsoorlog pas echt.
Gaat het conflict uitsluitend over religie of toch ook een beetje om economische belangen?
Misschien moeten we geen olie meer kopen uit landen die de mensenrechten schenden (Rusland, Iran, Nigeria en Saoedi-Arabië). Dan blijft eigenlijk alleen Noorwegen over.
@8.
Allebei. Want het westen heeft de sancties niet alleen opgeheven vanwege het meer vriendelijke gedrag van het Iraanse regime, ook vanwege de olie.
Iran heeft het oliegeld nodig, om hun economie weer op te bouwen, en in het verlengde daarvan: militaire macht.
Iran heeft al meer invloed door Irak, waar hun sektegenoten de macht hebben, althans in het zuiden, en in Jemen. Het zou zo maar kunnen gebeuren dat het soenitische regime in Bahrein gaat vallen door een meerderheid van de shi’itische bevolking. Bahrein is zeer strategisch in de Perzische Golf. Dat zullen de Saoedi’s en ook Koeweiti’s weer niet leuk vinden.
@9:
Dat hoor ik wel vaker, bijvoorbeeld in het geval van Rusland.
Maar Iran kan zelf geld maken, net als Rusland. Je kunt ook gewoon je eigen economie opbouwen uit eigen middelen en met je eigen valuta.
Je hebt alleen euro’s en dollars nodig als je dingen in Europa of in de VS wit kopen. En dan wordt de zaak een stuk ingewikkelder: wij willen ook heel graag dat de Iraniërs en de Russen met euro’s spullen komen kopen, die wij in Europa maken. Eigenlijk zien we de Iraniërs (en de Saoedi’s en de Russen) ook als potentiële klanten voor onze produkten en natuurlijk als olieleveranciers, die we tegen elkaar kunnen uitspelen.
@10.
Je vergeet dat economie opbouwen en daardoor vreemde valuta vergaren, belangrijk is voor het kopen van oorlogstuig.
De regeringen die wel lef hebben worden op hun vingers getikt op alle mogelijke manieren. Want opkomen voor Arabische vrouwen, dat is een aanval op de islam. Diplomatieke oorlog tussen SA en Zweden.
http://m.newsmonkey.be/article/36575?fb_comment_id=614720171962765_615548658546583#f3b62e58e6a9b68
@9
Zou ik ook graag zien, helaas zal dat niet gebeuren, zolang Bahrein de hulp in kan roepen van de andere soennitische landen (zoals Saoedi-Arabië en de VAE), zoals dat gebeurde in 2011.
@10
Zoals afstanden in meters komen, komt olie in Amerikaanse dollars per vat. Ze hebben dat geld überhaupt nodig, ongeacht de valuta.
@10: “Maar Iran kan zelf geld maken, net als Rusland. Je kunt ook gewoon je eigen economie opbouwen uit eigen middelen en met je eigen valuta.”
Ik denk niet dat de Iraniërs daar nog intrappen gezien de recente devaluatie van hun munt.
Je hebt alleen euro’s en dollars nodig als je dingen in Europa of in de VS wit kopen.
Gezien het verschil tussen de officiële en officieuze koers tegen buitenlandse valuta, denk ik ook niet dat er buiten Iran veel mensen zijn die Rials aannemen. Ze hebben dus hoe dan ook buitenlandse valuta nodig als ze iets buiten het eigen land willen kopen. En dus moeten ze inderdaad zoveel mogelijk olie tegen harde(re) valuta zien te verkopen (en dan zijn Roebels ook nog niet zo handig, want die worden ook in rap tempo minder waard).
@14: In een tijd waar papieren geld heel snel in waarde kan dalen, kan ruilhandel een uitkomst bieden. Olie in ruil voor voedsel of wapens.
Wel vervelend dat je dan geen oliedollars meer in circulatie brengt.