COLUMN - Boodschappen van de krant: een wanhopige Irakees hangt zich op in zijn cel, want hij krijgt zijn paspoort niet om terug te keren naar zijn familie. De wanhopige Irakees bleek acht voorgangers te hebben, allen in het bezit van de gruwelijke vrijheid, die een mens soms gewordt als hij van alles beroofd is. In zijn land heerst een dodelijke epidemie, de pest. Wij krijgen de vluchtelingen.
Nog zo’n boodschap: de burgemeester van Ede last het debat over het vluchtelingenbeleid in zijn gemeente af, omdat hij het niet meer als mogelijk beschouwt. De verbruining van ons politiek systeem rukt op, de straat regeert. Of is ons systeem failliet?
Zekerheden van het westen
Goethe schreef:
Het grootste kwaad dat een mens kan overkomen is dat hij slecht over zichzelf gaat denken. Alles wat daarmee ontstaat, is waard dat het te gronde gaat.
Ik denk slecht over mijzelf en mijn politieke omgeving. Vluchtelingen, uitzichtloze oorlogen en haat, bemoeizucht met anderen, strijd om beeldvorming, vrekkigheid, ik zie het op veel plekken om me heen. Het is een wormstekigheid in onze politieke contacten, die ik slecht kan hebben.
Een “hemels Noord Korea” noemde Christopher Hitchens het religieuze denken van de fundamentalisten, de christelijke evenzeer als de islamitische, met ‘een goddelijke Kim’ die je moet aanbidden en vrezen. Daarin is de dood verkieslijker dan het leven, zoals de zelfmoord terroristen bewijzen.
Dat denken is het absolute kwaad, zei hij, kort voor zijn dood in 2011. Kunnen wij een cultuur depressief noemen, leeghoofdig of ontspoord? Ik geloof niet dat je dat zou moeten doen, maar dan kijk je naar de warhoofden die een kans maken om president in de V.S. te worden; of je registreert de onweerstaanbare opmars van de PVV in de peilingen. Populisten willen muren bouwen en grenzen sluiten. Dat is geen programma waar de wereld mee vooruit zal komen.
De pest
Zocht ik troost of inspiratie? Ineens zit ik met een boek in handen, dat ik decennia geleden las. Het is een beroemd verhaal van Camus, over de Pest, die uitbreekt in Oran. Maar misschien is het ook een allegorie over de Duitse bezetting en de morele en existentiële vragen, die zich in die tijd opdrongen. Het verhaal begint met de beklemming van de groeiende aantallen dode ratten, het ontkennen van de voortekenen, die steeds duidelijker worden.
Het woord pest mag niet genoemd worden, maar het compromis is te doen alsof het de gevreesde ziekte is en daarop maatregelen baseren. Dat wordt als beleid aanvaard. Terwijl ik dat lees hoor ik in het nieuws dat de prognose van 90 duizend vluchtelingen terzijde is gelegd en de staatssecretaris blijft bij zijn eigen schattingen. Tja..
Dan, als het woord pest gevallen is, gaat het verhaal over het sluiten van de stad. Dan gaat het om de scheiding van geliefden, het ontduiken van de regels bij het reizen. De hoofdpersoon is Dr. Rieux, die een geliefde heeft die buiten de stad moet kuren. De stadspoorten worden bewaakt, dus niemand mag reizen. Telefoneren kan wel.
“Er zijn in de wereld even veel pestepidemieën als oorlogen voorgekomen. Toch zijn de mensen nog altijd even weinig voorbereid op pest als op oorlog.” Rieux denkt over de onvoorstelbare aantallen: “maar wat zijn honderd miljoen doden? Als men een oorlog beleefd heeft, weet men zelfs nauwelijks meer wat één dode is.”
Op het strand van Kos spoelt een Turkse kleuter aan. Al jaren lang werd er gevaren naar eilanden voor de Libische kust en verdronken duizenden. Maar ineens is de abstractheid van 60 miljoen vluchtelingen in de wereld verdwenen, samengebald en concreet in een lijkje van een kleuter.
Zoals dezer dagen: de Irakees, die geen status kreeg, maar ook zijn pas niet om terug te reizen naar zijn gezin. Het is geen tragiek maar beleid: de capaciteit van de IND moet te wensen overlaten, want dat je vlot een verblijfsvergunning krijgt is “het verkeerde signaal”.
Camus, de moralist
Het verhaal van Oran biedt alle ingrediënten van onze problemen met de vluchtelingen. Of Camus het schreef over de Duitse bezetting kunnen we hem niet meer vragen, want hij verongelukte in 1960. Het is evengoed als allegorie over de vluchtelingencrisis.
Het verhaal gaat over het onheil, dat zich aandient door de dode ratten, over het ontkennen en het wegkijken van wat al lang zichtbaar is. Het gaat over de belemmeringen die mensen ondervinden als zij worden gescheiden van hun geliefden.
Als de hopeloze strijd tegen de pest vermoeid maakt, tekent Dr. Rieux de volgende dialoog op:
– Ben jij instaat te sterven voor een liefde?
– Dat weet ik niet, maar nu geloof ik van niet.
– Daar, zie je. Maar je bent wel in staat te sterven voor een idee, dat blijkt wel. Nu, ik heb genoeg van die lui, die sterven voor een idee. Ik geloof niet aan heldenmoed, ik weet dat die gemakkelijk is en ik heb geleerd dat die moorddadig kan worden ook. Wat mij interesseert, dat is leven en sterven voor wat men liefheeft.
Aan het einde van het gesprek zegt Rieux:
Maar toch moet ik je een ding zeggen: dit alles heeft met heldenmoed niets te maken. Het gaat hier om fatsoen. Het kan belachelijk lijken, maar de enige manier om tegen de pest te strijden is fatsoen.
Wat gebeurde er toen de pest alles in haar greep hield? “Er bestond toen geen individueel noodlot meer, maar slechts een collectieve geschiedenis, die van de pest en van gevoelens die allen bezielden.”
Dat is mooi. Zien we het individu en zijn verhaal nog?
De afloop
Met Oran ging het uiteindelijk beter: een serum begon te werken, de pest werd bedwongen. Maar velen lieten het leven en niets was voor de overlevenden nog het zelfde. “Wat men leert te midden van grote gesels: dat in de mens toch meer bewonderenswaardigs is dan verachtelijks.” Zo gaat het in verhalen van schrijvers.
Maar de pest van het fundamentalisme en de voorliefde voor de dood woedt nog volop in het Midden Oosten en de gevolgen ervan bedreigen de politieke vrede en gebruiken in Europa. Camus ziet meer in de mensen om te bewonderen, dan om te verachten. Ik wilde dat ik zo kon kijken. Maar ik zie brave landgenoten in ongeremde woede schelden op hun burgemeesters en raadsleden. Alleen zij hebben die vluchtelingen niet uitgenodigd en de fundamentalistische pest niet veroorzaakt. Het herlezen van Camus was een genoegen, maar ik zou willen dat de Pest werd bedwongen. Alleen tegen deze pest hebben we nog geen medicatie gevonden.
Reacties (26)
Ik begreep dat de Edese burgervader pleitte voor een verplichting, of in ieder geval een jekuntnietweigeren regeling, voor gemeenten om vluchtelingen op te vangen. Ik weet niet of hij daarmee zwicht voor bruine drek. (Jeetje, dat ik het ooit nog voor een burgemeester zou opnemen.)
De bruine drek heeft het er vooral zelf naar gemaakt. Da’s pech, inspraak weg.
@1: moet ik misschien verhelderen. Ik vind het voorbeeld van Ede tamelijk vreselijk, omdat ik geloof dat mensen vooral op kleine schaal, dus in de gemeente, de beste oplossingen vinden voor hun problemen.
De rellerigheid, die lokaal ontstaat, verhindert een lokaal politiek proces, lokale bestuurders duiken achter een centrale overheid, die onontkoombare problemen schept.
Die keuze, die ik snap, is het wijken voor terreur van de straat, zoals toen een bruin hemd liet zien waar je bij hoorde.
Wie jij bruine drek noemt, weet ik niet, maar dat is je eigen verantwoordelijkheid. Ik bedoelde er de relschoppers mee.
-De verheldering is duidelijk
-Met bruine drek bedoelen we hetzelfde
-Zwichten en doordrukken zijn in alledaagse politieke beslissingen elkaars tegenovergestelde, in een holistische visie inderdaad niet per se.
Ik vind het een depressief aandoend stukje, Tom van Doormaal.
Misschien begrijpelijk, maar moeten we onszelf de put in praten of zo? Neem nu dit:
Waarom is dat een reden om slecht over je zelf te denken?
Strijd jij om beeldvorming? Ben jij een vrek? Haat jij?
Indien ja, dan heb je gelijk om slecht over jezelf te denken.
En doe er dan wat aan.
Indien nee, accepteer de wereld dan eens een keer zoals die is.
De wereld kan je niet veranderen, jezelf wel.
http://ks357475.kimsufi.com/serveurdetest/infodusud/wp-content/uploads/2014/08/Ptiluc_11.jpg
asielzoekers met mrsa
Misschien wordt het wel :
A: Aanslagen Parijs
B: Verkrachtingen Duitsland
C : MRSA uitbraak in Nederland
@4: natuurlijk, ik ben tamelijk gedeprimeerd, maar daar ging mijn verbinding met De Pest nu net over. Ik kan mezelf veranderen en aan de wereld kan ik niet veel doen.
Dat ik daar last van heb, van die wereld refereert aan de uitspraak van Goethe, waarmee ik begon.
Ik sta midden in de actualiteit, bemoei me met allerlei discussies en standen van zaken en wat gebeurt? Woede, beledigende taal naar burgemeesters en raadsleden, “daar moet een piemel in”.
Ik kan het niet helpen, maar ik vind het terreur van de straat. Er kan nog zo veel verrot zijn aan onze politieke zeden en gebruiken, maar als we lokaal niet meer problemen kunnen oplossen, voel ik me daardoor slecht. Ik wil dat toch maar zo houden. Als Wilders MP wordt, zal ik emigreren. Ik weet alleen niet waarheen.
@4: en hoop is er ook. Castricum, die Wilders vangt: “hoezo, Partij voor de vrijheid, maar wel voorstellen de manlijke vluchtelingen preventief in hun AZC’s op te sluiten?”
Wilders mompelde iets van een voorstel, waarmee een groot deel van de bevolking het wel eens zou zijn. Daarmee liet hij zien dat het recht noch de logica hem interesseren.
Om vervolgens ook te melden dat hij de journalist niet meer wil spreken. Dat geeft dan weer moed en toont de onbeduidendheid van zijn retoriek en politiek.
Is fundamentalisme werkelijk wat ‘de’ problemen in het Midden-Oosten verklaart?, zoals Christopher Hitchens leek te denken?
Islamitisch fundamentalisme lijkt me daar eerder een reactie op de maatschappelijke en economische stagnatie door corrupte en nepotistische partij-elites; en een verlangen naar de heropleving van een fictieve geschiedenis toen de islamitische wereldrijken nog toonaangevend want vroom waren.
Je kunt de opkomst en het succes van IS bijvoorbeeld niet verklaren zonder in ogenschouw te nemen:
1. de Irak-oorlog en de wijze waarop de Amerikanen de bestuurlijke orde hebben ontmanteld en in de handen van sektarische krachten hebben gelegd (en de soennitische minderheid tegen zich in het harnas hebben gejaagd door als militair verlengstuk van de sji’ieten op te treden);
2. en zonder te beseffen dat Assad alle jihadisten, moordenaars en verkrachters uit de gevangenissen heeft geloosd en IS ongemoeid heeft gelaten zodat die de legitieme oppositie zou oprollen, waarna hij de bevolking (en de wereldgemeenschap) voor de keuze zou kunnen stellen tussen hem of IS.
3. en zonder alle internationale spelers in ogenschouw te nemen die jihadistische groepen steunen omdat die ofwel het regime Assad ondergraven, ofwel een buffer vormen tegen IS, of allebei. De Golfstaten, de VS, Turkije, allemaal hebben ze hun vieze vingertjes in die taart, aangezien het niet de bedoeling is dat Iran te sterk wordt of de Koerden een eigen staat kunnen oprichten. Syrië is een theater voor een proxyoorlog.
Christopher Hitchens is wel de laatste die je serieus zou moeten nemen wat betreft het Midden-Oosten. De man bleef – ook lang duidelijk werd welk moeras van jihadisme de Amerikanen hadden gecreëerd met die invasie – volhouden dat het verwijderen van Saddam een goede zaak was geweest, aangezien die zich vroeger of later geëncannailleerd zou hebben met Al Qaeda.
Yeah, right: moet je nu eens zien.
Die vluchtelingen die deze kant op komen, vlieden trouwens niet alleen voor IS, hè? IS trekt een hoop aandacht met die gruwelpornovideo’s, maar Assad maakt met zijn rücksichtslose bombardementen negentig procent van de burgerslachtoffers.
@8
Inhoudelijk verschil ik ook niet van mening met de gedane constateringen. Maar wel over wat het met jou of mij moet doen.
De vraag is of ik mij moet meeslepen met de gebeurtenissen die zich voordoen. Moet ik mij emotioneel verbinden met “daar moet een piemel in”? Misschien eventjes wel. Maar toch niet dusdanig dat ik mij ‘slecht’ ga voelen. Het moeilijke er aan is om te begrijpen waarom mensen zo reageren. Maar ook als je het niet begrijpt hoef je je niet ‘slecht’ te voelen.
Dat bedoel ik dus. Je laat de mensen die geen keuze hebben opgescheept zitten met een PVV-staat. Ouderen, gehandicapten kunnen doorgaans niet emigreren. Misschien ben je jong en succesvol. Ja, dan is het gemakkelijk. Als je meent wat je hier schrijft laat je ook mensen in de steek.
@9
Ik zie daar weinig hoopvols in. Castricum zal worden weggeframed worden als ‘landverrader’. Mij is al jaren duidelijk dat Wilders alleen daar verschijnt waar de interviewer hem welgevallig is. Scherpe interviewers mijdt hij als hebben ze een dodelijke ziekte.
Wilders is de man met de ‘gevatte’ uitspraken waarmee hij het 8 uur journaal wil halen. Het is dat hij om lijsttrekkersdebatten niet heen kan. Anders deed hij het niet. Maar ook daar voert hij zijn circusact op. En zijn achterban vind het prachtig.
@8: Maak je niet druk … Wilders kan zijn leven in gevangenschap zoals hij nu heeft niet volhouden . Zodra hij de macht heeft , wil hij alleen nog even wraak nemen op de politieke elite die hem al die jaren niet gesteund heeft en dan emigreert hij naar de USA .
@13: Je meent het? Dat er een soort tegenstelling zou zijn tussen Wilders en elite?
@14: Je zou je zoals zovelen ook gewoon af kunnen vragen of er überhaubt wel een verschil bestaat tussen de PVDA en de VVD .
Wilders moet leven onder een constante bedreiging en dat is voor niemand gezond en of prettig . Net als met Hirshi Ali emigreert hij op den duur naar daar (waarschijnlijk naar de USA) waar hij nog wel vrij kan leven ..
@15
Ik adviseer Wilders dat Mars project. Gewoon naar onze buurplaneet en nooit meer terugkeren. Daar is hij veilig en….tadaa!….op Mars wonen geen moslims!
(En er is ook geen EU)
Nederlanders met een verlaagde weerstand mogen van specialisten uit ziekenhuizen niet met Vluchtelingen omgaan en of in AZC werken als vrijwilliger vanwege de risico’s .( VVD overheid negeert dat feit )
Overheid : Iedere werkeloze Nederlander moet onbetaald vrijwilligers werk doen .. ziek/oud en of gehandicapt .
Overheid : Aantal werkelozen neemt niet toe ,maar alleen maar af ,ook met de toename hoeveelheid vluchtelingen .
Overheid : De Crisis is voorbij en het gaat weer beter met de portemonnaie van de Burger om dankzij de in 2016 ingevoerde belasting maatregelingen . ( Na het zuur komt het zoet en na het zoet komt weer nog veel en veel meer zuur )
http://tmgonlinemedia.nl/consent/consent/?return=http%3A%2F%2Fwww.telegraaf.nl%2Fgezondheid%2F24664709%2F___Controleer_asielzoeker_op_MRSA___.html&clienttime=1453395130728&version=0&detect=true
http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/4171939/2015/10/27/Controleer-asielzoekers-op-MRSA.dhtml
http://www.ad.nl/ad/nl/36281/Vluchtelingenstroom-West-Europa/article/detail/4171562/2015/10/27/Ziekenhuis-isoleert-uit-voorzorg-asielzoekers.dhtml
http://www.ggdghor.nl/nieuws/2015/10/26/laat-gezondheidsrisicos-buiten-vluchtelingen-discussie/
@15: Dat zou ik me kunnen afvragen, ware het niet dat ik het antwoord daarop al geformuleerd heb voor mijzelf.
Maar je geeft geen antwoord op de vraag.
Bij het lezen van Tom van Doormaal kreeg ik een beetje 1672-gevoel. Zo poëtisch omschreven met “het volk redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos”
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rampjaar_1672
De vluchtelingencrisis heeft iets onbeheersbaar en het gedrag dat de burgers vertonen heeft als antwoord daarop ook iets onbeheersbaars.
De burgers willen hiermee onbewust het gebrek aan gezag laten zien dat de autoriteiten hebben bij het vluchtelingenvraagstuk.
Het lijkt erop dat steeds meer landen (denk aan Zweden, Duitsland) steeds mee opschuiven richting het beleid van Orban. De grenzen gaan langzaam maar zeker steeds meer dicht.
Hij heeft beleid met een lage aaibaarheidsfactor, maar het is wel het meeste duurzaam, omdat het simpelweg langer vol te houden is.
@11: helaas, geen ironieteken gevonden op mijn machine. Ik ben zeventig en naar mijn laatste woning verhuisd en van emigreren zal niets komen.
Maar als je me vaker hebt gelezen, kun je zien dat ik tenminste een krasse knar ben, die zich tamelijk druk maakt over de wereld, dus ik vind niet dat ik iemand in de steek laat.
De confrontatie van Wilders en Castricum vond ik enig: het onbeduidende, het naar de mond praten van de kiezer, de verrassing toen Castricum ineens principieel werd, ik hoop dat het verheldert. Politiek is geen marktonderzoek, maar een dialectische verhouding tussen voormannen en kiezers.
Daar moeten Wilders en zijn kiezers nog achter komen. Ik ben er niet opgewekt over: misschien duurt het leerproces lang. Maar het gaat gebeuren. Als ik dat niet geloofde zou ik PVV-er zijn.
@10:tja Prediker, ik geef een verwijzing naar Hitchens, sprekend over religie en fanatisme en eschatologische voorkeur voor einde en dood.
Maar je hebt gelijk: in de Irak-discussie stond hij dicht bij Bush en Blair. Maar lees maar eens in Hitch 22 hoe hij tot die positie kwam. Ik ben het er niet mee eens, maar ik begrijp hem wel.
Ik leun niet op Hitchens voor een oordeel over de politieke problemen in het Midden Oosten. Ik ben het eens: het Sykes Picot verdrag, de Balfour declaration, het zijn fouten die sterk bepalend zijn voor de scheefgroei in de verhoudingen, waar de neo-con invasie van Bush en Blair een sluitstuk van was.
Je kunt ook kijken naar de Suez-crisis van 1956 en de Frans Engelse interventie in Egypte: we hebben als westen erg veel fout gedaan.
Je kunt kijken naar de lotgevallen van de Koerden, in Irak, in Syrië, in Turkije (waar Erdogan eigenlijk in stilte een burgeroorlog tegen zijn eigen Koerden is begonnen.) Ik schreef daar eerder over in mijn stuk over Rojava.
Vergeet de rol van de Russen niet. En ja, Assad is misschien nog erger dan Saddam.
Maar daar had ik het niet over. Ik probeerde het verband te leggen tussen de vluchtelingenstroom en het mengsel van religieus fanatisme en gebrek aan tolerantie dat nu op grote schaal het wonen in het Midden Oosten belemmert.
@20
Je leeftijd kon ik niet weten natuurlijk. Maar je liet je wat lezen als een jongeman. Je ‘druk maken’ is een eigenschap welke ik toedicht aan de jeugd. Nou ja, ik wil je de les ook niet lezen. Zeker niet als je 70 bent. Ik wil je wel aanraden om je af te vragen waarom mensen achter de rattenvanger van Hamelen aan lopen. De wereld om je heen trachten te begrijpen, daar heb je meer aan dan je ‘druk maken’.
@22: mooi dat je me leest alsof ik een jongeman was: dat is waar ik naar streef en ik voel me gevleid.
Ik maak me druk en maak de lezers van Sargasso deelgenoot van wat ik vind. Dat is mijn bijdrage aan het veranderen van de wereld. Ik doe daarnaast ook aan politiek, maar daar hebben ze niet veel op met krasse knarren.
Maar ik probeer de wereld te begrijpen en schrijf daarover. Kijk maar eens op mijn profielpagina, dan vind je rond 270 stukken, sinds 2010.
De pest is dat er nogal verdeeldheid heerst over de vraag wat de pest is en hoe die te bestrijden.
@24: zeker Max, dat is zo. Ik probeer in 21 nog eens te zeggen hoe ik het zie. Dat sluit aan bij Hitchens: de religieuze afkeer van het leven en het streven naar een einde.
Ik geloof niet dat dragers van bomgordels in hun laatste ogenblikken de tronie van Bush voor zich hebben, maar die van een valse profeet die hun het paradijs belooft.
Ik weet ook niet hoe de Israëlisch-Palestijnse tragedie of de grenzen van een eeuw Syrië en Irak uit te wissen zijn.
Zie ook mijn slotzin: “Maar tegen deze pest hebben we nog geen medicatie gevonden.” Of mijn dispuut met Prediker: hij voert politieke elementen aan waar ik het wel mee eens ben, maar die ook geen houvast bieden voor praktisch handelen.
Ik denk dat een dapperder beleid van Obama, met een “no fly zone” boven Syrië de komst van Poetin moeilijker had gemaakt, maar ook daar hebben we niks meer aan.
‘afGElasten’
:-)