ANALYSE - De grote industrieën in Nederland, waaronder Shell en DSM, heffen een klaagzang aan over de toegenomen prijs van energie en wijzen daarbij naar de Verenigde Staten als land waar het beter gaat. Daarmee klampen ze opnieuw en onterecht vast aan achterhaalde denkbeelden over energie.
In de papieren editie van De Telegraaf krijgen een paar grote bedrijven ruimte om hun beklag te doen over de hoge energieprijzen, waardoor hun concurrentiepositie in gevaar komt. En in de Verenigde Staten gaat het zoveel beter. Ze hebben er goedkope energie door winning van schaliegas en -olie. En ook veel meer bio-brandstofcapaciteit. En vervolgens geeft het artikel een sneer naar de milieubeweging die de introductie van schaliegas zou tegenhouden.
De bedrijven baseren zich niet alleen op verkeerde aannames, ze blijken ook hun hoofd na dertig jaar nog steeds niet uit het zand gehaald te hebben. Zo lang is het namelijk al met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid duidelijk dat de prijs van energie in een op fossiele brandstoffen gedomineerde markt zal blijven stijgen tot een ongemakkelijk niveau.
Maar nu even de aannames ontkrachten.
De prijs van energie daalt niet in de VS. Oke, hij stijgt ook niet. Maar de energieprijs voor de industrie in Nederland doet dat ook niet. Het prijsverschil is al een hele tijd constant.De enorme hype die momenteel rondom het schaliegas in de VS leeft, staat in schril contrast met de werkelijkheid. Productie van schaliegas is duur, vervuilend en levert slechts zeer tijdelijk resultaat op. Vooral dat laatste maakt inzetten op die bronnen onzinnig. Een boring (waarvan er duizenden nodig zijn om een beetje productie te halen) levert hooguit vier jaar een beetje productie op. Daarna kan het gat verlaten worden. Dus hoe hard de industrie ook roept om verlossing middels Schaliegas, het is en blijft een korte termijn illusie.
Inzetten op biobrandstof is al net zo’n grote illusie. Om op een beetje schaal dat voor elkaar te krijgen moeten we half Nederland omploegen tot suikerbietakkers.
Een aspect waar de industrie, ondanks al hun geroep over maatschappelijk verantwoord ondernemen, in deze materie liever niets over zegt, is dat opnieuw inzetten op fossiele brandstof de schade voor het klimaat alleen maar groter zal maken. Daar waar we maximaal zouden moeten omschakelen naar zuiniger produceren en alternatieve energiebronnen gebruiken, wil de industrie kennelijk zo lang mogelijk zo goedkoop mogelijk CO2 blijven produceren.
Het wordt tijd dat de industrie eens serieus gaat meewerken aan het afkicken van onze verslaving voor fossiele brandstoffen. Hopelijk zijn er geen politici gevoelig voor deze kreten van de energiejunks.
Reacties (41)
De energieprijs bestaat niet, hoogstens heb je prijzen voor elektriciteit, aardgas, ruwe olie of wood pellets.
Nietemin is het inderdaad onzin waar ze zich druk over maken. De lange termijn elektriciteitsprijzen voor de industrie in NW-Europa zijn al jaren constant en niet lijkt erop dat die de komende 5 jaar gaan stijgen. Zie bijv Endex Power NL Cal-18 Baseload op 50 euro/MWh. Sterker nog hoe meer wind, zon- en kolencentrales er komen hoe lager de industrie prijzen worden.
De invloed van schaliegas op de Amerkaanse aardgasmarkt is ook niet zo groot als constant beweerd, de lagere groeicijfers van de economie (en dus de achterblijvende vraag) heeft veel meer invloed.
@1: Ik denk dat de energieprijzen (ja, te breed gedefinieerd) wel gaan stijgen. Dat ze de laatste tijd min of meer stabiel bleven, kwam vooral door de economische malaise. Bij de eerste de beste echte opleving wordt het bal.
Goed verhaal, Steeph.
Bedenk wel dat schaliegas en schalie-olie de laatste restjes fossiele brandstof zijn. Als die opraken, dan is het feestje echt over.
De Europese industrie zal niet vrijwillig krimpen en overstappen op duurzaam. Ze zal gedwongen worden door de stijgende energieprijzen.
@3: I know. Dit stuk is ook meer voor politici. Om ze ervoor te behoeden tijdelijk stomme maatregelen te nemen in plaats van nu de industrie te dwingen even door de zure appel heen te bijten en het over een andere boeg te gooien.
“schaliegas is duur, vervuilend … een boring levert hooguit vier jaar een beetje productie op” Blijkbaar niet zo weinig en duur, dat steenkool nu massaaal goedkoop naar europa komt. Is schaliegas vervuilender is dan steenkool en zorgt ondergrondse mijnbouw niet voor de slechtste arbeidsomstandigheden?
@4: Welke maatregelen politici al of niet moeten nemen, staat nergens. Een CO2 heffing, hogere grootverbruikertarieven, meer energiebesparing, een hoger aandeel zon-windenergie bij de elektriciteitsproduktie, vliegtax … zijn veel effektiever dan verbieden van schaliegas boringen.
@5: De maatregelen waar de grote bedrijven op hinten middels het artikel is het op een zijspoor laten zetten van lastige milieugroepen zodat snel begonnen kan worden met boringen.
En qua “duur”, dat gaat over de kostprijs, niet het bedrag waarvoor het op de markt wordt gegooid.
Nu dacht ik dat energie in Amerika altijd al veel goedkoper was dan in Europa. Dat heeft alles met belasting en accijns te maken.
Op zich klopt je verhaal wel @Steeph, maar het is een verhaal voor de lange termijn. En die telt niet zo mee, zeker in Amerika niet. Ook blijkt dat een lange termijn verwachting nog weleens niet uitkomt. Wie had bijvoorbeeld de schalie-gas ontwikkeling voorzien 10 jaar geleden? Ook moeten we niet de fout maken om amerikanen af te doen als gekke Henkie. De investeringen zijn echt niet gedaan voor de laatste restjes. Voorlopig kunnen ze aan de overkant er mee op vooruit….
@7: Nou, die schaliegas ontwikkeling zat er wel al een tijdje aan te komen hoor. Kwestie van lang genoeg een hoge olieprijs.
En ja, natuurlijk wordt er aan verdient, anders zouden de Amerikanen er niet aan verdienen. Maar het kostenplaatje is heel onduidelijk. En ook de rol van een steunende overheid (gratis vergunningen, steunmaatregelen ihk werkgelegenheid en zo) speelt mee.
Maar er zit ook wel degelijk heel veel optimisme in. Veel spelers zijn er nog niet van overtuigd dat snelle uitputting van bronnen regel zal zijn ipv aanloopverschijnselen.
@7:
Herman, schaliegas en schalie-olie komen uit de souce-rock: dat is het gesteente vanwaaruit olie en gas omhooglekten naar de conventionele olie- en gasvelden. In plaats van duizenden jaren wachten op dat omhoogsijpelen van de fossiele brandstoffen, gaan we nu de boel openbreken en lostrillen.
Onder de source-rock ligt gesteente waarin helemaal geen koolwaterstoffen meer zitten. Na de schalie-brandstof resten ons biobrandstoffen (hout en turf). Of we moeten de koolwaterstoffen van de Saturnus-maan Titan gaan halen.
Meer informatie over de schaliegasbubbel in de VS vind je op shalebubble.org.
@8: Daar zit zeker veel optimisme in. Dat is toch de eigenschap waarmee de Amerikanen ons bangebroeken toch steeds aftroeven? Overigens denk ik dat wij helemaal geen enkele haast hoeven te maken met schaliegas. Het bederft tenslotte niet. Kijk de ontwikkelingen in Amerika eerst maar eens rustig aan.
@6: Veel waarschijnlijker is dat een land als Polen schaliegas aanboort en met de russische pijplijn komt dat in onze gasrotonde. Schaliegas in eigen land doet er dan minder toe.
Zolang het energieverbruik blijft groeien en dus ook het fossielverbruik door het geringe aandeel duurzame energie, blijft de druk op de energiemarkt. Gebrek aan energiebesparing en lage grootverbruikstarieven bevorderen die groei. Voor de lage tuindersgasprijs kreeg ons land onlangs weer EU toestemming.
Enige reuring daarover vernomen?
@9:Het is maar net aan wie je het vraagt. Laten we het maar eerst eens een jaar of 5 aankijken dan zien we vanzelf wel of het een hype is of niet. Over een proefboring hoeven we ook niet zo moeilijk te doen.
@12: Waarom wel proefboringen doen? Iedere investering in CO2 producerende brandstoffen gaat ten koste van alternatieven waar geen CO2 (of veel minder) bij vrijkomt.
Niet toekomstvast.
“…, ze blijken ook hun hoofd na dertig jaar nog steeds niet uit het zand gehaald te hebben”.
Dat zijn ze volgens mij ook helemaal niet van plan. Van de psychopate aandeelhouders en managers die dit soort grote bedrijven leiden, kan ook niet verwacht worden dat ze ook maar één beslissing zullen nemen in het belang van iedereen. Daar worden managers zelfs op geselecteerd. Daarom blijft het me verbazen, dat er nog steeds het vertrouwen bestaat dat deze psychopathische elite de aarde niet naar de verdommenis helpt. Zo lang we denken dat ze ook maar één keer aan het welzijn van ons allen zullen denken, ziet het er niet rooskleurig uit voor ons en de aarde, die door hen enkel gezien wordt als recourse of asset, ofwel iets waarmee je het ego in goud kunt gieten.
@13: Stel dat (wat ik niet verwacht) wereldwijd schaliegas de kolenstook kan vervangen dan is dat toch een CO2 arm alternatief? Dit is wel hoe Amerika er tegenaan kijkt. Dat wordt nu hun troef.
@11: Het alternatief is het laten omvallen van 80% van de glastuinbouw. Verder is de lage gasprijs de basis van de WKK waar zwaar in is geïnvesteerd.
@16: En met deze argumenten in de hand zijn wezenlijke acties al meer dan 20 jaar uitgesteld.
Het grote probleem is dat je om 1 aluminium smelterij van energie te voorzien je waarschijnlijk geheel groningen vol moet plempen met zonnepanelen en windmolens.
Zolang er nog niet genoeg schone energie voorhanden is zal de industrie moeten werken met vuile energie en dan moeten ze dus concureren met industrie uit landen waar vuile energie goedkoper is en die slag dreigen ze dus te gaan verliezen.
Ik voorzie een zwarte toekomst voor de (zware en chemische) industrie in Nederland omdat nederland geen echt natuurlijke bronnen heeft om een dergelijke hoeveelheid schone energie op te wekken voor die industrie, dus zelfs al zou de gehele industrie wereldwijd overschakelen op schone energie dan vertrekken bijv. de smelterijen richting ijsland omdat daar de schone energie relatief goedkoop en veel aanwezig is.
Ergo zonder fossiele brandstoffen is het een kwestie van tijd en de DSM’s, AKZO’s en Hoogovens van Nederland zijn vertrokken richting andere landen.
@18: Koppel aluminiumproduktie aan zeewind, waarbij de produktie omvang het energieaanbod volgt.
@19: Kan, maar dan wordt het aanbod klein en aluminum dus stervensduur.
@20: En dat is precies wat er moet gebeuren :-)
@21: Dan kan jij vast in de rij gaan staan voor de gaarkeuken :D
@17: Die WKK levert een flinke energie besparing. Daar gaat het o.a. toch om? Hoezo uitgesteld? Waar komen die 2500 windmolens dan vandaan? En gekke Henkie Kamp wil er nog een stuk of 5000 bijplaatsen… Noem het maar niks !
@16: glastuinbouw is alleen duurzaam als het zonder gas kan.
Het is echt zonde van dat dure aardgas om dat te gebruiken om in de winter tomaten en paprika’s te kweken.
We kunnen er best weer aan wennen dat tomaten, aardbeien en komkommers alleen in de zomer te koop zijn.
@12: in de VS is al voldoende ervaring opgedaan met de snelle afname van de schaliegas-stroom. Om de produktie op peil te houden moeten voortdurend nieuwe gaten geboord en gefrackt worden. Binnen de kortste keren is het aantal geschikte boorlokaties op.
Over 5 jaar is de hype voorbij.
@25:peak shale???
@steeph, enkele jaren terug stonden hier vaak artikelen van peak oil nederland. Hebben zij al een mening over schaliegas??
@24: Nou, nee hoor Hans, er is maar een klein clubje mensen die graag de klok 100 jaar terug wil zetten. De rest wil ook gewoon komkommer eten in de winter. En ik zou ook niet weten waarom we daar mee gaan stoppen. Hier nog wat cijfers voor je: http://www.energiek2020.nu/fileadmin/user_upload/energiek2020/docs/Algemeen/LEI_-_Energiemonitor.pdf
@26: Ja. :-)
http://www.peakoil.nl/2013/02/05/schalie-revolutie-een-zeepbel/
@22: Serveren ze in de gaarkeuken dan porties aluminum?
:-P
De pot verwijt de windmolen verwijt de ketel verwijt het zonnepaneel dat hij een illusie is. Iedereen al jaren in de loopgraven en niemand met een betaalbare echt duurzame oplossing of enige indicatie daarvan. Het visieloos achteruit kijken naar eigen stokpaardjes van iedereen, ik kan er niet meer tegen. Lazer op met je windmolen, zonnepaneel, kolencentrale, kerncentrale, schaliegas, gat in de ozonlaag, zure regen, broeikaseffect. We gaan er allemaal aan, toch?
@29: Nee da’s dan zo duur dat alleen 3 sterren restaurants dat nog kunnen, jij krijgt een portie gietijzer.
En zo is de campagne compleet:
https://twitter.com/Jowst/status/304857674057662464/photo/1/large?utm_source=fb&utm_medium=fb&utm_campaign=Jowst&utm_content=304857674057662464
@23: WKK levert alleen besparing als EN de elektriciteit EN de warmte benut worden. Dat is lang niet altijd zo bij gebrek aan warmtevraag. Het elektries rendemente is laag.
Ook lijkt WKK een uitontwikkelde techniek.
Verenigd Koninkrijk:
http://www.telegraph.co.uk/finance/newsbysector/energy/oilandgas/9886981/UK-shale-gas-revolution-is-wishful-thinking.html
http://fd.nl/selections-energie/nieuws/105808-1302/schalieolie-brengt-niet-de-oplossing
@hans verbeek, google Methaan Hydraten. Dat wordt over een jaar of 5 de volgende strohalm waar de fossil heads zich aan vast gaan klampen.
En aangezien 80% van alle schaliebronnen (olie en gas) verlies draait, en investeerders ook langzaam door krijgen dat het verschil tussen 3$ per mmBTU krijgen en er 5$ voor uitgeven niet lang vol te houden is, gaat de schalie zeepbel ergens de komende 1 a 2 jaar barsten. Op dat moment komt hopelijk iedereen er achter dat goedkope fossiele brandstof verleden tijd is.
In Europa is het zoiezo een kansloos verhaal, minder schaliegas in de grond, meer breuken, regelgeving die iets voorstelt en een hoge bevolkingsdichtheid. En dat zie je ook terug in de analyses van BP, IEA en anderen. De volgende schalie boom gaat plaats vinden in Rusland/Siberie.
Benieuwd of wij milieuactivisten dan ook daar de schuld van krijgen.
http://www.rollingstone.com/politics/news/the-big-fracking-bubble-the-scam-behind-the-gas-boom-20120301
@27:
Dat betwijfel ik, Herman. Als de komkommers in de winter erg duur zijn, dan is de vraag direct een stuk lager.
Omdat de prijs te hoog is, Herman. De markt zal zijn werk doen.
@36: bedankt voor je tip, Peter.
Het exploiteren van methaan-hydraten lijkt me helemaal tovenarij. Hoe gaat men dat in Godsnaam aanpakken?
@36:
Peak schaliegas komt eraan! Dom dat CE dat niet voorzag. http://www.ce.nl/nieuws/236/Europese_studie_schaliegas/
There are significant shale gas reserves in Europe. A large part of the shale gas related legislation is part of the individual member states legislation and not directly addressed by EU legislation.
Over de subsidie in de VS en de tax-breaks voor schaliegas e.d.
http://bigstory.ap.org/article/decades-federal-dollars-helped-fuel-gas-boom