Big Brother in je broekzak

Jeroen van der Ham is onderzoeker en docent bij de opleiding System and Network Engineering van de Universiteit van Amsterdam. Hij schrijft voor het Rathenau Instituut een serie blogs over ethische vraagstukken bij data-onderzoeken. In deze bijdrage gaat hij dieper in op dataverzameling door smartphone apps. Niet alleen de app zelf maar ook het feit of je telefoon op Android of Apple’s iOS draait is van invloed op hoe er met je gegevens wordt omgegaan. Bijna iedereen draagt tegenwoordig een smartphone bij zich. Deze apparaten krijgen ook meer en meer sensoren die bovendien steeds nauwkeuriger worden. Naast de standaard microfoon en luidspreker zitten er ook een camera op een smartphone, maar er zijn ook wat minder zichtbare sensoren, zoals GPS, een kompas en bewegingssensoren. Op die manier kan er flink veel data verzameld worden over een smartphonegebruiker. De meeste apps op een smartphone hebben maar een simpel doel en zijn gratis. Maar de maker wil toch graag geld verdienen en doet dat door het tonen van advertenties aan gebruikers. Hoe beter de advertenties op de gebruiker gericht kunnen worden, hoe meer de advertentieplek waard is. Door gebruik te maken van de sensoren kan een veel beter beeld worden verkregen over wat het publiek is, en dus de advertentieruimte meer waard laten worden.

Foto: Mike Licht (cc)

Bureauspeurders

COLUMN - CDA-kamerlid Pieter Omtzigt is tevens rapporteur Juridische Zaken en Mensenrechten voor de Raad van Europa. In die hoedanigheid publiceerde hij vorige week een rapport over de moderne massasurveillance.

Omtzigts rapport is heftig. De schaal waarop (vooral) de UK en de VS data van gewone burgers vergaren, noemt hij onthutsend: hij spreekt van ‘een op hol geslagen machinerie’. Veel van deze bespieding is volgens Omtzigt ronduit in strijd met de mensenrechten. Er worden geheime wetten, geheime rechtbanken en geheime wetsinterpretaties gebruikt; inlichtingendiensten hollen doelbewust allerlei waarborgen uit; burgers worden als verdachten behandeld; verdachten kunnen zich vaak niet verdedigen tegen aantijgingen, ook niet wanneer die op schrale gronden zijn gebaseerd; het optreden van afluisterinstanties onttrekt zich aan elke democratische besluitvorming, controle en verantwoording.

Het is nogal een waslijst.

En wat levert deze surveillance-industrie nu op, behalve een groeiende onvrijheid voor iedereen en miljoenencontracten voor de onderaannemers? Niets, constateert Omtzigt grimmig, zoals velen voor hem ook al deden. Er is geen enkele bewijs dat die hele machinerie enige aanslag heeft voorkomen.

Sterker: bij grote aanslagen blijkt na afloop telkens dat inlichtingendiensten de plegers ervan al eerder in het vizier hadden, maar dat hielp niet. Er was teveel werk: het wemelt van de meldingen via het systeem, en deze verdachten waren zodoende onderop de stapel beland. En de interne bureaucratie helpt ook niet; de verschillende takken van inlichtingendiensten werken langs elkaar heen, rapporten blijven halverwege hun weg omhoog in de pikorde ergens op een bureau liggen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-10-2022

Zoeken van informatie bestraft

OPINIE - De opmars van de gedachtenpolitie.

Een opmerkelijk vonnis is vorige week uitgesproken tegen een man die van plan was naar Syrië af te reizen om deel te nemen aan de jihad. Omar H. kreeg in hoger beroep van het Gerechtshof in Den Haag een gevangenisstraf opgelegd van anderhalf jaar onvoorwaardelijk. In eerste instantie had de Rotterdamse rechtbank hem twaalf maanden gevangenisstraf opgelegd voor het voorbereiden van moord en brandstichting.

Bij de arrestatie van Omar H. in 2012 in Amsterdam, meldt de NOS, vond de politie tien meter lont en één kilo aluminiumpoeder, dat gebruikt kan worden om explosies te veroorzaken. Op zijn computer had H. uitgezocht hoe hij dat moest doen. Ook vond de politie tien dvd’s met 51 jihadistische films. H. zette dit soort films ook zelf op internet met aansporingen om in Syrië aanslagen te plegen. Tegenover de politie zei H. dat hij naar Syrië wilde om mee te vechten tegen het regime van president Assad.

Het hof heeft nu ook H.’s zoekgedrag op het internet betrokken bij de veroordeling. Het vergaren van kennis over terrorisme en het daaraan ten grondslag liggende ideologische gedachtegoed kan volgens de rechterlijke uitspraak worden beschouwd als ’training’ en daarmee valt het onder de definitie van een terroristisch misdrijf. Zo is weer een nieuwe stap gezet in de bestrijding van het terrorisme. Het vonnis is een voorbeeld voor tientallen vergelijkbare rechtszaken die op dit moment nog lopen.

Het OM hoopt met dit vonnis achter de hand sneller te kunnen ingrijpen bij radicaliserende moslims en potentiële Syriëgangers. Het zou ook een afschrikwekkende werking kunnen hebben, denkt men.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

PvdA & VVD: ongericht tappen “omdat het kan”

NIEUWS - Het plan van ministers Hennis-Plasschaert (VVD) en Plasterk (PvdA) om de geheime diensten ongericht uit kabels te laten tappen (uit de ether mocht al) kon al vóór het debat van vandaag op een Kamermeerderheid rekenen, omdat de fracties van de coalitiepartners (VVD & PvdA, momenteel in de peilingen samen goed voor 28 zetels) zich er al achter hadden geschaard.

Tweakers:

Ton Siedsma van burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom vindt het opmerkelijk dat VVD en PvdA zich nog voor het debat van dinsdag achter de plannen van het kabinet scharen. “Uit de plannen blijkt nauwelijks iets over de noodzaak om iedereen af te kunnen tappen”, zegt hij tegenover Tweakers. “We weten niet hoe nuttig en effectief dat is, terwijl de inbreuk op onze privacy enorm is.”

Opmerkelijk is dat de Kamerleden die nu instemmen met de plannen van het kabinet, eind 2013 nog tegen waren. Kamerlid Recourt van de PvdA zei toen dat inbreuken op de privacy enkel moeten worden toegestaan als ze gericht zijn. Ook Dijkhoff van de VVD vond het opslaan van grote hoeveelheden data ‘omdat het kan‘ niet wenselijk. [Mijn dik.]

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Snaveltjes toe!

Als je een ‘Smart’ TV met voice control van Samsung hebt, stuurt deze alles wat je zegt door naar een zogenaamde third party.

De gebruikersovereenkomst waarschuwt er dan ook expliciet voor geen persoonlijke of gevoelige zaken ter sprake te brengen bij het TV-kijken.

Maar ja, wie leest die dingen?

h/t Micowoco

230 Egyptische activisten krijgen levenslang

Aldus het NRC:

Een Egyptische rechtbank heeft 230 liberale activisten, waaronder de prominente activist Ahmed Douma, veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Dat schrijven de persbureaus Reuters en AP op gezag van juridische bronnen.

Het is de zwaarste serie veroordelingen van een Egyptische rechtbank tegen seculiere activisten tot nu toe. De veroordelingen zijn onderdeel van een strijd om tegenstanders van de huidige regering de mond te snoeren.

Zouden ze bij Elsevier nog steeds vinden dat Sisi de Nobelprijs voor de Vrede verdient?

Eigenaar Revenge porn-website hangt lange gevangenisstraf boven het hoofd

They do not dick around in California:

A San Diego man has been convicted of running a “revenge porn” website where people posted nude pictures of their ex-lovers, who then had to pay the man to take down the images.

Kevin Bollaert, 28, was found guilty Monday of 27 counts, including identity theft and extortion, and faces up to 20 years in prison.

Strafzaak tegen oud-Fortisbestuurders dreigt te verjaren

De Volkskrant:

De zaak draait om de vraag of de vroegere leiding van de uiteengevallen Nederlands-Belgische bank en verzekeraar ook strafrechtelijk aansprakelijk is voor misleiding van beleggers over de gezondheid van de onderneming. Onder de zeven beklaagden zijn voormalig president-commissaris Maurice Lippens en ex-bestuursvoorzitter Jean-Paul Votron. De zwaarste verdenkingen betreffen oplichting en valsheid in geschrifte. Zij riskeren gevangenisstraffen tot maximaal vijf jaar en geldboetes.

Maar omdat de Belgische aanklager en onderzoeksrechter moesten worden vervangen, is er wellicht niet genoeg tijd meer om de zaak voor 2018 voor de rechter te brengen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende