Staatsgeweld is een blinde vlek bij middenklassers

OPINIE - Vandaag is het de Dag van de Persvrijheid. Nederland scoort anders dan diverse omringende landen hoog in de jaarlijkse rapporten van monitoren op dit gebied.  Maar ook hier worden journalisten bedreigd en geïntimideerd. En geweigerd bij persconferenties.

De Dag van de Persvrijheid, 3 mei, is elk jaar weer een moment om te rapporteren hoe het er voor staat met de vrijheid van de pers, van journalisten en media. Zowel de Press Freedom Index van Reporters Sans Frontières (RSF) als de Persvrijheidsmonitor van Freedom House en Free Press Unlimited rapporteren dit jaar een achteruitgang in democratische landen. RSF spreekt over een erosie van de democratie.

De Persvrijheidsmonitor begint met de constatering dat er nooit zoveel ophef is geweest over de Verenigde Staten en de persvrijheid als in het afgelopen jaar sinds Trump aan de macht kwam. Het is dan ook wel heel bijzonder om te zien hoe de nieuwe president zich, in strijd met de conventies van al zijn voorgangers, vervreemdt van de media en de journalisten. Het rapport citeert Trump: “I have a running war with the media. They are among the most dishonest human beings on earth.” En hij is helaas niet de enige die er zo over denkt.

OPINIE - De Nederlandse overheid verbiedt opnieuw een bijeenkomst met een ongewenste buitenlandse spreker op oneigenlijke gronden.

De Nederlandse overheid heeft opnieuw ingegrepen bij een bijeenkomst met een ongewenste buitenlandse gast. De burgemeester van Veldhoven verbood een conferentie in zijn gemeente waar een hoge functionaris van de Eritrese regering zou komen spreken op grond van de dreigende verstoring van de openbare orde. Hij kwam tot dit besluit na de demonstratie van tegenstanders van het Eritrese regime bij het conferentieoord. Zij belaagden de auto van een conferentieganger. Er waren ook signalen dat er later dit weekend nog meer demonstranten, zowel voor- als tegenstanders, konden worden verwacht. De organisatoren van de bijeenkomst spanden tevergeefs een kort geding aan. De burgemeester had geen minder zwaarwegende middelen om de openbare orde te handhaven, volgens de rechtbank.

De openbare orde is de enig mogelijke grond om in Nederland een vergadering te verbieden. Maar net als bij het verhinderen van een bijeenkomst van Nederlandse Turken met een Turkse minister enkele weken geleden lijken andere argumenten de doorslag te hebben gegeven bij het optreden van de overheid.

“Een vergadering is heilig. Zélfs als er problemen met de openbare orde dreigen, heb je nog geen poot om op te staan.” Volgens Jan Brouwer, hoogleraar Algemene Rechtswetenschap aan de Rijksuniversiteit Groningen, heeft de burgemeester van Veldhoven in strijd met de grondwet gehandeld. “Als we dit voortaan zo gaan doen, dan is het droevig gesteld met de vrijheid van vergadering.” En dat noemt hij juist een heel essentieel recht. “De burgemeester heeft alleen maar de plicht om de conferentie zo goed mogelijk te laten verlopen. Alleen als je kunt aantonen dat er sprake is van bestuurlijke overmacht, maar in deze tijden is het eigenlijk ondenkbaar dat er weinig agenten zijn.”